NASA’nın ötegezegen araştırma uydusu projesine katılan dünya genelinden gönüllüler gökyüzünü tarayarak, 7 bin 936’sı daha önce bilinmeyen toplam 10 bin 1 “tutulmalı çift yıldız” sistemi belirledi.

Washington Post’un haberine göre yapay zeka destekli algoritmalar ilk olarak yaklaşık 1,2 milyon aday sistem tespit etti.

Bu adaylar daha sonra 60 bin kadar öncelikli hedefe indirgenerek vatandaş bilimcilerin incelemesine sunuldu.

Sonuçta, bu gözlemlerin 10 bin 1’inin gerçekten tutulmalı çift yıldız olduğu doğrulandı.

“TUTULMALI ÇİFT YILDIZ” NEDİR?

Bu sistemler, iki yıldızın birbirlerinin etrafında dönerken zaman zaman biri diğerinin önünden geçerek yıldızın parlaklığında gözle görülür bir düşüşe neden olduğu için “tutulmalı çift yıldız” olarak adlandırılıyor.

Bu geçici parlaklık azalması, gökbilimcilere yıldızların boyutlarını, kütlelerini ve evrimlerini daha doğru şekilde anlama imkânı veriyor.

“YAPAY ZEKA YETMİYOR”

Proje liderlerinden biri olan Veselin Kostov (NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi ve SETI Enstitüsü), “Yapay zekâ büyük verileri hızlıca tarayabiliyor ama bazı karmaşık modelleri kaçırabiliyor. Bu yüzden insan gözünün sezgisine ihtiyaç duyuyoruz,” dedi.

Kostov, bu yeni keşfedilen yıldızların yalnızca yıldız fiziği açısından değil, aynı zamanda potansiyel ötegezegenlerin keşfi açısından da büyük önem taşıdığını vurguladı.

Proje hâlâ devam ediyor ve herkes katılabiliyor. İnternet bağlantısı olan herkes projenin web sitesinden katılarak verileri analiz edebilir.

Ayrıca telefon tamircisi Kurşun, telefonların ısındıktan sonra bir süre soğumasını beklemenin de batarya sağlığı için olumlu olduğunu aktardı.

Yaz aylarında vatandaşların kendilerine en çok batarya şişmesi şikayeti ile geldiğini anlatan Mehmet Mahsun Kurşun, “Vatandaşlar telefonlarını şarjda kullanmayacaklar. Ayrıca telefonları fazla ısındığı durumda o an telefonu kullanmayı bırakıp soğumasını beklemeleri gerekiyor.

Fransız mutfağı dünyanın en iyilerinden biri olarak bilinir. Bu nedenle Fransız astronot Sophie Adenot, 2026’daki ilk uzay görevi sırasında aylarca dondurulmuş, paketli yiyeceklerle yaşamak yerine, dünyadan bir tat götürmenin yollarını aradı. Çözüm, üç Michelin yıldızlı ünlü şef Anne-Sophie Pic ile iş birliği yapmak oldu.

Avrupa Uzay Ajansı (ESA), bu iş birliğiyle ünlü şefin hazırladığı yemeklerin Adenot’un “Epsilon görevi” için “bonus gıda” olarak Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) götürüleceğini açıkladı.

Uzay görevlerinde astronotların çoğunlukla dondurulmuş ve vakumlu ambalajlarda önceden onaylanmış yiyeceklerle beslendiğini belirten ESA, “bonus gıdaların” astronotlara moral desteği sağladığını, dünyayla bağlarını korumaya yardımcı olduğunu ve mürettebat arasında kültürel paylaşımı güçlendirdiğini söylüyor.

UZAY MENÜSÜNDE NE VAR?

Uzaya gönderilecek menüde, başlangıçlar arasında briyoş ekmeği üzerinde limonlu kaz ciğeri, yengeç ve karaman otlu ıstakoz çorbası, köri ve tütsülenmiş mezgit balığıyla hazırlanan yaban havucu çorbası ve pembe biberli soğan çorbası yer alıyor.

Ana yemeklerde ise siyah sarımsak ve tütsülenmiş vanilya ile hazırlanmış haşlanmış dana eti ile tonka fasulyesi ve kremalı peynirli özel bir tavuk bulunuyor. Tatlılarda ise hindistan cevizli ve vanilyalı sütlaç ile fındık çiçeği ve kahveli çikolatalı krema dikkat çekiyor.

“BÜYÜK BİR MEYDAN OKUMA”

Ünlü şef, uzay görevinin gastronomi açısından büyük bir meydan okuma olduğunu söyledi ve “uzay için yemek yapmak, tat duyusunu aşırı teknik kısıtlamalara rağmen koruma çabası” anlamına geldiğini belirtti.

Pic’in tarifleri, Fransız havayolu ikram firması Servair ile iş birliğiyle geliştirildi ve steril poşetlerde uzun süre dayanacak şekilde hazırlandı.

Çünkü uzayda yemeklerin hem hafif, hem raf ömrü uzun, hem de mikro yerçekiminde güvenle tüketilebilir olması gerekiyor.

ASTRONOTLAR UZAYDA NE YER?

ESA’ya göre Amerikalılar genellikle kurutulmuş yiyecek, Ruslar ise konserve yemek tüketiyor. Menüler aylar öncesinden hazırlanıyor ve sekiz günlük döngüler halinde tekrarlanıyor.

Buna rağmen özel tarifler uzaya moral ve çeşitlilik katıyor. Adenot da bu özel yemeklerin, uzayda kültürel bağ kurmak ve birlikte vakit geçirmek için eşsiz bir fırsat sunduğunu vurguluyor.