Açıklaması:
Mersin’in Gülnar ilçesinde jandarmanın düzenlediği kaçak kazı operasyonunda eski vali Hüseyin Başkaya ve emekli albay Ali Aydın da gözaltına alındı. Olayın detayları, yasal süreç ve bölgedeki önemi bu makalede…

Bu makalede, 2 Mayıs 2025’te Mersin’in Gülnar ilçesine bağlı Beydilli Mahallesi Kalecik mevkiinde gerçekleştirilen kaçak kazı operasyonunun ayrıntıları ele alınmaktadır. Jandarma ekiplerinin ihbar üzerine düzenlediği baskında park halindeki araçlara binmek üzereyken yakalanan 6 şüpheli arasında eski Şırnak Valisi Hüseyin Başkaya ve emekli Jandarma Albay Ali Aydın’ın da bulunması büyük yankı uyandırdı. Olayın işletilme biçimi, gözaltı süreci, savcılık kararı ve bölgedeki tarihi hassasiyetler kapsamlı şekilde değerlendirilecektir.

Olayın Arka Planı

2025 yılı itibarıyla bölge halkının sık sık define arayıcılarının hedefi haline gelen Mennan Kalesi çevresi, jandarmanın dikkatini çekmeye devam ediyor. Gülnar İlçe Jandarma Komutanlığı’na gelen ihbarda, Beydilli Mahallesi Kalecik mevkisinde kaçak kazı yapıldığı belirtildi  Bölgedeki definecilerin altın ve tarihi eser umuduyla daha önce de defalarca operasyon düzenlendiği biliniyor

Operasyonun Detayları

İhbarı takiben Jandarma Suç Araştırma Timi (JASAT) ve ilçe ekipleri, 2 Mayıs 2025 sabahı saat 12:40 sıralarında baskın düzenledi . Operasyon sırasında, park halindeki 07 HKH 55 ve 06 FK 4555 plakalı iki otomobile binmek üzereyken eski vali Hüseyin Başkaya (65), emekli Jandarma Albay Ali Aydın (54) ve dört kişi daha yakalandı .

Olay yerinde hilti, kürek ve çeşitli kazı malzemeleri ele geçirildi; bu ekipmanlar müze ve sit alanlarına zarar verme potansiyeline sahip olarak değerlendirildi . Ekipler, bölgedeki Koruma Kurulu kararlarına aykırı hareket edildiğini belirterek suç delillerini muhafaza altına aldı .

Gözaltına Alınan Şüpheliler

Hüseyin Başkaya (Eski Vali)

Şırnak, Erzurum ve farklı illerde valilik görevlerinde bulunmuş olan Hüseyin Başkaya’nın, İçişleri Bakanlığı’na iki gün önce emeklilik dilekçesi verdiği öğrenildi . Kimlik tespiti sonrası savcılığa sevk edilebilmesi için geçici süreyle serbest bırakıldı.

Ali Aydın (Emekli Jandarma Albay)

54 yaşındaki Ali Aydın’ın, Jandarma Genel Komutanlığı’ndan 2025 başında emekli olduğu, ancak bugün itibarıyla operasyonda gözaltına alındığı belirtildi . İfadesinin ardından serbest bırakıldı .

Diğer Şüpheliler

M.T. (56), A.Ü. (54), H.A. (31) ve E.Y. (56) isimli dört kişi de kaçak kazı iddiasıyla yakalandı; avukatları eşliğinde ifade veren şüpheliler, savcılık denetiminde serbest kaldı .

Hukuki Süreç ve Yaptırımlar

Kaçak kazı eylemi, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na göre suç teşkil ediyor. Yetkili Cumhuriyet savcılıkları, kazı izni olmadan yapılan tüm faaliyetleri “kültür varlıklarına zarar verme” kapsamında değerlendirerek soruşturma izni talebinde bulunuyor . Kent arkeologları ve tabiat varlıkları koruma ekipleri, alandaki inceleme raporlarını savcılığa sunacak. İzinsiz kazı faaliyeti sabitlenirse, define arama ekipmanları imha edilebiliyor veya müzeye teslim edilebiliyor.

Bölgesel ve Turistik Önemi

Mersin’in Gülnar ilçesi, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, Menan Kalesi gibi tescilli yapıları bünyesinde barındırıyor . Kaçak kazılar, hem yerel ekonomiyi hem de kültür turizmini doğrudan olumsuz etkiliyor. Jandarma ve mülki amirler, turistik değerlerin korunması için denetimlerin sıklaştırılacağını açıkladı .

Sonuç ve Beklentiler

Mersin’deki son operasyon, eski bürokratların dahi yasa dışı kazı süreçlerine karışabileceğini göstererek kamuoyunda büyük tepkilere yol açtı. Savcılığın, tespit edilecek ek deliller ışığında soruşturmayı genişletmesi, kültürel mirasın korunması adına önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Bölgede izinsiz kazı faaliyetlerinin son bulması için hem jandarma hem de koruma kurullarının koordinasyonunun güçlendirilmesi bekleniyor.

Açıklaması
AK Parti’nin TBMM’ye sunduğu 29 maddelik kanun teklifiyle Diyanet İşleri Başkanlığı’nın birimleri, görev ve yetkileri kapsamlı şekilde güncelleniyor; Din İşleri Yüksek Kurulu’na yeni denetim yetkileri geliyor.

Özet
AK Parti TBMM Grubu, Anayasa Mahkemesi kararlarına uyum sağlamak ve hukuki boşlukları gidermek amacıyla “Bazı Kanunlarda ve 660 Sayılı KHK’de Değişiklik Yapılmasına Dair 29 Maddelik Kanun Teklifi”ni Meclis’e sundu . Teklif; Diyanet İşleri Başkanlığı’nın hizmet birimleri, görev ve yetkilerinde kapsamlı bir revizyon getirirken, Din İşleri Yüksek Kurulu’na yeni denetim yetkileri tanıyor  Ayrıca TENMAK ve MAPEG gibi kritik kurumların mal varlıkları devlet malı sayılarak haczedilemez hâle getiriliyor .

Düzenlemenin Amacı ve Kapsamı

AK Parti, Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği düzenlemelerin oluşturduğu hukuki boşluğu doldurmak için kanun teklifini hazırladı . Bu kapsamda başta Diyanet İşleri Başkanlığı olmak üzere; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, TENMAK, MAPEG, Rekabet Kurumu ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun teşkilat yapısı, görev, yetki ve personel hakları yeniden tanımlanıyor . Düzenleme, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararlarına doğrudan cevap niteliği taşıyor .

Diyanet’in Birim, Görev ve Yetkilerindeki Yenilikler

• Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü; öğrenci yurtları, eğitim kurumları, gençlik merkezleri ve kampları, ceza infaz kurumları, sağlık ve sosyal hizmet kuruluşlarında iş birliği esasına göre manevi danışmanlık ve din hizmeti sunacak.

• Yazılı, görsel, işitsel ve dijital medya kanalları aracılığıyla toplumu din konusunda aydınlatacak .

• Göçmen, engelli, bağımlı ve afetzede gibi desteğe muhtaç kesimlere yönelik özel manevi danışmanlık hizmetleri yürütecek .

• Kurban ibadetinin usulüne uygun yerine getirilmesi için gerekli tedbirleri alacak ve vekaletle kurban organizasyonu yapan kurumları denetleyecek .

• İhtiyaç duyulan yerlerde okuma salonu, aile ve dini rehberlik merkezi, gençlik çalışmaları merkezi gibi birimler açılacak ve faaliyetleri Başkanlıkça yürütülecek

• Başkanlık, hac ve umre seyahatlerinin iş ve işlemlerine ilişkin harcamaları denetleyebilecek .
  

Din İşleri Yüksek Kurulu’na İlişkin Düzenlemeler

Teklifle Din İşleri Yüksek Kurulu’nun yetki ve sorumlulukları genişletiliyor:

• Resmi kurumlarca incelenmesi talep edilen dini yayınları inceleyerek mütalaa verecek .

• Kur’an-ı Kerim meallerini Başkanlık veya diğer talep sahipleri adına resen inceleyip denetleyebilecek .

• İslam dininin temel niteliklerine aykırı bulunan yayınların basım ve yayımını durdurma, dağıtılanları toplatma ve imha ettirme yetkisine sahip olacak .

• İnternet ortamındaki sakıncalı içerikler hakkında erişim engelleme kararı aldırabilecek .
  

Diğer Kurumlara İlişkin Düzenlemeler

• TENMAK: Anayasa Mahkemesi kararları doğrultusunda vergi, harç ve gümrük muafiyetleri tanınırken, mal varlıkları devlet malı sayılarak haciz yasağı getiriliyor .

• MAPEG: Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün taşınmazları devlet malı hükmünde sayılacak ve haczedilemeyecek .

Yürürlüğe Giriş ve Gelecek Süreç

Kanun Teklifi üzerinde TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu ile Adalet Komisyonu’nda görüşmelerin ardından Genel Kurul’a sevk edilecek. Kabul edilmesi halinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek. Süreç ilerledikçe Kurumsal Uyum ve Mevzuat İyileştirme Komisyonu denetim ve uygulama kılavuzlarını hazırlayacak.