Daha fazla hava durumu tahmini: 15 günlük hava durumu İstanbul
Bizimle İletişimde Kalın

Ekonomi

Yapay zeka tartışmaları: İş ortağı mı rakip mi?

Yayımlandı

9 ay önce

üzerinde

Balıkçılık dünyanın en eski mesleklerinden biri. Balıkçılar binlerce yıldır balık tutabileceğini tahmin ettiği yere gider ve rızkını beklerdi. Her şey yolunda giderse balık yakalar, geçimini sağlardı. Rotasını güneş ve yıldızlara bakarak belirler, hava konusundaki kararlarını ise tahminlere dayalı şekilde verirdi. Büyük riskler barındıran bir işti.
Sakin hava bir anda fırtınaya dönebilirdi.

Günümüzde ise balıkçılık epey değişti, gelişti. Tekneler artık navigasyon cihazlarıyla donatılmış durumda. Hava durumu uygulamaları, balıkçıları anlık şekilde bilgilendiriyor. Uydu tarama yöntemleri, balık sürülerinin yerini tam olarak tespit edebiliyor. Artık daha az emekle daha çok balık yakalanabiliyor.

50 yıl öncesinin balıkçıları bugünkü meslektaşlarını görse çok şaşırırdı.
Ancak bugünün balıkçıları gelecekteki meslektaşlarını gördüklerinde daha da şaşıracak. Çünkü; yakın gelecekte balıkçı tekneleri insanın olmadığı, yalnız robotlar ve yapay zekâ ile seyreden ve balık yakalayan, tümüyle otomatikleşmiş araçlar haline gelecek. Böylece tekneler, denizde daha uzun süre kalabilecek daha tehlikeli sulara rahatça açılabilecek.

Evet balıkçılık gün geçtikçe daha akıllı hale gelecek.
Yalnız balıkçılık mı? Tüm sektörler…

MEHMET ALİ KILIÇKAYA:

Örneğin; Çin’de bir liman tamamen insansız bir şekilde bütün vinçler diğer operatörler ve her türlü o limandaki işlemler yapay zeka teknolojisiyle kullanılmaya başlandı. Gerçekten de bu güzel bir örnek. Aslında yapay zekanın kullanıldığı yine bakıyoruz ki İngiltere mesela vergi beyannamelerinin tespitinde buradaki uygulamalarda yapay zekayı kullanmaya başladı. Bunun gibi örnekleri artırmak mümkün

HALİL AKSU: 

Yapay zeka, tarımdan sağlığa, perakendeden ulaşıma kadar her sektörde etkisini hissettiriyor. İnternete bağlı cihazlardan gelen verilerle eğitiliyor ve bu veri sayesinde hayatımızı yeniden şekillendiriyor. Yapay zekada başarılı olmak için diğer yandan mevcut çalışan iş gücünde aslında bir miktar kültür düşümü denilen bir zihniyet dönüşümüne gerek var. Yani eskiden biz bu işleri böyle yapıyorduk. Biz atalarımızdan babalarımızdan yöneticilerimizden böyle gördük değil. Bunun bugün olsaydı nasıl yapardınız sorusuna cevap vermek gerekiyor.

İnsanlık tarihi değişeme direnenlerle değişimi yaşayanlar arasındaki bitmeyen çekişmeyi yazar. Ve o tarih bize değişime direnenlerin yaşadığı mağlubiyetleri anlatır durur. Bu nedenle tarihin bu sayfasında da yapay zeka devrimine uyum sağlayamayanlar geriye düşme riskiyle karşı karşıya. Şu anda hiçbir teknoloji kullanmadan geleneksel yöntemlerle balıkçılık yapan bir balıkçı, sonar, GPS ve benzeri araçlar eklenmiş modern balıkçı tekneleriyle rekabet edebilir mi?

