Kurban Bayramı‘na az bir süre kaldı.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, A Haber’de bayramda trafik önlemlerine ilişkin açıklamalarda bulunuyor.

Bakan Yerlikaya’nın açıklamalarından satır başları şöyle:

“Kurban Bayramı yaklaştı, biz bakanlık olarak ülkemizin huzuru ve güvenliği için trafikteki güven ve huzur için çalışmalara başladık. Tedbirler uygulanıyor. 81 valiliğe talimatları gönderdik. Bayramda gidiş dönüşlerde pik dönem oluyor. Bayramlaşmalarda şehir merkezlerinde trafikte yoğunlaşma oluyor. Bütün tedbirleri riski ortadan kaldırmaya yönelik aldık. 69 bin civarında polis ve jandarmamız görevli olacak. 17 bin 645 ekip, 33 bin 943 personel yollarda olacak. Bin 485 emniyet ve jandarmadaki radarlarımızın hepsi iş başında. Vatandaşlarımıza ceza yazmak gibi derdimiz yok, tek derdimiz can kaybı yaralanma olmasın.

OTOBÜSLERDE İKİ YENİLİK

Şehirler arası otobüslerde iki yenilik yaptık. Daha önce gizli yolcu olarak yaptığımız denetimin faydalarını gördük ve bunu çok daha güçlü hale getirdik. 81 il terminallerinde hatta bazı büyük ilçe terminallerinde görevli arkadaşlarımız gizli yolcu gibi otobüslere biniyor ve seyahat ediyor. Burada sürücünün tutum ve davranışları takip ediliyor. Kurallara olan hassasiyeti kayıt altına alınıyor. Burada yolda bir uygulama olursa kendi arkadaşının denetimi nasıl yaptığını da denetliyor. Onu da kayıt altına alıyor. Bu yolculuğun sonunda kendisini karşılaması için oradaki ekibe haber veriyor ve yolculuğun sonunda kendini otobüste tanıtıyor.

“30 KİLOMETREDE BİR RADAR VAR”

30 kilometrede bir radar var. Otoyollarda 120 radarımız olacak. Bu radarlarla gece gündüz hız denetimini yapıyoruz. Havadan trafik denetimi de yapıyoruz. 37 ilde helikopter ile, 81 ilde ise drone’lu denetimdeyiz. Otobüs terminallerinde polis başmüfettişi görevlendirdik. Mobil radar ile gece gündüz hız denetimini yapıyoruz.

AĞIR TONAJLI TAŞITLARA KISITLAMA

4 Haziran Çarşamba saat 16.00 ile 6 Haziran Cuma saat 11.00’e kadar trafiği seyreltme açısından kamyon, çekici ve tanker cinsi araçlar belirlenen yollarda seyirlerine müsaade edilmeyecek. Yani ağır taşıtlara bu zaman aralığında bir kısıtlama olacak. Yaş sebze-meyve, süt ve süt ürünleri gibi malzeme taşıyan araçlar gibi bazı istisnai durumlar olacak. Onlara izin verilecek.

YAKA KAMERASI İLE KAYIT YAPILACAK

Vatandaşla güvenlik birimlerinden kim yüz yüze temasa geçiyorsa yaka kamerası ile kaydedilecek.”

KADINLAR BAYRAM NAMAZI İLE SORUMLU MUDUR?

İslâm âlimlerinin ittifakına göre kadınlar, cuma ve bayram namazlarıyla yükümlü değildirler (Semerkândî, Tuhfe, 1/161,165; Halîl, Muhtasar, 45, 47; İbn Rüşd, Bidâyetü’l-müctehid, 1/167, 229; Şirbînî, Muğni’l-muhtâc, 1/546). Bununla birlikte Hz. Peygamber (s.a.s.) kadınları bayram namazına katılmaya teşvik etmiştir (Buhârî, ʽÎdeyn, 15, 19, 21 [974, 979, 981]; el-Hac, 81 [1652]; Müslim, Salâtü’l-ʽîdeyn, 1-3, 10-12 [884-885, 890]). Bu itibarla kadınlar, şartların elverişli olması hâlinde cuma ve bayram namazlarına katılabilirler.

Açıklama:
Bursa’nın İznik ilçesinde, Papa 14. Leo’nun ziyareti öncesi Beyler Mahallesi’nde yürütülen kazıda keşfedilen 2.500 yıllık mozaik, göz kamaştıran “geyik” ve “gemi” figürleriyle dikkat çekiyor. Kraliçe Nicea sarayı olasılığı, arkeoloji dünyasında heyecan yarattı.

Giriş ve Keşfin Arka Planı

Bursa’nın tarihî dokusuyla meşhur ilçesi İznik, bu kez Beyler Mahallesi’nde bir evin temelinde yapılan kurtarma kazısında ortaya çıkan mozaikle gündeme oturdu. Katoliklerin yeni ruhani lideri Papa 14. Leo’nun da ziyaret etmesinin beklendiği İznik’te, İznik Müzesi ekipleri tarafından iki ay önce başlatılan çalışmalarda, dünyanın ilk kez gördüğü nitelikte bir mozaik zemin keşfedildi. Bu mozaik, geyik, gemi ve av sahnesini betimleyen figürleriyle dönemin sosyal yaşamına ışık tutuyor ve bulunduğu konum itibarıyla 2.500 yıl önceye, yani MÖ 5. yüzyıla tarihlenebileceği iddiasıyla büyük sükse yaptı .

Tarihî ve Kültürel Bağlam

İznik (antik adıyla Nicaea), antik Çağ’dan Bizans Dönemi’ne uzanan zengin tarihî mirasıyla bilinir. MÖ 8. yüzyıla dek uzanan yerleşimine rağmen, özellikle 3. yüzyılda Bizans İmparatoru I. Konstantinos’un Hristiyanlığı resmî din kabul etmesi sonrası bölge, Büyük İznik Konsili’ne ev sahipliği yapmasıyla da tarihe geçti . Ancak keşfedilen mozaik deseni, hem stil hem de malzeme kullanımına göre MÖ 5. yüzyıla—Kraliçe Nicea dönemine—ait olabileceği yorumlarını gündeme taşıdı. Kraliçe Nicea efsanesi, şehrin adını aldığı MÖ 4. yüzyıl kraliçesiyle özdeşleştirilir; dolayısıyla mozağin bu döneme uzanan izler taşıması, İznik’in Helenistik Dönem’den Bizans’a uzanan kültürel sürekliliğinin benzersiz bir kanıtı olarak görülüyor .

Kazı Alanı ve Koruma Önlemleri

Mozaik, İznik Müzesi’ne bağlı uzman arkeologlar ve restoratörler eşliğinde titizlikle yürütülen kurtarma kazısı çalışmaları sırasında açığa çıktı. Evin temeline kadar inen sondajlarda, yaklaşık 150 metrekarelik bir alanda kaplanan mozaik zeminin, mavi brandalarla çevrilerek koruma altına alındığı bildirildi. Kazı alanına “Girmek Yasaktır” tabelası asılarak bölge güvenlik çemberine alındı. Sahanın 3. yüzyıl Roma mozaikleriyle benzerlikler taşıyan renk paleti ve taş işçiliği, incelemede yer alan uzmanlarca ilk etapta MÖ–MS geçiş dönemi olarak değerlendiriliyor .

Figürler ve İkonografi Analizi

Gün yüzüne çıkan mozaikte geyik, kalyon (yelkenli gemi) ve av sahnesi betimlemelerine rastlanıyor. Geyik figürü, antik dönemde hem avcılık hem de tanrısal simgelik açısından önem taşırken, kalyon motifi o dönemin denizcilik ve ticaret ilişkilerine dair ipuçları veriyor . Arkeologlar, bu ikonografik unsurların Helenistik Dönem’in zengin kültür-karmaşasını yansıttığını, Hristiyanlık öncesi Süryani, Grek ve Pers etkilerinin mozaik motiflerine yansımış olabileceğini belirtiyorlar. Ayrıca, mozaikteki av sahnesinin, dönemin soylu sınıfının günlük eğlence ve ritüellerine dair somut bir bellek haritası sunduğu kaydediliyo.

