Samanyolu’nun merkezinden yayılan gizemli gama ışınları, gökbilimciler tarafından “Galaktik Merkez GeV Fazlası (GCE)” olarak adlandırılıyor. 2009’da NASA’nın Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu verilerinde keşfedilen bu parlaklık, evrendeki en yüksek enerjili ışık türlerinden biri olsa da kaynağı hâlâ kesin olarak belirlenemedi.

Yeni bir araştırmaya göre, bu gama ışını fazlası iki olası kaynaktan biriyle açıklanabilir:

Karanlık madde parçacıklarının yok oluşu (WIMP’lerin çarpışması) veya yaşamının son evresindeki, hızla dönen nötron yıldızları olan milisaniyelik pulsarlar.

Almanya’daki Leibniz Astrofizik Enstitüsü’nden Moorits Mihkel Muru liderliğindeki ekip, süper bilgisayar simülasyonlarıyla Samanyolu’nun karanlık madde dağılımını modelledi.

“KUTULU” BİÇİM

Physical Review Letters dergisinde yayımlan bulgular, galaksimizin karanlık madde halesinin mükemmel şekilde küresel değil, hafifçe yassılaşmış olabileceğini gösterdi. Bu da, karanlık madde kaynaklı gama ışınlarının tıpkı pulsarlardan gelen ışık gibi “kutulu” bir biçim oluşturabileceği anlamına geliyor.

Bu sonuç, GCE’nin şeklinin karanlık madde olasılığını dışlamadığını, hatta karanlık madde hipotezinin az da olsa avantajlı olabileceğini ortaya koyuyor.

Araştırmacılara göre, her iki senaryo da hala geçerli: GCE’nin bir kısmı milisaniyelik pulsarlardan, bir kısmı ise karanlık madde etkileşimlerinden kaynaklanıyor olabilir.

Johns Hopkins Üniversitesi’nden astrofizikçi Joseph Silk, bulguları “Karanlık madde evreni şekillendiriyor. Bu gama ışınları onun ilk gerçek izleri olabilir” ifadeleriyle yorumladı.

Bilim insanları, yakında devreye girecek Cherenkov Teleskop Dizisi ve Güney Geniş Alan Gama Işını Gözlemevi sayesinde bu gizemin aydınlatılabileceğini umuyor.

2000’li yıllardaki internet forumlarının yerini almasıyla bilinen sosyal medya platformu Reddit, yapay zeka şirketi Perplexity AI ile üç veri sağlayıcısına, platformundaki içerikleri yasa dışı yollarla topladıkları ve yapay zeka sistemlerini bu verilerle eğittikleri gerekçesiyle dava açtı.

Teknoloji portalı The Verge’ün haberine göre Reddit, dava dilekçesinde sanıkları “platformdaki telifli içeriklere yönelik veri koruma önlemlerini sanayi ölçeğinde yasa dışı biçimde delmekle” suçladı.

BANKA SOYGUNCULARINA BENZETTİLER

Şirket, Perplexity AI ile birlikte veri sağlayıcıları SerpApi, Oxylabs ve AWMProxy’yi de davada taraf olarak gösterdi. Reddit, bu firmaları “kasadaki parayı alamayacaklarını anlayınca para taşıyan zırhlı aracı soyan banka hırsızlarına” benzetti.

Dava dilekçesinde Perplexity’nin bu veri toplama şirketlerinden en az birinin müşterisi olduğu belirtildi.

Reddit, “Perplexity, ‘yanıt motorunu’ beslemek için ihtiyaç duyduğu Reddit verilerine ulaşmak adına her yolu deniyor ancak rakiplerinin aksine Reddit ile doğrudan bir anlaşma yapmayı reddediyor” ifadelerini kullandı.

GEÇEN YILKİ İHTARA RAĞMEN VERİ TOPLAMA ARTTI

Reddit, dava dilekçesinde, geçen yılın mayıs ayında Perplexity’ye platformdan veri toplamasını durdurması için ihtarname gönderdiğini belirtti.

Şirkete göre Perplexity, bu ihtara cevaben Reddit verilerini yapay zeka modellerini eğitmekte kullanmadığını ve sitenin robots.txt yönergelerine saygı göstereceğini taahhüt etti.

