METAN GAZI NASIL OLUŞUR?

Metan gazı hem doğal süreçlerle hem de insan faaliyetleri sonucu oluşur:

Doğal Kaynaklar:

Bataklıklar, sulak alanlar ve göller gibi oksijensiz (anaerobik) ortamlarda organik maddelerin ayrışmasıyla doğal olarak üretilir.

Jeolojik kaynaklar: Yer kabuğu altındaki fosil yakıt yataklarında (doğal gaz rezervleri) oluşur. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO) göre, doğal gazın ana bileşeni %70–90 oranında metandır.

Hayvan sindirim sistemleri: Özellikle geviş getiren hayvanlar (inek, koyun gibi) sindirim sırasında metan üretir.

İnsan Kaynaklı Etkenler:

Tarım: Pirinç tarlaları, hayvancılık faaliyetleri ve gübre yönetimi metan salınımının önemli sebeplerindendir.

Katı atık depolama alanları: Çöp sahalarında organik atıkların oksijensiz ortamda parçalanması sonucu metan oluşur.

Enerji üretimi ve kömür madenciliği: Fosil yakıtların çıkarılması ve kullanımı sırasında metan salınımı gerçekleşir.

Uzmanlara göre, özellikle yaz sıcaklarında tavuk, yumurta, sosis, sucuk, salam gibi şarküteri ürünleri ile süt ürünleri; dondurma, yaş pasta, marul gibi yeşillikler ve mayonez içeren kumpir gibi yiyecekler büyük risk taşıyor. Her biri kendine özgü lezzetiyle tercih edilirken, uygun koşullarda muhafaza edilmediğinde bakteri üremesine elverişli ortam oluşturabiliyor.

KAHVALTIYI ATLAMAK ZARARLI MI?

Son dönemde popülerleşen aralıklı oruç ve kahvaltıyı atlama trendi, karaciğer sağlığı açısından risk taşıyor. Uzmanlar, karaciğerin gece boyunca süren açlığın ardından enerji sağlamak için çalıştığını belirtiyor. Uzun süre aç kalmak, stres hormonlarının yükselmesine neden olarak karaciğerde ekstra yük oluşturuyor. Ayrıca, kahvaltının atlanması, karaciğerin kan şekerini dengelemek için depolanmış glikojeni aşırı kullanmasına yol açıyor.

Uzman önerisi: Sabah aç değilseniz, haşlanmış yumurta, badem ya da chia tohumu gibi karaciğer dostu hafif besinlerle güne başlamak faydalı.