Daha fazla hava durumu tahmini: 15 günlük hava durumu İstanbul
Bizimle İletişimde Kalın

Gündem

Dünyanın en büyük mayın sahası: “Herkes her an ölebilir”

Yayımlandı

üzerinde

FATİHDOGANMEDYA – Güncel Haber
Tarih: 26 Ağustos 2025 · Saat: 15:30
Okuma süresi: 6 dakika

Özet: Rusya-Ukrayna savaşının ardından Ukrayna toprakları, uzmanların ifadeleriyle “dünyanın en büyük mayın sahası” haline geldi. Yüz binlerce kilometrekareye yayılan mayın ve patlamamış mühimmat, sivil güvenliğini, tarımı ve ülke ekonomisini tehdit ederken, temizlik operasyonları onlarca yıl ve milyarlarca doları bulacak bir mücadeleye işaret ediyor.

Neler oluyor?

Rusya’nın 2022’de başlattığı büyük çaplı işgal ve çatışmalar sırasında hem sahaya bırakılan anti-personel/antitank mayınları hem de patlamamış mühimmat (UXO) sayısında dramatik artış yaşandı. Savaşın gidişatına bağlı olarak mayınlar sadece cephe hattında değil; ormanlar, tarlalar, yollar ve yerleşim alanlarının çevresinde de tespit ediliyor. Bu durum, sivillerin günlük yaşamını doğrudan tehdit ediyor.

Büyüklük ve kapsam — rakamlar ne diyor?

Farklı kuruluşlar ve haber kaynakları, mayınla kontamine olduğu düşünülen alanın büyüklüğü için değişen ama hep yüksek tahminler veriyor. Tahminler, yüz binlerce kilometrekareyi işaret ediyor; bazı değerlendirmeler Ukrayna yüzeyinin yaklaşık %20–30’una denk gelen 139.000–174.000 km² aralığını gösteriyor. Bu alan, sıklıkla Yunanistan’ın veya İngiltere’den büyük bir ülke büyüklüğünde örneklerle kıyaslanıyor.

Sivil hayat ve ekonomik maliyet

Mayınlar yalnızca doğrudan can kaybına yol açmıyor; tarım arazilerinin kullanılamaz hale gelmesi, ulaşım hatlarının kapanması ve geri dönüşün gecikmesiyle ekonomik zararlara neden oluyor. Birleşmiş Milletler ve uluslararası kuruluşlar, mayın temizliğinin yıllar, hatta onlarca yıl alabileceğini; maliyetin ise onlarca milyar doları bulabileceğini bildiriyor. Bu, hem Ukrayna’nın yeniden yapılanmasını geciktiriyor hem de küresel gıda arzı açısından riskler yaratıyor.

Mayın temizleme: zorluklar ve yöntemler

  • Kapsamın büyüklüğü: Temizlenecek yüzey çok geniş; önceliklendirme, hassas analiz ve sahadan sahaya çalışma gerektiriyor.

  • Çeşitli tehlikeler: Anti-tank ve anti-personel mayınları, bozunmamış top mermileri, roket ve havan mühimmatları farklı uzmanlık gerektiriyor. Bazı mayın türleri yeni/ileri tasarımlı olduğundan yer tespitini zorlaştırıyor.

  • Teknoloji ve insan emeği: Robotik çözümler, zırhlı ve mekanik temizleyiciler, drone ve yapay zeka destekli analizler kullanılıyor; ancak saha çalışmaları hâlâ insanlı ekipler ve yerel uzmanlık gerektiriyor. Uzmanlar teknolojinin süreçleri hızlandırabileceğini ama “endüstrileşmiş” bir temizliğe henüz ulaşılmadığını belirtiyor.

