Bursa’nın İznik, Keles, Osmangazi ve Yenişehir İlçesinde bulunan garsiyat alanlarında ‘2025 Bitki Sağlığı Uygulama Programı’ çerçevesinde çekirge mücadelesi yapılıyor.

İznik İlçesi Kırıntı ve Elmalı Mahallesi ile Keles İlçesi Sorgun Mahallesindeki garsiyat alanlarında çekirge popülasyonunda riskli yoğunluk tespit edilerek ilaçlama kararı alındı.

Bursa İl Tarım ve Orman Müdürlüğü personeli koordinasyonunda mahalle muhtarlıklarınca toplam 775 dekar alanda gerçekleşen kimyasal mücadelede, Tarım ve Orman Bakanlığınca ruhsatlı Cypermethrin 250 EC etkili maddeli Bitki Koruma Ürünü kullanılarak yapıldı.

Osmangazi ve Yenişehir İlçesindeki toplam 475 dekar garsiyat alanında ise herhangi risk teşkil edecek bir durumla karşılaşılmadı ve sürvey çalışmalarına devam ediliyor.

Giriş: Dijital Dünyada Gerçeği Aramak

Günümüzde haber alma alışkanlıklarımız yıllar öncekinin çok ötesine taşındı. Sadece profesyonel yayın kuruluşlarının değil, hepimizin akıllı telefonlarımızdan paylaştığı mesajların, sosyal medya gönderilerinin de “haber” olarak kabul edildiği bir döneme girdik. Peki aralarındaki gerçek–yalan ayrımını nasıl yapacağız? Sahte haberler; tıklanma, beğeni ve paylaşım üzerine kurulmuş bir ekosistemde hızla yayılıyor, bireysel algımızı ve toplumsal karar mekanizmalarını yanıltabiliyor.

1. Sahte Haber Nedir, Nasıl Oluşur?

• Tanım: Bilimsel veya resmi kaynaklarla doğrulanamayan, yanıltıcı başlık ve içerikle duygusal tepkiler uyandırmak amacı taşıyan bilgi parçalarıdır.

• Oluşum Süreci:

  1. Gündeme Uygun Konu Seçimi: Siyasal gerilim, sağlık krizi veya doğal afet anlarında “şok etkisi” yaratacak bahaneyle ortaya çıkar.

  2. Çarpıcı Başlık Kurgusu: “Acil!”, “Son Dakika!”, “Size Söylenmeyen Gerçek…” gibi ifadelerle merak, öfke veya korku tetiklenir.

  3. Görsel ve Video Montajı: Fotoğraf veya videoların tarihi, mekân ve bağlamı değiştirilerek yanlış izlenim oluşturulur.

  4. Botlar ve Çift Hesaplar: Otomatik paylaşımlar ve sahte hesaplar sayesinde viralleşme ivmesi kazanır.

2. Sahte Haberlerin Yayılma Mekanizmaları

1. Algoritmaların Rolü
   – Sosyal medya platformları, kullanıcı eğilimlerine göre kişiselleştirilmiş içerik gösterir. Aşırı duygusal veya onayladığınız bir görüşe hizmet eden haberler öncelikli olarak karşınıza çıkar.

2. Türetilmiş İçerik Döngüsü
   – Bir sahte haber, WhatsApp gruplarında paylaşıldıktan sonra Twitter’da alıntılanır; oradan Facebook ve Instagram story’lerine yansır. Böylece “hepimiz duyduk” algısı inşa edilir.

3. Güven İllüzyonu
   – Haber metninde yer alan resmi isimler, kurum logoları ve sahte uzman alıntıları, okuyucunun eleştirel süzgecini atlatır. Ardından “Arkadaşım paylaştı, mutlaka doğrudur” güvencesi devreye girer.

3. Doğrulama (Fact‑Checking) Yöntemleri

1. Kaynağı Kontrol Etmek
   – Haberin orijinal yayıncısını tespit edin. Resmi kurumlar, akademik makaleler veya saygın gazeteler bu noktada referans alınabilir.

2. Görsel Tersine Arama
   – Google Görseller veya TinEye gibi araçlarla fotoğrafların ilk paylaşım tarihini ve gerçek bağlamını öğrenin.

3. Uzman ve Resmî Açıklamalar
   – Sağlık, ekonomi veya siyaset alanında iddialı bir haberle karşılaştığınızda ilgili bakanlık, üniversite bölümü veya bağımsız doğrulama servislerini (“Teyit”, “Doğruluk Payı”) kontrol edin.

4. Çapraz Kaynak Doğrulaması
   – En az üç farklı, bağımsız kaynaktan aynı bilgiyi teyit edene kadar paylaşmayın. Farklı dilde yayımlanan versiyonları da inceleyin.

4. Bireysel ve Toplumsal Sorumluluk

• Birey Olarak: Haber okurken her zaman “Bu bilgi nereden geliyor?”, “Hangi tarih/durum için geçerli?”, “Çarpıtılmış bir görüntü mü var?” sorularını sorun.

