Teknoloji
Teknoloji devleri, gözünü dünyanın en su yoksunu bölgelerine dikti

Yapılan yeni bir araştırma, dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinden olan Amazon, Google ve Microsoft’un veri merkezlerini beş kıtadaki en su yoksunu bölgelere kurduğunu ortaya koydu. Söz konusu merkezlerin çok yüksek miktarlarda su gerektirmesi dolayısıyla şirketlerin bu hamlesi tepki çekti.
The Guardian ve SourceMaterial’ın ortak araştırmasına göre, üç şirketin veri merkezleri halihazırda dünyanın en kurak bölgelerinde faaliyet gösterirken, başka merkezler de kurulmaya devam ediyor.
“3 ŞİRKET, YÜZLERCE VERİ MERKEZİ AÇMAYI PLANLIYOR”
ABD Başkanı Donald Trump, üç teknoloji devine destek taahhüdünde bulunurken, söz konusu şirketlerin hem ABD’de hem de dünyanın farklı bölgelerinde yüzlerce veri merkezi kurmayı planladığı öğrenildi. Bunun ise halihazırda su sıkıntısı yaşanan bölgelerin sakinleri üzerinde çok büyük bir olumsuz etkisinin olması bekleniyor.
Etik Teknoloji Derneği Kurucusu Lorena Jaume-Palasí, konuya ilişkin değerlendirmesinde, “Su meselesi hayati öneme sahip bir hal alacak. Kaynak açısından direnç, bu toplumlar için çok zor olacak” ifadelerini kullandı.
Dünyanın en büyük çevrimiçi perakendecisi konumunda bulunan Amazon’un su kullanımını azaltma çabaları, şirket içinde itirazlara sebep olurken, bu planların “etik olmadığı” yorumları yapılmıştı. SourceMaterial ve The Guardian’ın araştırması kapsamında sorulan sorulara yanıt veren Google ve Amazon sözcüleri yaşanan gelişmeleri savunurken, Microsoft yorum yapmayı reddetti.
“38 MERKEZ, SU KITLIĞININ OLDUĞU BÖLGELERDE”
Uzaktan depolama ve verilerin işlenmesi için kullanılan sunucular için ve ChatGPT gibi yapay zeka modellerini eğitmek amacıyla bilgi teknolojisi şirketleri tarafından kullanılan veri merkezleri, soğutma için su kullanıyor. SourceMaterial’ın analizi, halihazırda aktif olan ve üç teknoloji devi tarafından kullanılan 38 veri merkezinin su sıkıntısı yaşanan bölgelerde bulunduğunu, benzer 24 merkezin ise inşa aşamasında olduğunu ortaya koydu.
Veri merkezlerinin yerleri çoğu zaman “sektör sırrı” olarak biliniyor. SourceMaterial, yerel haberler ile Baxtel ve Data Center Map gibi sektör kaynaklarını kullanarak 632 veri merkezinin olduğu bir harita oluşturdu. Bu merkezlerin söz konusu üç teknoloji şirketine ait olduğu, ya aktif oldukları ya da inşa aşamasında oldukları ifade edildi.
“SENİN BULUTUN BENİM NEHRİMİ KURUTUYOR”
Yapılan araştırmaya göre, üç şirketin planları, veri merkezleri sayısında yüzde 78’lik bir artışı planladıklarını gösterdi. Bu planların Kuzey ve Güney Amerika, Avrupa, Asya, Afrika ve Avustralya kıtalarını ilgilendirdiği belirtildi.
Suyun fazla olduğu bölgelerde veri merkezlerinin yüksek su kullanımı daha az sorunlu olarak kabul edilirken, Microsoft, 2023 yılında kullandığı suyun yüzde 42’sinin “su stresinin olduğu bölgelerden” geldiğini belirtmişti. Google’ın açıklamasına göre, şirketin kullandığı suyun yüzde 15’i de “yüksek su azlığının” olduğu bölgelerden geliyordu. Amazon, bu konuda bir veri paylaşmadı.
İspanya’da su sıkıntısı sebebiyle yeni veri merkezlerinin kurulmasının durdurulması için kampanya yürüten “Senin bulutun benim nehrimi kurutuyor” (Tu Nube Seca Mi Río) isimli gruptan Aurora Gómez, konuya ilişkin değerlendirmesinde, “Çok fazla su kullanıyorlar. Çok fazla enerji kullanıyorlar” ifadelerini kullandı.
Teknoloji
Bakan Uraloğlu’ndan GSM Operatörlerine Kırmızı Alarm: Depremde Çöken Hatlar Masada!”