İnsan hikâyeleri ve güvenlik

Mayınlar, savaşın bitmesinin ardından bile uzun süre gündemde kalıyor. Geri dönen aileler tarlada ya da köy yollarında patlamalara maruz kalabiliyor; çocuklar için özellikle büyük risk söz konusu. Yerel savunma ve sivil koruma ekipleri, halkı riskleri bildirmeye ve işaretlenmiş bölgelere yaklaşmamaya çağırıyor.

Uluslararası boyut ve ne yapılmalı?

  • Finansman: Uluslararası fonlar, insani yardım ve yenilenme bütçeleri mayın temizliğine ayrılmalı. Birleşmiş Milletler, UNDP gibi kurumlar finansman mekanizmaları ve yenilikçi modeller (ör. kamu-özel ortaklıkları, yeşil finansman araçları) öneriyor.

  • Eğitim ve kapasite: Yerel ekiplerin eğitimi ve ekipman temini hızlandırılmalı; özellikle kırsal bölgelerde topluluk eğitimleri hayat kurtarıcı olabilir.

  • Teknoloji yatırımı: Drone, uydu görüntüleme, AI destekli analiz ve insansız temizleme araçları verimliliği artırabilir ama insan faktörünü tamamen ortadan kaldırmıyor.


Uzman notu

Uzmanlar, bu tehdidin hem insani hem de ekonomik boyutlarının eş zamanlı olarak ele alınması gerektiğini vurguluyor: Sadece mayınları temizlemek değil, etkilenen toplulukları yeniden güvenli hale getirmek, tarım arazilerini rehabilite etmek ve uzun vadeli tazminat-planları oluşturmak hayati önem taşıyor. The Guardian


FATİHDOGANMEDYA – Sonuç: Ukrayna’daki mayın krizi, modern tarihin en büyük sivil güvenlik ve kalkınma sorunlarından biri olarak önümüzde duruyor. Temizlik yıllar sürecek, maliyet yüksek olacak; ancak küresel iş birliği, teknoloji ve insani odaklı politikalarla riskler azaltılabilir.

Gündem

İzmir’in iki ilçesine 24 saat su verilemeyecek

Yayımlandı

üzerinde

İzmir’in Narlıdere ve Güzelbahçe ilçelerinde, boru hattındaki arıza nedeniyle 24 saat süresince su kesintisi yapılacak.

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İZSU) tarafından yapılan açıklamada, Narlıdere ilçesinde Liman Reis Mahallesi, Mithatpaşa Caddesi ile Hasan Ali Yücel Sokak kavşağında meydana gelen 800’lük çelik boru hattındaki arıza nedeniyle yarın saat 10.00’dan 10 Aralık Çarşamba günü saat 10.00’a kadar su kesintisi uygulanacağı belirtildi.

 

Kesintiden Narlıdere ilçesi Limanreis Mahallesi ile Güzelbahçe ilçesinin tamamının etkileneceği kaydedildi.

 

Arızanın onarılmasının ardından depo seviyeleri ile su isale hatlarındaki basıncın istenilen seviyeye gelmesinin zaman alabileceği, ayrıca kullanım yoğunluğu nedeniyle suyun hanelere ve iş yerlerine ulaşma saatinin arızanın bitiş saatinden farklılık gösterebileceği uyarısında bulunuldu.

Okumaya Devam Et

Gündem

Futbolda Bahis Operasyonunda Sarsıcı Gelişme: 20 Kişi Tutuklandı, 19 Kişi Adli Kontrole Tabi Tutuldu

Yayımlandı

üzerinde

Futbolda Bahis Operasyonunda Sarsıcı Gelişme: 20 Kişi Tutuklandı, 19 Kişi Adli Kontrole Tabi Tutuldu

Tarih: 09 Aralık 2025 | ⏰ Son Güncelleme: 09:30 | ⏱ Okuma Süresi: 3 dakika

Türk futbolunu derinden sarsan bahis soruşturmasında kritik bir aşamaya gelindi. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında gözaltına alınan 39 şüpheliden 20’si tutuklanırken, 19’u ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Tutuklanan isimler arasında Galatasaraylı futbolcu Metehan Baltacı, Fenerbahçeli futbolcu Mert Hakan Yandaş ve Adana Demirspor’un eski başkanı Murat Sancak da yer alıyor.

