Teknoloji
Uzayda yaşam olasılığı artıyor: “Sanılandan daha mümkün”

Bilim insanları, uzayda yaşamın sanılandan çok daha mümkün olabileceğini ortaya koyan yeni bir araştırmaya imza attı.
Uzun yıllardır, “zor adımlar” teorisi, akıllı yaşamın varlığı için bir dizi olasılık dışı olayın gerçekleşmesi gerektiğini savunuyordu. Ancak yeni bulgular, bu süreçlerin ilk bakışta o kadar da imkansız ya da zor olmadığını gösteriyor; aslında yaşamın evrimsel gelişiminin daha basit olabileceği belirtiliyor.
Pennsylvania Eyalet Üniversitesi’nden yer bilimleri profesörü ve çalışmanın ortak yazarı Jennifer Macalady, “Bu, yaşamın tarihi hakkında düşünme şeklimizde önemli bir değişim” ifadesinde bulundu. Macalady, karmaşık yaşamın evriminin şansa değil, yaşam ile çevresi arasındaki etkileşimle ilgili olabileceğini savunarak, evrendeki yerimizi anlama çabasında heyecan verici yeni araştırma yolları açtıklarını vurguladı.
Araştırmacılar, geleneksel görüşün aksine, yaşamın küresel çevre koşulları uygun olduğunda meydana geldiğini iddia ediyor. Bu süreç, gezegen yaşamının gelişimi sırasında nispeten öngörülebilir bir süreç olarak değerlendiriliyor.
Pennsylvania Üniversitesi’nde Macalady’nin astrobiyoloji laboratuvarında çalışan Mills, akıllı yaşamın var olması için bir dizi şanslı olaya ihtiyaç duymayabileceğini belirtti. “İnsanlar Dünya tarihinde ‘erken’ ya da ‘geç’ değil, koşullar uygun olduğunda ‘tam zamanında’ evrimleşti. Belki de bu sadece bir zaman meselesi ve diğer gezegenler bu koşullara daha hızlı ulaşabilirken, bazıları daha uzun sürebilir” dedi.
Yeni çalışmanın arkasındaki araştırmacılar, bu inançlarını test etmek için bir dizi yöntem öneriyor. Diğer gezegenleri inceleyerek bu zor adımların gezegenimize özgü olup olmadığını araştırmak veya bu süreçlerin Dünya’da birden fazla kez gerçekleşip gerçekleşmediğini görmek için gezegenimizi yeniden gözden geçirmek gibi yaklaşımlar üzerinde duruluyor.
Çalışma, Science Advances dergisinde yayımlanan “A reassessment of the ‘hard-steps’ model for the evolution of intelligent life” (Akıllı yaşamın evrimi için ‘zor adımlar’ modelinin yeniden değerlendirilmesi) başlıklı makale ile kamuoyuna duyuruldu.
Teknoloji
Türk Telekom’dan İnternet Ücretlerine Büyük Zam: 1 Temmuz 2025’ten İtibaren Geçerli Yeni Tarifeler
Açıklaması:
Türk Telekom, sabit internet paketleri, hat işlemleri ve statik IP ücretlerinde yüzde 10–27 arasında zam yaparak 1 Temmuz 2025’ten itibaren yeni tarifeleri yürürlüğe koyuyor. Taahhütlü müşteriler avantajını korurken, taahhütsüz paketlerde fiyatlar ortalama %20 artacak. Detaylı fiyat tablosu için tıklayın.
1. Zam Oranları ve Yürürlük Tarihi
Türk Telekom, sabit internet paketleri, hat işlemleri ve statik IP ücretlerinde yüzde 10–27 arasında değişen oranlarda zam yapacağını açıkladı. Yeni fiyatlar 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren tüm taahhütsüz aboneler ve yeni kullanıcılar için geçerli olacak .
2. Taahhütlü Müşterilerin Durumu
-
Mevcut taahhütlü müşteriler, taahhüt süreleri boyunca mevcut fiyatlardan faydalanmaya devam edecek.
-
Taahhüt yenileme aşamasındaki kullanıcılar ise zamlı fiyatlar üzerinden ücretlendirilecek.