Sizce hangisi daha güvenli ve verimli bir faaliyet yürütür ve varlığını yıllarca sürdürebilir? Ben paramı hangisine yatıracağımı biliyorum.
Hepimiz için iş yapma tarzımızı gözden geçirmenin zamanı geldi..

LEVENT ERDEN:

ilk biçer döver çıktığında da oraklarla tarlaları biçen binlerce insanın işsiz kalması gerekiyordu. Hiç kimse işsiz kalmadı. Sanayi devriminde kimse işsiz kalmadı. İşler değişti, işler dönüştü. Bazı işler bitti. Yepyeni işler çıktı. İnsanlar için yani insanlar sürekli bugün yaptıkları işi bundan 3, 5, 10 sene sonra yapmayacaklar. Yaptıkları şekilde yapmayacaklar. Bu da normal. Yani bugün ki buğday ve un üretimiyle bundan 3.000 sene önceki buğday ve un üretimi aynı değildi.

AYŞEGÜL İLDENİZ:

Yapay zeka hepimizi etkileyecek. Öncelikle ama hem kısa vadede hem de uzun vadede biz çalışanları çok etkileyecek. Şirketleri etkileyecek. Hem mavi yakalıları hem beyaz yakalıları etkileyecek. (…)biz insanlar yapan değil, birazcık sadece planlayan düşleyen neresini değiştirsem diye bu konuda fikir yürüten bir şeyleri sorgulayan genişleten değiştiren haline düşeceğiz ve yapan makineler olacak.

Amerikan Posta Hizmetleri 1997’den bu yana, mektupların üzerindeki adresleri otomatik olarak okumak için yapay zeka kullanıyor.
Bugün ise dev e-ticaret siteleri, tüm sipariş ve kargo hizmetlerini otomatik olarak yapan neredeyse insana hiç ihtiyaç duymayan sistemlerle çalışıyor. Şu an için robotların depolarda yapamadığı bazı işler var. Ancak yakın zamanda depolarda artık daha az insan göreceğiz. Kargo depolarındaki bu değişimi e-ticarette yaşanan müthiş büyümeye borçluyuz.

ALPAGUT ÇİLİNGİR:

Yapay zeka her sektörü dönüştürdüğü gibi e-ticareti de ister istemez dönüştürecek. E-ticaret aslında temelinde çok basit diyeceğim uygulama. Birazcık daha zor 5 tane ana unsurdan oluşuyor. Doğru insanlar yani doğru müşterilere doğru ürünleri doğru fiyattan ve doğru müşteri deneyimiyle sunarken, operasyon olarak da karlı bir şekilde ve doğru bir operasyon modeliyle bunu yaptığınızdan emin olmanız gerekiyor. Şimdi bu beş unsurun her birinin için aslında yapay zeka herkesin hem hayatını kolaylaştıracak hem de çok daha hızlı ve iyi bir şekilde yapmamıza imkan tanıyacak.

Bugün evlerde, ofislerde, sokakta, durakta aklınıza gelen her yerde 3.5 milyar insan akıllı telefonlarından, bilgisayarlarından online sipariş veriyor. Dünya genelinde e-ticaretin hacmi 7 trilyon doları aştı. Verilen siparişler, harcanan para gün geçtikçe katlanarak büyüyor. Bunu da yapay zekaya borçluyuz.

Neden mi?

Bugün e-ticaret firmaları yapay zeka sayesinde;  müşterilerini daha iyi anlıyor, onların istediği ürün ve hizmetleri öngörüyor. Piyasadaki trendleri önceden tahmin ediyor, müşterilerine kişiselleştirilmiş deneyimler sunuyor, daha iyi hizmet veriyor ve daha akıllı ürünler geliştiriyor.

ERDEM İNAN:

Yapay zeka  bizim için satıcılarla müşteriler arasındaki dil bariyerini aşmamız da önemli bir adım oldu. Bu tahmin üzerine stokların doğru depolara hatta doğru satıcıların doğru depolara o ürünleri göndermesini sağlamamız. Yani birçok alana aslında müşteriden toplanan data. İşte o dil ile gelen data. İşte o yazıyla gelen görselle gelen datayı birleştirerek, aslında daha iyi bir hizmet kalitesi sunmamız sağlıyor. Yani e-ticaret yapmayı kolaylaştırdı.