 Operasyonun Detayları ve Tutuklanan İsimler

Operasyon, 5 Aralık 2025 tarihinde başlamış ve 46 şüpheli hakkında gözaltı kararı çıkarılmıştı. Yapılan incelemeler sonucunda, tutuklanan 20 kişilik listenin başında şu isimler bulunuyor:

· Metehan Baltacı (Galatasaray futbolcusu)
· Mert Hakan Yandaş (Fenerbahçe futbolcusu)
· Murat Sancak (Adana Demirspor eski Başkanı)
· Alassane Ndao (Konyaspor futbolcusu)
· Ahmet Okatan (Ankaraspor Kulüp sahibi)
· Mehmet Emin Katipoğlu (Ankaraspor Başkanı)
· Şahin Kaya (Nazilli Belediyespor Başkanı)
· Ersen Dikmen (Mert Hakan Yandaş adına bahis oynayan kişi)

Savcılık, Murat Sancak hakkında “suç gelirlerinin aklanması”, diğer şüpheliler hakkında ise “maç sonuçlarını etkileme” suçlamalarıyla tutuklama talebinde bulundu. Ayrıca, savcılığın Ahmet Okatan, Gürhan Sönmez, Mehmet Emin Katipoğlu, Şahin Kaya ve Volkan Erten hakkındaki “şike ve teşvik primi” suçlamalarını da ayrıca talep ettiği ortaya çıktı.

Milyarlık Para Transferi: Murat Sancak hakkında hazırlanan MASAK raporunda çarpıcı detaylar yer aldı. Rapora göre Sancak, 2017 yılı ve sonrasında kendi hesapları arasındaki işlemler hariç, 1.2 milyar TL’yi aşkın para transferi aldı ve gönderdi. Bu transferlerin, yasadışı bahis kapsamında işlem kaydı bulunan birçok kişiyle yapıldığı belirtildi.

Tutuklanan isimler:

 

1-Emrah Çelik

2-Yunus Emre Tekoğul

3-Metehan Baltacı

4-İzzet Furkan Malak

5-Bartu Kaya

6-Murat Sancak

7-Orkun Özdemir

8-Kadir Kaan Yurdakul

9-Faruk Can Genç

10-Alessane Ndao

11-Mert Hakan Yandaş

12-Ersen Dikmen

13-Kerem Yusuf Sirkeci

14-Emircan Çiçek

15-Ahmet Okatan

16-Gürhan Sünmez

17-Mehmet Emin Katipoğlu

18-Volkan Erten

19-Şahin Kaya

20-Ümit Kaya

 Futbolcuların Savunmaları: “Formamı Giydiğim Takıma Bahis Oynamadım”

Tutuklanan iki yıldız futbolcunun savcılıktaki ifadeleri basına yansıdı. Her iki oyuncu da suçlamaları kabul etmedi.

Mert Hakan Yandaş ifadesinde, Ersen Dikmen’e borç para gönderdiğini, ancak bu paralarla bahis oynandığını bilmediğini savundu. “Yasadışı bahis sitelerinden futbol müsabakalarına asla kupon yapmadım” diyen Yandaş, “Profesyonel kariyerimde hiçbir şekilde şike teklifi almadım, şike yapmadım” ifadelerini kullandı. Yandaş, Fenerbahçe’den futbolcu arkadaşlarıyla birlikte yasadışı sitelerde yalnızca slot oyunları oynadıklarını, bunun da kısa sürdüğünü ekledi.

Metehan Baltacı ise, “Hiçbir suretle yasa dışı bahis sitesinde işlem yapmadım. Formasını giydiğim hiçbir takım adına kupon yapmadım” dedi. WhatsApp grubunda çıkan görüntünün başka bir arkadaşına ait olduğunu ve 2021 yılına ait bir görüntü olduğunu öne süren Baltacı, TFF’den aldığı cezanın sadece kupon yapmaktan kaynaklandığını, şike ile bir ilgisi olmadığını iddia etti.

