Etiyopya’da Tarihi Patlama: Hayli Gubbi Yanardağı 12 Bin Yıl Sonra Uyandı

Etiyopya’nın Afar bölgesinde bulunan Hayli Gubbi yanardağı, binlerce yıllık suskunluğunu bozarak 23 Kasım 2025’te patladı. Bu, volkanmanın kayıtlı jeolojik geçmişinde ilk kez gözlemlenen büyük ölçekte bir faaliyet olarak yorumlanıyor.

Patlama Ayrıntıları

• Eylem, 08:30 UTC civarında başladı. Uydu gözlemleri, patlamanın ardından oluşan kül bulutunun 13–15 km’ye kadar yükseldiğini gösteriyor.

• Toulouse Volkanik Kül Danışma Merkezi (VAAC), uçuşlar için uyarılar yayınladı; kül bulutu Yemen, Umman ve Kızıldeniz üzerinden sürükleniyor.

• Uydu verileri aynı zamanda kükürt dioksit (SO₂) yayılımını tespit etti.

• 

Coğrafi ve Jeolojik Önemi

• Hayli Gubbi, Erta Ale sıradağları içinde, Etiyopya’nın Afar Rift bölgesinde yer alıyor.

• Volkan çakıl kalkeri (shield volcano) tipi; bilinen jeolojik kayıtlarda Holosen döneminde (yaklaşık son 10 bin yıl) herhangi bir aktivite rapor edilmemiş.

• Bazı kaynaklar “12 bin yıl” gibi uzun bir süredir aktif olmadığı yönünde değerlendirme yaparken, kayıt eksikliği nedeniyle kesin zamanlama jeologlar arasında tartışılıyor

Bölgesel Etkiler ve Güvenlik

• Patlamanın ardından oluşan kül bulutu, Kızıldeniz üzerinden Yemen ve Umman semalarına doğru sürüklendi.

• Umman Meteoroloji Dairesi, özellikle Dhofar ve Al Wusta bölgelerinde “hafif kül örtüsü” riski konusunda uyarıda bulundu.

• Oman Çevre Otoritesi, “Naqi” hava kalitesi izleme platformu üzerinden halkı bilgilendirdi. Şu ana kadar büyük bir hava kirliliği artışı gözlenmedi.

• Ulaşımı sınırlı, izole bir bölge olması nedeniyle yerleşim yerlerinde can kaybı ya da zarar bildirilmemiş.

Bilimsel Değerlendirme

Jeologlar için bu patlama, “binlerce yıllık sükûnetin ardından gelen bir jeolojik uyanış” anlamına geliyor. Prof. Simon Carn gibi volkan uzmanları, olayın özellikle SO₂ kadar yüksek irtifaya çıkan kül plumesi bakımından dikkat çekici olduğunu belirtiyor.
Ayrıca, bölgenin erişimi zor ve araştırma altyapısı sınırlı olduğundan, bu patlamanın jeolojik kayıtlarda nadir yakalanan bir olay olduğu vurgulanıyor.

Havacılık ve Ulaşım Riski

VAAC’ın uyarıları doğrultusunda, hava trafiği açısından kül bulutu risk oluşturuyor. Bulutun irtifası ve yayılım rotası göz önünde bulundurularak, uçuş güzergâhlarında dikkatli olunması öneriliyor.

Düşen C-130’daki incelemeler sona erdi — Kaza kırım ekibi Türkiye’ye döndü

FatihDoganMedya | Yayın Tarihi: 24 Kasım 2025
Saat: 12:30 (TSR) — Okuma süresi: 3–4 dakika

Azerbaycan–Gürcistan sınırında 11 Kasım’da düşen Türk C-130 askeri kargo uçağına ilişkin enkaz incelemeleri tamamlandı. Kaza kırım ekibi çalışmaları sonlandırdı, enkaz parçalarının Kayseri’ye sevki sürüyor; kara kutu incelemeleri ise devam ediyor.

11 Kasım 2025’te Ganja (Azerbaycan) kalkışlı olarak Türkiye’ye dönen C-130 tipi askeri nakliye uçağı, Gürcistan’ın Sighnaghi bölgesi yakınlarında düşmüş; uçakta bulunan 20 asker yaşamını yitirmişti. Olay sonrası bölgede arama-kurtarma ve kaza-kırım çalışmaları yürütüldü.

İnceleme süreci ve son durum

Milli Savunma Bakanlığı koordinasyonunda görev yapan kaza kırım ekibi, olay yerinde ayrıntılı teknik inceleme ve belge toparlama çalışmalarını tamamladı. Ekip, Türkiye’ye dönerken enkaz parçalarının taşınması ve daha detaylı tespitlerin yapılması sürecinin devam ettiğini bildirdi. Enkaz parçalarının Kayseri’deki 2’nci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü’ne sevki sürüyor.

Kara kutu (uçuş kayıt cihazı) ve kokpit ses kayıtları analizleri halen sürüyor; uluslararası standartlarda yürütülen bu analizler için TUSAŞ/Türk Havacılık Sanayii ve ilgili kurumların devrede olduğu, teknik değerlendirmelerin zaman alacağı açıklandı. Bazı kaynaklar kara kutu analizinin ilk bulguları ve kapsamlı rapor için aylar sürebileceğini aktarıyor.

Uçuş güvenliği ve filonun durumu

Kaza üzerine Türkiye, kendi envanterindeki C-130 uçuşlarını tedbiren durdurdu; tüm uçaklarda kapsamlı teknik kontroller yapılacak. Bakanlık yetkilileri, incelemeler tamamlanan uçakların tekrar uçuşa dönebileceğini, bulgulara göre ek tedbirlerin alınacağını bildirdi. Bu adımın, C-130 filosunun güvenli işletimine yönelik önlem amaçlı olduğu vurgulandı.

Teknik bulgular (ilk bilgiler ve dikkat çeken noktalar)

• Olay yerinden elde edilen görüntü ve görgü tanıkları, uçağın karar aşamasında parçalanma veya kritik yapısal hasar belirtileri gösterdiğine işaret eden videoların dolaşıma girdiğini gösteriyor; bu görüntüler soruşturmanın teknik analizlerinde değerlendiriliyor.

• Uçağın son bakım kayıtları ve bakım tarihleri soruşturmanın merkezindeki konulardan biri; resmi açıklamalarda uçağın bakım takviminin izlendiği, son bakımların yapıldığı ifade edildi ancak nihai teknik tespit raporu bekleniyor.

Yetkililerden ve siyaset sahnesinden ilk tepkiler

Cumhurbaşkanlığı ve Milli Savunma yetkilileri, şehitlerin ailelerine başsağlığı mesajları yayımladı; konuyla ilgili soruşturmanın şeffaf şekilde yürütüleceği taahhüt edildi. Ayrıca müttefik ve bölge ülkelerinden taziye mesajları geldi; konunun uluslararası koordinasyon gerektiren yönleri de değerlendiriliyor

Ne bekleniyor?

• Kara kutu analiz raporunun teknik bulguları (ilk etap bulguları genelde haftalar-aylar alabilir).

• Kayseri’de yapılacak detaylı parça incelemesi tamamlandığında Bakanlık tarafından ayrıntılı bir kaza raporu ve tavsiye kararları açıklanacak.

Bartın’da dereye devrilen otomobilde karı-koca boğularak öldü — Okçular mevkii, 2 ölü 1 ağır yaralı

Yayın: 24 Kasım 2025 — 12:15 (Türkiye — Europe/Istanbul)
Okuma süresi: 2 dakika

Bartın-Arıt yolu Okçular mevkiinde yağmur nedeniyle kayganlaşan yolda kontrolden çıkarak dereye devrilen 74 DC 238 plakalı otomobilde sürücü Murat Soyöz (57) ile eşi Gülizar Soyöz (54) boğularak yaşamını yitirdi; araçtaki bir diğer yolcu, komşuları Gülfidan Öncü (55), ağır yaralı olarak hastaneye kaldırıldı

Olayın ayrıntıları

Kaza, 24 Kasım 2025 sabahı saat 09:30 civarında Bartın-Arıt yolu Okçular mevkîinde meydana geldi. Edinilen bilgilere göre, Okçular köyünden Bartın istikametine seyreden Murat Soyöz idaresindeki 74 DC 238 plakalı otomobil, yoğun yağışla kayganlaşan zeminde kontrolden çıkarak köprü kenarından yaklaşık 4 metre yükseklikten dere yatağına düştü. İhbar üzerine jandarma, sağlık, itfaiye ve AFAD ekipleri bölgeye sevk edildi

Sağlık ve kurtarma ekiplerinin yaptığı müdahalede, aracın ön kısmı suya gömülü halde bulunan sürücü Murat Soyöz ile eşi Gülizar Soyöz’ün hayatını kaybettiği belirlendi. Yanlarındaki komşuları Gülfidan Öncü ise ağır yaralı olarak çıkarılarak hastaneye sevk edildi. Olayla ilgili soruşturma başlatıldı.

Kurtarma ve soruşturma

İtfaiye ekipleri ve AFAD, su altında kalan araçta mahsur kalanları çıkarmak için kurtarma çalışması yürüttü. Jandarma olay yerinde inceleme başlatırken, savcılık tarafından da kazayla ilgili tahkikatın sürdüğü öğrenildi. Yerel kaynaklar sürücünün yağış ve yol koşulları nedeniyle direksiyon hakimiyetini kaybettiğini bildiriyor.

Tanıklar ve yerel tepki

Komşuları ve bölge sakinleri, sabah saatlerindeki yoğun yağışın yolları tehlikeli hale getirdiğini; okçular-Bartın kesiminde sürücülerin dikkatli olması gerektiğini belirtti. Yerel yetkililer vatandaşları yağışlı havalarda gerekli tedbiri almaya çağırdı.