Teknoloji
Modern simya: Dünyanın en büyük makinesi kurşunu altına dönüştürdü

Cenevre yakınlarındaki Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü’nde (CERN) çalışan araştırmacılar, devasa çarpıştırıcının 2015-2018 yılları arasında ikinci kez çalıştırıldığı dönemde yaklaşık 86 milyar altın çekirdeğinin üretildiğini tespit etti.
Tüm bu çekirdekler, kurşun atomlarının ışık hızının yüzde 99,999993’ü kadar hızla çarpıştırılması sonucunda elde edildi.
Ancak bu, 29 trilyonda bir gram altına denk gelen çok küçük bir miktar.
MODERN SİMYA
Yüzyıllar boyunca büyük düşünürler, kurşun gibi temel metalleri altına dönüştürmenin, yani simyanın olanaklarını araştırdı. Metalleri dönüştürme gücüne sahip olduğuna inanılan efsanevi Felsefe Taşı, birçok kurmaca esere de konu edildi.
Simya araştırmaları modern kimyanın temellerinin atılmasını sağlasa da Felsefe Taşı gibi mucizevi bir şey ortaya koyamadı.
Dünyanın en büyük makinesi unvanlı, 27 kilometre uzunluğundaki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı ise kurşunu altına dönüştürmenin daha bilimsel yolunu ortaya koydu.
Simyacılar, kurşun ve altının benzer yoğunlukta olmasından yola çıkarak, kurşunun “hasta” olduğuna ve altına dönüştürülerek “iyileştirilebileceğine” inanıyordu.
Simyacıların bu inancı bir açıdan doğruydu: Altın ve kurşun periyodik tabloda birbirine çok yakın ve altının 79 protonu var (kurşundan sadece üç eksik).
Bu da parçacık hızlandırıcılarındaki çarpışmaların altın üretmek için kurşundan sadece üç protonu (bazı nötronlarla birlikte) koparması gerektiği anlamına geliyor.
Öte yandan, bir veya iki protonun koparılması da sırasıyla talyum ve cıva oluşumuna neden oluyor.
DEDEKTÖRLE ÖLÇÜLDÜ
Hakemli bilimsel dergi Physical Review C’de yayınlanan araştırmada, Büyük Hadron Çarpıştırıcısı içindeki en önemli dedektörlerden biri olan ALICE’in ölçümleri incelendi.
ALICE, çarpıştırıcının içerisinde her saniye gerçekleşen milyarlarca parçacık etkileşiminden yayılan proton ve nötronları tespit ederek çalışıyor.
Ölçümler, çarpıştırıcıdaki etkileşimler sonucunda talyum veya cıvanın daha sık oluştuğunu gösterdi.
Ancak deneyin üçüncü bölümünde saniyede yaklaşık 89 bin çekirdeklik hızda altın üretildiği ortaya kondu.
Teknoloji
Gençlerin TCG Anadolu ile “Zafer Yolculuğu” gururu: “Mühendislik harikası”
Açıklama: TCG Anadolu ile düzenlenen “Zafer Yolculuğu” nda 350 genç, Gelibolu’dan İstanbul’a eşsiz bir deneyim yaşadı. Türkiye’nin ilk SİHA gemisi olarak tanımlanan TCG Anadolu’nun teknik özellikleri, etkinlik detayları ve gençlerin izlenimleri.
Özet — Haber Girişi
Türkiye’nin en büyük askeri gemisi TCG Anadolu, Malazgirt Zaferi’nin 954. yılı ve 30 Ağustos Zafer Bayramı etkinlikleri kapsamında düzenlenen “Zafer Yolculuğu” için Gelibolu’dan İstanbul’a hareket etti. Etkinlikte üniversitelerin mühendislik bölümü öğrencileri, medya-iletişim öğrencileri, TEKNOFEST dereceleri ve üniversite kulüplerinin temsilcileri gibi gençler yer aldı; organizasyona Gençlik ve Spor Bakanı da katıldı.
Etkinlik ayrıntıları — Gençlerle buluşma
Gelibolu Feribot İskelesi’nden denize açılan katılımcılar, Gelibolu açıklarında bekleyen TCG Anadolu gemisine intikal ederek gemiyi yerinde görme ve gemi personelinin eşliğinde tanıtım alma fırsatı buldu. Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, gemide gençleri karşıladı ve hatıra fotoğrafı çektirdi; gençlerin hem tarih bilinci kazandığını hem de savunma sanayii gelişmelerini yerinde gördüklerini vurguladı. Etkinlik boyunca gençlere geminin bölümleri tanıtıldı ve Milli Savunma üniversitesi öğretim görevlileri tarafından bilgilendirme yapıldı.
