İsrail, Küresel Sumud Filosu’nu Durdurdu: Organizatörler 39 Teknenin Engellendiğini, Sadece Bir Geminin Yoluna Devam Ettiğini Açıkladı

02 Ekim 2025 — Saat: 11:00 (TSİ)
Okuma süresi: 3 dakika

Filonun organizatörleri, İsrail güçlerinin Gazze’ye insani yardım ve yabancı aktivistler taşıyan 39 tekneyi durdurduğunu; filoda yer alan yaklaşık 40 tekne ve 500 kişilik grubun büyük bölümünün engellendiğini, yalnızca bir geminin hâlen Filistin kıyılarına doğru seyredebildiğini bildirdi. Olayla ilgili aktivistlerin alıkonulması ve uluslararası tepkiler gündemde.

Olayın Detayları

Küresel Sumud (Global Sumud) adlı inisiyatif tarafından düzenlenen filonun organizatörleri, İsrail donanmasının Akdeniz’de harekete geçerek filonun çok sayıda teknesini durdurduğunu açıkladı. Organizasyon, toplamda 40 civarında teknenin bulunduğu görevde 39 teknenin engellendiğini, yalnızca bir teknenin Gazze kıyılarına doğru ilerlemekte olduğunu belirtti.

Filoda, tıbbi malzeme ve gıda taşıdığı ileri sürülen teknelerin yanı sıra aralarında milletvekilleri, hukukçular ve uluslararası aktivistlerin bulunduğu yaklaşık 500 kişinin yer aldığı bildirildi. Bazı uluslararası isimlerin (haberlere göre ikonik aktivistler ve kamuoyuna mal olmuş bazı figürler) filoda olduğu yönünde raporlar yer aldı.

İsrail’in Açıklaması ve Uyguladığı İşlem

İsrail askeri yetkilileri, filonun abluka ihlali yaptığını ve denizde güvenlik gerekçesiyle müdahale edildiğini belirtti. Yetkililer, yakalanan aktivistlerin güvenli olduklarını ve ilerleyen süreçte sınır dışı edileceklerini açıkladı; bazı aktivistlerin İsrail’in güney limanı Ashdod’a getirildiği bildirildi.

Uluslararası Tepkiler

Operasyon haberlerinin yayılmasının ardından birçok ülkeden sert tepkiler geldi. Reuters’ın aktardığına göre Türkiye, bazı vatandaşlarının gözaltına alınması üzerine olayı kınadı; Kolombiya gibi bazı ülkeler ise diplomatik tepkiler verdi. Bazı ülkeler İsrail’in eylemini “uluslararası hukuka aykırı” olmakla suçladı ve diplomatik adımlar atılacağına dair açıklamalar yapıldı.

Filonun Amacı ve Arka Plan

Küresel Sumud filosu, uzun süreli abluka altında olduğu belirtilen Gazze’ye sembolik ve gerçek insani yardım ulaştırmak amacıyla organize edildi. Bu tür filolar geçmişte de gerilimlere sahne olmuş; 2010 yılında yaşanan Mavi Marmara olayı gibi örnekler bölgesel gerilimleri tırmandırmıştı. Bu sefer de hem bölgesel hem küresel kamuoyunda yoğun tartışma yaratıld

İsrail’in Sumud Filosu Baskını: “Operasyon Değil Askeri Gösteri” — 8 Metrelik Tekneye 8 Askerin Çıkışı Tartışma Yarattı

Yayın Tarihi: 02 Ekim 2025, 09:45 (TSİ)
Okuma Süresi: ~4 dakika
Yer: Uluslararası Sularda, Akdeniz (Gaza yönü)

Global Sumud Filosu’nu hedef alan deniz müdahalesinde İsrail deniz kuvvetleri birçok tekneyi durdurdu ve bazı aktiviteleri limana götürdü. Filonun organizatörleri ile görgü tanıkları, bir 8 metrelik tekneye yaklaşık 8 İsrail askerinin hızla çıkarak “gösteri amaçlı” bir müdahalede bulunduğunu iddia etti. İsrail ise müdahaleyi ablukanın uygulanması ve güvenlik gerekçesiyle savundu. Uluslararası kamuoyu tepki gösteriyor.