SENEM ARSLAN:

Yapay zeka tüm bu verileri aslında konsolide ederek size o doğru anı ve doğru ürününe ulaşmamızı sağlıyor olacak, siz siparişi ilk başlattığınız andan beri arkada bir tedarik süreci gerçekleşiyor. Çünkü o stoğun fazla olması ya da az olması bunların hepsinin planlaması aslında maliyetleri düşüren unsurlar oluyor. Yapay zekanın bize sağladığı bu verileri analiz etme kabiliyeti aslında oradaki Lojistik maliyetlerin düşmesini ekosistemin aslında o süreçleri daha uygun fiyatlı bir şekilde tüketiciyle bulaştırması sebebiyet veriyor.

MEHMET ALİ KILIÇKAYA:

E-ticarette, e-ihracattaki firmalar çok daha hızlı bir şekilde büyüyorlar ve küresel ticarete çok daha hızlı bir şekilde entegre oluyorlar. Ve bu firmaların pazar payları her geçen gün daha fazla artıyor ve aslında ticarette kurallar değişiyor.

Yapay zeka şimdiden tarım, imalat, sağlık, finans, perakende ve neredeyse tüm endüstrileri içerecek biçimde her sektöre etki ediyor.
Yapay zeka eskiden sadece insanların yapabileceğine inandığımız alanlara da giriyor. Örneğin; yapay zeka destekli sohbet botları müşterileri anlamaya çalışıp, ihtiyaçlarına göre çözümler üretebiliyor.

ALPAGUT ÇİLİNGİR:

Hem markaların yani satışı yapanların Hem de biz tüketicilerin yani alışı yapanların hayatını kolaylaştırıyor. Nasıl kolaylaştırıyor? Mesela ben şimdi Antalya’da yaşayan birisi palto almak isteyebilir. Erzurum’da yaşayan birisi de palto almak isteyebilir. İkimiz de palto dediğimizde karşımda çıkan şeylerin aynı olmaması gerekir. Çünkü havamız farklı, koşullar farklı, iklim farklı. Mesela yeni yapay zeka teknolojileriyle ben Antalya’da palto arıyorsam, benim karşıma çıkan sonuçlar ve seçkiler farklı olacak. Erzurum’daki farklı olacak.

İlgili Konular:
Okumaya Devam Et
Yorum yapmak için tıklayın

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Ekonomi

Enflasyon Raporu sonrası memur ve emekli zammı netleşiyor: “Memur %19’a, SSK/BAĞ-KUR emeklisi %13’e yaklaşabilir”

Yayımlandı

1 gün önce

üzerinde

Kasım 7, 2025

By

Enflasyon Raporu sonrası memur ve emekli zammı netleşiyor: “Memur %19’a, SSK/BAĞ-KUR emeklisi %13’e yaklaşabilir”

07 Kasım 2025 — 16:30 (İstanbul) · Okuma süresi: 3 dk

Merkez Bankası’nın 7 Kasım 2025 tarihli Enflasyon Raporunda yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 31–33 aralığına (merkez değer yaklaşık %32) yükseltildi. Bu revize tahmin, memur ve emekli maaşlarının Ocak 2026 zammı beklentilerini değiştirdi: toplu sözleşme zammı ve enflasyon farkının birleşimi memurlar için toplam yaklaşık %19 seviyesini, SSK/BAĞ-KUR emeklileri içinse yaklaşık %13 civarını işaret ediyor.

Haberin püf noktası — kısa ve net

  • TCMB 2025 yıl sonu enflasyonunu %31–33 aralığında tahmin etti (merkez yaklaşık %32).

