Açıklaması:
İspanya Savunma Bakanlığı, İsrail lisanslı 1.680 Spike LR2 misilsavar füzesi ve 168 ateşleme sistemi alımını 287,5 milyon euro bedelle iptal etti. Karar, ülkenin askeri teknolojide bağımlılığını azaltma stratejisinin ve İsrail’le silah iş birliğini sonlandırma politikasının bir parçası olarak alındı.

Giriş

3 Haziran 2025 tarihinde İspanya Savunma Bakanlığı, İsrail lisanslı 1.680 adet Spike LR2 misilsavar füzesi ve 168 adet ateşleme ünitesi satın alma sözleşmesini iptal etti. Toplam bedeli 287,5 milyon euro olan bu alım, Madrid merkezli Pap Tecnos tesislerinde üretilecekti. Alımın iptali, hükümetin İsrail’le askeri teknolojideki bağımlılığı “kademeli olarak” azaltma kararı kapsamında atılan en somut adım olarak öne çıktı .

İptal Kararının Arka Planı

1. Teknolojik Bağımlılığı Azaltma Stratejisi

İspanya yönetimi, Ekim 2023’teki Hamas saldırıları ve devam eden Gazze çatışmaları sonrası İsrail’e silah satışlarını durdurduğunu açıklamıştı. Buna paralel olarak, İsrail menşeili askeri teknoloji ürünlerine olan bağımlılığı da azaltma kararı aldı. Özellikle Rafael Advanced Defense Systems’a bağlı Pap Tecnos aracılığıyla yürüyecek projelerde Eski Kıta’nın “yerli alternatifler geliştirme” hedefi ön plana çıktı .

2. Sözleşmenin Detayları

• Ürün: 1.680 adet Spike LR2 misilsavar füzesi

• Ateşleme Sistemleri: 168 adet lisanslı ateşleme platformu

• Üretici: Rafael Advanced Defense Systems’ın İspanya’da faaliyet gösteren iştiraki Pap Tecnos

• Bedel: 287,5 milyon euro

• Amaç: İspanya ordusunun zırhlı muharebe araçlarına yeni nesil tanksavar kabiliyetleri kazandırmak

• Onay Tarihi: 2023 yılı sonlarında, Ekim ayı başında resmi imzalar atıldı

Bu sözleşme, dönemin hükümet yetkilileri tarafından “ülkenin savunma kabiliyetini güçlendirecek stratejik bir adım” olarak tanımlanmıştı . Ancak siyaset, hukuk ve kamuoyundaki baskılar, projenin iptaline kadar giden süreci tetikledi.

İptal Gerekçeleri ve Politik Dinamikler

1. Hukuki ve Siyasi Baskı

Ekim 2023 sonrasında İspanya Parlamentosu’nda Sumar ve Birleşik Sol gibi sol eğilimli partiler, İsrail’le silah ticaretine kesin bir ambargo uygulanmasını talep etti. İptal kararının resmi gerekçesi olarak;

• Uluslararası Hukuk İhlalleri: İsrail’in Gazze’de yürüttüğü askeri operasyonların “insan hakları ihlalleri” olarak nitelendirilmesi

• İç Politika Baskısı: Koalisyon ortakları arasında ortaya çıkan “siyasi güven bunalımı” ve erken seçim tehdidi

• Teknolojik Bağımsızlık: Yerli savunma sanayiinin güçlendirilmesi yönündeki uzun vadeli strateji

Gerekçeler arasında ayrıca, sözleşmenin “İspanya’nın ulusal çıkarlarıyla örtüşmediği” ve “haksız rekabet” oluşturduğu iddiaları da öne çıktı .

2. SILAM Projesine Etkisi

İptal edilen Spike LR2 sözleşmesinin yanı sıra, SILAM (High Mobility Artillery Rocket System) olarak adlandırılan çok namlulu roketatar sisteminde de İsrail teknolojisinin kullanımı durduruldu. Hükümet, SILAM’ın tamamen “yerli tasarım ve üretime” dayalı bir modele evrilmesi için çalışmalar başlattı. Bu değişiklikler,

• Proje Gecikmeleri: SILAM’ın test ve entegrasyon süreçlerinde 6–12 aylık ek süre gerektirecek

• Ek Maliyetler: İzole bileşen tedariki ve mühendislik revizyonları nedeniyle yaklaşık %10–15 oranında maliyet artışı beklentisi

Oluşabilecek gecikme ve ek bütçe ihtiyacının gölgesinde, bakanlık “geçici sıkıntıların uzun vadede stratejik bağımsızlığı pekiştireceğini” savunuyor .