-
Taahhüt bitmeden aboneliğini sonlandırmak isteyenlere, zamlı fiyatlar üzerinden cayma bedeli uygulanacak .
3. Taahhütsüz İnternet Tarifeleri (1 Temmuz 2025)
Aşağıdaki tabloda, ADSL, VDSL ve Fiber taahhütsüz limitsiz paketlerin eski ve yeni fiyatları yer almaktadır :
İnternet Türü / Hız | Mevcut Fiyat | 1 Temmuz 2025’den İtibaren |
---|---|---|
12 Mbps’e kadar (ADSL/VDSL/Fiber) | ₺755 | ₺950 |
16 Mbps’e kadar (ADSL/VDSL/Fiber) | ₺760 | ₺970 |
24 Mbps’e kadar (ADSL/VDSL/Fiber) | ₺785 | ₺990 |
35 Mbps’e kadar (VDSL/Fiber) | ₺795 | ₺1.010 |
50 Mbps’e kadar (VDSL/Fiber) | ₺805 | ₺1.020 |
75 Mbps’e kadar (VDSL/Fiber) | ₺825 | ₺1.070 |
100 Mbps’e kadar (VDSL/Fiber) | ₺885 | ₺1.120 |
200 Mbps’e kadar (Fiber) | ₺1.030 | ₺1.300 |
500 Mbps’e kadar (Fiber) | ₺1.375 | ₺1.600 |
1.000 Mbps’e kadar (Fiber) | ₺1.720 | ₺1.900 |
4. Tek Seferlik Hizmet Ücretleri
Hat dondurma, kapama, devir, nakil ve statik IP gibi ek işlemlerde de ortalama %20 oranında artış yapıldı. Yeni ücretler şu şekilde güncellendi :
Hizmet | Eski Fiyat | Yeni Fiyat |
---|---|---|
Hat Dondurma | ₺125 | ₺150 |
Hat Kapama (Dunning) | ₺250 | ₺300 |
Devir Ücreti | ₺290 | ₺385 |
Nakil Ücreti | ₺600 | ₺750 |
Yalın Erişim Ücreti | ₺60 | ₺75 |
ADSL‑NDSL Geçiş Ücreti | ₺66 | ₺80 |
NDSL Devre Hazırlama Ücreti | ₺27 | ₺33 |
Aylık Tekli Statik IP | ₺149 | ₺175 |
Yıllık Tekli Statik IP | ₺1.490 | ₺1.750 |
5. Resmî Duyuru ve Kaynak
Resmî olarak Türk Telekom’un web sitesinde yayımlanan “1 Temmuz 2025 Tarife Güncellemesi” duyurusunda, sadece taahhütsüz müşterilerin zamdan etkileneceği, mevcut taahhüt sahiplerinin ise fiyat değişikliğine tabi tutulmayacağı belirtildi .
6. Öneriler
-
Taahhütlü Paket Avantajı: Mevcut avantajınızı korumak istiyorsanız, taahhüt sürenizi sonlandırmadan yeni taahhüte geçmeyi düşünün.
-
Paket Değişikliği: Daha yüksek hız veya ek hizmetleri değerlendirirken, yeni fiyat tablosunu mutlaka karşılaştırın.
-
Cayma Bedeli Bilgisi: Taahhüt bitmeden iptal etmeniz durumunda uygulanacak zamlı cayma bedelini göz önünde bulundurun.
Hazırlayan: [FATİH DOĞAN]
Yayın Tarihi: 11 Haziran 2025
Teknoloji
“Robotaxi” ifşa oldu: Tesla’nın sürücüsüz taksi deneyimi

Elon Musk’ın CEO’su olduğu elektrikli otomobil şirketi Tesla’nın merakla beklenen ve “robotaxi” diye bilinen sürücüsüz araçlarının geçici lansman tarihi 22 Haziran olarak duyuruldu.
ABD’nin Teksas eyaletindeki Austin kentinde yola çıkacak olan robotaxi, Google’ın ana şirketi Alphabet’in halihazırda aynı bölgede sürüşte olan Waymo otomobillerine rakip olacak.
