Aspendos kazılarında Hermes heykeli gün yüzüne çıkarıldı. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Aspendos Antik Kenti’nde mermer bir Hermes heykelinin gün yüzüne çıkarıldığını duyurdu. Bu gelişmenin ardından Hermes hakkındaki araştırmalar da hız kazandı. Peki, Hermes kimdir?

Hellen mitolojisinde yolların, ticaretin, konukseverliğin, diplomasinin, yarışmaların ve astronominin tanrısı olarak bilinen Hermes, aynı zamanda hırsızlar ile tüccarların, sürülerin ve çobanların koruyucusu olarak da tanımlanıyor. İşte, Yunan mitolojisindeki Hermes’in hikayesi… YUNAN MİTOLOJİSİ’NDEKİ HERMES’İN HİKAYESİ Hermes Yunancada “Hermes Trimegustus” (üç kere kutsanmış hermes) anlamına geliyor. Yunan mitolojisine göre Zeus ve Maia’nın oğludur ve Zeus’un habercisidir. Kaynaklarda yer alan bilgilere göre tanrıların en kurnazı sayılır ve tanrıların en hızlısıdır. Hermes’in “Caduceus” adında büyülü bir altın değnek taşdığına inanılır. Üstün nitelikleri olan Hermes, efsaneye göre daha bir günlükken ayağa kalkar, beşiğinden çıkar, kaplumbağa kabuğundan yaptığı bir liri çalıp ondan çıkan seslerle eğlenir. Bir gün kırlarda dolaşırken tanrı Apollon’un koruması altındaki inekleri çalar. Apollon olayı öğrenince çok kızar; cezalandırılması için Hermes’i kolundan tutup Zeus’a götürür. Ne var ki, Hermes’in lirinden çıkan sesler Zeus’u ve Apollon’u büyüler. Zeus, cezalandıracağı yerde Hermes’e kanatlı bir başlıkla bir çift ayakkabı vererek onu tanrıların habercisi yapar. Haberci Hermes ölülerin ruhlarını yeraltına götürür; çobanlarla, yolunu şaşıran yolculara kılavuzluk eder. Yaşlı Kral Priamos’u, Hektor’un ölüsünü almak için Aşil’in barınağına götüren de odur. Ayrıca Odysseus’a Moly isimli bir bitkiyi vererek Kirke’nin tuzağından kurtaran da odur. Hermes Roma mitolojisinde Merkür olarak anılır. Güneş’e en yakın gezegene onun adı verilmiştir. Hermes’in aslen Mısır mitolojisindeki Thot olduğu iddia edilmektedir. HERMES’İN HEYKELİ BULUNDU 2024 sezonunda kazılarına başlanan Aspendos Antik Kenti’nin Tiyatro Caddesi’nin doğusunda yer alan, giriş kapısının güney kanadına konumlandırılmış anıtsal çeşmenin (nymphaion) yıkıntıları arasında mermer bir Hermes heykeli bulundu. Heykel, sağ elinde bir para kesesi, sol elinde ise omzundan aşağı doğru sarkan peleriniyle tuttuğu kerykeionu (asası) ile betimleniyor. Sol ayağının yanında ise başı Hermes’e dönük bir koç figürü yer alıyor. Yazıtlı bir kaide üzerinde ayakta duran heykelin ağırlığının sol ayağına verildiği, sağ ayağının ise dizden hafifçe kırılarak öne atıldığı görülüyor. Kazı çalışmalarında parçalı olarak bulunan ve tamamına yakın bölümü gün yüzüne çıkarılan heykel, kazı evi deposunda birleştirilerek bütüncül haliyle değerlendirildi. Kaidesiyle birlikte toplam 1,65 metre yüksekliğe ulaşan eser, stilistik özellikleri açısından Roma İmparatorluk Dönemi’ne (MS 2. yüzyıl sonu – 3. yüzyıl başları) tarihlendiriliyor.