Mevcut ve Devam Eden Sözleşmeler

İptal edilen 1.680 füzeli alımın aksine, İspanya hükümeti şu anda bazı İsrail menşeili savunma projelerini sürdürüyor:

• 46 Lazer Hedef Gösterici: 207,1 milyon euro bedelle alım süreci tamamlandı. Bu sözleşme, 2024 yılı başında imzalandı ve ödemeler “kısmen ön ödemeli” yapıldı. Resmi açıklamaya göre, bu cihazlar “yerli versiyon alternatifleri” henüz geliştirilmediği için devam edecek

• Komuta Kontrol ve Taktik Radyo Sistemi: Yaklaşık 150 milyon euroluk proje için ihale hazırlık aşamasında. Ancak yeni teknolojik ayıklama politikaları nedeniyle geleceği belirsiz.

Bunlara ek olarak, İspanya’nın elinde halihazırda “İsrail menşeili ancak İspanya’da yerel entegrasyona tabi” birkaç savunma teknolojisi bulunuyor. İptal edilen sözleşmedeki füzeler, bu gruba dahildi; dolayısıyla projeler tamamlanamamış durumda .

Bölgesel ve Uluslararası Yansımalar

1. İspanya’nın AB ve NATO İlişkileri

İptal kararı, Avrupa Birliği ve NATO nezdinde “uluslararası etik değerler” vurgusunu güçlendiren bir hamle olarak yorumlandı.

• AB Ortak Savunma Politikası: Fransa ve Almanya gibi ülkeler, İspanya’nın bu tutumunu “doğru bir siyasi refleks” olarak karşıladı.

• NATO İçi Denge: İspanya, ittifak içinde “İsrail’in bölgesel politikalarına mesafeli” bir tavır alarak, savunma sanayinde alternatif tedarikçi arayışını hızlandırdı.

AB’nin savunma fonları, yerli üreticileri destekleyecek şekilde revize edilirken, İspanya da bu hibe ve kredilerden daha fazla pay almayı hedefliyor .

2. İsrail-Türkiye ve Ortadoğu’ya Etkisi

İspanya’nın kararı, Ortadoğu’daki dengeleri doğrudan etkilemese de şöyle karşılık buldu:

• İsrail’in Tepkisi: Rafael ve İsrail Savunma Bakanlığı, iptal kararından önceden haberdar edilmediklerini belirterek diplomatik protestoya hazırlandıklarını açıkladı.

• Türkiye’nin Yakın İzlemi: Türkiye Dışişleri Bakanlığı, İspanya’nın “uluslararası hukuka bağlı savunma stratejisini” memnuniyetle karşıladığını belirtse de “siyasi duruşun bölgedeki krizlerin çözümüne olumlu yansımalarını” da takip edeceklerini açıkladı .

İptalin Ekonomik ve Endüstriyel Boyutu

1. Pap Tecnos ve Yerli Sanayi

Pap Tecnos, Rafael’in İspanya’da kurduğu tesis olup, İspanya Savunma Bakanlığı projelerinin merkezi konumundaydı. İptal sonrasında:

• İstihdam: Yaklaşık 250–300 mühendis ve teknisyenin iş güvencesi belirsizliğe girdi.

• Yerli Alternatifin Geliştirilmesi: İspanya’da üretim yapan SENER ve Indra gibi şirketler, “Spike LR2’ye muadil sistem” geliştirme teklifleri sundu. Yaklaşık 18 ay içinde prototipin hazır olması bekleniyor.

• Tedarik Zinciri: Bileşen tedariklerinde kullanılan optik ve elektro-optik parçalar, Fransa, İtalya ve Kanada merkezli tedarikçilerden karşılanacak. Bu da maliyetleri %12–18 oranında artıracak.

Uzmanlar, “Geçici zorlukların uzun vadede İspanya’nın savunma ihracat potansiyelini artıracağı” görüşünde .

2. Bütçe ve Mali Yaptırım

İptal edilen sözleşme bedeli 287,5 milyon euro olmasına rağmen,

• Erken Fesih Bedeli: Rafael’e “ceza ödemesi” yapılması ihtimali, yaklaşık 15–20 milyon euro arasında gösteriliyor.