Bizzat Musk’ın yaptığı açıklamaya göre Tesla robotaxileri, 22 Haziran itibarıyla sınırlı sayıda araçla ön deneme için yola çıkıyor.
YOLDA GÖRÜNTÜLENDİ
Şimdiden Austin’de bir robotaxi test sürüşündeyken görüntülendi. ABD’li bir vatandaşın çektiği görüntüleri X hesabından paylaşan teknoloji yazarı Sawyer Meritt, “Sürücü koltuğunda hiç kimse yok. İlk Tesla Model Y robotaxi, Austin’deki kamu yollarında test edilirken görüldü!” diye yazdı.
Videodaki otonom aracın tasarımının siyah bir Model Y ile aynı olduğu ama yan tarafında “Robotaxi” yazdığı görülüyor.
Meritt’in gönderisini alıntılayan Musk, “Güzel biçimde sade bir tasarım” ifadelerini kullandı.
“KESİN TARİH DEĞİL”
Musk, salı akşamı X’teki bir kullanıcıya yanıt olarak, robotaxi’nin “geçici lansman kapsamında 22 Haziran’da” yolculuk hizmeti sunmaya başlayacağını belirtti. Ancak bunun kesin bir tarih olmadığını da ekledi.
“Güvenlik konusunda aşırı paranoyak davranıyoruz, bu yüzden tarih değişebilir. Fabrika hattının sonundan müşterinin evine kadar kendi kendine giden ilk Tesla 28 Haziran’da.”
Musk daha önce ilk lansmanın 10 ila 20 sürücüsüz Model Y aracını içereceğini ve Austin’in sınırlı alanlarında deneneceğini söylemişti.
Teknoloji
ChatGPT’ye yeni model geldi: o3-pro hakkında tüm bilinenler

OpenAI, popüler dil modeli ChatGPT’nin yeni sürümü “o3-pro”yu duyurdu. 11 Haziran itibarıyla resmen tanıtılan yeni model, şirketin şimdiye kadar geliştirdiği en güçlü muhakeme yeteneğine sahip model olarak lanse ediliyor.
OpenAI’a göre o3-pro, özellikle doğruluğun ve araç kullanımının kritik olduğu alanlar için tasarlandı. Modelin blimsel araştırmalar, eğitim, yazılım geliştirme, işletme analizi ve yaratıcı yazarlık gibi çok sayıda alanda üstün performans sergilediği öne sürülüyor.
Şirketin tanıtımına göre model, yalnızca sorulara yanıt vermekle kalmayıp aynı zamanda internet üzerinden güncel bilgi arayabiliyor, PDF ve veri dosyalarını analiz edebiliyor, Python kodları çalıştırabiliyor, görseller üzerinden yorum yapabiliyor ve kullanıcı geçmişini dikkate alarak kişiselleştirilmiş yanıtlar sunabiliyor.
“4’TE 4 GÜVENİLİRLİK”
o3-pro’nun en dikkat çeken özelliklerinden biri ise “4/4 güvenilirlik” testini başarıyla geçtiği iddiası. Bu testte yapay zekanın aynı soruya dört farklı seferde aynı doğru yanıtı vermesi gerekiyor ve o3-pro’nun bunu tutarlı bir şekilde başarabildiği ifade ediliyor.
Ancak modelin yüksek kapasitesinin bedelleri de var. Öncelikle, arka planda çeşitli araçlarla çalıştığı için yanıt süresinin epey daha olduğu, bazı sorulara yanıt alabilmek için 1 ila 3 dakikaya kadar beklemek gerektiği ifade ediliyor.
Ayrıca, görüntü üretme yeteneği bu modelde şu an için mevcut değil. Teknik nedenlerle “geçici sohbetler” (temporal chats) özelliği de devre dışı. Bu, kalıcı hafızanın devre dışı olduğu, yani sohbet geçmişinin hatırlanmadığı özel bir konuşma moduydu.
FİYATLANDIRMA BELLİ OLDU
Bunun yanı sıra, modelin API üzerinden kullanımı da pahalıya patlayabilir. API üzerinden kullanım, bir uygulamanın başka bir uygulamayla otomatik olarak iletişim kurması anlamına geliyor. ChatGPT için bu, kullanıcının OpenAI’ın yapay zeka modelini kendi yazılımına veya hizmetine entegre etmesi, o doğrultuda özelleştirebilmesi demek.