Bununla birlikte Reddit, bu tarihten sonra Perplexity’nin platformundaki Reddit kaynaklı alıntıların sayısının arttığını savundu.

Reddit’in iddiasına göre şirket, bu durumu test etmek amacıyla yalnızca Google’ın arama robotlarının erişebileceği bir paylaşım oluşturdu.

Kısa bir süre sonra Perplexity’nin sisteminde bu paylaşımın içeriği yeniden üretildi.

Reddit, “Perplexity’nin bu içeriğe erişmesinin tek yolu, Google arama sonuçlarını taramak ve elde ettiği veriyi doğrudan kendi yanıt motoruna entegre etmekti” değerlendirmesini yaptı.

YAPAY ZEKA EĞİTİMİ İÇİN DEĞERLİ BİR KAYNAK

Kullanıcıların paylaşımlarından oluşan devasa veri tabanı, Reddit’i yapay zeka sistemleri için önemli bir kaynak haline getiriyor.

Platform yönetimi, 2023 yılında veri erişim politikalarını yeniden düzenlemiş ve içeriklerinin ticari kullanımına karşı koruma amacıyla ücretli erişim modeli getirmişti.

Söz konusu karar, o dönemde büyük protestolara yol açmıştı.

Reddit, bu adımların ardından OpenAI ve Google ile veri lisanslama anlaşmaları imzaladı.

Aynı zamanda iirket, başka şirketlerle de benzer işbirlikleri için görüşmeler yürütüyor.

Öte yandan Reddit, bu yılın başlarında da Reddit verilerine izinsiz eriştiği gerekçesiyle yapay zeka şirketi Anthropic’e karşı benzer bir dava açmıştı.

OpenAI’nin kısa süre önce kullanıma sunduğu video yapım uygulaması Sora 2, kullanıcıların yapay zeka aracılığıyla kısa videolar üretmesini sağlıyor. Ancak uygulama, “cameo” (görünme izni) özelliği sayesinde kullanıcıların başkalarının yüzlerini videolara yerleştirebilmesine olanak tanıyor. Bu durum, bazı kullanıcıların gerçek kişilerin yüzlerini kullanarak fetiş içerikli videolar üretmesine yol açtı.

“BEN BUNA ONAY VERMEDİM”

Uygulamayı kullanan gazeteci Katie Notopoulos, kendi yüzünü açık olarak kullanılabilir hale getirdikten kısa süre sonra, yüzünün hamile, dev ya da şişkin vücutlu karakterlerde kullanıldığı çok sayıda video gördüğünü açıkladı.

Business Insider yazarı Notopoulos, bu videoların büyük bölümünün açıkça fetiş türüne girdiğini belirtti ve “Bu içerikler beni rahatsız etti, çünkü bunlar potansiyel olarak cinsel haz için üretilmiş videolar ve ben buna onay vermedim” dedi.

Söz konusu kullanıcı hesaplarının yalnızca fetiş temalı videolardan oluştuğunu belirten Notopoulos, “Kendi yüzümün bu şekilde kullanılması tedirgin edici. Ben bile böyle hissediyorsam, sıradan bir kullanıcı bundan çok daha fazla rahatsız olur” ifadelerini kullandı.

“KADINLARIN AZ OLMAMASINA ŞAŞMAMAK GEREK”

Notopoulos ayrıca, “Bu tür içerikler internette her zaman vardı, ancak ilk kez bu kadar kolay bir şekilde, gerçek insanların yüzleriyle üretiliyor. Kadınların bu platformda az olmasına şaşmamak gerek” dedi.

Sora uygulamasında yaşayan ünlülerin yüzlerinin kullanılmasına izin verilmiyor; ancak ölmüş ünlülerle ilgili videolar yapılabiliyor. Bu durum, kısa süre önce Martin Luther King Jr.’ın benzer şekilde kullanılması üzerine kamuoyunda tepki yaratmış ve OpenAI ilgili videoları durdurmuştu.

Öte yandan uygulamada genç kullanıcıların da benzer şekilde yetişkin içerik üreticileriyle birlikte videolar yaptığı tespit edildi. Bu durum, OpenAI’nin ebeveyn kontrolleri ve yaş sınırlamaları konusundaki politikalarını yeniden gündeme getirdi.