Kimler katıldı — Gençlerin profili ve amaç
“Zafer Yolculuğu”nda;
-
Üniversitelerin mühendislik bölümlerinde öğrenim gören öğrenciler,
-
ÜNİDES destekli üniversite kulüpleri temsilcileri,
-
Medya ve iletişim bölümü öğrencileri,
-
TEKNOFEST yarışmalarında dereceye giren gençler ve diğer gençlik temsilcileri yer aldı.
Organizatörler, etkinliğin amaçları arasında tarih bilincini tazelemek, savunma sanayii ile gençleri buluşturmak ve gençlerin deniz platformlarını ilk elden görmesini sağlamak olduğunu belirtti.
TCG Anadolu: Neden “mühendislik harikası” deniyor?
TCG Anadolu (L-400), Türkiye’nin çok maksatlı amfibi hücum gemisi olarak öne çıkıyor. Geminin öne çıkan teknik özellikleri arasında şunlar var: yaklaşık 231 metre uzunluk, 32 metre genişlik, uçuş güvertesinde dikey iniş-yapış kabiliyeti olan SİHA/helikopter düzenlemeleri ve geniş hangar/kargo alanları. Gemi hem insansız hava araçları (SİHA) hem de helikopterleri taşıyabilecek kapasitede tasarlandı; tam donanımlı bir hastane ve ameliyathane imkanları da bulunuyor. Bu özellikler, uzmanların ve basının gemiyi “mühendislik ve savunma sanayiinde önemli bir adım” olarak tanımlamasına yol açtı.
Hizmete giriş ve tarihçe (kısa)
TCG Anadolu, Sedef Tersanesi’nde inşa edildi ve Türk Deniz Kuvvetleri envanterine 2023 yılında resmî törenlerle katıldı. Geminin (tasarım olarak Navantia kökenli) test ve kabul süreçleri, deniz denemeleri ve geçici kabul adımlarını takiben hizmete giriş törenleri gerçekleştirildi. Bu süreç, gemiyi yalnızca Türkiye için değil bölge savunma kapasitesi açısından da stratejik bir platform haline getirdi.
Gençlerin izlenimleri ve hedefler
Etkinliğe katılan gençler, gemiyi “mühendislik açısından etkileyici” ve “gelecek kariyer planları için ilham verici” bulduklarını belirtti. Mühendislik öğrencileri geminin ölçeği, entegre sistemleri ve SİHA barındırma yeteneklerini yakından görmenin mesleki bakış açılarını genişlettiğini ifade etti. Ayrıca, gençlerin birçoğu savunma sanayii ve denizcilik alanlarında çalışmaya yönelik motivasyonlarının arttığını söyledi. (Katılımcı görüşleri: etkinlik raporları ve bakanlık açıklamaları
Etkinliğin anlamı — Ulusal ve eğitimsel boyut
“Zafer Yolculuğu”, sadece bir deniz etkinliği değil; tarihî zaferleri anma, gençlere millî hafızayı hatırlatma ve savunma sanayiindeki milli kazanımları görünür kılma amacı taşıyan çok boyutlu bir proje olarak değerlendiriliyor. Etkinlik, Mavi Vatan ve Zafer Bayramı çerçevesindeki geçit törenleri ile eş zamanlı yürütülen programlar kapsamında planlandı. Bu tür etkinliklerin gençlerin milli tarih ve teknoloji farkındalığını artırdığı vurgulanıyor.
Fotoğraflar, teknik turlar ve geleceğe bakış
Organizasyon boyunca gençlere geminin uçuş güvertesi, komuta kontrol merkezleri, hangar alanları ve sağlık tesisleri tanıtıldı. Ayrıca TEKNOFEST gibi teknoloji odaklı etkinliklerde başarı gösteren gençlerle özel sohbetler yapılarak, genç girişim ve projelerin deniz savunma ekosistemine entegrasyonu üzerinde duruldu. Yetkililer, benzer programların devam edeceğini ve gençlerin savunma teknolojilerine erişimini artırmak için yeni eğitim imkânları planlandığını açıkladı.
Sonuç
TCG Anadolu ile gerçekleştirilen “Zafer Yolculuğu”, gençlere hem tarihî anma duygusu hem de yerli-savunma sanayiiyle doğrudan temas imkânı sundu. Gemi teknik kapasitesi ve taşıdığı inovasyon potansiyeli nedeniyle basın ve katılımcılar tarafından sıkça “mühendislik harikası” olarak nitelendiriliyor. Bu tür deneyimler gençlerin kariyer yönelimlerine ilham verirken, ulusal savunma ve teknoloji alanlarında yerli yetkinliklerin sergilenmesine de katkı sağlıyor.
Haber Notu (Editör): Bu haber FatihDoğanMedya okuyucuları için hazırlanmış, etkinlik ve gemi ile ilgili bilgiler resmi kaynaklar ve güvenilir medya kuruluşlarının haberlerinden derlenmiştir. Öne çıkan teknik ve etkinlik detayları kaynaklara dayanmaktadır; daha fazla fotoğraf ve video için resmi ajans yayımlarına ve Gençlik ve Spor Bakanlığı duyurularına başvurabilirsiniz.