Adli Kontrol Kararı Verilen İsimler ve Soruşturmanın Kapsamı

Tutuklamaların yanı sıra, 19 şüpheli hakkında adli kontrol kararı verilerek serbest bırakılma kararı çıktı. Bu isimler arasında, üst klasman hakemi Zorbay Küçük de bulunuyor. Diğer isimler şu şekilde:

· Uğur Adem Gezer, Eren Karadağ, Abdullah Çakmak (Sivasspor)
· Arda Türken (Sakaryaspor)
· Muhammed Furkan Özhan (Erzurumspor)
· Yusuf Özdemir (Alanyaspor)

Sorunun boyutu, Türkiye Futbol Federasyonu’nun (TFF) açıklamasıyla bir kez daha görüldü. TFF, daha önce 1024 futbolcuyu PFDK’ya sevk etmişti. 8 Aralık’ta yapılan yeni açıklamada ise, profesyonel liglerde oynayan 197 futbolcunun daha “tedbirli olarak” disiplin kuruluna sevk edildiği duyuruldu. Bu, soruşturmanın çok geniş bir kitleyi kapsadığını gösteriyor.

Soruşturmanın odağında, 28 Nisan 2024’te oynanan Ankaraspor – Nazilli Belediyespor maçı olduğu anlaşılıyor. Savcılığın sevk yazısında, bu maçın “berabere bitmesinin ayarlandığı” ve bahis şirketlerinin çoğunun maç başlamadan bahisleri kapattığı iddia edildi. Bilirkişi raporuna göre, iki kulübün başkanlarının maç öncesi ve sonrasında sıkça telefonla görüştüğü tespit edildi.

Bu gelişmeler, Türk futbolunun şike ve yasadışı bahis iddialarına karşı tarihi bir mücadele içinde olduğunu gösteriyor. Yargı süreci ve disiplin kurullarının vereceği kararlar, spor camiasının geleceği için belirleyici olacak.

Konuyla ilgili gelişmeler anlık olarak FatihDoğanMedya.com’da takip edilecektir.

 

Okumaya Devam Et

Gündem

NASA’nın aradığı kalkan Çernobil’de bulundu: 39 yıl sonra ortaya çıkan sır! ‘Hızlı evrim’ olarak adlandırılıyor…

Yayımlandı

üzerinde

Çernobil’in Radyasyonla Beslenen Siyah Mantarı, Uzay Keşfinin Anahtarı Olabilir

08 Aralık 2025, 23:30 | 4 dakika okuma süresi

Dünyanın en ölümcül radyoaktif bölgesinde keşfedilen, radyasyona doğru büyüyen esrarengiz siyah mantar, bilim dünyasında şok etkisi yaratıyor. 1997’deki çığır açan keşif, bugün astronotları korumak ve uzayda yaşam alanları kurmak için umut vaat ediyor.

 

Ölüm Bölgesindeki İlk Ziyaret ve Tarihi Keşif

1997 yılında Ukraynalı mikrobiyolog Nelli Zhdanova, tarihin en kötü nükleer kazasının yaşandığı Çernobil’in terk edilmiş reaktör binasına girdi. Patlamanın üzerinden 11 yıl geçmesine ve insan yaşamı için son derece tehlikeli radyasyon seviyelerine rağmen, duvarları ve tavanları saran koyu renkli bir mantar kolonisi ile karşılaştı.

Zhdanova, yalnızca mantarların hayatta kalmadığını, aynı zamanda radyasyon kaynaklarına doğru büyüdüklerini gözlemledi. Bu olağanüstü davranışa, güneş ışığına yönelen bitkilerden esinlenerek “radiyotropizm” adını verdi.