Olayın seyri — kısa, net

Global Sumud Filosu, Gazze’ye insani yardım ulaştırmayı ve abluka politikalarını protesto etmeyi amaçlayan 40’ın üzerinde sivil tekne ve yaklaşık 500 aktivistin katıldığı bir konvoydu. İsrail donanması dün gece/sabah saatlerinde filonun bazı gemilerine müdahale ederek, çok sayıda aktivisti gözaltına alıp gemileri yönlendirdiğini açıkladı. Organizatörler ise müdahalenin orantısız bir güç gösterisi olduğunu savun

Birden fazla bağımsız haber kaynağı ve filonun paylaşımlarına göre, özellikle küçük bir 8 metrelik teknede gerçekleşen anlarda askerlerin hızlı çıkışı ve teknede kısa süreli sert müdahale görüntüleri yayımlandı; organizatörler bu anları “askeri gösteri” olarak nitelendiriyor. Bazı Türk ve bölgesel haber ajansları, teknede yaklaşık 8 askerin görüldüğünü bildirdi. Görüntüler ve tanıklıklar hâlen doğrulanmaya çalışılıyor.

Tarafların açıklamaları

İsrail yetkilileri: Dışişleri ve ordu kaynakları müdahaleyi deniz ablukasının uygulanması ve bölgedeki güvenlik risklerinin önlenmesi amacıyla yapıldığını belirtiyor; aktivistlere güvenli alternatif yollar ve yardım kanalları teklif edildiği iddia edildi.

Filonun organizatörleri ve aktivistler: Filonun barışçıl ve insani amaçlı olduğunu, müdahalenin uluslararası hukuka aykırı olduğunu ve özellikle küçük teknelerde uygulanan sert tutumun gösteri amaçlı olduğunu savunuyorlar. Uluslararası insan hakları grupları ve bazı parlamenterler de sert tepki gösterdi.

“Operasyon değil askeri gösteri” iddiasının dayanakları

1. Görüntüler: Sosyal medyada ve bazı haber kanallarında paylaşılan video karelerinde, bir 8 metrelik tekneye 7–8 askerin hızla çıktığı ve teknede sert müdahale izlenimi bırakan anlar bulunuyor. Bu görüntüler organizatörler tarafından delil olarak gösteriliyor; bağımsız doğrulama sürüyor.

2. Operasyonun kapsamı: Çok sayıda sivil teknenin durdurulması ve bazı teknelerin en azından geçici olarak denetim altına alınması, aktivistler tarafından “güç gösterisi” şeklinde yorumlanıyor.

3. Uluslararası hafıza: 2010’ta yaşanan Mavi Marmara olayı da akıllarda olduğundan, deniz müdahaleleri kamuoyunda hızlı şekilde “gösteri” veya orantısız güç kullanımı olarak algılanabiliyor; uzmanlar bağlama dikkat çekiyor.

Uluslararası yankılar ve tepkiler

Olay, birçok ülkede ve uluslararası platformda tepki topladı. AB üyesi bazı ülkeler ve insan hakları örgütleri müdahaleyi eleştirirken, bazı devletler İsrail’in güvenlik argümanlarına referans verdi. Filonun içinde milletvekilleri, hukukçular ve ünlü aktivistler olduğu için olay medyada geniş yer buldu.

Ne bilinmiyor / doğrulanması gerekenler

• Küçük teknedeki asker sayısının kesin adedi (organizatörler 8 diyor; bağımsız kaynaklar farklı rakamlar verebiliyor).

• Olayın tam olarak hangi koordinatlarda ve hangi saat diliminde gerçekleştiği üzerine resmi ayrıntılı rapor.

• Müdahalenin hukuki dayanağına ilişkin uluslararası yargı ya da bağımsız bir denetim henüz yayımlanmadı.

Sonuç ve değerlendirme

Mevcut görüntüler ve tanıklıklar müdahalenin askeri bir operasyonun ötesinde, caydırıcı veya gösteri amaçlı unsurlar içerdiği yönünde tartışma başlattı. Ancak bağımsız doğrulama ve resmi ayrıntıların tamamlanması gerekiyor. Olay, hem deniz hukuku hem de insani yardım erişimi konularındaki tartışmaları yeniden alevlendirecek gibi görünüyor.