Açıklaması: AK Parti’li Şamil Tayyar, PKK’nın fesih ve silah bırakma sürecinin ardından örgütün üst düzey yöneticilerinin hangi ülkelere yönlendirileceğini açıkladı. Norveç, Güney Afrika ve süreç detayları bu makalede

Özet

PKK, 12 Mayıs 2025 sabahı resmen kendini feshettiğini ve silah bırakma kararını açıkladı. Bu kararın ardından AK Parti MKYK üyesi ve eski milletvekili Şamil Tayyar, sürecin işleyişine dair kulis bilgilerini paylaştı. Tayyar’a göre, örgütün üst düzey yaklaşık 300 yöneticisi Norveç ve Güney Afrika gibi üçüncü ülkelere gönderilecek; İran, Irak ve Suriye kesinlikle tercih edilmeyecek . Suça bulaşmamış örgüt üyeleri ise vatandaşlıklarına göre kendi ülkelerine dönecek, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan yaklaşık 4.000 kişi ise kademeli olarak sınır kapılarında teslim alınacak Abdullah Öcalan, İmralı’da kalmaya devam edecek, ABD ve Fransa gibi garantör ülkeler ise süreçte rol oynamayacak

Sürecin Arka Planı

PKK’nın 41 yıllık silahlı mücadelesinin ardından, MHP lideri Devlet Bahçeli’nin çağrısı ve Abdullah Öcalan’ın destekleyici mesajı sonrası örgüt 5–7 Mayıs tarihlerinde kongresini topladı . Kongre sonuç bildirgesinde “PKK adıyla yürütülen çalışmalar sona erdirildi” ifadeleri yer aldı . Bugün ise resmi fesih ve silah bırakma kararı açıklandı .

DEM Parti’nin Yeniden Yapılanması

Fesih kararının ardından DEM Parti’nin yeniden yapılandırılacağı ve suça bulaşmamış eski örgüt mensuplarının bu parti çatısı altında demokratik siyasete katılacağı değerlendiriliyor . Ancak garantör bir ülkenin süreç boyunca hiçbir zaman olmayacağı netlik kazandı .

Üst Düzey Yöneticilerin Gideceği Ülkeler

Şamil Tayyar’ın aldığı bilgilere göre, örgütün üst düzey 300’e yakın yöneticisi üçüncü ülkelere sevk edilecek . Başlıca hedef ülkeler:

• Norveç: Soğuk savaş sonrası barış süreçlerine ev sahipliği deneyimiyle tercih edilen ilk ülke .

• Güney Afrika: Uzun demokrasi ve uzlaşma tecrübesi nedeniyle süreçte kritik ülke konumunda .

Bu iki ülkenin dışında İran, Irak ve Suriye kesinlikle gönderim rotasına dahil edilmeyecek .

Diğer Örgüt Üyelerinin Durumu

Suça bulaşmadığı tespit edilen örgüt üyeleri, sahip oldukları pasaport ve kimliklere göre kendi ülkelerine iade edilecek  Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan yaklaşık 4.000 kişi, kademeli şekilde sınır kapılarında teslim alınıp yurtiçine getirilecek . İlk etapta Diyarbakır annelerinin evlatlarının dönüşü sağlanacak ve toplumsal uzlaşı güçlendirilecek .

Sürecin Detayları ve İşleyişi

• Silah Teslimi:
  Silahlar, Irak’ın kuzeyindeki Süleymaniye ve Erbil’de, Türkiye’nin gözetiminde BM ve uluslararası gözlemciler eşliğinde teslim edilece.

• Hukuki Düzenlemeler:
  Yeni İnfaz Kanunu’ndan PKK mensupları da yararlanacak; ileri yaşta ve sağlık sorunları olanlar için tahliye düzenlemeleri yapılacak .

• Öcalan’ın Konumu:
  Abdullah Öcalan, İmralı Cezaevi’nde kalmaya devam edecek; liderin serbest bırakılması veya garantör ülkelere transferi söz konusu olmayacak .

Uluslararası Boyut ve Garantör Ülkeler

Tayyar, garantör ülke statüsünde ABD, Fransa veya başka hiçbir devletin yer almayacağını vurguladı . Sürecin tamamen Türkiye kontrolünde yürütüleceği, uluslararası desteğin sadece gözlemci bazda olacağı bildirild

Sonuç ve Beklentiler

PKK’nın fesih ve silah bırakma kararı, “Terörsüz Türkiye” vizyonunun en somut adımı olarak gösteriliyor. Üst düzey yöneticilerin Norveç ve Güney Afrika’ya gönderilmesi, uzun yıllardır eksik kalan uluslararası çözüm modellerinden biri olarak öne çıkıyor. Süreç tamamlandığında, bölgedeki barış ve kalkınma dinamiklerinin güçlenmesi, Türkiye’nin hem iç hem de dış politika başarılarını perçinleyecektir.

