Teknoloji
Eğitimde Estonya modeli: Finlandiya’yı geride bıraktı

Avrupa’nın yeni eğitim gücü olarak görülen Estonya‘da, öğrencilerden düzenli olarak sınıfta telefonlarını kullanmaları isteniyor.
Ayrıca öğrencilerin, eylül ayından itibaren kendilerine ait yapay zeka hesapları olacak.
Nüfusu 1,4 milyon olan küçük Baltık ülkesi, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün uluslararası öğrenci değerlendirme programında (Pisa) yakın komşusu Finlandiya’yı geride bırakarak Avrupa’nın en iyi performans gösteren ülkesi oldu.
2022’de yapılan ve sonuçları bir yıl sonra yayınlanan en son Pisa turunda Estonya matematik, fen ve yaratıcı düşünme alanlarında Avrupa birincisi, okuma alanında ise İrlanda’nın ardından ikinci oldu.
Eskiden Sovyetler Birliği’nin bir parçası olan Estonya, şimdi çok daha büyük nüfusa ve daha büyük bütçelere sahip ülkeleri geride bırakıyor.
The Guardian gazetesine göre Estonya’nın başarısının birçok nedeni var ancak dijital olan her şeyi kucaklaması onu diğerlerinden ayırıyor.
BAZI AVRUPA ÜLKELERİ YASAKLADI
İngiltere ve diğer bazı ülkeler konsantrasyon ve ruh sağlığına zarar verdiği endişesiyle okullarda telefon kullanımını kısıtlarken, Estonya’daki öğretmenler öğrencileri telefonlarını bir öğrenme aracı olarak kullanmaları için aktif bir şekilde teşvik ediyor.
Şimdi Estonya, öğrencileri ve öğretmenleri “dünya standartlarında yapay zeka araçları ve becerileri” ile donatacağını söylediği AI Leap adlı ulusal bir girişim başlatıyor.
Estonya’yı okullarda yapay zeka için bir test ortamı haline getirecek olan OpenAI ile lisans görüşmeleri yapılıyor. Amaç, 2027 yılına kadar 58 bin öğrenci ve 5 bin öğretmen için en üst düzey yapay zeka öğrenme araçlarına ücretsiz erişim sağlamak.
Öğretmenler teknoloji konusunda eğitilecek, kendi kendine öğrenme ve dijital etiğe odaklanılacak ve eğitimde eşitlik ve yapay zeka okuryazarlığına öncelik verilecek. Yetkililer bunun Estonya’yı “sadece en çok teknolojiye doymuş değil, en akıllı yapay zeka kullanan uluslardan biri” haline getireceğini söylüyor.
“TOPLUM ÇOK DAHA YATKIN”
Estonya’nın eğitim ve araştırma bakanı Kristina Kallas, bu hafta Eğitim Dünyası Forumu için Londra’ya yaptığı ziyaret sırasında şunları söyledi: “Avrupa ülkelerinin çoğunun ekranlar, cep telefonları ve teknoloji konusunda şüpheci ve dikkatli olduğunu biliyorum. Estonya örneğinde ise toplum genel olarak dijital araç ve hizmetleri kullanmaya çok daha açık ve yatkın. Öğretmenler de farklı değil.”
Kallas, Estonya’daki okullarda cep telefonu yasağı olmadığını söyledi. Aksine, akıllı telefon Estonya’nın son derece başarılı dijital eğitim politikasının bir parçası olarak görülüyor. “Dürüst olmak gerekirse herhangi bir sorun duymadım” diyen Kallas, “Okullar, yerel düzeyde takip edilen kuralları belirliyor. Cep telefonlarını öğrenme amaçlı kullanıyoruz” diye ekledi.
Kallas, ekim ayında yapılacak yerel seçimlere işaret ederek: “16 yaşındakiler oy kullanabiliyor ve cep telefonları aracılığıyla online olarak oy kullanabiliyorlar. Dolayısıyla, vatandaşlık görevlerini yerine getirmek, seçime katılmak, bilgi edinmek ve siyasi platformları analiz etmek için cep telefonlarını kullanmalarını istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Teknoloji
Hawking’in teorisi test edildi: “En güçlü fiziksel kanıt”