• Alternatif Proje Finansmanı: Yeni tasarım ve prototip aşamaları için ek olarak 60–75 milyon euroluk kaynak aktarımı planlanıyor.

• Toplam Mali Maliyet: 2025–2027 bütçe döneminde savunma harcamalarında yaklaşık %4 oranında artış projeksiyonu yapılıyor.

Bu finansal parametreler, Savunma Bakanlığı’nın gelecek dönemde “stratejik tasarruf” politikalarını sıkılaştıracağı anlamına geliyor .

Kamuoyu ve Sivil Toplumun Tepkisi

İptal kararı, İspanya’da hem destek hem de eleştiri aldı:

• Destekleyenler: Barış savunucuları, insan hakları örgütleri ve sol partiler, “İnsani normların gözetilmesi” ve “barış diplomasisinin” gerekliliği vurgusuyla kararı olumlu buldu.

• Eleştirenler: Muhalefetteki sağ ve aşırı sağ partiler, “İspanya’nın savunma kabiliyetini zayıflatma riskine” dikkat çekti. Ayrıca, “yerli sanayinin gecikmeye tahammülü yok” argümanı öne çıkarıldı.

• Sivil Toplum: CENTRE DELÀS gibi barış araştırma kuruluşları, İspanya’nın 2023’te İsrail’den 861 milyon euro değerinde silah satın aldığı raporunu hatırlatarak “tutarlılık” çağrısı yaptı .

Sonuç ve Değerlendirme

İspanya’nın 1.680 adet misilsavar füzesi alımını iptal etme kararı, ülkenin iç politikadaki hassas dengelerini, savunma sanayi stratejisini ve uluslararası hukuka bağlı duruşunu açıkça ortaya koydu.

• Stratejik Özgürlük: Yerli savunma sanayiine yatırım yapma ve bağımsız bir teknoloji ekosistemi kurma hedefi güçlendi.

• Siyasi Mesaj: AB ve NATO nezdinde “etik değerlere bağlılık” sinyali verilirken, İsrail’le silah iş birliğinde kesinti resmileşti.

• Ekonomik Maliyet: Kısa vadede ilave bütçe baskısı ve proje gecikmeleri olsa da, uzun vadede “yayılmacı askeri teknolojilere bağımlılıktan kurtulma” yolunda önemli adım atıldı.

Önümüzdeki dönemde, SILAM ve lazer hedef gösterici projelerinin seyri, yeni yerli füze sistemlerinin geliştirme hızı ve bütçe performansı, İspanya’nın savunma sanayiindeki rasyonalizasyonu açısından kritik önem taşımaktadır.

Açıklaması

Şubat 2025’te gerçekleşen CHP Kurultayı’na yönelik “oy satın alma” ve “siyasi nüfuz suistimali” iddiaları üzerine hazırlanan iddianame, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. İddianamede, İmamoğlu ve Cemil Tugay’ın da içinde bulunduğu toplam 12 kişi hakkında 6 aydan 7 yıla kadar hapis ve siyasi yasak talep ediliyor. Bu makalede, hukuki süreçten soruşturmanın kritik noktalarına kadar tüm detayları bulabilirsiniz.

Giriş

Şubat 2025’te İstanbul’da düzenlenen CHP’nin 38. Olağan Kurultayı, “delegelerin maddi menfaat karşılığında oy kullandığı” iddialarıyla uzun süre gündemde kaldı. Kurultay sonrası savcılık, “oy satın alma” ve “siyasi nüfuz suistimali” suçlamalarına ilişkin soruşturma başlattı. 12 kişi hakkında hazırlanan iddianame, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi. İddianamede, aralarında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın da bulunduğu 12 kişi için 6 aydan 7 yıla kadar hapis cezası ile “siyasi yasak” talep ediliyor .

Bu makalede;

1. Arka plan ve iddiaların kaynağı

2. İddianamenin içeriği ve yasal dayanak

3. Hukuki süreç: İddianamenin kabulü ve duruşma takvimi

4. Konuyla ilgili öne çıkan isimler ve tepkileri

5. Olası sonuçlar ve siyasi yansımalar
   gibi tüm kritik başlıkları detaylı olarak ele alacağız.

1. Arka Plan ve İddiaların Kaynağı

1.1 Kurultay’daki İddialar

• Oy Satın Alma İddiası: Kurultay öncesi ve sırasında bazı delegelere, belirli aday gruplarını desteklemeleri karşılığında maddi menfaat sağlandığı iddia edildi. Delegeler arasında “oy borsası”na dair söylentiler sosyal medyada ve farklı gazetelerde yer buldu .