Modelin API kullanımında giriş verileri için 1 milyon token başına 20 dolar, çıkış verileri içinse 80 dolar gibi yüksek ücretler talep ediliyor. Bu da, baz model olan o3’e kıyasla yaklaşık 10 kat daha fazla bir maliyet.
Diğer kullanıcılar içinse o3-pro; ChatGPT Pro ve ChatGPT Team abonelerine 10–11 Haziran itibarıyla sunulmuş durumda. Bu aboneler, artık önceki model olan o1-pro yerine otomatik olarak o3-pro modelini kullanıyor.
Kurumsal (Enterprise) ve Eğitim (Edu) planlarına sahip kullanıcılar için de modelin dağıtımı önümüzdeki hafta içerisinde tamamlanacak. Geliştiriciler ise model adı olarak “o3-pro”yu seçerek OpenAI API üzerinden bu modele erişim sağlayabiliyor. Modelin, özellikle derin analiz, belge işleme, web tarama, kodlama ve veri yorumlama gibi görevlerde yüksek doğruluk ve araç entegrasyonu isteyen kullanıcılar için ideal olduğu söyleniyor.
Ancak daha hızlı yanıt süresi ve düşük maliyet arayanlar için standart o3 modeli veya GPT-4o mini gibi alternatifler hâlâ geçerli ve daha uygun seçenekler.
MUHAKEME YETENEĞİ NE KADAR GERÇEK?
OpenAI’ın o3 modeli, önceki klasik büyük dil modellerine (LLM) kıyasla daha doğru yanıtlar üretmek üzere tasarlanmış özel “muhakeme” sistemlerinden biri olarak tanıtılmıştı. o3-pro’nun da yapay zeka dünyasında ileri düzey görevlerde kullanılabilecek son derece güçlü bir araç olarak konumlandırıldığı görülüyor.
Muhakeme modelleri, “chain-of-thought” (düşünce zinciri) adı verilen çok adımlı mantık yürütme sürecini kullanarak, daha karmaşık görevleri çözebilmeleriyle öne çıkıyor.
Ancak Apple araştırmacılarının yakın zamanda yayınladığı bir araştırma muhakeme modelleriyle ilgili iddialı söylemlere büyük bir darbe vurabilecek nitelikte. Araştırmaya göre bu modeller karmaşık sorunlar karşısında tamamen çöküyor. Ayrıca bu durumlarda gerçekten muhakeme etmek yerine ezberden yanıt verdikleri ve bir noktada token işlemeyi, yani “düşünmeyi” bıraktıkları belirtiliyor.
-
Gündem1 hafta önce
19 Yaşındaki Sırp TikTok Fenomeni Tijana Radonjic, Budva’da Deniz Paraşütü Kazasında Hayatını
-
Gündem1 hafta önce
TikTok’ta Herkes Uzman! Türkiye’de Filozof Bitmedi, Sadece Fenomenleşmedi
-
Eğlence1 gün önce
SOSYAL MEDYA AŞKI: Dijital Çağın Umudu mu, Tuzak mı?
-
Gündem3 gün önce
Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek, Evinde Elektrik Kazası Sonucu Hayatını Kaybetti
-
Gündem1 hafta önce
Gaziosmanpaşa Belediye Başkanı Hakan Bahçetepe, İBB Soruşturmasında Tutuklama İstemiyle Hakimliğe Sevk Edildi
-
Gündem1 hafta önce
Marmaris Açıklarında Meydana Gelen 5,8 Büyüklüğündeki Depremde 14 Yaşındaki Afranur Günlü Hayatını Kaybetti
-
Gündem7 gün önce
Alman İş İnsanı Bernd Kebbel, Namibya Safari’sinde Aslan Saldırısında Hayatını Kaybetti
-
Gündem1 hafta önce
Özgür Özel Hakkında Akın Gürlek’e Hakaret Nedeniyle Resen Soruşturma Başlatıldı