Daha fazla hava durumu tahmini: 15 günlük hava durumu İstanbul
Bizimle İletişimde Kalın

Sağlık

Hafızamız sabit değilmiş: Beyin, aynı anıyı her seferinde farklı kaydediyor

Yayımlandı

üzerinde

Fareler üzerinde yapılan yeni araştırma, hafızaya dair yeni bulguları ortaya koydu.

Deney, anılar zamanla farklı nöron grupları tarafından taşındıkça beyinde değiştiğini gösterdi.

Sinirbilimciler, çevremizdeki yer ve özelliklere dair anıların belirli “yer hücreleri” tarafından depolandığına inanıyordu. Bu hücreler, hipokampüste (beynin hafıza için kritik bir bölgesi) yer alıyor ve bir memelinin evinin ön kapısı veya yürüyüş parkurundaki bir şelale gibi belirli bir ortama girmesiyle aktive oluyor.

2010’LARDA SORGULANMAYA BAŞLADI

Bu, 1960’lardan beri geçerli olan teoriydi ancak ABD’deki Northwestern Üniversitesi’nden Profesör Daniel Dobeck’in de belirttiği gibi 2010’larda sorgulanmaya başlandı.

2013 yılında Nature Neuroscience dergisinde yayınlanan bir çalışma, beynin uzay temsilinin insanlarının düşündüğü kadar istikrarlı olmadığını gösterdi. Fareler labirente tekrar girdiklerinde bazı hücreler sürekli olarak aktif olsa da aktif nöron grubu zamanla değişti. Bu olguya “hipokampal temsil kayması” adı verildi.

O dönemde birçok bilim insanı, farklılıkların dış etkenlerden (örneğin, farklı kokular, sesler veya labirentteki farelerin farklı hızları) kaynaklandığını düşünüyordu. Bunu daha kesin bir şekilde incelemek için Dobeck ve ekibi, sanal gerçeklik ortamında bir deney tasarladı ve sonuçları Nature dergisinde yayınlandı.

DENEY NASIL YAPILDI?

Fareler, video oyun kumandası işlevi gören bir koşu bandında yürüdü. Etraflarında sabit sanal labirenti simüle eden ekranlar vardı. Yabancı değişkenleri ortadan kaldırmak için her turda tutarlı bir koku için bir koni kullandılar ve akustik alanı dengelemek için “beyaz gürültü” çaldılar. Ayrıca sinir hücrelerinin aktive olduğunda floresan ışığı yaymasını sağlayan tekniklerle hipokampal hücrelerin aktivitesini gerçek zamanlı olarak izlediler.

ARAŞTIRMANIN SONUCUNDA NE GÖRDÜLER?

Mükemmel bir şekilde kontrol edilen ortama rağmen, çoğu sinirsel temsil zamanla değişmeye devam etti. Kaydedilen hücrelerin yalnızca yüzde 5-10’u “geleneksel” konum hücreleri gibi davrandı; yani her seferinde tutarlı bir şekilde tetiklendiler.

Bu kararlı hücreler aynı zamanda en uyarılabilir hücrelerdi ve bu da uyarılabilirliğin hangi hücrelerin anıları sabit tuttuğunu tahmin edebileceğini gösteriyor. Araştırmacılar, bu “kaymanın” beynin benzer deneyimleri birbirinden ayırmasına ve böylece onları ayrı ayrı hatırlayabilmemize yardımcı olduğunu öne sürüyor. Yani, aynı yeri (iş, okul, park) defalarca ziyaret etseniz bile, hafızanızda farklı ziyaretleri ayırt edebilirsiniz. Başka bir deyişle, bu kayma beynin zaman akışını takip etmesinin bir yolu olabilir.

EN İSTİKRARLI ANILAR BELİRLENDİ

Deneyin sonuçlarına göre en istikrarlı anıların, yüksek uyarılabilirliği koruyan hücrelerle ilişkili olabileceği belirtildi. Ayrıca şunlar kaydeildi: “Beyin yaşlandıkça, hipokampal hücreler daha az uyarılabilir hale gelir; belki de bu, yaşla birlikte hafızanın gerilemesini kısmen açıklar. Araştırmacılar, bu uyarılabilirliği artırabilir veya koruyabilirsek, hafızayı daha iyi bir durumda koruyabileceğimizi varsayıyorlar, ancak bunun için daha fazla araştırma gerekiyor.”

Okumaya Devam Et
Yorum yapmak için tıklayın

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Sağlık

Sağlık Bakanı Memişoğlu BM Genel Kurulu’na hitap edecek

Yayımlandı

üzerinde

Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, (BM) 79. Genel Kurulu çalışmalarına katılacak ve Genel Kurul’a hitap edecek.

Sağlık Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Bakan Memişoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD’ye gitti.

Memişoğlu, 25 Eylül’de gerçekleştirilecek BM oturumunda, küresel sağlık gündeminin en önemli başlıklarından “bulaşıcı olmayan hastalıklar” konusunda ‘yi temsilen hitapta bulunacak.

Türkiye’nin koruyucu sağlık yaklaşımını, aile hekimliği uygulamalarını, erken tanı ve tarama programlarını, bağımlılıkla mücadelede yürüttüğü çalışmaları aktaracak olan Memişoğlu, “Sağlıklı Türkiye Yüzyılı” vizyonu çerçevesinde hayata geçirilen projelerle, vatandaşların daha sağlıklı bir geleceğe kavuşmasını hedeflediklerini ifade edecek ve Türkiye’nin sağlık alanındaki tecrübelerini uluslararası platformda paylaşacak.