Aşağıda, PKK’nın 1978’de kurulduğu şehir ve ilk silahlı eyleminin yapıldığı yer bilgisi ile 47 yıllık çatışmalı süreci ayrıntılı, SEO uyumlu biçimde ele alan makale yer almaktadır. En güncel gelişme olarak Mayıs 2025’te alınan silahsızlanma ve dağıtılma kararına da vurgu yapılmıştır.

Özet
PKK (Partiya Karkerên Kurdistanê), Abdullah Öcalan liderliğinde 1978’de Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Fis Köyü’nde kuruldu . Örgüt, 15 Ağustos 1984’te Siirt’in Eruh ve Hakkari’nin Şemdinli ilçelerindeki jandarma karakollarına eş zamanlı saldırarak ilk silahlı eylemini başlattı . Kuruluşundan 2025’teki dağılma kararına kadar devam eden 47 yıllık çatışmalı süreçte 40.000’in üzerinde kişi hayatını kaybetti, bölge genelinde yaygın yıkım ve göçler yaşandı. Mayıs 2025’te örgüt, Silahlı Propaganda Birimi aracılığıyla disarmament ve fesih kararı alarak fiili silahlı mücadeleyi sonlandırdı.

1. Kuruluş: Fis Köyü, Lice (1978)

PKK, 26–27 Kasım 1978’de Abdullah Öcalan ve yakın çevresinden oluşan yirmi civarındaki kurucu üye tarafından, Diyarbakır’ın Lice ilçesindeki Fis Köyü’nde gerçekleştirilen kongreyle resmen kuruldu . Örgütün ilk tüzüğünde “Marksist-Leninist ideoloji temelinde bağımsız Kürt devleti” hedefi yer aldı . Kuruluş sonrası örgüt, Türkiye sınırları içindeki Kürt nüfusun yoğun olduğu bölgelerde gizli hücreler oluşturmaya başladı .

2. İlk Silahlı Eylem: Eruh ve Şemdinli (15 Ağustos 1984)

PKK’nın ilk kanlı eylemi, 15 Ağustos 1984 akşamı Siirt’in Eruh ve Hakkari’nin Şemdinli ilçelerindeki jandarma karakollarına yönelik düzenlenen saldırılardır . Bu saldırılarda bir asker şehit düşmüş, 9 asker ile 3 sivil yaralanmıştır . O andan itibaren Türk Silahlı Kuvvetleri, bölgeye yönelik kapsamlı “Çelik” ve “Kurtaran” gibi operasyonları başlatarak PKK’ya karşı yoğun mücadeleye girişti.

3. 47 Yıllık Kanlı Sürecin Dönemeçleri

3.1. 1984–1999: Yükseliş ve Öcalan’ın Yakalanması

1980’lerin ikinci yarısında PKK, hem Türkiye içindeki hem de Kuzey Irak’taki kamplardan silah ve eğitim desteği aldı; 1991 Körfez Savaşı sonrası Irak’ın kuzeyindeki özerk bölge, örgüt için güvenli bir sığınak haline geldi . 1993’te ilan edilen kısa süreli ateşkes, iki taraf arasındaki derin güvensizlik nedeniyle çöktü. Abdullah Öcalan, 15 Şubat 1999’da Nairobi’de yakalandı ve Türkiye’ye getirildi; Mayıs 1999’da ağırlaştırılmış müebbet cezası aldı .

3.2. 1999–2012: Siyasi ve Askeri Dalgalanmalar

Öcalan’ın hapse girmesiyle PKK, iç liderlik sorunları yaşarken, Türkiye devleti de “Kıran” ve “Mavi Akım” gibi büyük çaplı operasyonlar düzenledi. 2000’li yıllarda örgüt, şehir merkezlerinde daha sık “sabotaj” ve bombalı eylemlere yöneldi; sivil ve güvenlik zayiatı artarken, uluslararası toplumdan kısıtlı tepkiler geldi.

3.3. 2013–2015: Geçici Barış Süreci

Mart 2013’te Öcalan’ın çağrısıyla PKK, Türkiye içinden çekildi ve tek taraflı ateşkes ilan etti . Barış görüşmeleri MİT ve HDP ekseninde ilerledi ancak Temmuz 2015’te sürecin çökmesiyle çatışmalar şiddetlendi . 2015 sonrası PKK, Suriye’de YPG/SDG çatısı altındaki unsurlarıyla da aktif rol üstlendi.

3.4. 2015–2025: Yeniden Tırmanış ve Dağılma Kararı

2015’den itibaren PKK’ya yönelik sınır ötesi operasyonlar artarken, karşılıklı sivil zayiatı ve yerinden edilmeler yaygınlaştı. Şubat 2025’te Öcalan, PKK’ya silahsızlanma ve dağılma çağrısı yaptı; Mart 2025’te ateşkes ilan edildi ve Mayıs 2025’te 12. Kongre’de resmen dağılım ve silahsızlanma kararı alındı

3.5. İnsan Maliyeti ve Bölgesel Etkiler

1984–2025 arasında PKK-Türkiye çatışmalarında toplam 40.000–50.000 civarı kişi hayatını kaybetti, on binlerce köy boşaltıldı ve yüz binlerce sivil göç etmek zorunda kaldı . Türkiye’nin sınır ötesi operasyonları, Irak ve Suriye’deki Kürt yönetimleri ile Türkiye-ABD ilişkilerini de derinden etkiledi.

4. Sonuç ve Gelecek Perspektifleri

47 yıllık silahlı mücadele, bölgesel istikrarı defalarca sarstı. Mayıs 2025 kararının kalıcı barışa dönüşüp dönüşmeyeceği; Türkiye’nin demokratik reformları, Kürt siyasi partilerinin temsil gücü ve bölgesel güç dengelerinin nasıl şekilleneceği ile yakından bağlantılı olacaktır.

“İkinci Silah Bırakma” (2006)

PKK, kuruluşundan bu yana üç kez tek taraflı silah bırakma/ateşkes ilan etti: 20 Mart 1993’te ilk kez silah bırakma ve ateşkes ilanı yaptıkinci silah bırakmayı 1 Ekim 2006’da tek taraflı ateşkes ilanı ile gerçekleştirdi; en güncel olarak ise 1 Mart 2025’te Öcalan’ın çağrısıyla ateşkes ilan edip, Mayıs 2025’te fesih ve silahsızlanma kararı aldı

3.2. 1999–2012: Siyasi ve Askeri Dalgalanmalar

…
20 Mart 1993’te PKK, Abdullah Öcalan’ın aldığı tek taraflı kararlarla ilk kez ateşkes ilan etmiş; ancak silah bırakma ve ateşkes iddiaları kısa sürede bozulmuştu
1 Ekim 2006’da ise PKK, bir kez daha tek taraflı “silah bırakma ve ateşkes” ilan etti; bu ikinci girişim de 18 Mayıs 2007’de örgüt tarafından tek taraflı sona erdirildi.

1. Giriş

   • Kişisel bir anekdot veya çarpıcı bir istatistik (47 yıllık çatışma, 1 Ekim 2006 ikinci silah bırakma).

2. Tarihsel Arka Plan

   • 1978 kuruluş → 1984 ilk eylem.

   • 1993 ilk ateşkes denemesi; sonuçları.

   • 2006 ikinci silah bırakma: neden, nasıl ve niçin başarısız olduğu.

3. Analiz ve Eleştiri

   • Silah bırakma girişimlerinin başarısızlık nedenleri (güven eksikliği, dış aktörlerin etkisi).

   • 2025 kararıyla karşılaştırma: bu kez ne farklı?

4. Kişisel Görüş ve Öneriler

   • Kalıcı barış için hangi adımlar atılmalı? (Demokratik katılım, bölgesel işbirliği).

   • Devlet-örgüt güven inşa mekanizmaları.

5. Dipnot/İmza

6. • 
   • EDİTÖR: FATİH DOĞAN

   • Yazı notu: “Bu köşe yazısında yer alan görüşler kişisel olup kurumu yansıtmaz.”

Malatya-Elazığ Karayolu üzerinde eski Şire pazarı mevkiindeki saat 07.45 sıralarında H.C. idaresindeki hafif ticari araç, T.G. yönetimindeki otomobil, H.Ş.’nin kullandığı  hafif ticari araç ve B.T. idaresindeki minibüs ile S.Ç.K. yönetimindeki otomobil çarpıştı.