• Medya Kuruluşları Olarak: FatihdoğanMedya gibi kuruluşlar, okuyucuyu sadece bilgilendirmekle kalmamalı; onlara eleştirel düşünme becerisi kazandıran rehber içerikler üretmeli. Röportaj, infografik ve kısa eğitim videolarıyla dijital okuryazarlığı desteklemeliyiz.

• Eğitim Sistemimiz Olarak: Okullarda “medya eleştirisi” ve “bilgi okuryazarlığı” derslerine yer verilmeli. Çocuklar ve gençler, internet çağının bireyleri olarak teyit alışkanlığını ilkokuldan itibaren edinmeli.

Sonuç: Gerçeği Korumak Hepimizin Görevi

Sahte haberlerin anatomisini kavrayarak ve elimizdeki basit araçları kullanarak, yanıltıcı içeriklerle mücadele edebiliriz. Dijital dünyada “okuryazar” olmak; sadece yazı okumak değil, okuduğumuzu değerlendirmek, sorgulamak ve gerçeğe ulaşmak demektir. FatihdoğanMedya olarak okuyucularımızı bu yolculukta yalnız bırakmayacak; her yazımızda dürüstlük ve açıklığı ön planda tutacağız.

Siz de sahte haberlerle mücadelede edindiğiniz teknikleri ve deneyimlerinizi aşağıda bizimle paylaşın!

Fatih Doğan, FatihdoğanMedya

Açıklaması:
Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ hakkında, Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’a hakaret ettiği iddiasıyla 2 yıla kadar hapis ve siyasi yasak istemiyle açılan dava sürüyor. Davanın detayları, son gelişmeler ve bir sonraki duruşma tarihi bu makalede.

Davanın Özeti ve Gelişmeler

Zafer Partisi Genel Başkanı Prof. Dr. Ümit Özdağ hakkında, Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’a yönelik sözlü eleştirilerinin “kamu görevlisine alenen hakaret” suçu kapsamına girdiği gerekçesiyle 2 yıla kadar hapis ve siyasi yasak uygulanması talep ediliyor . Savcılık, Özdağ’ın sosyal medya paylaşımları ve mahkemedeki beyanlarını delil göstererek iddianame düzenledi.

İlk Celse: 16 Nisan 2025

Davaya ilişkin ilk duruşma, Özdağ’ın tutuklu bulunduğu döneme rastlayan 16 Nisan 2025’te Ankara 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Savunmasında, söz konusu eleştirilerin yalnızca Atatürk’e Fatiha okunmaması uygulamasına tepki olduğunu, kişisel bir saldırı kastı taşımadığını belirtti .

İkinci Celse: 10–11 Temmuz 2025

Davaya ikinci kez, Özdağ’ın mazeret sunarak katılmadığı 10–11 Temmuz 2025 tarihlerinde devam edildi. Duruşmada savcı, “toplum tarafından hoşgörüyle karşılanamayacak, hakaret niteliği taşıyan” ifadeler kullanıldığı gerekçesiyle 2 yıla kadar hapis ve siyasi yasak istedi . Özdağ’ın avukatları Murat Yıldız ile Güçlü Emre Özgür, esas hakkındaki mütalaaya karşı savunma hazırlamak için süre talep etti.

Hukuki Dayanak ve Suçlamalar

• Türk Ceza Kanunu (TCK) Madde 125/1 & 53: “Kamu görevlisine alenen hakaret” suçundan cezai yaptırım öngörülüyor.

• TCK Madde 53: Hapis cezası alanların kamu haklarından yoksun bırakılabilmesi hükmü, siyasi yasak talebinin temelini oluşturuyor.

Tarafların Savunma ve Talepleri

Savcı:

• Açıklamaların ifade özgürlüğünü aştığını, hakaret suçu unsuru taşıdığını vurguladı.

• Ceza ve siyasi yasak talebini dosyaya sundu.

Özdağ’ın Avukatları:

• Eleştirinin düşünce özgürlüğü çerçevesinde değerlendirilebileceğini belirterek beraat talep etti.

• Hutbelerde Atatürk isminin yer almasına rağmen eleştirinin “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçunu ikame etmediğini savundu.

Bir Sonraki Duruşma ve Beklentiler

Mahkeme, davanın üçüncü duruşmasını 30 Ekim 2025 tarihine erteledi . Siyasi yasak talebi gibi ağır bir yaptırımın gündemde olması, kararın hem hukuki hem de siyasi boyutlarıyla yakından izlenmesine neden oluyor.

• Beklenen: İfade özgürlüğü ile hakaret sınırları arasındaki denge değerlendirmesi.

• Olası Sonuçlar: Beraat, hapis cezasıyla birlikte siyasi yasak veya daha hafif bir yaptırım.

Sonuç

Ümit Özdağ’ın davası, Türkiye’de ifade özgürlüğü ve siyasi hak sınırlarının tartışıldığı güncel davalardan biri olarak öne çıkıyor. 30 Ekim’deki bir sonraki duruşma, hem hukuki emsal teşkil edecek kararlar hem de siyasi arenada yankı uyandıracak gelişmeler barındırıyor. Süreci yakından takip etmeye devam edeceğiz.