• Siyasi Nüfuz Suistimali: Soruşturmayı başlatan başsavcılığa göre, bazı parti yöneticileri ve belediye başkanlarının, görevinin getirdiği nüfuzu kullanarak ‘delegelere baskı uyguladığı’ öne sürüldü. Özellikle İmamoğlu ve Tugay’ın, kendi bölgelerindeki delegelerin oy tercihlerine etki ettiği iddia edildi

• Kamuoyunda Etkisi: Olay, “CHP içi demokrasi” ve “siyasi partilerde etik” tartışmalarını yeniden alevlendirdi. İddiaların hukuki boyuta taşınması, partinin üst düzey yöneticilerinin yanı sıra delegelerin de ifadeye çağrılmasına neden oldu.

1.2 Resmi Sürecin Başlaması

• İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın “soruşturma” kararı, iddiaların partililer arasında dillendirilmesi üzerine alındı. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, soruşturmanın “Siyasi Partiler Kanunu’nun 112. maddesi” kapsamında değerlendirilebileceğini, somut delillerin bulunması hâlinde “kurultayın iptalinin” bile gündeme gelebileceğini açıklamıştı

• Yaklaşık bir aylık ön inceleme aşamasının ardından, şüpheliler hakkında hazırlanan iddianame İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’ne sevk edildi.

2. İddianamenin İçeriği ve Yasal Dayanak

2.1 Şüpheliler ve Suçlamalar

• Toplam Şüpheli Sayısı: İddianamede 12 kişi “şüpheli” olarak gösteriliyor. Bu isimler arasında büyükşehir belediye başkanları, il ve ilçe başkanları, kurultay delegeleri ve bazı iş insanları yer alıyor.

  • Ekrem İmamoğlu (İBB Başkanı)

  • Cemil Tugay (İzmir BŞB Başkanı)

  • Diğer 10 isim arasında parti yöneticileri ve kurultay delegeleri bulunuyor (tam liste henüz resmi olarak açıklanmadı).

• Suçlamalar:

  • Siyasi Partiler Kanunu’na Aykırı Bağış ve Oy Satın Alma (SPK md. 112): Delegelere maddi menfaat sağlayarak oy kullandırma iddiası.

  • Görevi Kötüye Kullanma ve Siyasi Nüfuz Suistimali: Belediye başkanlığı sıfatıyla delegelere baskı yapıldığı, kurultay sonuçlarına etki edilmeye çalışıldığı iddiası.

  • Kamu Görevine Aykırı Fiil (TCK md. 53): Hapis cezasının yanında, “siyasi yasak” yani seçme ve seçilme hakkına geçici süreyle kısıtlama talebi.

2.2 İddianamenin Şekli ve Kabulü

• Hazırlayan Makam: İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı.

• Kabul Eden Mahkeme: İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, 12 Şubat 2025’te iddianamenin tamamını usul ve esas bakımından inceledi ve “dava şartları”nın sağlandığına kanaat ederek kabul etti .

• İddianamenin Özeti:

  • Kolluk ve savcılık, 38. Kurultay salonunda çekilen “para dağıtma” görüntülerinin, delegelere maddi menfaat sağlama ve oy satın alma suçu çerçevesinde delil teşkil ettiğini değerlendiriyor.

  • “Cemil Tugay’ın İzmir delegelerini yönlendirdiği” ve “İmamoğlu vasıtasıyla İstanbul delegelerine yüksek miktarda para aktarıldığı” iddiası, bilirkişi raporları ve ifade kayıtlarıyla desteklendiği öne sürüldü.

  • İddianame ekinde, “delegelerin ifadelere” dayalı olarak “hangi gün, kimden, ne kadar para aldığı” listesine dair kabahat tabloları bulunuyor.

3. Hukuki Süreç: İlk Duruşma ve Takvim

• Kabul Tarihi: 12 Şubat 2025 (İddianame, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından resmen kabul edildi) .

• İlk Duruşma: 11 Nisan 2025 tarihinde İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılacak ilk duruşmada şüphelilerin hakim karşısına çıkması bekleniyor .