Açıklaması
Ulaştırma Bakanı Abdülkadir Uraloğlu, Silivri depremi sonrası İstanbul’da yaşanan GSM iletişim aksamalarını Turkcell, Vodafone ve Türk Telekom yetkilileriyle masaya yatırdı. Toplantı notları, artış oranları ve geleceğe dönük yol haritası bu yazıda!
Giriş Özeti
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu, 23 Nisan 2025’te Silivri merkezli 6,2 büyüklüğündeki depremin ardından yaşanan GSM iletişim problemlerini mercek altına aldı. İstanbul’da Turkcell, Vodafone ve Türk Telekom yetkilileriyle bir araya gelen Uraloğlu; yaşanan aksamaların boyutunu, altyapı kapasitelerini, yaşanan artış oranlarını ve geleceğe dönük önlemleri masaya yatırdı. Bu makalede toplantının detayları, deprem kaynaklı iletişim sorunlarının sebepleri ve Ulaştırma Bakanlığı’nın yol haritası ele alınacaktır.
Olayın Arka Planı
23 Nisan’da Silivri’de meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki deprem sonrası kent genelinde GSM hatlarında ciddi aksamalar yaşandı. Sosyal medyada binlerce kullanıcı, yakınlarına ulaşamamanın yarattığı paniği ve operatörlere yönelik cezai yaptırım çağrılarını dile getirdi . Kamuoyundaki baskının ardından Bakan Uraloğlu, iletişim altyapısını denetlemek ve eksik kalan noktaları tespit etmek için operatör yetkililerini toplantıya davet etti .
Toplantının Detayları
Katılımcılar ve Zamanlama
Tarih & Saat: 24 Nisan 2025, saat 14:00
Yer: İstanbul, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı konferans salonu
Katılımcılar: Turkcell, Vodafone ve Türk Telekom’un teknik ve altyapı yöneticileri .
Görüşülen Başlıklar
Mevcut Altyapı Kapasitesi
İstanbul’da 3 operatörün toplam 20.000 baz istasyonunun deprem anında işlevsel olduğu tespit edildi .
Deprem Anı Trafik Artışları
Ses görüşmelerinde 7–10 kat, internet aramalarında ise 2 kat trafik artışı gözlendi .
Karşılanamayan Talep Oranı
Ses trafiğinin %25’i aşırı yük nedeniyle karşılanamazken, internet trafiğinin tamamı sorunsuz idare edildi .
Depremde Yaşanan İletişim Arızalarının Sebepleri
Aşırı Trafik Yükü
Normal kapasitenin 2,5 katı talep karşısında bazı baz istasyonları kritik eşiklere ulaştı .
Kule Dayanıklılığı ve Konumlandırma
İstanbul’daki kulelerin çelik konstrüksiyonla inşa edilmesine rağmen bazı noktalarda sinyal erişimi zayıf kaldı .
Acil Durum Protokolleri
Operatörlerin “kriz anı trafik yönetimi” prosedürlerinin bazı aşamaları beklenen performansı göstermedi .
Kritik Veriler ve Analiz
Ölçüt Artış Oranı Karşılanan Oran Ses Görüşmesi Trafiği 7–10 kat %75 İnternet Üzeri Arama Trafiği 2 kat %100 Toplam Baz İstasyonu 20.000 %100 (ayakta)
Altyapı Güçlendirme ve Alınacak Önlemler
1. Kapasite Artırımı ve Yedeklilik
Yüksek riskli bölgelerde ek baz istasyonu kurulumu
Trafik dengeleme algoritmalarının optimize edilmesi
Yılda iki kez kapsamlı stres testleri
2. Dayanıklılık ve Konumlandırma
Kule temellerinin güçlendirilmesi
Kentsel alanda mikro hücre (small-cell) yaygınlaştırılması
Kamu arazilerinde yedek istasyon alanlarının belirlenmesi
3. Kriz Yönetimi ve Eğitim
Operatör personeline “kırmızı alarm” senaryolarında düzenli tatbikat
Acil çağrı hatlarındaki önceliklendirme protokollerinin güncellenmesi
Halkın bilinçlendirilmesi için toplu SMS bilgilendirme sistemi oluşturulması
Sonuç ve Beklentiler
Bakan Uraloğlu’nun toplantısı, GSM operatörlerinin sorumluluk alanlarını netleştirmesi ve alınacak önlemler konusunda yol haritası çizmesi açısından kritik önem taşıyor. Operatörlerin yeni altyapı yatırımlarıyla ceza yerine teşvik mekanizmalarıyla desteklenmesi, uzun vadede iletişim güvenliğini artıracak bir yaklaşım olarak ön plana çıkıyor. 2025 içindeki yeni baz istasyonu projeleri ve güncellenmiş kriz protokolleriyle, benzer bir iletişim krizinin yaşanma ihtimalinin en aza indirilmesi hedefleniyor.
