Daha fazla hava durumu tahmini: 15 günlük hava durumu İstanbul
Bizimle İletişimde Kalın

Teknoloji

“Depremden Saniyeler Önce Haber Veren Teknoloji: Telefonunuza Gelen Uyarılar Gerçekten İşe Yarıyor mu?”

Yayımlandı

üzerinde

Açıklaması

Türkiye’de ve dünyada milyonlarca akıllı telefonda aktif olarak çalışan erken deprem uyarı sistemlerinin çalışma prensiplerini, cihaz ayarlarını ve faydalarını bu detaylı rehberde keşfedin.

Bu makalede, telefonlara depremden saniyeler önce gelen erken uyarı bildirimlerinin nasıl çalıştığı, hangi teknolojilere dayandığı ve Türkiye’deki uygulamaları ele alıyoruz. Erken uyarı sistemi, odaktan yayılan P ve S dalgaları arasındaki zaman farkını tespit ederek saniyeler öncesinden kullanıcıya haber veriyor . Google’ın Android’te sunduğu “Deprem Uyarıları” sistemi, ivme ölçer verilerini ışık hızında işleyerek 5–10 saniye öncesinden bildirim gönderebiliyor . iOS cihazlarda “Hayati Uyarı Bildirimi” özelliği aktif edildiğinde benzer bir uyarı mekanizması devreye giriyor . Ancak sistem; yalnızca 4.5 ve üzeri büyüklükteki depremlerde, sismik sensörler ve ağ bağlantısının izin verdiği ölçüde uyarı yapabiliyor . Bu nedenle fay hattına çok yakın bir odakta gerçekleşen depremlerde uyarı süresi sıfıra indirgenebiliyor

1. Erken Uyarı Sisteminin Temelleri

Erken uyarı sistemleri, depremin merkez üssünde ilk olarak yayılan P dalgalarını (primer dalgalar) algılayıp, daha yavaş ilerleyen S dalgalarının (sekonder dalgalar) gelmesinden önce kullanıcıları uyarma esasına dayanır . Jeolog Prof. Dr. Okan Tüysüz’e göre, odaktan 6–7 km/sn hızla yayılan P dalgası ile 3–4 km/sn hızla ilerleyen S dalgası arasında oluşan zaman farkı sayesinde saniyeler kazanılıyor.

2. Deprem Uyarı Sisteminin Çalışma Prensibi

Android telefonlarda yerleşik ivme ölçerler, sarsıntı başladığında sensör verilerini Google’ın sunucularına gönderir. Sunucular, etkilenen bölgedeki verileri eşleştirip kullanıcılara saniyeler önce “Yakındaki Deprem” başlıklı bildirim ile uyarı yollar . Ücretsiz hizmet, yalnızca 4.5 ve üzeri büyüklükteki depremler için aktif oluyor .

3. Cihazlarda Uygulama ve Ayar

Android’te Nasıl Aktif Edilir?

  1. Ayarlar > Konum ve Konum Hizmetleri

  2. “Deprem Uyarıları” seçeneğini açın

iOS’ta Nasıl Aktif Edilir?

  1. Ayarlar > Bildirimler

  2. Sayfanın en altında “Hayati Uyarı Bildirimi”ni aktif edin .

4. Türkiye’deki Uygulamalar ve AFAD

Türkiye’de AFAD’ın Deprem Mobil Uygulaması, sarsıntı sonrası bilgi ve radyolojik veriler sunarken, telefonlara otomatik erken uyarı bildirimleri hâlen Google ve Apple çatısı altındaki teknolojiler üzerinden gerçekleşiyor . AFAD’ın altyapısı ise öncelikle kritik tesislerin gaz ve elektrik hatlarını kesmeye odaklanıyor; kullanıcı bildirimleri doğrudan bu sistem üzerinden iletilmiyor .

5. Uyarıların Fırsatları ve Sınırlamaları

  • Fırsatlar: Saniyeler öncesinden gelen uyarı, masanızın altına saklanmak, gazı kapatmak veya merdiven boşluğuna yönelmek için şans veriyor .

  • Sınırlamalar: Odak noktasına çok yakın depremlerde uyarı süresi pratikte sıfıra iniyor, dolayısıyla kapsamlı bir tahliye mümkün olmuyor .

6. Sonuç ve Öneriler

Akıllı telefonlarda erken uyarı sistemlerini aktif tutmak, depreme karşı alabileceğiniz en etkili bireysel önlemlerden biridir. Hem Android hem de iOS kullanıcılarının ayarlarını kontrol etmeleri, aile ve iş yerinde düzenli tatbikatlar yapmaları hayati önem taşır. Depremden önceki bu birkaç saniye; doğru kullanıldığında hayat kurtarabilir.