Kraliçe Nicea’nın Saray İddiası

Kazı ekibi ve bölgedeki yerel tarihçi-halk arasında dolaşan iddialara göre, mozaik, İznik’in efsanevi kurucusu Kraliçe Nicea’ya ait saray yapısından geriye kalmış bir parça olabilir. 2.500 yıl öncesine tarihlenen bu yapının, Helenistik Dönem’de kraliyet ailesi tarafından kullanılan gösterişli bir rezidans işlevi gördüğü ve sarayın marmara taşlarıyla süslü duvarlarının yerini bu mozaik zeminin koruduğu ileri sürülüyor . Ne var ki resmi arkeolojik raporlara göre mozaik, stil ve malzeme açısından 3. yüzyıl Roma mozaiklerine yakınlık arz ediyor; bu da Kraliçe Nicea’nın hüküm sürdüğü MÖ 4. yüzyıla tarihlenen orijinal sarayla arasındaki kronolojik uyumsuzluğu gündeme getiriyor. Gelecek analizlerde yapılacak stratigrafik incelemeler, radyo-karbon testleri ve mineral analizleri; mozağin kesin tarihini ve kronolojisini netleştirecek önemli veriler sağlayacak .

İznik ve Papa 14. Leo’nun Ziyareti Bağlamı

Papa 14. Leo’nun Haziran 2025’te Bursa ve İznik’i ziyaret etmesi planlanıyor. Papa’nın ziyaret rotasında, erken Hristiyanlık tarihinin mihenk taşlarından biri olan İznik Konsili’nin yapıldığı Ayasofya Kilisesi ile bu mozaik kazı alanının da yer alması bekleniyor . Vatikan heyeti, bölgedeki erken dönem Hristiyanlık kalıntılarına özel ilgi gösterirken, mozaik keşfi; Papa’nın konuşma ve programlarında İsa dönemine ait sanat eserleri örnekleri arasında sergilenecek. Bu vesileyle İznik, dünya çapında bir defa daha hem arkeolojik hem de dinî turizm açısından ön plana çıkacak.

Koruma, Restorasyon ve Gelecek Planları

İznik Müzesi tarafından yürütülen çalışmalarda, mozaik zeminin korunması amacıyla üstü geçici olarak şeffaf örtülerle kapatıldı. Restorasyon ekibi, mozaikteki renkleri güçlendirmek, kopan parçaları bir araya getirmek için titiz bir laboratuvar aşamasına hazırlanıyor. Ayrıca, bölge kazı raporuna göre, yakın zamanda yapılacak stratigrafik sondajlar ve dijital fotogrametri teknikleriyle mozaik tabanın uydu görüntüleri ve 3B modellemeleri oluşturulacak. Tüm bunlar, hem akademik araştırmalara kaynak teşkil edecek hem de İznik Müzesi’nin düzenleyeceği sergilerde dünyanın dört bir yanından gelen ziyaretçilerin beğenisine sunulacak .

Sonuç ve Değerlendirme

İznik’te 3. yüzyıldan kısmen miras taşıyan bu mozaik keşfi, bölgenin Helenistik’ten Bizans’a uzanan kültürel çeşitliliğini gözler önüne seriyor. Kraliçe Nicea’nın sarayına ait olabileceği yönündeki popüler iddialar, henüz bilimsel verilerle tam desteklenmese de şehrin mitolojik-kültürel dokusunu zenginleştiriyor. Öte yandan arkeolojik bulgular, mozaikteki figürlerin dönemin dinî, sosyal ve ticari yaşantısına dair nadir birer pencere açıyor. Bu keşif, Papa 14. Leo’nun ziyaretiyle uluslararası platforma taşınırken, İznik’in tarihî mirası bir kez daha dünya gündemine oturacak