Digitally generated (without the use of any A.I. tools or technologies) workers in protective hazmat suits conducting operations near the abandoned Chernobyl nuclear power plant, showcasing industrial resilience and environmental awareness. The cloudy sky sets a somber and dramatic tone to the scene. Equipment such as military vehicles and helicopters emphasizes the seriousness of the situation.
The scene was created in Autodesk® 3ds Max 2025 with V-Ray 7 and rendered with photorealistic shaders and lighting in Chaos® Vantage with some post-production added.

Mantarın Gizli Silahı: Melanin

Bilim insanları, bu mantarların radyasyona karşı direncinin ve onu çekici bulmasının ardındaki sırrın, melanin adı verilen bir pigment olduğuna inanıyor.

· Nasıl Çalışır?: Melanin, tıpkı insan derisini güneşten koruduğu gibi, mantar hücrelerini iyonlaştırıcı radyasyondan koruyor.
· Fotosenetize Alternatif: 2007’de nükleer bilimci Ekaterina Dadachova, melanin zengini mantarların radyasyon varlığında %10’a kadar daha hızlı büyüdüğünü tespit etti. Bu bulgu, mantarların radyasyon enerjisini, bitkilerin güneş ışığını kullandığına benzer şekilde kimyasal enerjiye dönüştürebildiği “radyosentez” teorisini güçlendirdi.

Uzay Yolculuğunda Devrim Yaratma Potansiyeli

Çernobil’deki keşif, Dünya’nın ötesine yapılacak yolculuklar için kritik bir soruna çözüm olabilir ölümcül kozmik radyasyon.

Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) yapılan deneyler, bu konuda umut verici sonuçlar ort:aya koydu:

· Çernobil’den izole edilen Cladosporium sphaerospermum türü mantar, uzay istasyonuna gönderildi.
· Kozmik radyasyon altında, Dünya’daki kontrol örneklerine kıyasla daha hızlı büyüdüğü gözlendi.
· Daha da çarpıcı olan, mantarın arkasına yerleştirilen sensörler, ince bir mantar tabakasının bile radyasyon seviyesini %2.5’e varan oranlarda azaltabildiğini kaydetti.

Geleceğin Uzay Habitatları: Canlı Duvarlar

NASA gibi uzay ajansları, bu bulgulardan yola çıkarak geleceğin uzay istasyonları ve Ay veya Mars üsleri için “miko-mimari” (mantar mimarisi) konseptini araştırıyor.

Geleneksel metal veya plastik kalkanlar ağırlık ve maliyet sorunu oluştururken, uzayda seyahat eden astronotların yaşam alanlarının dış duvarlarında kendi kendini onaran ve büyüyen mantar tabakaları kullanılması fikri giderek daha cazip hale geliyor.

Çözülmeyi Bekleyen Bilimsel Gizem

Tüm bu gelişmelere rağmen, radyosentez mekanizması tam olarak kanıtlanmış değil. Bazı bilim insanları, mantarların büyümesindeki artışın radyasyondan ziyade sıfır yerçekimi gibi diğer uzay koşullarından kaynaklanabileceğini öne sürüyor. Kesin sonuç için daha fazla araştırma gerekiyor.

Çernobil’den Uzaya: Doğanın Dersleri

Çernobil’deki siyah mantarın hikayesi, yaşamın en beklenmedik ve zorlu koşullarda bile bir yol bulabildiğinin çarpıcı bir kanıtı. Bu doğal adaptasyon, insanlığın nükleer alanların temizlenmesinden, derin uzay keşfine kadar uzanan zorluklarla mücadele etmesi için yeni ve sürdürülebilir yollar sunuyor.

Not: Bu içerik, bilimsel gelişmeleri aktarmak amacıyla hazırlanmıştır. Çernobil Hariç Bölgesi, yüksek radyasyon seviyeleri nedeniyle ziyarete kapalıdır ve yetkisiz girişimler ciddi sağlık riskleri oluşturur.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar