Tarih: 19 Ağustos 2025
Haber: FATİHDOGANMEDYA  10:54

Özet: Okulların açılmasına kısa bir süre kala okul servis ücretleri yeniden tartışma konusu oldu. Büyükşehirlerde servis ücret tarifelerini Ulaşım Koordinasyon Merkezleri (UKOME) belirliyor; uzmanlar ve tüketici temsilcileri ise “UKOME’nin belirlediği tavan fiyatların üzerinde ücret talep edilemez” uyarısında bulunuyor. Velilere hukuki başvuru yolları ve dikkat etmeleri gereken noktalar haberimizde yer alıyor.

UKOME tavanı nedir, kim belirliyor?

Okul servis ücretleri büyükşehirlerde UKOME (Ulaşım Koordinasyon Merkezi) kararlarıyla belirlenen mesafe-kademeli tarifelere göre ilan ediliyor. UKOME kararları belediyelerin ulaşım politikaları çerçevesinde alınır ve ilan edilen tavan ücret araç sahipleri/servis şirketleri için bağlayıcı kabul edilir.

Yeni tarifeler — rakamlar ne diyor?

İstanbul örneğinde 2024–2025 eğitim dönemine ilişkin UKOME tarifesine göre aylık ücretler mesafeye göre kademelendirildi; örneğin 0–1 km arası aylık ücret 2.605 TL, 9–11 km arası 3.840 TL gibi tablolar resmi dokümanlarda yer aldı. Belediyeler zaman zaman bu tarifelerde revizyon yapabiliyor; veliler değişiklikleri belediye duyurularından takip etmeli.

Uzmanlar ve tüketici temsilcilerinin uyarısı: “Tavanın üstü alınamaz”

Tüketici örgütleri ve hukuki uzmanlar, servis firmalarının UKOME tarafından ilan edilen tavanın üzerinde ücret talep edemeyeceğini vurguluyor. TÜKONFED Başkan Vekili gibi isimler, tavanın üzerinde ücret alındığını tespit eden velilerin önce firmaya yazılı ihtar göndermesi, iade talep etmesi gerektiğini; aksi halde yasal yollara başvurabileceklerini söylüyor.

Veliler hangi haklara sahip? (Adım adım)

1. Tarife kontrolü: Önce bulunduğunuz büyükşehir belediyesinin veya UKOME’nin güncel servis tarifesini kontrol edin. (Belediye siteleri ve UKOME duyuruları resmi kaynaktır.)

2. Sözleşme ve fatura talebi: Servis firması ile yazılı sözleşme yapın; aylık ücret, güzergâh ve ödeme koşullarını belgeleyin. Fatura/fiş isteyin.

3. Yazılı ihtar gönderin: Tavanın üzerinde ücret alındığını düşünüyorsanız firmaya iadeyi talep eden yazılı ihtar gönderin — bu adım ileride delil sayılır. (Uzmanlar bu yolu öneriyor.)

4. Tüketici Hakem Heyeti veya mahkeme: İade talebine cevap gelmezse Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurabilir veya tüketici mahkemesinde dava açabilirsiniz. Resmi kurumlara şikayet de yapılabilir.

Neden velilerin tepkisi artıyor?

Son dönemde birçok büyükşehirde servis ücretlerine yapılan zam teklifleri ve fiili fiyat uygulamaları gündeme taşındı; bazı okullarda veya servis firmalarında UKOME tarifesine uyulmadığı, ekstra ücret talep edildiği iddia edildi. Bu durum, eğitim masrafları artmış ailelerin bütçesini zorlıyor. Belediyelerin tarifeye ilişkin revizyon talepleri, zam tartışmalarını alevlendiriyor.

Belediye ve firmalar ne diyor?

Belediyeler UKOME kararlarını resmi sayfalarında yayımlıyor; zam teklifleri ve karar metinleri burada yer alıyor. Servis firmaları ise maliyet artışlarını (yakıt, yedek parça, personel vb.) gerekçe göstererek fiyat güncelleme taleplerinde bulunuyor. Ancak uzmanlar, resmi tarife ilan edilmeden veya UKOME kararı olmadan tavanın aşılmasının hukuken mümkün olmadığını belirtiyor.

Sık Sorulan Sorular

Tavan ücretin üzerinde para alınırsa ne yapılmalı?
Önce firmaya yazılı ihtar gönderin; iade talep edin. Cevap gelmezse Tüketici Hakem Heyeti veya tüketici mahkemesine başvurabilirsiniz.

Güncel tarifelere nereden ulaşırım?
Bulunduğunuz büyükşehir belediyesinin resmi web sitesindeki UKOME/ulaşım duyuruları ve resmi PDF tarifeleri en güvenilir kaynaktır. Örneğin İBB’nin servis ücret tarifeleri resmi PDF ve uygulamalarda yayınlanır.

Son söz

Okul servis ücretleri hem aile bütçesi hem ulaşım planlaması açısından kritik öneme sahip. UKOME tarafından ilan edilen tavan tarifelere uyulması hukuken zorunludur; fazla ücret talebiyle karşılaşan velilerin önce belgeli başvuru yapması, ardından resmi şikâyet yollarına başvurması gerekiyor. FatihDoganMedya olarak bu konuyu takip etmeye devam edeceğiz — velilerin yaşadığı sorunları ve yetkili kurumların açıklamalarını güncelleyip aktaracağız.

Kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s, ABD ekonomisine ilişkin değerlendirmesini yayımladı.

S&P’den yapılan açıklamada, ABD’nin uzun vadeli kredi notunun “AA+” ve kısa vadeli kredi notunun “A-1+” olarak teyit edildiği, uzun vadeli kredi notuna ilişkin görünümün “durağan” olarak belirlendiği bildirildi.

Açıklamada, durağan görünümün, ABD ekonomisinin dayanıklılığının devam edeceği, güvenilir ve etkili para politikası uygulamalarının sürdürüleceği, net kamu borcundaki artışın temelini oluşturan yüksek ancak artmayan mali açıkların devam edeceği ve borç tavanının 5 trilyon dolar artırılacağı yönündeki beklentileri yansıttığı aktarıldı.

ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin temel politika önceliklerini yansıtan önemli vergi ve harcama tasarısını Kongre’den geçirdiği ve ABD’nin uluslararası ticaret rejimini elden geçirmeye devam ettiği belirtilen açıklamada, etkili tarife oranlarındaki artışla, vergi ve harcamalarda hem kesintiler hem de artışlar içeren son yasayla ilişkilendirilebilecek zayıf mali sonuçların tarife gelirleriyle dengelenmesinin beklendiği ifade edildi.

Açıklamada, yapısal olarak artan zorunlu faiz ödemeleri ve yaşlanmaya bağlı harcamalar nedeniyle net genel kamu borcunun, Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYH) yüzde 100’üne yaklaşmasının beklendiği kaydedildi.

Özet: Hükümet ile konfederasyonlar arasında devam eden 8. Dönem Toplu Sözleşme görüşmelerinde hükümetin sunduğu yeni zam teklifi açıklandı. Memur-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın teklife sert tepki göstererek teklifin kabul edilemeyeceğini belirtti. Haberde teklifin ayrıntıları, sendika tepkileri, masadaki talepler ve sürecin bundan sonra izleyeceği yol detaylı biçimde aktarılıyor.

Teklifin ana hatları: 2026 ve 2027 için önerilen oranlar

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın konfederasyonlara sunduğu son teklif kapsamında; 2026 yılı için ilk 6 ay %10, ikinci 6 ay %6; 2027 yılı için ise %4 + %4 zam öngörülüyor. Bu rakamlar hükümetin sendikalara ilettiği teklifi oluşturuyor.

Hükümetin sunduğu ek unsurlar

Bazı haber kuruluşları hükümetin taban aylığına yönelik sabit tutar önerileri ve ek düzenleme önerilerinin de masada yer aldığını bildiriyor; ancak bu kalemlerin kapsamı ve miktarı sendikalar tarafından yeterli bulunmadı.

Memur-Sen’den sert tepki: “Böyle bir şey olamaz”

Memur-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, yapılan teklifi kameralar karşısında “Böyle bir şey olamaz” sözleriyle nitelendirip teklifi reddettiklerini açıkladı. Yalçın, teklifin enflasyon gerçeğini ve memurun yaşam koşullarını yansıtmadığını, taban aylığa ve refah payına ilişkin bir düzenleme içermediğini vurguladı.

Memur-Sen’in açıklamasında ayrıca konfederasyonun daha yüksek oranlı bir talepte bulunduğu, teklifin bu talepten çok uzak olduğu belirtildi. Memur-Sen, kendi talebinin kümülatif oranlar ve taban aylığı artışı içerdiğini kamuoyuna duyurdu.

Masadaki talepler ve sendikaların pozisyonu

• Memur-Sen’in talebi: Konfederasyon, toplu sözleşme çerçevesinde enflasyon farkı, refah payı ve taban aylığa belirgin artış içeren daha yüksek bir paket talep ediyor. Resmi açıklamalarda Memur-Sen’in iki yıllık kümülatif yüksek oranlı taleplerine vurgu yapıldı.

• Diğer konfederasyonlar: Diğer konfederasyonların pozisyonları ve talepleri görüşmelerde farklılık gösteriyor; bazıları kademeli artışlar üzerinde dururken, bazıları sabit lira tutarı ve ek sosyal haklar talep ediyor.

Bu süreç kimleri kapsıyor?

Toplu sözleşme görüşmeleri kamu çalışanları ve emeklilerini geniş bir şekilde kapsıyor. Kamu çalışanı sayısının ve memur emeklilerinin büyüklüğü nedeniyle tekliflerin ekonomik ve sosyal etkisi geniş bir kesimi ilgilendiriyor. Basında yer alan rakamlara göre süreç yaklaşık 4 milyon kamu görevlisi ve 2,5 milyon memur emeklisini doğrudan etkiliyor

Ekonomik ve siyasi bağlam

Güncel enflasyon verileri, tüketici fiyatlarındaki artış ve devletin bütçe dengeleri görüşmelerin çerçevesini belirliyor. Sendikalar, tekliflerin enflasyon gerçeğiyle uyumlu olması gerektiğini savunurken, hükümet bütçe sürdürülebilirliği ve makroekonomik hedeflere vurgu yapıyor. Bu çerçevede masada hem oranlar hem de sabit lira artışının kombinasyonları tartışılıyor.

Bundan sonra süreç nasıl ilerleyecek?

Taraflar arası görüşmelerin devam edeceği, masanın açık kalacağı ve gerektiğinde yeni oturumlarla tekliflerin revize edilebileceği bildirildi. Memur-Sen’in teklifi reddetmesi üzerine müzakere kanalları yoğun şekilde çalışacak; uzlaşı sağlanamaması durumunda eylem ve görüş ayrılıklarının derinleşmesi olasılığı gündemde. Resmi açıklamalar “masa devam ediyor” şeklinde ifade ediliyor.

Okurlar için kısa değerlendirme (Ne beklemeli?)

1. Kısa vadede: Hükümet ile sendikalar arasında yeni oturumlar ve teklif revizyonları bekleniyor.

2. Orta vadede: Uzlaşı sağlanamazsa iş bırakma, eylemler veya daha sert sendikal tepkiler gündeme gelebilir.

3. Bireysel etkiler: Teklifin kabulü halinde memur maaşları netleşecek; reddi halinde belirsizlik kısa süreli devam edecek.

4. FatihDoğanMedya notu: Gelişmeleri anlık olarak takip edip sayfamızı güncelleyeceğiz. (Kaynaklarda yeni açıklama ya da değişiklik oldukça haber detayları güncellenecektir.)