• Duruşma Gündemi:

  1. Davanın Taraflarının Tespiti: Savcı, şüphelileri ve avukatlarını mahkemeye sunacak.

  2. Suçlamaların Tekrarı ve İtiraz Hakkı: Şüphelilere isnat edilen suçlar tek tek okunacak; avukatlar itiraz veya ret taleplerini sunacak.

  3. Delil İnceleme Talepleri: Taraflar, dinlenmesini istedikleri tanık ve delillere dair taleplerini iletecek.

  4. Geçici Tedbir ve Kefalet Talepleri: Savcı veya şüpheli taraf, mahkemeden “seyahat yasağı” veya “kefaletle serbest kalma” gibi ara kararlar talep edebilecek.

• Soruşturma Kapsamındaki Diğer Olaylar:

  • Bilirkişi İncelemesi: İmamoğlu’nun “bilirkişi hedef gösterme” iddiasıyla ilgili ayrı bir soruşturma devam ediyor; bu davanın akıbeti, kurultay davasını da etkileyecek hâle gelebilir .

  • Disiplin ve Parti İçi Süreçler: CHP Merkez Yönetim Kurulu, “şeffaflık odaklı” bir iç soruşturma yürüteceğini açıkladı. Kulislere göre, bazı delegeler ve il başkanları “parti disiplin kurulu”na sevk edilme riskiyle karşı karşıy

4. Öne Çıkan İsimler ve Tepkileri

4.1 Ekrem İmamoğlu (İstanbul BŞB Başkanı)

• Suçlamalar: “Delegelere para aktarımı” ve “siyasi nüfuz suistimali”

• Savunma: Avukatı Kemal Polat, “iddianame basına verildikten sonra ekibimize bildirilmedi” diyerek usul ve esastaki eksiklikleri vurguladı. İmamoğlu, “Kamuoyu önünde sarf ettiğim ifadeler, ifade özgürlüğü kapsamındadır, tehdit veya hakaret değil” iddiasında bulunuyor .

• Muhtemel Cezai Müeyyide: İki yıl sekiz aydan yedi yıl dört aya kadar hapis talep ediliyor. Ayrıca TCK 53. madde uyarınca “siyasi yasak” – seçme ve seçilme hakkının sınırlandırılması isteniyor .

4.2 Cemil Tugay (İzmir BŞB Başkanı)

• Suçlamalar: Kurultayda “delegelere çantalarla para dağıtmak” ve “delegelerin oy tercihlerine etki etmek” iddias.

• Savunma: Tugay, “Such allegations are baseless and defamatory. I had no knowledge or involvement in any vote-buying scheme,” diyerek kendisini savundu. Disiplin ve resmi soruşturma süreçlerine hukuki itirazlarda bulunduğunu açıkladı .

• Güncel Durum: Henüz adına resmen kabul edilmiş bir iddianame yok, ancak soruşturma dosyasına dahil edilmiş ifade tutanakları bulunuyor. Mahkeme, delil yetersizliği nedeniyle Tugay hakkında ek delil toplama talep edebilir.

4.3 Diğer İsimler (Parti Yöneticileri ve Delegeler)

• Parti Yöneticileri: İlçe başkanları ve kurultay divan üyeleri, “delegelere makbuz düzenleme” ve “siyasi nüfuzu kötüye kullanma” iddiasıyla ifadeye çağrıldı.

• Delegeler: Soruşturma kapsamında ifadeye çağrılan 50+ delegenin, “kimlerden ve ne için para aldığı” soruluyor. Idari kayıtlar, dijital yazışmalar ve sosyal medya paylaşımlarından elde edilen veriler delil olarak dosyaya sunuldu.

5. Olası Sonuçlar ve Siyasi Yansımalar

5.1 Hukuki Perspektif

• Olası Hapis Cezaları:

  • İmamoğlu ve diğer şüpheliler, “Siyasi Partiler Kanunu’nun 112. maddesi” gereğince 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası riski taşıyor. Ayrıca “kamu görevini kötüye kullanma” suçundan 2 yıldan 7 yıla kadar ayrı bir cezai yaptırım söz konusu.

  • Toplamda, bazı şüphelilerin 7 yıla kadar hapisle yargılanması bekleniyor; yanında TCK 53. madde gereğince “siyasi yasak” talebi de bulunuyor .

