Teknoloji
Gizemli Uzay Nesnesi ASKAP J1832−091: Dünya’ya Her 44 Dakikada Bir Radyo ve X-Işını Sinyali Gönderiyor
Açıklaması:
15.000 ışık yılı uzaklıktaki ASKAP J1832−091 adlı yeni nesne, her 44 dakikada bir iki dakikalık radyo ve X-ışını patlaması yayıyor. Bilim insanları hâlâ ne olduğunu çözemedi.
Giriş
Astronomlar, Samanyolu’nda yaklaşık 15.000 ışık yılı uzaklıkta yer alan ve daha önce hiç görülmeyen bir nesne keşfetti. ASKAP J1832−091 olarak adlandırılan bu cisim, yüksek aktivite dönemlerinde tam 44 dakikada bir, yaklaşık iki dakika boyunca aynı anda radyo dalgaları ve X-ışınları yayımlıyor. Ne olduğu hâlen bir muamma olarak bilim dünyasını heyecanlandırıyor
Keşfin Detayları
-
Keşif Araçları: NASA’nın Chandra X-ray Observatory’si ve Avustralya’daki ASKAP (Australian Square Kilometre Array Pathfinder) teleskopu iş birliğiyle tesadüfen bulundu .
-
Periyodik Davranış: Cisim, aktif olduğu yaklaşık bir aylık dönemde her 44 dakikada radyo ve X-ışını patlamaları yayımladı; aktif dönem dışında kayda değer sinyal gözlemlenmedi
-
Konum ve Uzaklık: Samanyolu’nun yoğun yıldız, gaz ve toz bulutları arasındaki bu bölge, Dünya’dan 15.000 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor
Olası Kaynaklar ve Hipotezler
-
Magnetar veya Nötron Yıldızı: İçinde yoğun manyetik alan taşıyan ölü yıldız kalıntıları, daha önce X-ışını ve radyo darbeleri yayımlamıştı; ASKAP J1832−091 da bu kategoride değerlendiriliyor .
-
Beyaz Cüce İkilisi: Bir beyaz cüce–nötron yıldızı ikilisinin etkileşiminden kaynaklanan periyodik sinyaller olasılığı üzerinde duruluyor.
-
Bambaşka Bir Tür: Bilim insanları “henüz tanımlanmış en egzotik nesne” olabileceğini ve mevcut kuramları zorladığını vurguluyor .
Bilime Katkısı ve Gelecek Adımlar
-
Yeni Nesne Sınıfı: Bu tür uzun periyotlu radyo geçici (LPT) nesnelerden X-ışını gözlemi yapılan ilk örnek olması, astrofizikte yeni bir sınıflandırma doğurabilir .
-
Araştırma Planları: Uzun dönemli izleme ve çok dalgaboylu (multi-messenger) gözlemlerle sinyal kaynağının doğası netleştirilmeye çalışılacak.
-
Teknolojik İlerlemeler: Daha hassas teleskoplar ve yapay zekâ destekli sinyal analiz yöntemleri, benzer nesnelerin bulunma ihtimalini artıracak.
Sonuç
ASKAP J1832−091’in her 44 dakikada bir yayımladığı radyo ve X-ışını patlamaları, evrende hâlâ çözülmeyi bekleyen çok sayıda sırrın olduğuna işaret ediyor. Bilim insanları, bu keşfin hem gökbilim teorilerini test edecek hem de geleceğin teleskop tasarımlarına ilham verecek kilit bir adım olacağını düşünüyor.
Teknoloji
Yapay zeka şirketlerine davalar başladı

Perplexity AI, Encyclopedia Britannica ve Merriam-Webster’ın internet aramaları için “cevap motorunda” içeriklerini kötüye kullandığını iddia etmesinin ardından telif hakkı sahipleri tarafından ihlal iddiasıyla dava edilen son yapay zeka şirketi oldu.
Şirketin avukaları, çarşamba günü New York federal mahkemesinde Perplexity’nin kendi materyallerini yasadışı bir şekilde kopyaladığını ve web trafiğini yapay zeka tarafından oluşturulan özetlere yönlendirerek gelirlerini azalttığını iddia eden dilekçeyi sundu.
Öte yandan, San Francisco’daki bir federal yargıç, yapay zeka şirketi Anthropic ile telif hakkı ihlali nedeniyle şirkete dava açan bir grup yazar arasında, cuma günü duyurulan 1,5 milyar dolarlık tarihi anlaşmayı şimdilik onaylamadı.
Teknoloji
Hawking’in teorisi test edildi: “En güçlü fiziksel kanıt”

2015’te kütleçekim dalgalarını ilk kez doğrudan tespit eden LIGO, 10. yıl dönümünde yeni bir tarihi gözlem duyurdu. LIGO-VIRGO-KAGRA ekibi, ilk keşfe benzer bir kara delik birleşmesi saptadı.
EŞİ GÖRÜLMEMİŞ TESTLER
Bu kez, dedektörlerin son 10 yılda artan hassasiyeti sayesinde sinyal çok daha net kaydedildi ve Genel Görelilik teorisine dair eşi görülmemiş testler yapılabildi.
Araştırma, Physical Review Letters dergisinde “GW250114: Hawking’in alan yasasını ve kara deliklerin Kerr doğasını test etmek” başlığıyla yayımlandı.
Bilim insanları, birleşme sırasında yayılan kütleçekim dalgalarının frekanslarını inceleyerek, Stephen Hawking’in 1971’de öne sürdüğü kara delik alan teoremi için şimdiye kadarki en güçlü gözlemsel kanıtı elde ettiklerini açıkladı.
HAWKİNG’İN TEORİSİ NEYDİ?
Hawking, 1971 yılında kara deliklerin yüzey alanına dair bir fizik yasası önerdi:
Bir kara deliğin olay ufku (event horizon) yüzey alanı hiçbir zaman küçülemez, sadece aynı kalabilir ya da büyüyebilir. Yani, kara delikler birleştiğinde veya madde yuttuklarında toplam yüzey alanı artar, ama hiçbir durumda azalmaz.
Bu teoriye göre, kara deliklerin yüzey alanı da zamanla yalnızca artar. Bu yüzden “kara deliklerin ikinci yasası” olarak da anılır. Hawking’in bu fikri, kara deliklerin termodinamik özellikleri olduğunu ve aslında doğa yasalarıyla sıkı bir bağa sahip olduklarını ortaya koyan önemli bir dönüm noktasıdır.
Teknoloji
Twitter (X) çöktü mü, sorun mu var? 10 Eylül 2025 X hata bildirimi

Masaüstü ve mobil uygulama üzerinden sosyal medya platformu X’e (eski adıyla Twitter) giriş yapmak isteyen bazı kullanıcılar, hata ile karşılaştıklarını, trendler bölümüne erişemediklerini ve medya yüklemede hata aldıklarını belirtti.
Henüz Twitter’da erişim sorunun kaynağına ve çözümüne ilişkin resmi bir açıklama yapılmadı.
Downdetector’a göre bazı kullanıcılar, Twitter hesaplarına giriş yapamadıklarını ve hata mesajları aldıklarını bildirse de genel anlamda bir erişim problemi yaşanmıyor.
-
Gündem4 gün önce
“Kafa kesme videoları” detayı kan dondurdu: Türkiye’nin konuştuğu Eren Bigül olayı — Ailenin sözleri şok etti
-
Sanat1 hafta önce
İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası Romanya’ya gidiyor
-
Teknoloji1 hafta önce
SON DAKİKA | Küresel çapta Google krizi — erişim kesintisi
-
Sanat1 hafta önce
Robbie Williams’ın İstanbul konserinde mekan değişti
-
Sağlık1 hafta önce
Taklit ve Tağşiş listesi güncellendi: Zayıflama çayında ilaç tespit edildi
-
Sağlık6 gün önce
Bakan Işıkhan duyurdu: 5 kanser ilacı daha SGK geri ödeme listesine alındı
-
Teknoloji1 hafta önce
Meta’da kaos çıktı: 14 milyar dolarlık süper zeka çatlıyor
-
Spor5 gün önce
İspanya deplasmanda Türkiye’yi 6-0 mağlup etti — Detaylı maç haberi