  • Toplu sözleşme kapsamında memurlara 2026 ilk 6 ayı için %11 zam öngörüldü; bunun üzerine yılın ikinci yarısı enflasyon farkı eklenecek. (Toplu sözleşme kararı Resmî Gazete’de yayımlandı.)

  • TCMB tahminleriyle piyasa hesaplamaları memurlar için enflasyon farkı ≈ %7,5 ve toplu sözleşmeyle birlikte toplam ≈ %19,3 (örnek hesap).

  • SSK/BAĞ-KUR emeklilerinin Ocak zammı (6 aylık TÜFE) TCMB tahminine göre yaklaşık %13,1 olarak hesaplanıyor; şu ana kadar garanti edilen 4 aylık artış ise %10,25 seviyesindeydi — kasım-aralık verileriyle oran kesinleşecek

Nasıl hesaplanıyor? (Kısa yöntem)

  1. Memurlar (ve memur emeklileri): Toplu sözleşme zammı (sözleşmede belirtilen sabit oran) + altı aylık enflasyonun toplu sözleşme oranını aşan kısmı (enflasyon farkı). Bu mekanizma Resmî Gazete düzenlemeleriyle yürürlükte.

  2. SSK / BAĞ-KUR emeklileri: Temmuz-Aralık dönemi TÜFE artışı ocak ayında maaşlara doğrudan yansır. Yıl sonu enflasyon tahmini yükselirse (ör. %32) bu artışın rakamsal beklentisi de yükselir.

Örnek hesap (TCMB %32 tahmini baz alındığında — kaynaklara dayalı, gösterim amaçlı)

  • Memur: Toplu sözleşme: %11 (2026 ilk 6 ay) + hesaplanan enflasyon farkı ≈ %7,56 → Toplam ≈ %19,39. (Hesaplamada TCMB’nin 2. yarı enflasyon beklentisi kullanıldı.)

  • SSK / BAĞ-KUR emekli: Temmuz-Aralık TÜFE artışı sonucunda ocak ayında yaklaşık %13,10 (TCMB %32 senaryosuna göre). Şu ana kadar açıklanan 4 aylık verilerle garanti olan artış %10,25 seviyesinde; kasım-aralık verileri orana son şeklini verecek.

Not: Hesaplamalar farklı haber kaynaklarında piyasa senaryolarına göre yapılmış örneklerdir. Net ve kesin oranlar, TÜİK’in Kasım ve Aralık TÜFE verileri yayımlandıktan sonra kesinleşece

Kim ne kadar kazanabilir? (Örnek tablo — yaklaşık)

  • En düşük memur (örnek kaynak bazlı hesap): ~50.503 TL → zam sonrası ~58.867 TL (örnek hesaplamalar haber kaynaklarında yer aldı).

  • En düşük emekli (SSK/BAĞ-KUR örneği): ~16.881 TL → %10,25 artışla ~18.611 TL; TCMB %32 senaryosunda oran daha yüksek (~%13 civarı).

(Bu rakamlar haber kaynaklarının örnek tablolarından türetilmiştir; kişiye özel net hesaplama için çalışılan dönemdeki TÜFE verileri ve maaş dilimi gereklidir.)

Ne değişirse tablo bozulur?

  • Kasım ve Aralık enflasyon verileri: TÜİK’in son iki ay verisi zam oranını doğrudan etkiler.

  • TCMB yeni revize: Merkez Bankası tahmini sabit kalmazsa, piyasa hesapları da değişir.

Son söz — neye dikkat etmeli?

  • Bugünkü açıklamalar hesaplama senaryolarıdır; kesin oran TÜİK’in Kasım-Aralık verileri ve Resmî Gazete/SGK duyurularıyla netleşecektir.

  • Kamu çalışanları toplu sözleşme haklarına ve enflasyon farkına bakmalı; emekliler ise Ocak zammını beklemeli. Resmi açıklamalar geldiğinde FatihDoganMedya olarak anında tabloyu güncelleyeceğiz.