• Siyasi Yasak İhtimali:

  • Olası mahkumiyet hâlinde, şüpheliler belirli süreyle; belediye başkanlığı, milletvekilliği veya parti yönetim pozisyonlarına seçilmekten men edilebilecek.

  • İmamoğlu hakkında “siyasi yasak” talebi, 2028 seçim sürecinde muhalefetin stratejisini derinden etkileyebilir.

5.2 Parti İçi Etkiler

• CHP Liderliği ve Birlik Mesajı: Genel Başkan Özgür Özel, “Kurultay demokratik bir şekilde tamamlandı; sızıntı amaçlı bu soruşturmalar partimize zarar vermeye yöneliktir” .

• İzmir ve İstanbul İl Örgütleri: Hem İstanbul hem de İzmir il örgütleri, “delegelerin baskıya maruz kalmadığını”, “adil seçim yapıldığını” savunan açıklamalar yaparak parti içinde gerilimi azaltmaya çalışıyor. Ancak delegeler arasındaki güven bunalımı hâlâ tam anlamıyla giderilebilmiş değil.

5.3 Kamuoyu ve Medya Yansımaları

• Muhalefet Bloğu: İYİ Parti ve HDP’den bazı milletvekilleri, “AK Parti iktidarının muhalefeti yargı yoluyla dizayn etme girişimi” yorumunda bulundu. “CHP’ye yönelik bu davalar, demokrasiyi zayıflatıyor” eleştirisi yoğunlaştı.

• İktidar Kanadı: AK Parti sözcüleri, “siyasi partilerde yolsuzluk ve usulsüzlüğün takipçisi olacaklarını”, adaletin gereğini yerine getireceklerini belirtti. “Kim demokratik kuralların dışına çıkmışsa hak ettiği cezayı alacaktır” vurgusu yapıldı.

• Sosyal Medya: #CHPKurultaySkandalı etiketiyle açılan çok sayıda tartışma, hem yolsuzluk iddialarını hem de “yargının siyasetle ilişkisi” gündemini canlı tutuyor.

Sonuç ve Değerlendirme

Şubat 2025’te yaşanan 38. CHP Kurultayı’na ilişkin “oy satın alma” ve “siyasi nüfuz suistimali” iddiaları, partiyi ve kamuoyunu ikiye böldü. İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, 12 şüphelinin (İmamoğlu, Tugay ve diğerleri) yargılanmasına kapı aralayan iddianameyi kabul etti. Bu aşamada, teknik olarak yalnızca İmamoğlu’nun iddianamesi resmi olarak kabul edilmiş görünüyor, ancak Tugay ve diğer delegelerle ilgili soruşturma dosyalarında “şüpheli” sıfatı altında ifadeler bulunuyor .

Bu davadan çıkacak sonuçlar, yalnızca CHP içi dengeleri sarsmakla kalmayacak; 2028 seçimleri açısından muhalefetin en güçlü iki ismini (İmamoğlu ve Tugay) odak dışı bırakma riski doğuracak. Hukuki süreç, 11 Nisan 2025’te gerçekleşecek ilk duruşmayla devam edecek. Ne var ki mahkeme kararları ve delil durumu, siyasi yansımalardan ayrı gelişmeyecek; bu nedenle her iki boyutu—hukuki ve siyasi—yakından izlemek gerekiyor.

Muğla Cumhuriyet Başsavcılığınca, Marmaris Belediye Başkanı Acar Ünlü (fotoğrafta) hakkında kamu görevlisine direnme ve 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet suçundan soruşturma başlatıldı. ( Osman Akça – Anadolu Ajansı )

Açıklaması: CHP’li Marmaris Belediye Başkanı Acar Ünlü’ye, İmamoğlu’nun gözaltını protesto sırasında polise yönelik ifadeleri ve müdahalesi nedeniyle “kamu görevlisine direnme” ve “2911 sayılı Kanuna muhalefet” suçlamalarıyla soruşturma açıldı.

Giriş

19 Mart 2025 tarihinde, CHP’li Marmaris Belediye Başkanı Acar Ünlü’ye, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasını protesto eden eylem sırasında polise yönelik tepkisi nedeniyle soruşturma açıldı. Ünlü’nün polisin üzerine yürüyerek “Belediye başkanıyım ben, ahlaksız adam niye sıkıyorsun lan” ifadelerini kullanmasının ardından, Muğla Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından “kamu görevlisine direnme” ve “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” suçlamalarıyla resen soruşturma başlatıldı.