Teknoloji
The MongolZ-Aurora EWC 2025 finali ne zaman, saat kaçta?

Uluslararası arenalarda Türkiye’nin e-Spor temsilcisi olan Aurora, EWC 2025 finalinde Moğalistan’ın zorlu ekibi The MongolZ ile kozlarını paylaşacak. Kritik mücadele öncesinde karşılaşmanın canlı yayın bilgileri belli oldu. Peki, The MongolZ-Aurora EWC 2025 finali ne zaman, saat kaçta?
THE MONGOLZ-AURORA NE ZAMAN, SAAT KAÇTA?
The MongolZ-Aurora maçı Türkiye saatiyle 24 Ağustos 2025 Pazar günü 13.00’te başlayacak. Karşılaşma Youtube üzerinden canlı olarak yayınlanacak.
FALCONS’U 2-0’LA GEÇTİ
Temsilcimiz Aurora, EWC 2025’in Yarı Final mücadelesinde Falcons’u yenerek Finale adını yazdırdı!
Teknoloji
Parazitin gizli sırrı: Vücuda sızıyor, acıyı hisseden sinirleri kapatıyor

Su yoluyla bulaşan parazitik bir kurtçuk olan Schistosoma mansoni, insan vücuduna gizlice girmekte ustalaşmış durumda.
Larvaları cilt yoluyla vücuda sızıyor, fakat bu sırada ne acı ne de kaşıntı hissediliyor. Sonuç ise milyonlarca insanı etkileyen kronik bir hastalık: şistozomiyazis.
ACI HİSSİYATINI BASKILIYOR
Bilim insanları artık bu sinsiliğin ardındaki sırrı çözdü. Araştırmaya göre parazit, konakçının derisindeki belirli sinir hücrelerini baskılayan moleküller salgılıyor.
Bu sinirler, TRPV1+ nöronları olarak biliniyor ve normalde ısı, yanma ya da kaşıntı gibi uyarılarla beyni tehlikeye karşı harekete geçiriyor. Aynı zamanda bağışıklık tepkisini de tetikleyerek istilayı engellemeye çalışıyor.
AĞRI KESİCİ UMUDU
ABD’deki Tulane Tıp Fakültesi’nden immünolog De’Broski Herbert, bu keşfin yeni nesil ağrı kesicilerin önünü açabileceğini söylüyor.
Herbert, “Sinir hücrelerinin aktivasyonunu engelleyen moleküllerini tanımlayabilirsek, mevcut opioid bazlı tedavilere alternatif bir yöntem geliştirebiliriz.” dedi.
FARELERDE TEST EDİLDİ
Araştırmacılar, fareleri enfekte ederek ve kontrol gruplarıyla karşılaştırarak deneyler yaptı. Enfekte olanların sinir hücrelerinde bağışıklık tepkisinin belirgin şekilde azaldığı görüldü. Bu da parazitin sinirleri baskılayarak vücuda girişini kolaylaştırdığını kanıtladı.
Bilim insanları, söz konusu moleküllerin iki farklı amaçla değerlendirilebileceğini düşünüyor: Kirli sularla temas eden kişiler için şistozomiyazise karşı koruyucu tedavi geliştirmek ve kronik sinir ağrılarını hafifletecek yeni ilaçların önünü açmak. Ancak bağışıklık baskılayıcı etkiler nedeniyle daha fazla araştırma gerektiği vurgulanıyor.
-
Teknoloji1 hafta önce
76 yaşındaki adam yapay zekâya aşık oldu, buluşmaya gitti — randevu ölümle bitti
-
Magazin7 gün önce
SON DAKİKA —“Jrokez” lakaplı yayıncı Oğuzhan Dalgakıran balkondan düştü — Olayla ilgili inceleme başlatıldı
-
Gündem1 hafta önce
MSB işçi alımı kura sonuçları sorgulama ekranı 2025: MSB 3097 işçi alımı sonuçları isim listesi yayımlandı mı?
-
Gündem7 gün önce
Isparta’da Dehşet: Baba Kalça Ağrısıyla Gittiği Hastanede Cinsel Saldırı Sonucunu Öğrendi
-
Teknoloji6 gün önce
Dünyada bir ilk: Robot anneler insan bebekler doğuracak
-
Sağlık1 hafta önce
Artvin Türkiye’nin İlk “Sigarasız Şehri” Oluyor — Kamu Kurumlarında Tam YASAĞA Hazırlık
-
Spor1 hafta önce
Beşiktaş Play-Off’a Yükseldi: St. Patrick’s’i 3-2 Yenip Toplamda 7-3 ile Tur Atladi
-
Sağlık1 hafta önce
Sağlık Bakanlığı’ndan Yeni Uygulama: Ücretsiz Kanser Taramaları İçin SMS Bilgilendirme Dönemi Başladı