2015’te kütleçekim dalgalarını ilk kez doğrudan tespit eden LIGO, 10. yıl dönümünde yeni bir tarihi gözlem duyurdu. LIGO-VIRGO-KAGRA ekibi, ilk keşfe benzer bir kara delik birleşmesi saptadı.
EŞİ GÖRÜLMEMİŞ TESTLER
Bu kez, dedektörlerin son 10 yılda artan hassasiyeti sayesinde sinyal çok daha net kaydedildi ve Genel Görelilik teorisine dair eşi görülmemiş testler yapılabildi.
Araştırma, Physical Review Letters dergisinde “GW250114: Hawking’in alan yasasını ve kara deliklerin Kerr doğasını test etmek” başlığıyla yayımlandı.
Bilim insanları, birleşme sırasında yayılan kütleçekim dalgalarının frekanslarını inceleyerek, Stephen Hawking’in 1971’de öne sürdüğü kara delik alan teoremi için şimdiye kadarki en güçlü gözlemsel kanıtı elde ettiklerini açıkladı.
HAWKİNG’İN TEORİSİ NEYDİ?
Hawking, 1971 yılında kara deliklerin yüzey alanına dair bir fizik yasası önerdi:
Bir kara deliğin olay ufku (event horizon) yüzey alanı hiçbir zaman küçülemez, sadece aynı kalabilir ya da büyüyebilir. Yani, kara delikler birleştiğinde veya madde yuttuklarında toplam yüzey alanı artar, ama hiçbir durumda azalmaz.
Bu teoriye göre, kara deliklerin yüzey alanı da zamanla yalnızca artar. Bu yüzden “kara deliklerin ikinci yasası” olarak da anılır. Hawking’in bu fikri, kara deliklerin termodinamik özellikleri olduğunu ve aslında doğa yasalarıyla sıkı bir bağa sahip olduklarını ortaya koyan önemli bir dönüm noktasıdır.
Teknoloji
Twitter (X) çöktü mü, sorun mu var? 10 Eylül 2025 X hata bildirimi

Masaüstü ve mobil uygulama üzerinden sosyal medya platformu X’e (eski adıyla Twitter) giriş yapmak isteyen bazı kullanıcılar, hata ile karşılaştıklarını, trendler bölümüne erişemediklerini ve medya yüklemede hata aldıklarını belirtti.
Henüz Twitter’da erişim sorunun kaynağına ve çözümüne ilişkin resmi bir açıklama yapılmadı.
Downdetector’a göre bazı kullanıcılar, Twitter hesaplarına giriş yapamadıklarını ve hata mesajları aldıklarını bildirse de genel anlamda bir erişim problemi yaşanmıyor.
Teknoloji
Twitter (X) çöktü mü, sorun mu var? 10 Eylül 2025 X hata bildirimi

Masaüstü ve mobil uygulama üzerinden sosyal medya platformu X’e (eski adıyla Twitter) giriş yapmak isteyen bazı kullanıcılar, hata ile karşılaştıklarını, trendler bölümüne erişemediklerini ve medya yüklemede hata aldıklarını belirtti.
Henüz Twitter’da erişim sorunun kaynağına ve çözümüne ilişkin resmi bir açıklama yapılmadı.
Downdetector’a göre bazı kullanıcılar, Twitter hesaplarına giriş yapamadıklarını ve hata mesajları aldıklarını bildirse de genel anlamda bir erişim problemi yaşanmıyor.
-
Gündem4 gün önce
“Kafa kesme videoları” detayı kan dondurdu: Türkiye’nin konuştuğu Eren Bigül olayı — Ailenin sözleri şok etti
-
Gündem1 hafta önce
EVLİLİK YILDÖNÜMÜ KABUSA DÖNDÜ: FİTNESS EĞİTMENİ İREM KARATUTLU TIR’IN ÇARPMAĞI SONUCU İKİ BACAKLARINI KAYBETTİ
-
Sanat1 hafta önce
İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası Romanya’ya gidiyor
-
Teknoloji1 hafta önce
SON DAKİKA | Küresel çapta Google krizi — erişim kesintisi
-
Sanat1 hafta önce
Robbie Williams’ın İstanbul konserinde mekan değişti
-
Sağlık1 hafta önce
Taklit ve Tağşiş listesi güncellendi: Zayıflama çayında ilaç tespit edildi
-
Sağlık6 gün önce
Bakan Işıkhan duyurdu: 5 kanser ilacı daha SGK geri ödeme listesine alındı
-
Teknoloji1 hafta önce
Meta’da kaos çıktı: 14 milyar dolarlık süper zeka çatlıyor