Bu makalede, yaşanan olayın detayları, hukuki süreç, siyasi etkileri ve kamuoyunda yaratılan tartışma ele alınacak; SEO uyumlu bir şekilde başlık, meta açıklaması ve anahtar kelimelerle desteklenecek.

Olayın Arka Planı: İmamoğlu’nun Gözaltına Alınması ve CHP’nin Toplanma Kararı

Mart 2025’in ortasında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü “terör ve örgütlü suçlar” iddiaları çerçevesinde, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve 86 kişinin gözaltına alınması kararı alındı. CHP, bu kararı “demokrasiyi zedeleyen bir uygulama” olarak nitelendirerek, birçok ilde eş zamanlı basın açıklamaları düzenleme kararı aldı.

Muğla’da da CHP Muğla İl Başkanlığı önünde toplanan partililer, İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının siyasi bir operasyon olduğunu belirterek, süreçle ilgili “hukuki dayanaktan yoksun” eleştiriler yöneltti. İl Başkanı Zekican Balcı, İmamoğlu’ya yönelik gözaltının demokrasiyi yıprattığını vurguladı ve “Süreci titizlikle takip edeceğiz” ifadesini kullandı.

Protesto Yürüyüşü ve Biber Gazlı Müdahale

Basın açıklamasının ardından grup, Muğla Adliyesi’ne doğru yürümeye başladı. Ancak polis ekipleri, yürüyüşün izinsiz olduğu gerekçesiyle adliye binasına veya yakınına ilerlemelerine izin vermedi. CHP’li yöneticiler ve kalabalık bir kitlenin “Özgür İmamoğlu”, “Demokrasi Susmayacak” sloganları eşliğinde adliye önüne kadar gelmeye çalışması, polisle kısa süreli bir gerginliğe yol açtı.

Polis barikatını aşmak isteyen gruba biber gazı ve tazyikli suyla müdahalede bulunuldu. Bu müdahale sırasında biber gazından etkilenen Marmaris Belediye Başkanı Acar Ünlü, öfkesini kontrol edemeyerek polise doğru hamle yaptı ve “Belediye başkanıyım ben, ahlaksız adam niye sıkıyorsun lan” şeklinde yüksek sesle bağırdı. Ünlü’nün bu tepkisi, kameralara yansıyan en sert anlardan biri oldu. Ünlü, polis kalkanına yumruk atarken, güvenlik güçleri tarafından geri çekilmek istendi; arbede büyüdü ve Ünlü bulunduğu noktadan uzaklaştırıldı.

Hukuki Süreç: Soruşturma Kapsamı ve Suçlamalar

Olayın hemen ardından, Muğla Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Acar Ünlü hakkında iki suçlama yöneltildi:

1. Kamu Görevlisine Direnme (TCK 265/1): Polis memurlarının görevini yapmasını zorlaştırmaya yönelik fiil ve davranışlar, Türk Ceza Kanunu’nun 265. maddesi kapsamında ele alındı. Ünlü’nün polisin üzerine yürümesi ve barikata vurması, “kamu görevlisine direnme” suçu kapsamına girdi.

2. 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na Muhalefet: İzin alınmaksızın yapılan yürüyüş ve adliye önündeki gösterinin devam ettirilmesi, 2911 sayılı Kanun’un ilgili maddeleri gereğince “izinsiz gösteri” olarak değerlendirildi. Ünlü’nün grup içinde öne çıkarak, polisin müdahalesine karşı koyması bu suçlamayı pekiştirdi.

Savcılık mevzuata göre delil toplama, şahit ifadelerinin alınması ve kamera kayıtlarının incelenmesi aşamalarını yürütüyor. Acar Ünlü’nün savunmasının alınmasının ardından soruşturma dosyası, iddianameye dönüştürülmek üzere hazırlanacak.

Siyasi ve Kamuoyu Tepkileri

Soruşturmanın duyulmasıyla birlikte CHP cephesinden ve muhalif basından farklı tepkiler yükseldi. CHP Genel Merkezi, Acar Ünlü hakkında başlatılan soruşturmanın “aday gösterilen İmamoğlu’ya yönelik demokratik tepkiyi bastırma girişimi” olarak yorumlanmasını isteyen bir mesaj yayımladı. Parti sözcüleri, İmamoğlu’nun gözaltı kararıyla bağlantılı organize bir siyasi tasfiye operasyonu olduğunu iddia ederek, yargı sürecinin “tarafsız ve hukuk devleti ilkeleri çerçevesinde” yürütülmesini talep etti.

