ÇAYKUR İŞÇİ ALIMI KURA ÇEKİMİ NE ZAMAN?

Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun olmak üzere dört ilde istihdam edilecek olan mevsimlik işçiler, 22 Mayıs 2025 Perşembe günü saat 09.00 da Rize Gençlik Merkezi Konferans Salonunda İŞKUR nihai listeleri esas alınarak (MYO Çay Eksperliği veya Çay Tarımı ve İşleme Teknolojisi Bölümü mezunları hariç) noter tarafından yapılacak olan kura çekimiyle belirlenecek.

Açıklaması:
Güney Irak’ta keşfedilen 4.000 yıllık kil tabletler, Akad İmparatorluğu’nun (M.Ö. 2300–2150) karmaşık bürokratik sistemini gözler önüne seriyor. Günlük teslimatlardan imparatorluk genelindeki kayıt tutmaya uzanan bu buluntular, antik dönemde devlet yönetiminin temellerini kuran uygulamaları aydınlatıyor.

Özet

Güney Irak’taki antik Sümer kenti Girsu’nun (günümüz Tello) polis merkezindeki kazılarda, Akad İmparatorluğu dönemine tarihlenen 200’den fazla kil tablet ve 60 silindir mühür gün yüzüne çıkarıldı. Bu belgeler, imparatorluğun M.Ö. 2300–2150 yılları arasında nasıl işlediğine dair ilk somut arkeolojik kanıtları sunuyor Tabletlerde; arpa, gümüş ve altın teslimatlarından hayvan ve tekstil kayıtlarına kadar çok çeşitli veriler bulunuyor. Girsu Projesi yöneticisi Sébastien Rey’e göre, “Antik imparatorlukta en ücra köşedeki bir koyunun ölümü bile not edilmiş” olması, bürokrasinin ne denli detaycı olduğunu ortaya koyuyor

İmparatorluğun Keşfi ve Tarihsel Bağlamı

Girsu’nun Önemi

• Girsu, antik Sumer’in önemli dini ve idari merkezlerinden biriydi. Bölge, Lagash krallığının kutsal şehri olarak biliniyor ve Ningirsu tapınağına ev sahipliği yapıyordu.

• MÖ 3. binyılda bağımsız Sümer şehir devletleri arasında yer alan Girsu, MÖ 2300 civarında Sargon önderliğindeki Akad İmparatorluğu tarafından fethedild.

• Son kazılar 2016’da yeniden başlayan Girsu Projesi kapsamında, British Museum ve Irak Eski Eserler Kurulu iş birliğiyle yürütülüyo.

Tarihsel Dönem

• Tabletlerin çoğu, Akad hanedanının zirve dönemi sayılan M.Ö. 2300–2150 yılları arasında düzenlenmiş kayıtları içeriyor.

• Bu dönem, tarihçilerce “dünyanın ilk imparatorluğu” olarak adlandırılan Akad İmparatorluğu’nun kuruluş ve yayılma sürecine tekabül ediyor.

Karmaşık Bürokratik Sistem

Kayıt Tutma Prensipleri

• Her türlü mal ve hizmetin miktarı, yer ve zaman bilgisiyle birlikte kaydedilmiş: örneğin “250 gram altın, 500 gram gümüş, besili inekler, 30 litre bira” gibi detaylar tabletlerde yer alıyor.

• Teslimatlar, vergiler, tapınak harcamaları ve personel maaşları dâhil günlük devlet işleri düzenli olarak not edilerek merkezi bir arşiv yapısına iletiliyordu

Bürokratik Hiyerarşi

• Tabletler, farklı idari kademelerde görev yapan yöneticilerin adlarını, rütbelerini ve görev alanlarını listeliyor.

• Rey’e göre, “Bürokrasinin bu denli kapsamlı işlediği başka bir antik örnek bulmak neredeyse imkânsız”

Günlük Yaşam ve Toplumsal Yapı

• Kayıtlarda erkek ve kadın tüm sosyal kesimlerden bireylerin adı geçiyor; özellikle rahibelik gibi dini makamlarda kadınların da önemli roller üstlendiği anlaşılıyor.

• İş tanımları, taş kesicilerden tapınak zeminini süpüren görevlilere kadar uzanıyor; her bir görev, tanrılara sunulan ritüeller ve toplumun temel ihtiyaçlarının karşılanması açısından kritik kabul ediliyordu.

İmparatorluk Yönetim Modelinin Mirası

• Girsu tabletleri, modern devlet yönetim sistemlerinin prototipini oluşturuyor; detaylı muhasebe kayıtları, merkezi arşiv anlayışı ve coğrafi genişlemeyi yöneten bürokratik mekanizmalar bugün bile benzer prensiplere dayanıyor.

• Araştırmacılar, bu buluntuların antik dönemdeki “kırmızı bant” kültürünün ilk örneği sayılabileceğini vurguluyor: her şeyin yazılı belgeyle teyit edilmesi, devletin kontrolünü güçlendiren temel unsur olarak öne çıkıyor.

Sonuç

4.000 yıllık Girsu tabletleri, yalnızca Mezopotamya tarihine değil, insanlık tarihindeki ilk büyük bürokratik devlet anlayışına da ışık tutuyor. Akad İmparatorluğu’nun titiz kayıt sistemleri, imparatorluğun sınırlarından en küçük köşesine kadar her hareketi takip etme amacını taşıyordu. Bu keşif, antik devlet mekanizmalarının kökenini anlamamıza yardımcı olurken, modern kamu yönetimi ve arşivcilik anlayışındaki evrimi de derinlemesine sorgulatıyor.

YAZARIN ADI : FATİH DOGAN

ERKEN YAŞLANMA, KIRIŞIKLIK, SARKMA

“Bunun dışında tabii gebelik gibi durum ya da hormonal tedavi alınan durumlarda ultraviyole maruziyeti ile beraber cilt lekelerinde de ciddi bir miktarda artış olabilir. Bütün bunların yanında erken cilt yaşlanması yapar. Ultraviyole ışınları ciltteki kolajen ve elastin liflerine zarar verir ve bunun sonucu olarak da ciltte kırışıklıklara, sarkmalara sebep olabilir.”

“HİÇBİR ŞEKİLDE SOLARYUM KULLANILMAMALI”

Solaryumun yalnızca estetik amaçlı tercih edilmesinin, cilt sağlığı açısından büyük riskler barındırdığını ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Begüm Güneş, “Solaryumu hiçbir şekilde önermiyoruz” diyor.

“Solaryumun kontrolsüz kullanımı, akut yan etkilere de neden olabiliyor. Süreye ve doza dikkat edilmediği durumlarda 1. ve 2. derece yanıklar, ciddi kızarıklıklar, ağrı, su toplama ve sonrasında enfeksiyon riskiyle karşı karşıya kalınabiliyor. Bu yanıkların zamanla lekelenerek iyileşmesi de ciltte kalıcı izler bırakabiliyor.”