Teknoloji
DeepSeek krizi büyüyor: Kullanıcı komutlarını da sızdırmış

Güney Kore Kişisel Bilgileri Koruma Komisyonu (PIPC), Çin merkezli firmanın geliştirdiği yapay zeka modeli DeepSeek’in “üçüncü kişilere” sızdırdığı kişisel veriler arasında, kullanıcıların uygulamaya girdiği komutların da olduğunu açıkladı.
Yonhap’ın haberine göre, PIPC, Güney Koreli kullanıcılara ait bilgilerin DeepSeek tarafından “üçüncü kişilere” gönderilmesine ilişkin açıklama yaptı.
DeepSeek’in Güney Koreli kullanıcıların verilerini, rızaları olmadan Çin ve ABD’deki şirketlere aktardığı belirtilen açıklamada, bu veriler arasında kullanıcıların uygulamaya girdiği komutların da yer aldığı ifade edildi.
Açıklamada, buna ek olarak, kullanıcıların cihazları ve uygulamaları konusundaki bilgilerin de sızdırıldığı vurgulandı.
PIPC, 17 Şubat’ta, “veri toplama metotlarına” yönelik endişeler nedeniyle DeepSeek’in ülke çapında indirilmesini “geçici olarak” durdurmuş, bu yasağın Güney Kore’nin kişisel veri koruma kanunlarına uygun düzenlemeler yapılmasının ardından kaldırılacağını bildirmişti.
Daha sonra 18 Şubat’ta PIPC, DeepSeek’in, Güney Koreli kullanıcıların verilerini TikTok’un çatı şirketi Çinli ByteDance’e sızdırdığını duyurmuştu.
DEEPSEEK NEDİR?
Çin’de High-Flyer Capital Management fonunun desteklediği DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1’i, 20 Ocak’ta piyasaya sürmüştü.
Dünya çapında kısa sürede yoğun şekilde kullanılmaya başlanan yapay zeka modeli, uygulama mağazalarında ABD merkezli ChatGPT’yi de geride bırakarak en fazla indirilen yapay zeka uygulaması olmuştu.
Teknoloji
iOS 18.1’in yayınlanmasıyla Apple oyunun kurallarını değiştiriyor: Kaçırmamanız gereken 10 akılalmaz özellik

Apple, iOS 18.1 güncellemesiyle sadece teknik geliştirmeler yapmakla kalmadı, aynı zamanda kullanıcı alışkanlıklarını yeniden şekillendirdi. Fotoğraf düzenlemeden metin işlemeye, arayüzden yapay zekaya kadar her alanda gelen bu yenilikler Apple kullanıcılarını oldukça şaşırtacak. İşte yeni iOS 18.1’in öne çıkan 10 özelliği.
-
Ekonomi2 gün önce
Eskişehir’de Ormanlık Alanda Yakılarak Öldürülen 30 Yaşındaki Kadın Dehşeti: Sadece Saç ve Kemik Kaldı
-
Gündem12 saat önce
Şanlıurfalı Genç İşçi 3 Günlük Korkunç İşkenceyle Yüzleşti: Dişleri Kırıldı, Hamam Böceği Yedirildi
-
Son Dakika1 hafta önce
Yasak Aşk Skandalında Yeni Gelişme: Kayınvalide ve Damat Esra Erol Programında Canlı Yayında Gözaltına Alındı!
-
Gündem1 hafta önce
Ünlü İsimlerden Sırrı Süreyya Önder’e Destek: “Sakın Ölme Sırrı Abi… Benimle Yine Dalga Geç!”
-
Son Dakika1 hafta önce
Son Dakika: Şakir Paşa Ailesi Konakta Yangın! 1 Ölü – Tüm Detaylar
-
Gündem1 hafta önce
Kayınvalidesini hamile bırakmıştı! Arsız damadın babası konuştu: Oğlum sapıktır
-
Gündem1 gün önce
“Silivri’de 6,2’lik Depremin Derinden Gelen Uğultusu: Sismik Kayıtların Ardındaki Gerçek”
-
Son Dakika5 gün önce
Oyuncu Sevil Akdağ Arkadaşını Öldürdü: Fatih İskenderpaşa’daki Cinayet Olayının Tüm Detayları