Bazı hukukçular ise, “kamu görevlisine direnme” suçunun nispeten “hafif cezalı” bir suç olduğunu, ancak “2911 Sayılı Kanun’a muhalefet” iddiasının cezanın şekline ve etkinin boyutuna bağlı olarak daha ağır yaptırımları gündeme getirebileceğini belirtti. Adliye önünde toplanan avukatlar, Ünlü’nün tutumunun “diktatörce bir uygulamaya karşı duyulan doğal öfke” olarak değerlendirilebileceğini, ancak hukuki sürecin “ifade özgürlüğünün sınırları” çerçevesinde şekilleneceğini söyledi.

Yerel basında ise, Marmaris halkı ikiye bölündü. Bazı vatandaşlar, Ünlü’nün “cesur bir tepki gösterdiğini” savunurken; diğer kesimler, belediye başkanının bu hareketinin “şehrin itibarını zedeleyebileceği” uyarısında bulundu. Sosyal medyada #AcarÜnlüEtmePaydos, #DemokrasiNöbeti gibi etiketlerle hem destek hem de eleştiri mesajları hızlıca yayıldı.

Soruşturmanın Olası Sonuçları ve Belediye Yönetimine Etkisi

Hukuki süreç, Acar Ünlü için hem şahsi siyasi kariyerini hem de Marmaris belediyesinin itibarını yakından ilgilendiriyor. Eğer iddianame düzenlenerek yargılama süreci başlarsa; olası para cezaları, hapis cezaları ya da kamu hizmetlerinden yasaklama gibi yaptırımlar gündeme gelebilir. Ancak TCK 265/1 kapsamındaki “kamu görevlisine direnme” fiili genellikle adli kontrol şartı veya para cezası ile sonuçlanırken, “2911 Sayılı Kanun’a muhalefet” suçlamasında, gösterinin izinsiz olması kriterine göre hapis cezası ya da para cezası söz konusu olabilir.

Belediye Meclisi ve ilçe örgütleri de, olası bir cezai sürecin belediye başkanının görevini sürdürmesini etkileyecek aşamaları değerlendiriyor. Acar Ünlü’nün mahkûm olması halinde, belediye başkanlığı sıfatı yasal olarak düşebilir veya geçici uzaklaştırma tedbiri uygulanabilir. Bu durumda parti içi hiyerarşik yapı ve yerel meclis mekanizmalarının nasıl çalışacağı önemli tartışma konuları arasında yer alıyor. Şu an için resmi makamlar, böyle bir zorunluluk doğması halinde yetki devrini nasıl yöneteceğine ilişkin net bir açıklama yapmadı.

Sonuç ve Beklentiler

Acar Ünlü’ye yöneltilen suçlamalar, Türkiye’de giderek tırmanan siyasal gerilimin ve toplumsal kutuplaşmanın bir yansıması olarak değerlendiriliyor. Hem hukukçular hem siyaset bilimciler, bu dosyanın “adil yargılanma” ilkesi çerçevesinde ele alınmasının Türkiye demokrasisi açısından belirleyici olacağını ifade ediyor. Özellikle Ekrem İmamoğlu’nun gözaltı kararıyla başlayan dalga, siyasi partilerin yerel futboldan genel parlamentoya kadar uzayan alanlarda “yargı bağımsızlığı” ve “toplantı-gösteri özgürlüğü” gibi temel konuları yeniden tartışmaya açtı.

Önümüzdeki haftalarda Muğla Cumhuriyet Başsavcılığı’nın soruşturma kapsamında topladığı delilleri inceleyerek iddianameyi hazırlaması bekleniyor. Ardından yargılamanın seyri, karar aşaması ve olası temyiz süreçlerinin birkaç ayı bulabileceği öngörülüyor. Kamuoyu, özellikle sosyal medya üzerinden süreci yakından takip ederken, CHP kanadından gelecek resmi açıklamalar ve yargı kaynaklı net bilgiler kritik önem taşıyor. Bu çerçevede, hem yerel hem de ulusal düzeyde gelişmeler takip edilerek, siyasetin hukukla iç içe geçtiği bu dönemin Türkiye siyaset literatüründe nasıl yer alacağı tartışılmaya devam edecek.