Okumaya Devam Et

Sağlık

Isparta’nın “Barbie Teyzesi” pembe evine mahkum kaldı: Yürüyemez hale geldiğini gözyaşları içinde anlattı

Yayımlandı

üzerinde

Pembe rengine tutkusunu çocukluğundan beri yaşadığını belirten Sakine Akkul, “O zamanlar yokluk içindeydik. Bayramlarda babam hepimize yeni kıyafet almak için alışverişe giderdi. Ben her zaman, ‘baba ne alırsan al, pembe olsun’ derdim. Babam ‘başka renk olmaz mı’ diye sorduğunda da ‘hayır, olmaz. Pembe almazsan giymem’ diye diretirdim. Babam da Isparta’yı alt üst eder, mutlaka pembe bir şey bulur ve gönlümü almak için getirirdi. O aldıklarını kucağıma alıp onlarla uyur, ‘sabah olsa da giysem’ diye heyecanla beklerdim” şeklinde konuştu.

Okumaya Devam Et

Sağlık

Sancaktepe’de “erken doğum” iddiası: Özel hastanedeki kadın doğum uzmanı Dr. P.Ç. hakkında soruşturma başlatıldı

Yayımlandı

üzerinde

Tarih.Saat: 20 Eylül 2025, 17:00 (İstanbul)
Okuma süresi: 3 dakika
Haber kaynağı: FATİHDOGANMEDYA — ÖZEL HABER

İstanbul’un Sancaktepe ilçesinde faaliyet gösteren bir özel hastanede görevli kadın doğum uzmanı Dr. P.Ç. hakkında, bazı hastaların bilgisi dışında vajinal yoldan ilaç uygulanarak erken doğuma (32–36. haftalarda) yönlendirildikleri iddiaları gündeme geldi. Gelen şikâyetler sonrası Sağlık Bakanlığı İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü ekiplerinin hastanede inceleme başlattığı, kadın doğum servisi/poliklinik ve doğumhanenin geçici olarak kapatıldığı bildirildi.


İddiaların detayları

  • Haber kaynaklarında yer alan iddialara göre, Dr. P.Ç.’nin muayene sırasında bazı hastalara bilgileri dışında vajinal yoldan ilaç uyguladığı ve bunun bir bölümde doğumların zamanından önce başlamasına yol açtığı öne sürüldü. Bu iddialar üzerine ihbarların yapıldığı ve soruşturma başlatıldığı belirtildi.

  • Bazı haberlerde, 2015–2025 döneminde hastanede gerçekleşen yaklaşık 8 bin doğumun bir kısmının 32–36. haftalarda gerçekleştiği iddia edildi. Bu sayılar iddia olarak aktarılmakta; resmi teyit için soruşturma sonuçları bekleniyor.


Sağlık Bakanlığı ve hastane tarafı

  • Haberlerde Sağlık Bakanlığı İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü ekiplerinin hasta dosyaları ve tıbbi kayıtları incelemeye aldığı; inceleme kapsamında personel ifadelerinin alındığı ve idari soruşturma başlatıldığı belirtildi. Ayrıca bazı yayınlar kadın doğum servisi ve doğumhanenin süresiz kapatıldığını aktarıyor. Resmi açıklamalar henüz kapsamlı biçimde yayımlanmadı.

Not: Şu anda (haber kaynaklarında bildirilen) süreç iddia/şikâyet aşamasındadır; soruşturma devam ettiği için suç isnadı resmî mahkeme kararlarıyla teyit edilmeden kesin hüküm verilmemelidir.


İddia edilen ilaca ilişkin tıbbi not (Cytotec / misoprostol iddiası)

Bazı haberlerde uygulandığı öne sürülen Cytotec (misoprostol) gibi prostaglandin içerikli ilaçların vajinal kullanımının doğum indüksiyonu açısından dikkat gerektirdiği; uygun olmayan kullanımın anne ve bebek için ciddi riskler taşıyabileceği uzman kaynaklarda yer alır. Bunlar arasında uterin hiperstimülasyon, uterin rüptür riski ve fetusa/anneye bağlı komplikasyonlar sayılmaktadır. (Bu bilgiler, iddianın doğru olması hâlindeki potansiyel tıbbi riskleri açıklamaya yöneliktir — iddianın doğruluğu soruşturma sonucunda belirlenecektir.)


Hukuki/idarî süreç

Haberlerde, soruşturma kapsamında idari süreçler başlatıldığı ve bazı yayınların savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunu aktardığı görülüyor. Resmî adım ve kararların varlığı ile kapsamı ancak ilgili kurumların (İl Sağlık Müdürlüğü, savcılık, hastane yönetimi) yapacağı açıklamalarla netleşecektir.


Kimlik, mahremiyet ve kaynak kullanımı

  • Haberde adı geçen hekim Dr. P.Ç. biçiminde kısaltma ile yer almaktadır; medyada kullanılan ismin tam hâli ve kişisel bilgiler haber kaynaklarında farklı biçimlerde aktarılmış olabilir. Bu haber, kamuya yansıyan iddiaları tarafsız biçimde aktarmayı amaçlamaktadır; suç isnadı ve cezai sorumluluk tespiti resmî soruşturma/savcılık süreci ile kesinleşir.


Ne yapıldı / ne bekleniyor?

  • İlgili haberlerde Sağlık Bakanlığı ekiplerinin inceleme yaptıkları, hasta kayıtlarını inceledikleri ve personel ifadeleri aldıkları bildiriliyor. Resmî kurum açıklamaları ve savcılığın tutanağı beklenmektedir; bu belgeler kamuya açıklandığında iddiaların kapsamı ve sonuçları netleşecektir.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar