Yılın Son Süper Ayı: Türkiye’den “Kunduz Dolunayı” Manzaraları

Yayın: FatihDoganMedya — 6 Kasım 2025, 10:00
Okuma süresi: 3 dk

Kasım 2025’te gerçekleşen “Kunduz Dolunayı” (Beaver Moon) bu yılın en büyük ve en parlak süperayı olarak Türkiye semalarını aydınlattı. Etkinliğin zamanlaması, nasıl izleneceği ve Türkiye’den en etkileyici fotoğraf noktaları — detaylı rehber ve gözlem tüyoları.

Geceyi aydınlatan devay: ne oldu, ne zaman oldu?

Bu yılın en büyük süperayı olarak adlandırılan Kunduz (Beaver) Dolunayı, 5 Kasım 2025’te tam dolunay evresine ulaştı. Ay’ın tam dolunay anı UTC’de 13:19 olarak kaydedildi; Türkiye (TRT, UTC+3) saatiyle 16:19 civarında gerçekleşti. Süperay olması, dolunayın Ay’ın Dünya’ya en yakın olduğu perigee dönemine denk gelmesinden kaynaklanıyor; bu yüzden Ay hem daha büyük hem de daha parlak görünüyor.

Astronomik ölçümlere göre Kasım’daki bu dolunay, 2025’in en yakın perigeesine sahip ayıydı — yılın en parlak ve en büyük görünümü olarak raporlandı. 2025 son çeyreğinde ardışık birkaç süperay gözlenecek; bu Kasım ayı, üçlü süperay dizisinin orta halkasını oluşturuyor.

Türkiye’den en iyi izleme saatleri ve nerede bakmalı?

Resmi dolunay anı gündüz saatlerine denk düşse de en etkileyici görüntü, Ay doğduğu ilk saatlerde ve gün batımını takiben ortaya çıkar. İstanbul, Anadolu’nun yüksek platoları, Kapadokya ve Ege-Akdeniz kıyıları, açık ufuk hattı sundukları için fotoğraf ve gözlem açısından ideal. Yerel moonrise ve moonset saatleri şehirten şehre değişir; İstanbul ve çevresi için ayrıntılı saatleri TimeandDate üzerinden kontrol etmenizi öneririz.

Gözlem tavsiyesi: Bulutsuz bir akşam, açık alan, ışık kirliliğinden uzak bir nokta seçin. Ay ufukta alçakken (doğarken) sıcak tonlu turuncu-renk geçişleri fotoğrafa güçlü bir dramatik etki katar.

Fotoğrafçılar için pratik ipuçları

• Kompozisyon: Ay’ı kule, ağaç, sıcak hava balonu (Kapadokya) veya tarihi siluetlerle çerçeveleyin. Ön plan öğesi manzaranın hikâyesini güçlendirir.

• Ekipman: 200–600 mm aralığında telefoto lens, tripod ve uzaktan shutter (veya zamanlayıcı) kullanın.

• Kamera ayarları (başlangıç için): f/8 – f/11, ISO 100–200, enstantane 1/125–1/250 (Ay çok parlaktır; ‘Looney ınceleme’ kuralı yerine deneyerek netleyin).

• Denge: Ay parlak, ön plan karanlık kalabilir — bracketing ya da RAW çekim ile sonrası işlem (exposure blending) önerilir.

Bilimsel kısa not

“Supermoon” terimi astronomide resmi bir sınıflama değil; ancak dolunay perigee’ye yakınsa gözle hissedilir oranda (yaklaşık %10–14 daha büyük, %20–30 daha parlak) fark edilebilir. Bu etkinlik hem gökyüzü fotoğrafçıları hem de genel izleyiciler için görsel açıdan çarpıcı bir fırsat sunuyor.

Türkiye’den önerilen çekim noktaları

• İstanbul: Boğaz kıyıları, Galata ve Kız Kulesi siluetleri.

• Kapadokya: Peri bacaları + dolunay kombinasyonu (balonlarla sabah/akşam ışığı).

• Çanakkale ve Ege kıyıları: Ufukta geniş deniz hattı.

• Akyaka / Datça (Ege): Deniz ve ağaç siluetleriyle dramatik kompozisyon.

• Doğu Anadolu yüksek platoları: Işık kirliliği minimum, gök açıklığı maksimum.

Son not

Kunduz Dolunayı, hem halk takvimleri hem de kültürel adlandırmalar (beaver / kunduz) açısından da ilgi çekici; adını Kuzey Amerika’nın geleneksel adlandırmasından alır. Hava koşulları gözlem başarısını belirler — çıkmadan önce yerel meteoroloji ve moonrise/moonset saatlerini kontrol edin.

Hazırlayan: FatihDoganMedya / Haber Merkezi

Ordu Fatsa’da taş ocağı şantiyesinde göçük: 1 işçinin cansız bedenine ulaşıldı, diğeri aranıyor

Tarih / Saat: 05.11.2025 — İlk ihbar: yaklaşık 16:30–17:00 civarı.
Yazar: FatihDoganMedya Haber Merkezi
Okuma süresi: ~3 dakika (yaklaşık 550 kelime)

Ordu’nun Fatsa ilçesine bağlı Sefaköy/Çamaş yolu yakınındaki aktif bir taş ocağı şantiyesinde, akşam saatlerinde yamaçtan kopan toprak ve kaya parçalarının iş makinesiyle kamyonun üzerine düşmesi sonucu büyük çaplı bir göçük yaşandı. Olayın ardından bölgeye AFAD, itfaiye, jandarma, sağlık ekipleri ve çok sayıda iş makinesi sevk edildi; arama-kurtarma çalışmaları başlatıldı.

Ekiplerin yaptığı çalışmalar sonucunda enkaz altında kaldığı belirtilen işçilerden birinin cansız bedenine ulaşıldı. Yerel kaynaklar, yaşamını yitiren işçinin iş makinesi operatörü olduğunu bildiriyor; diğer kişinin ise halen arandığı, kurtarma çalışmalarının gece boyunca sürdüğü aktarılıyor.

Ordu Valisi Muammer Erol, olay yerine giderek kurtarma ve koordinasyon çalışmalarını takip etti. Vali Erol, ilk açıklamasında bölgeye ekiplerin sevk edildiğini, şu anda net bir bilgi olmadığını ve çalışmaların titizlikle sürdüğünü ifade etti. Bölgedeki arama-kurtarma çalışmalarına AFAD, UMKE, itfaiye, jandarma ve 112 Acil Sağlık ekipleri katılıyor.

Olayın meydana geldiği saha, dik yamaçlara sahip ve kayan malzemenin geniş bir alana yayıldığı bir ocak. Kurtarma ekipleri, iş makineleriyle birlikte el yordamıyla da arama yaparak olası yaşam belirtisi arıyor. Görgü tanıkları, kısa sürede yoğun kurtarma araç-gereci ve çok sayıda personelin bölgeye sevk edildiğini belirtti.

Henüz resmi bir sebep açıklanmadı; göçüğün nedenine ilişkin teknik inceleme ve adli süreçlerin başlatıldığı, ilgili kurumların saha raporlarıyla hasar tespiti yapacağı bildiriliyor. İş güvenliği ve işletme prosedürlerine ilişkin soruların cevaplanması için bölge savcılığı ve iş sağlığı-güvenliği yetkililerinin inceleme başlatması bekleniyor.

Aile ve meslektaşlardan gelen tepkiler
Bölgedeki iş arkadaşları ve yakınları, genç işçinin hayatını kaybettiğini öğrenince yıkıldıklarını; kurtarma çalışmalarının bir an önce sonuçlanmasını umut ettiklerini belirtti. İşletme yetkililerinden ve yetkili kurumdan yapılacak resmi açıklamalar bekleniyor.

Tayland’ın “Yüzen Fener” Gecesi: Loy Krathong ve Yi Peng Chiang Mai’yi Işıl Işıl Yaptı

FATİHDOGANMEDYA / Haber
Tarih: 05 Kasım 2025 — Saat: 20:30
Okuma süresi: 4 dakika

Öne Çıkan: Bu yıl Tayland’da geleneksel Loy Krathong ve kuzeydeki Yi Peng (Yi Peng / Yee Peng) kutlamaları 5–6 Kasım 2025 tarihlerinde gerçekleşti; Chiang Mai’de binlerce gökyüzü feneri aynı anda bırakılarak unutulmaz görüntüler oluşturdu.

Gecenin anlamı: Suya teşekkür, göğe dilek

Loy Krathong (yüzen kratong) geleneğinde halk, yapraklardan veya çevre dostu malzemelerden yapılmış küçük sallar (krathong) içine mum, tütsü ve bazen küçük bir dilek bırakıp nehirlere bırakır; bunun su tanrıçasına teşekkür ve kötü şansın geride bırakılması anlamı taşıdığı kabul edilir. Yi Peng ise özellikle kuzey Tayland’da gökyüzüne bırakılan kağıt fenerlerle (sky lantern / khom loy) öne çıkan ayrı bir tören olup dilekler göğe gönderilir.

Bu yıl hangi günlerdi? (2025)

Chiang Mai merkezli Yi Peng etkinlikleri ve Loy Krathong kutlamaları 2025’te 5–6 Kasım tarihlerinde yoğunlaştı; bazı yerel programlar festivali 3 güne yaydı ve özel gösteriler, biletli toplu fener bırakışları ile töreni organize eden CAD gibi resmi platformlar bilet ve etkinlik takvimi yayımladı.

Nerede izlenir? (Öneriler & pratik bilgiler)

• Chiang Mai (en iyi merkez): Yi Peng’in ana etkinlikleri şehrin açık alanlarında ve CAD tarafından düzenlenen biletli alanda yapılıyor; gece boyunca hem gökyüzü fenerleri hem de nehirde yüzen kratong görüntüleri aynı anda görülebiliyor.

• Bangkok, Ayutthaya ve Sukhothai: Loy Krathong’a kendi yerel ritüelleriyle katılan diğer şehirler; özellikle tarihi parklarda ve nehir kıyılarında kortejler düzenleniyor.

• Bilet & ulaşım: Büyük toplu fener salınımı etkinlikleri genellikle sınırlı kapasiteyle ve biletle yapılıyor — erken rezervasyon öneriliyor. Resmi organizatörlerin web sayfalarında VIP/standart seçenekleri ve transfer bilgileri yer alıyor.

Güvenlik ve çevre uyarıları (mutlaka okunmalı)

• Son yıllarda kaçak malzeme ve yangın riski nedeniyle gökyüzü fenerlerinin kullanımı ve türleri yerel yönetimlerce düzenleniyor; bazı bölgelerde sadece biyobozunur kratong veya belirlenmiş alanlarda fener salımı izni veriliyor.

• Organizasyonlar genellikle güvenlik, yangın söndürme ekipleri ve temizleme planları sağlıyor. Turistler katılmadan önce organizatörün talimatlarını okumalı, çevre dostu kratong seçmeli ve fenerleri yalnızca yetkili alanlarda bırakmalıdır.

Fotoğrafların ardındaki hikâye

Festival gecelerinde binlerce küçük ışık aynı anda gökyüzünü kaplayınca hem turistlerin hem yerel halkın dilekleri birleşir; sosyal medyada paylaşılan görüntüler her yıl milyonlarca kişiye ulaşıyor. Ancak yetkililer, yoğun kalabalık ve hava/yangın koşulları nedeniyle izleme noktalarını düzenler ve güvenliği ön plana alır.

Seyahat ve katılım tavsiyeleri

• Erken rezervasyon: Popüler etkinlikler hızla doluyor; otel ve resmi etkinlik biletleri aylar öncesinden bitiyor.

• Kıyafet: Tapınak ziyaretleri sırasında uygun, saygılı giyim tercih edin. Milli yas dönemleri veya özel törenler varsa (yerel duyuruları kontrol edin) programlarda değişiklik olabilir.

• Çevre duyarlılığı: Styrofoam ve çevreyi kirleten materyallerden kaçının; yerel yönetimlerin önerdiği krathong türlerini tercih edin.