NASA, artan siyasi baskılar nedeniyle Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) mahsur kalan iki astronotu kurtarma misyonunu öne çekiyor.

YENİ DÖNÜŞ TARİHİ BELLİ OLDU

DailyMail’in haberine göre, uzay ajansı Sunita Williams ve Butch Wilmore’u yaklaşık 19 Mart’ta ilk planlanan Nisan başı dönüş tarihinden yaklaşık iki hafta önce Dünya’ya getirecek.

Bu tarihte astronotlar uzayda 286 gün geçirmiş olacak.

SEKİZ AY BOYUNCA MAHSUR KALDILAR

Williams ve Wilmore, Haziran 2024’ten beri ISS’te mahsur durumda ve sekiz günlük bir görev için gönderilmelerine rağmen yaklaşık sekiz ay boyunca yörüngedeki laboratuvarda kaldılar.

Yeni gelişmelerin ardından ISS’e bağlı olan uzay aracının planlanandan daha erken ayrılacağı tahmin ediliyor.

TRUMP’TAN ELON MUSK’A TALİMAT: “GİDİP ONLARI AL”

Bu karar, Başkan Donald Trump’ın Elon Musk’a “gidip onları almasını” söylemesinden ve astronotların “Biden yönetimi tarafından neredeyse terk edildiğini” iddia etmesinden sadece bir hafta sonra geldi.

NASA kaynakları, bu acil durum planının Trump göreve gelmeden önce başlatıldığını ve sadece yakın zamanda onaylandığını Ars Technica’ya bildirdi.

Perşembe günü yapılan duyuru, siyasi bir kazanım olarak görülebilir.

ELON MUSK DUYURMUŞTU

Musk, 28 Ocak’ta X platformunda yaptığı paylaşımda, Trump’ın SpaceX’ten “mahsur kalan iki astronotu mümkün olan en kısa sürede eve getirmesini istediğini” yazdı.

Milyarder iş insanı, şirketinin bunu yapacağını belirterek, “Biden yönetiminin onları orada bu kadar uzun süre bırakması korkunç bir durum” dedi.

“ELON YAKINDA YOLA ÇIKACAK”

Trump, Truth Social platformunda yaptığı açıklamada, “Elon Musk ve SpaceX’e Biden yönetimi tarafından neredeyse terk edilmiş olan iki cesur astronotu ‘gidip almaları’ talimatını verdim. ISS’te uzun süredir bekliyorlar. Elon yakında yola çıkacak. Umarım her şey güvenli olur. İyi şanslar Elon!!!” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Musk’ın bizzat ISS’e uçacağı yönünde bir yanlış anlamaya neden oldu (ki bu doğru değil) ve SpaceX’in Williams ve Wilmore’u geri getirmekle zaten görevlendirilmiş olduğu gerçeğini gölgede bıraktı.

NASA’nın, bu açıklamalardan sadece birkaç gün sonra Starliner ekibini iki hafta önce geri getirme kararı alması, program değişikliğinin siyasi sebeplerle yapılmış olabileceği izlenimini uyandırdı.

NE OLMUŞTU?

İki NASA astronotu, 5 Haziran 2024’tev  Boeing’in Starliner uzay aracıyla ISS’e uçmuştu.

Ancak kapsül, fırlatma öncesinde, sırasında ve sonrasında teknik sorunlarla karşılaşmıştı. NASA, bu sorunları çözmek için Boeing ile çalışırken, astronotların ISS’ten dönüşünü ertelemek zorunda kaldı.

Sonunda, Starliner’ın Williams ve Wilmore’u geri getirmek için uygun olmadığı değerlendirildi ve kapsül, Eylül ayında mürettebatsız olarak Dünya’ya döndü.

O zamandan beri iki astronot, ISS’e Eylül ayında ulaşan Crew-9 uzay aracıyla Dünya’ya dönmeyi bekliyordu.

Ancak Crew-9 ekibi ve Starliner astronotları, SpaceX’in Crew-10 misyonu ISS’e ulaşana kadar yerinden ayrılamıyor.

NASA’nın güvenlik protokolleri gereği, ISS’ten ayrılan bir ekibin, gelen ekiple örtüşmesi gereken bir “devir teslim süreci” bulunuyor.

Bu, ayrılacak ekibin yeni gelen ekibe bilgi aktarmasını ve sorunsuz bir geçiş sağlanmasını amaçlıyor.

NASA FIRLATMAYI MART AYINA ERTELEMİŞTİ

SpaceX’in Crew-10 misyonunun bu ay fırlatılması planlanıyordu, ancak SpaceX’in bu görevde kullanmayı planladığı yeni Dragon kapsülündeki (C213) teknik bir sorun nedeniyle NASA, fırlatmayı Mart ayına erteledi.

Bu gecikme, Williams ve Wilmore’un ISS’ten erken Nisan’a kadar ayrılamayacağı anlamına geliyordu. Ancak Crew-10 misyonunun daha erken fırlatılması, astronotların daha erken eve dönebilmesini sağlayacaktı.

SpaceX’in Crew-10 için kullanmayı planladığı Dragon kapsülü (C213) hala geliştirme aşamasında olup, bu misyonun ilk uçuşunu gerçekleştirecekti.

DRAGON’UN BATARYALARIYLA İLGİLİ TEKNİK SORUN İÇİN ÇÖZÜM ARIYOR

Ancak Ars Technica’ya göre, SpaceX ve NASA, C213 Dragon’daki (muhtemelen bataryalarla ilgili) teknik bir sorunu çözmek için çalışıyor.

Bu nedenle NASA, C213’ün Nisan sonuna kadar fırlatmaya hazır olmayacağını belirledi.

Bu noktada, NASA Crew-10 misyonunu C213 ile gerçekleştirmek için bekleseydi, ISS’teki mevcut astronotlar yiyecek, su ve diğer temel malzemeler açısından “kritik seviyelere” yaklaşacaktı.

Bu yüzden NASA ve SpaceX, NASA’nın mahsur kalan astronotlarını “en kısa sürede” Dünya’ya döndürebilmek için Crew-10 misyonunda C213 yerine C210 kapsülünü kullanmaya karar verdi. C210 kapsülü, Crew-7 misyonunda kullanılmıştı ve Mart 2024’te Dünya’ya geri dönmüştü.

“Endurance” olarak bilinen bu uzay aracı, Ars Technica’ya göre en erken 12 Mart’ta Crew-10 misyonu için fırlatılacak.

19 MART’TA DÜNYA’YA DÖNEBİLİRLER

Eğer Crew-10 zamanında fırlatılırsa, Williams, Wilmore ve Crew-9 ekibi 19 Mart’ta Dünya’ya dönebilir.

Kaynaklara göre, bu değişiklik Axiom-4 misyonunun ertelenmesine neden olacak.