Okumaya Devam Et
Yorum yapmak için tıklayın

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Teknoloji

5 Soruda iPhone 17 — En Büyük Yenilikler

Yayımlandı

üzerinde

Yayın Tarihi: 10 Eylül 2025, 15:00 (GMT+3)
Okuma Süresi: ~4 dakika
Yazar: FatihDoganMedya Haber Merkezi

Apple, iPhone 17 serisiyle (aynı etkinlikte yeni iPhone Air modelini de tanıttı) tasarım, kamera, bağlantı ve işlemci tarafında dikkat çekici yenilikler getirdi. Aşağıda “5 soruda” formatında en yük taşıyan değişiklikleri, Türkiye fiyat/çıkış bilgilerini ve SEO için kullanılabilecek anahtar kelimeleri bulacaksınız.


1) iPhone 17 serisinin en büyük genel yeniliği nedir?

iPhone 17 serisi, Apple’ın mobil platformunda hem donanım hem de bağlantı tarafında “nesil atlatan” değişiklikler sundu. Yeni A19 / A19 Pro işlemciler performans ve enerji verimliliğini artırırken; Apple’ın yeni N1 kablosuz çipi Wi-Fi 7, Bluetooth 6 ve Thread desteğiyle daha hızlı ve kararlı kablosuz bağlantı vaat ediyor. Ayrıca ProMotion 120 Hz ekran yenilemesi serinin geniş kısmına yayılıyor; bu da akıcı kaydırma ve daha iyi oyun/grafik deneyimi anlamına geliyor.


2) Tasarımda ne değişti — yeni modeller var mı?

Apple, bu yıl “iPhone Air” adında yeni, ultra-ince bir model tanıtarak ürün gamını genişletti. iPhone Air ince (5.6 mm civarı) ve hafif bir gövdeyle “portabilite” odaklı bir seçenek olarak öne çıkıyor. Pro modellerde ise kamera yerleşiminde yeni yatay “plateau / camera bar” tasarımları ve bazı modellerde malzeme değişimleri (bazı Pro modellerde alüminyum tercihleri) dikkat çekiyor. Genel tasarımda ince profil, yeni renk seçenekleri ve aksesuar (ör. crossbody strap / yeni MagSafe paketleri) de duyuruldu.


3) Kamera — fotoğraf ve video tarafında neler geldi?

iPhone 17 Pro serisi, “Pro Fusion” olarak adlandırılan çok gelişmiş kamera sistemiyle geliyor: Pro modellerde üç adet 48 MP sensör (ana/ultra-geniş/telefoto) ve Pro tarafında iyileştirilmiş optik zoom çözümleri (periskop/uzun odaklı telefoto iddialarıyla birlikte) bulunuyor. Ön kamera (Center Stage destekli) çözünürlüğü yükseltilerek daha yüksek kaliteli selfie ve video görüşmeleri hedeflenmiş. Ayrıca Pro özellikler arasında ProRes RAW ve gelişmiş stabilize video / Dual Capture gibi yaratıcı araçlar var


4) Pil, şarj ve bağlantı özellikleri (gerçek dünya etkisi ne olacak?)

Apple’ın resmi teknik sayfasına göre iPhone 17 serisi pil optimizasyonlarıyla önceki modellere göre video oynatma sürelerinde artış gösteriyor; Pro modeller özellikle daha uzun pil ömrü vaat ediyor ve “hızlı şarj” süreleri geliştirildi (ör. %50’ye 20–30 dakika arası iddiaları). Sızıntılar ve testler ayrıca model bazında batarya kapasitelerinde belirgin artışlar olduğunu gösteriyor (ör. iPhone 17 Pro/Pro Max tarafında daha yüksek mAh değerleri). Kablosuz bağlantı tarafında N1 ile Wi-Fi 7 desteği, daha yüksek Wi-Fi hızları ve daha düşük gecikme sunarak bulut oyunları, büyük dosya transferleri ve AirDrop/Hotspot deneyimlerine doğrudan katkı sağlayacak.


5) Fiyat, ön sipariş ve Türkiye çıkışı ne zaman — fiyatlar ne durumda?

Apple global olarak yeni seriyi tanıttı; ön sipariş ve satış tarihleri bölgeye göre değişse de global takvimde ön siparişlerin 12 Eylül, satışların ise 19 Eylül şeklinde açıklandığı yayınlar var. Türkiye fiyatları da duyuruldu: (resmi yerel fiyatlar Apple Türkiye ve yerel haber kaynakları tarafından aynı gece ilan edildi) — örnek verilere göre başlangıç fiyatları:

  • iPhone 17: 77.999 TL

  • iPhone 17 Air: 97.999 TL

  • iPhone 17 Pro: 107.999 TL

  • iPhone 17 Pro Max: 119.999 TL
    (Türkiye için ön sipariş: 12 Eylül 2025, satışlar: 19 Eylül 2025 olarak aktarılıyor).