Okumaya Devam Et

Ekonomi

Motorine zam geldi — İşte 7 Kasım 2025 yeni fiyatlar

Yayımlandı

1 gün önce

üzerinde

Kasım 7, 2025

By

Motorine zam geldi — İşte 7 Kasım 2025 yeni fiyatlar

FatihDoganMedya • 07 Kasım 2025, 11:30 (TSİ) • Okuma süresi: 3 dakika

Bu gece yarısından itibaren pompaya yansıyan düzenlemeyle motorinin litre fiyatına ortalama 2,07–2,11 TL arasında zam yapıldı. Yeni tarife ile büyük şehirlerde motorin fiyatları artık 57–59 TL bandında, bazı illerde ise 60 TL’yi geçti.

Yeni zam ne kadar, hangi tarihten itibaren geçerli?

Enerji şirketlerinin güncel listelemelerine göre motorin litre fiyatına yapılan zam 7 Kasım 2025 Cuma günü (bu gece yarısından itibaren) pompaya yansıtıldı; zam tutarı haber kaynaklarına göre ortalama 2,07–2,11 TL aralığında bildirildi.

Örnek pompa fiyatları (7 Kasım 2025 itibarıyla)

  • İstanbul (Avrupa yakası) — Motorin: 57,58 TL (benzin örnek: 53,7 TL).

  • Ankara — Motorin: ~58,6 TL civarı.

  • İzmir — Motorin: ~58,9 TL civarı.

  • Bazı doğu illeri — Tabelalarda 60 TL ve üzeri görüldü (Bingöl, Bitlis, Elazığ, Hakkari gibi illerde 60 TL’yi geçen pompalar bildirildi).

Not: İstasyonlar arasında lokal farklılıklar (vergiler, dağıtım maliyeti, bayi marjları) nedeniyle litre fiyatları şehir ve istasyon bazında değişiklik gösterebilir.

Zam neden geldi? (Kısa analiz)

Sektör kaynakları ve ekonomi haberleri, zammın arkasında küresel petrol fiyatlarındaki yükseliş, brent ham petrol fiyatındaki değişimler ile döviz kurundaki dalgalanmaların birleşiminin olduğunu belirtiyor. Bu gelişmeler, rafineri ve dağıtım maliyetlerine doğrudan yansıyor; sonuç olarak pompaya zam olarak yansıtıldı.

Tüketiciye etkisi ve piyasa tepkisi

  • Nakliye maliyetleri yükseleceği için lojistik ve tedarik zincirinde ek maliyet baskısı oluşabilir.

  • Çiftçi ve ağır vasıta işletmeleri için akaryakıt giderleri artacağından, taşıma maliyetlerine bağlı ürün fiyatlarında dolaylı etkiler görülebilir.

  • Bazı illerde pompa fiyatlarının 60 TL üzerine çıkması, bölgesel tüketici tepkisini hızlandırabilir.

Vatandaş ne yapabilir? (Pratik notlar)

  • Araca dolum öncesi istasyon fiyatlarını karşılaştırmak, yakıt tasarrufu sağlayan sürüş teknikleri uygulamak ve mümkünse toplu taşımaya yönelmek kısa vadede maliyeti düşürebilir.

  • Kurumsal alımlar için akaryakıt kartı sağlayıcıları ve bayi kampanyalarını takip etmek fayda sağlayabilir.

Okumaya Devam Et

Ekonomi

500 bin sosyal konut projesine TC KİMLİK NUMARASI şartı: İşte başvuru yapabilecek kişiler

Yayımlandı

2 gün önce

üzerinde

Kasım 6, 2025

By

500 bin sosyal konut projesine TC KİMLİK NUMARASI şartı: İşte başvuru yapabilecek kişiler

Tarih: 6 Kasım 2025 │ Saat: 09:00 │ Okuma süresi: ~3 dakika 506 kelime

ANKARA — Cumhurbaşkanlığı tarafından ilan edilen ve TOKİ (Toplu Konut İdaresi) tarafından yürütülecek “500 Bin Sosyal Konut” kampanyasında başvuru usulleri netleşti. Başvuruların kampanyanın ilk günlerinde TC kimlik numarasının son rakamına göre kabul edileceği; yoğunluğun azalması amacıyla ilk bazı günlerin rakama göre ayrılacağı, devamında ise sisteme tüm vatandaşların erişebileceği bildirildi.

Başvuru takvimi ve ilk uygulama

Resmi takvime göre başvurular 10 Kasım 2025’te başlayıp 19 Aralık 2025’te sona erecek. Kampanyanın ilk 5 günü başvurular «TC kimlik numarasının son rakamı» esasına göre günlere dağıtılacak; bu uygulamanın ardından kayıt sistemi tüm vatandaşlara açık hale getirilecek. Başvuru tarihleri ve uygulama takvimi TOKİ duyurularında yer aldı.

Kimler başvuru yapabilecek? (Özet)

Resmi açıklamalar ve başvuru bilgilendirme formuna göre temel şartlar şu şekilde:

  • 18 yaşını doldurmuş olmak.

  • Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak (bazı kaynaklarda uzun süreli vatandaşlık şartları ile ilgili düzenlemeler de yer alıyor).

  • Başvuru sahibinin, eşi veya velayeti altındaki çocuklarının üzerinde tapu kaydı bulunmaması.

  • Hane halkı aylık net gelirinin TOKİ tarafından belirlenen üst sınırları aşmaması (İstanbul ve diğer iller için farklı limitler uygulanacak). Şehit aileleri ile terör/harp ve vazife malulleri bazı gelir şartlarından muaf.

İkamet ve yerleşim şartları

Projenin yapıldığı yere göre ikamet koşulları değişiyor: İl merkezindeki projeler için başvuru sahibinin proje il merkezinde en az 1 yıl ikamet ediyor olması; ilçe ve belde projelerinde de en az 1 yıllık ikamet koşulu aranıyor. Deprem bölgesi illeri ve özel kategorilerde (ör. şehit aileleri) farklı süre koşulları uygulanabiliyor; ayrıntılar başvuru rehberinde açıklandı.

Başvuru kanalları ve süreç

Başvurular e-Devlet üzerinden online olarak veya Ziraat Bankası, Halkbank ve Emlak Katılım Bankası şubeleri aracılığıyla yapılabilecek. Başvuru esnasında istenen belgeler, başvuru ücreti ve peşinat oranları TOKİ’nin resmi belgelerinde yer alıyor — başvurmadan önce bu belgelerin dikkatle incelenmesi gerekiyor

Hak sahibi belirleme ve teslim takvimi

Hak sahipleri kurayla belirlenecek; kura dışı öncelikler ve kontenjan dağılımına ilişkin detay kurallar resmi metinlerde açıklanacak. İnşaat, ihale ve teslim süreçleri takvime bağlı olarak ilerleyecek; resmi duyurulara göre ilk konut teslimlerinin 2027 başlarından itibaren kademeli olarak başlaması hedefleniyor.

Vatandaşlara kısa hatırlatmalar

  • Başvuru yapmadan önce TOKİ’nin resmi internet sitesi ve e-Devlet duyurularını takip edi

  • İlk günlerde uygulanacak TC kimlik son rakamı takvimi nedeniyle hangi gün başvurabileceğinizi önceden kontrol edin.

  • Tapu kaydı ve gelir beyanı gibi belgeleri eksiksiz hazırlayın; eksik belge başvurunuzu riske atabilir.

Kaynaklar (önemli resmi / basın duyuruları): TOKİ başvuru rehberi ve e-Devlet bilgilendirmeleri; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı duyuruları; haber ajansları ve büyük gazetelerin TOKİ tanıtım haberleri.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar