Milyonları ilgilendiriyor: Yıllık izinlerde yeni dönem başlayabilir

FatihDoganMedya — Özel Haber
09 Kasım 2025, 16:00 (TSİ) — Okuma süresi: 3

Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), hafta sonuna denk gelen ve genel tatil niteliğindeki bayram günlerinin yıllık izin sürelerinden düşürülmemesi yönünde tavsiye kararı aldı. Karar, milyonlarca kamu çalışanının yanı sıra özel sektörde de benzer uygulama tartışmalarını gündeme taşıdı.

Ne oldu? KDK hangi tavsiyeyi verdi?

KDK’ye yapılan başvuru üzerine kurum, Kurban Bayramı gibi genel tatil günlerinin yıllık izin tarihlerine denk gelmesi hâlinde, bu tatil günlerinin çalışanların yıllık izinlerinden sayılmaması gerektiği yönünde tavsiyede bulundu. Özetle; bayramın cumartesi veya pazara denk gelen günleri, yıllık izin süresinden düşürülmemeli.

Kararın dayanağı ve kapsamı

KDK kararında, ilgili başvuruda Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü’nün daha önceki görüş yazısına atıf yapıldığı; ayrıca uygulama birliğinin sağlanması amacıyla Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve ilgili bakanlıklara tavsiye iletildiği vurgulandı. Ancak KDK kararları idari düzenleyici nitelikte tavsiye mahiyetindedir; bağlayıc bir yasama işlemi değildir — uygulanması idari mercilerin iradesine bağlıdı

Hukuki arka plan: Yönetmelik ve Yargıtay içtihatı ne diyor?

Çalışma mevzuatı ile uygulamalarda genel kabul şudur: yıllık ücretli izin günlerinin hesabında, izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz. (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yıllık izin yönetmeliği ve ilgili düzenlemeler bu yaklaşımı benimsiyor.) Ayrıca mahkeme kararları (Yargıtay içtihatları) da benzer yönde olmaktadır; bu da KDK tavsiyesinin hukuki zeminde destek bulduğunu gösteriyor.

Kimleri etkiler? Kamu mu, özel sektör mü?

KDK tavsiyesi doğrudan kamu kurumlarına yöneliktir; dolayısıyla öncelikli etki kamu çalışanlarında görülecektir. Ancak benzer içtihatlar ve yönetmelik hükümleri dikkate alınarak özel sektörde de uygulama değişiklikleri talep edilebilir; sendikalar, çalışan temsilcileri veya bireysel başvurular yoluyla genişleme olasılığı bulunuyor. Yine de sonuç olarak hukuki bağlayıcılık bakımından tavsiye ile yasama ya da yönetmelik değişikliğinin yerini karıştırmamak gerekir.

Uygulama pratikleri — çalışanlar ne yapmalı?

1. Yıllık izin kullanmadan önce işyeri insan kaynakları (İK) biriminden iznin hangi günlerden sayıldığına dair yazılı bilgi talep edin.

2. Bayramla birleştirilen izninizden hafta sonuna denk gelen günler düşüldüyse, önce İK’ya itiraz edin; olumlu yanıt alınamazsa ilgili kurumlara (ör. KDK) başvuru hakkınız bulunuyor.

3. Özel sektördeyseniz toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmenizi kontrol edin — bazı durumlarda işveren daha geniş haklar tanıyor olabilir

Uzman yorumu ve olası sonraki adımlar

KDK tavsiyesi, uygulamada birlik sağlanması çağrısı niteliğinde; eğer kamu kurumları bu yaklaşımı benimserseniz milyonlarca memurun yıllık izin uygulamasında fiili bir değişiklik yaşanabilir. Yine de kalıcı bir düzenleme için ya yönetmelik yorumu netleştirilmeli ya da TBMM/ilgili idari düzenlemeler yoluyla bağlayıcı düzenleme getirilmelidir. Hukukçular, kararın özel sektöre yansımasının iş mahkemeleri ve Yargıtay içtihatları aracılığıyla zaman içinde netleşeceğini belirtiyor.

Sonuç

Kamu Denetçiliği Kurumu’nun tavsiye kararı, yıllık izin uygulamalarında işleyişi değiştirmeye aday önemli bir adım. Bugün için karar tavsiye niteliğinde olsa da, pratikte uygulanması halinde milyonlarca çalışanın hak algısında ve İK uygulamalarında hissedilir bir rahatlama yaratabilir. Çalışanların haklarını korumak için İK yazılı kayıtlarını saklamaları ve gerektiğinde hukuki yollara başvurmaları öneriliyor.

İzmir’de su krizi: Yer altı rezervleri de tükendi — “Tahtalı’da seviye tarihsel dipte”

Tarih: 09 Kasım 2025 — Saat: 12:30 | Okuma süresi: 4 dk

İzmir barajlarındaki kritik düşüş ve yeraltı suyu çekiminin artması kentte su krizini derinleştiriyor. Tahtalı Barajı’ndaki seviye tarihinin en düşük düzeyine geriledi; planlı kesintiler ve acil önlemler gündemde. FatihDoganMedya için detaylı analiz

İzmir’de barajlardaki doluluk oranları kritik seviyelere indi; özellikle Tahtalı Barajı’nda seviye son açıklamalara göre tarihin en düşük düzeyine gerileyerek kentin su temininde alarm veriyor. Bu durum, baraj suyunun azalmasıyla yeraltı suyu kullanımının artmasına ve bazı kuyuların rezerv niteliğindeki suya erişimini yitirmesine yol açtı.

Gelişmeler — Nerede, ne kadar ciddi?

• Tahtalı başta olmak üzere bölgedeki ana barajların aktif doluluk oranları kritik düzeyde. Bazı haberlerde Tahtalı Barajı’nın doluluk oranının %1.5 civarına indiği bildirildi. Bu seviye, barajdan işletilebilecek “aktif hacim”i neredeyse bitiriyor.

• Kent yönetimi ve İZSU, su arzını sağlamak için yeraltı kaynaklarına daha fazla yönelirken, uzmanlar aşırı yeraltı suyu çekiminin hem miktar hem kalite açısından kalıcı zarar riski taşıdığı uyarısında bulunuyor.

Belediye ve İZSU’nun müdahalesi

İZSU yetkilileri, barajlardaki düşüş sonrası bazı ilçelerde planlı ve dönüşümlü su kesintileri uygulamaya başladı; ayrıca kısa vadede yeni sondaj kuyuları açma, mevcut altyapıda onarım ve su tasarrufu kampanyaları başlatma adımları atılıyor. Bazı kaynaklarda 11 ilçede dönüşümlü kesintiler uygulandığı bildirildi.

Uzman görüşleri ve riskler

İklim bilimciler ve hidrojeoloji uzmanları, yağış rejimindeki değişiklikler ve kuraklık koşullarının devam etmesi hâlinde yeraltı suyu rezervlerinin geri dönüşümsüz olarak zarar görebileceğini söylüyor. Aşırı çekim, deniz suyu intrüzyonuna (kıyılarda tuzlu suyun tatlı suyu yerinden etmesi) yol açabilir ve yeraltı suyunun kalitesini düşürebilir. Uzmanlar, uzun vadeli yönetim, vahşi sulama uygulamalarının önlenmesi ve şehir ölçeğinde su tasarrufu önlemlerinin hızla uygulanmasını öneriyor.

Halkı ve işletmeleri bekleyen kısa vadeli etkiler

• Planlı su kesintileri ve düşük basınçlı su aralığı devam edebilir.

• Tarım ve turizm bölgelerinde su tedarikinde kısıtlamalar, sulama önceliğinin yeniden değerlendirilmesi gibi olasılıklar gündeme gelebilir.

Kısa liste — Vatandaş ne yapmalı?

1. Günlük su tüketimini önceliklendirin: kişisel temizlik, içme ve yemek için gerekli miktarı koruyun.

2. Evde su tasarrufu: duş süresini kısaltma, bulaşık makinesi/çamaşır makinesi tam dolmuş çalıştırma, musluk sızıntılarını hemen tamir etme.

3. Depolama ve hijyen: Kısa süreli depolamada kapalı, temiz bidonlar kullanın; uzun süreli depolamada su sterilizasyonuna dikkat.

4. Tarım/bağ-bahçe sulamalarında verimlilik: damla sulama, sulama zamanlaması ve gece sulama tercihleri.

Uzun vadeli çözüm önerileri (belediye ve bölgesel yönetim için)

• Akıllı su yönetimi ve kayıp-kaçak azaltımı programları; altyapı yatırımları.

• Su fiyatlandırması ve teşviklerle talep yönetimi.

• Gri su geri dönüşümü ve yağmur suyu toplama projelerinin yaygınlaştırılması.

• Yeraltı suyu kullanımının düzenlenmesi, izleme ve yeniden şarj (su takviyesi) projeleri.

Ne takip edilmeli? (Kilit göstergeler)

• İZSU’nun günlük/plânlı kesinti duyuruları ve basın açıklamaları.

• Tahtalı ve diğer ana barajların doluluk oranları (günlük/haftalık veriler).

• Bölgedeki kuraklık ve yağış verileri ile meteoroloji raporları.

Enflasyon Raporu sonrası memur ve emekli zammı netleşiyor: “Memur %19’a, SSK/BAĞ-KUR emeklisi %13’e yaklaşabilir”

07 Kasım 2025 — 16:30 (İstanbul) · Okuma süresi: 3 dk

Merkez Bankası’nın 7 Kasım 2025 tarihli Enflasyon Raporunda yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 31–33 aralığına (merkez değer yaklaşık %32) yükseltildi. Bu revize tahmin, memur ve emekli maaşlarının Ocak 2026 zammı beklentilerini değiştirdi: toplu sözleşme zammı ve enflasyon farkının birleşimi memurlar için toplam yaklaşık %19 seviyesini, SSK/BAĞ-KUR emeklileri içinse yaklaşık %13 civarını işaret ediyor.

Haberin püf noktası — kısa ve net

• TCMB 2025 yıl sonu enflasyonunu %31–33 aralığında tahmin etti (merkez yaklaşık %32).

• Toplu sözleşme kapsamında memurlara 2026 ilk 6 ayı için %11 zam öngörüldü; bunun üzerine yılın ikinci yarısı enflasyon farkı eklenecek. (Toplu sözleşme kararı Resmî Gazete’de yayımlandı.)

• TCMB tahminleriyle piyasa hesaplamaları memurlar için enflasyon farkı ≈ %7,5 ve toplu sözleşmeyle birlikte toplam ≈ %19,3 (örnek hesap).

• SSK/BAĞ-KUR emeklilerinin Ocak zammı (6 aylık TÜFE) TCMB tahminine göre yaklaşık %13,1 olarak hesaplanıyor; şu ana kadar garanti edilen 4 aylık artış ise %10,25 seviyesindeydi — kasım-aralık verileriyle oran kesinleşecek

Nasıl hesaplanıyor? (Kısa yöntem)

1. Memurlar (ve memur emeklileri): Toplu sözleşme zammı (sözleşmede belirtilen sabit oran) + altı aylık enflasyonun toplu sözleşme oranını aşan kısmı (enflasyon farkı). Bu mekanizma Resmî Gazete düzenlemeleriyle yürürlükte.

2. SSK / BAĞ-KUR emeklileri: Temmuz-Aralık dönemi TÜFE artışı ocak ayında maaşlara doğrudan yansır. Yıl sonu enflasyon tahmini yükselirse (ör. %32) bu artışın rakamsal beklentisi de yükselir.

Örnek hesap (TCMB %32 tahmini baz alındığında — kaynaklara dayalı, gösterim amaçlı)

• Memur: Toplu sözleşme: %11 (2026 ilk 6 ay) + hesaplanan enflasyon farkı ≈ %7,56 → Toplam ≈ %19,39. (Hesaplamada TCMB’nin 2. yarı enflasyon beklentisi kullanıldı.)

• SSK / BAĞ-KUR emekli: Temmuz-Aralık TÜFE artışı sonucunda ocak ayında yaklaşık %13,10 (TCMB %32 senaryosuna göre). Şu ana kadar açıklanan 4 aylık verilerle garanti olan artış %10,25 seviyesinde; kasım-aralık verileri orana son şeklini verecek.

Not: Hesaplamalar farklı haber kaynaklarında piyasa senaryolarına göre yapılmış örneklerdir. Net ve kesin oranlar, TÜİK’in Kasım ve Aralık TÜFE verileri yayımlandıktan sonra kesinleşece

Kim ne kadar kazanabilir? (Örnek tablo — yaklaşık)

• En düşük memur (örnek kaynak bazlı hesap): ~50.503 TL → zam sonrası ~58.867 TL (örnek hesaplamalar haber kaynaklarında yer aldı).

• En düşük emekli (SSK/BAĞ-KUR örneği): ~16.881 TL → %10,25 artışla ~18.611 TL; TCMB %32 senaryosunda oran daha yüksek (~%13 civarı).

(Bu rakamlar haber kaynaklarının örnek tablolarından türetilmiştir; kişiye özel net hesaplama için çalışılan dönemdeki TÜFE verileri ve maaş dilimi gereklidir.)

Ne değişirse tablo bozulur?

• Kasım ve Aralık enflasyon verileri: TÜİK’in son iki ay verisi zam oranını doğrudan etkiler.

• TCMB yeni revize: Merkez Bankası tahmini sabit kalmazsa, piyasa hesapları da değişir.

Son söz — neye dikkat etmeli?

• Bugünkü açıklamalar hesaplama senaryolarıdır; kesin oran TÜİK’in Kasım-Aralık verileri ve Resmî Gazete/SGK duyurularıyla netleşecektir.

• Kamu çalışanları toplu sözleşme haklarına ve enflasyon farkına bakmalı; emekliler ise Ocak zammını beklemeli. Resmi açıklamalar geldiğinde FatihDoganMedya olarak anında tabloyu güncelleyeceğiz.