Editörün Notu — Kimler yükseltmeli?

  • Birçok iPhone 14/15 sahibi için: ProMotion ve kamera iyileştirmeleri cazip ama mutlaka yükseltme şart değil.

  • iPhone 12 ve daha eski modeller: A19 performansı, Wi-Fi 7 ve kamera atılımları önemli bir yükseltme hissi verebilir.

  • Fotoğraf / video profesyonelleri ve içerik üreticiler: Pro modellerdeki 48MP üçlü sistem ve gelişmiş video özellikleri ciddi artı sağlayacak.

Okumaya Devam Et

Teknoloji

Çin’den Tesla’ya kapı kolu yasağı: 2027’den itibaren yeni tasarıma geçilecek

Yayımlandı

üzerinde

’nın Model S serisiyle 2012’de tanıttığı elektrikli açılır kapı kolları, ’de güvenlik endişeleri nedeniyle yasaklanıyor.

Çinli düzenleyiciler, arıza oranlarının yüksekliği ve gömme tasarımla ilgili riskler nedeniyle bu sistemi sektörde tamamen kaldırmayı değerlendiriyor.

GELİRİNİN BEŞTE BİRİ ÇİN’DEN GELDİ 

Independent’ta yer alan habere göre, yeni kısıtlamalar yürürlüğe girerse 2027 Temmuz ayından itibaren Çin’de satılan tüm yeni araçlarda mekanik kapı kolları zorunlu olacak. Geçen yıl gelirinin beşte birinden fazlasını Çin’den elde eden Tesla için bu karar, kapı kollarının yeniden tasarlanması anlamına geliyor.

Elektrikli kapı kolları, araç kilidi açıldığında dışarı çıkıp hareket halinde geri gömülüyor. Ancak Çin Sigorta Otomotiv Teknolojisi Araştırma Enstitüsü’nün (C-IASI) testlerine göre, bu sistem yandan çarpmalarda yüzde 33 oranında arızalanıyor. Mekanik kolların arıza oranı ise yalnızca yüzde 2.

YOLCULAR İÇERİDE MAHSUR KALIYOR

Bir elektrikli araç üreticisinin verilerine göre kapı kolu arızaları toplam onarımların yüzde 12’sini oluşturuyor. Ayrıca kısa devre nedeniyle yolcuların araç içinde mahsur kaldığına dair çok sayıda rapor bulunuyor.

Bu durumun kurtarma ekipleri için de ciddi bir engel yarattığı belirtiliyor.
Tesla CEO’su Elon Musk, yöneticilerin ilk itirazlarına rağmen bu tasarımda ısrarcı olmuş ve kapı kollarının “geleceğin bir parçası olduğu” vurgusunu yapmıştı. Ancak Çinli uzmanlar, aerodinamikte sağlanan faydanın sınırlı olduğunu, güvenlik risklerinin ise oldukça yüksek olduğunu kaydediyor.

Okumaya Devam Et

Teknoloji

iOS 19 çıkış tarihi: iOS 19 güncellesi alacak/alamayacak telefonlar

Yayımlandı

üzerinde

Apple, cihazlarına uzun süreli destek sunmasıyla bilinse de, her yeni iOS sürümü bazı modelleri geride bırakıyor. Bu kez üç iPhone modeli güncelleme dışında kalacak:

iPhone XR

iPhone XS

iPhone XS Max

İOS 19 HANGİ TELEFONLARA GELECEK?

2018’de piyasaya çıkan bu modellerde bulunan A12 Bionic çipi, söylentilere göre iOS 19’daki gelişmiş arayüz öğeleri ve yapay zekâ işlevlerini çalıştırmak için yeterli değil. Öte yandan, Cupertino merkezli firmanın yeni sürümü alacağı tahmin edilen cihaz listesi şu şekilde:

iPhone SE (2. ve 3. nesil)

iPhone 11, 11 Pro, 11 Pro Max

iPhone 12, 12 mini, 12 Pro, 12 Pro Max

iPhone 13, 13 mini, 13 Pro, 13 Pro Max

iPhone 14, 14 Plus, 14 Pro, 14 Pro Max

iPhone 15, 15 Plus, 15 Pro, 15 Pro Max

iPhone 16, 16 Plus, 16 Pro, 16 Pro Max, 16e

iPhone 17, tüm modeller (iOS 19 yüklü gelecek)

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar