Ekonomi
34 yıl sonra ilk! Gezegene borç veren ülke değişti

Dünyanın en büyük alacaklı ülkesi sıralamasında tarihi bir değişiklik yaşandı.
Japonya Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, ülkenin net dış varlıkları 2024 sonunda yaklaşık yüzde 13 artarak 533 trilyon yene (yaklaşık 3,7 trilyon dolar) yükseldi. Ancak bu rekor seviyeye rağmen Japonya, 34 yıl aradan sonra zirvedeki yerini Almanya’ya bıraktı.
Almanya’nın net dış varlıkları 569,7 trilyon yenle Japonya’yı geride bırakırken, Çin 516,3 trilyon yenle üçüncü sırada yer aldı. Japonya, 1991 yılında Almanya’yı geçerek en büyük alacaklı ülke olmuştu.
Bu değişim, Almanya’nın güçlü ihracat performansının yansıması olarak değerlendiriliyor. Ülke, 2024’te 248,7 milyar euro cari fazla verirken, euro-yen paritesindeki değişim de Almanya lehine işledi. Japonya’nın cari fazlası ise 29,4 trilyon yen (yaklaşık 180 milyar euro) seviyesinde kaldı.
YATIRIM İVMESİ ALMANYA VE ÇİN’E KAYIYOR
Bloomberg’in haberine göre, Japonya uzun yıllardır yatırımcılarının ve şirketlerinin yurt dışına sermaye aktarması sayesinde bu ünvanı koruyordu. Ancak son veriler, gerçek yatırım ivmesinin Almanya ve Çin gibi ülkelere yöneldiğini gösteriyor.
Bir ülkenin net dış varlıkları; yurtdışındaki alacakları ile ülke içindeki yabancı yatırımlar arasındaki farkı ve döviz kurlarındaki değişimleri dikkate alarak hesaplanıyor. Bu ölçüm, cari işlemler dengesinin birikimli sonucunu yansıtıyor.
Maliye Bakanı Katsunobu Kato ise liderliğin kaybedilmesini fazla önemsemeyerek, “Japonya’nın net dış varlıkları istikrarlı şekilde artıyor, bu sıralama değişikliği pozisyonumuzu temelden değiştirmiyor,” dedi.
YEN’İN DEĞER KAYBI ETKİLİ OLDU
Yen’in zayıflaması, Japonya’nın dış varlıkları kadar yükümlülüklerinin de artmasına yol açtı. Dış yatırımların hızlanması, hem alacak hem borç hanesini büyüttü. Bakanlık verilerine göre, Japon yatırımcılar özellikle ABD ve İngiltere’deki finans, sigorta ve perakende sektörlerine yoğun ilgi gösterdi.
Bloomberg’in değerlendirmesine göre, doğrudan yatırımların ağırlık kazanması, Japonya’nın bu varlıkları hızla likide etme esnekliğini azaltıyor. Yani yatırımcılar, tahvil gibi menkul kıymetleri kolayca satabilirken, doğrudan yatırımlardan çıkış yapmak çok daha zahmetli.
TRUMP ETKİSİ VE GELECEK SENARYOLARI
Japon şirketlerinin gelecekteki yatırım rotası ise belirsizliğini koruyor. Özellikle ABD’de Donald Trump’ın yeniden seçilmesi ve gümrük vergileri gibi politikaları devreye alması durumunda, Japon şirketlerinin ticaret risklerini azaltmak için üretimlerini ABD’ye kaydırabileceği öngörülüyor.
Öte yandan jeopolitik ve ekonomik riskler, bazı firmaları yurtdışı yatırımlardan uzak durmaya ya da faaliyetlerini daha az riskli bölgelere yönlendirmeye de itebilir.
Ekonomi
ABD’de mahkemeler arasında “tarife” düellosu: Engelleme kararı durduruldu

ABD’de federal temyiz mahkemesi, Başkan Donald Trump‘ın diğer ülkelere uyguladığı tarifeleri engellemeye yönelik mahkeme kararının uygulanmasını geçici olarak durdurdu.
Trump hükümetinin ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nin tarifeleri engelleme kararını temyize götürmesinin ardından federal temyiz mahkemesi, hükümetin temyiz süreci boyunca kararın yürürlükte kalmaması yönündeki talebini değerlendirdi.
9 HAZİRAN’A KADAR YANIT HAKKI VAR
Temyiz mahkemesi, hükümetin bu talebini kabul ederek, söz konusu kararın geçici olarak durdurulmasına hükmetti.
Davacı eyalet ve şirketlerden 5 Haziran’a kadar hükümetin itirazına yanıt vermeleri istenirken, hükümetin ise bu yanıtlara 9 Haziran’a kadar yanıt hakkı bulunduğu kaydedildi.
TRUMP’TAN TİCARET MAHKEMESİ’NE TEPKİ
ABD Başkanı Donald Trump, ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesinin diğer ülkelere uygulanan tarifeleri engelleyen kararının yanlış ve siyasi olduğunu öne sürdü.
Trump, sosyal medya platformu Truth Social’daki hesabından yaptığı paylaşımda, ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nin gümrük vergileri konusunda “inanılmaz bir şekilde” ABD’nin aleyhine karar verdiğini ancak temyiz mahkemesinin bu kararı durdurduğunu ifade etti.
ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nde tarifeleri engelleyen kararı veren yargıçlara yönelik Trump, “ABD’ye böylesi bir zarar verme potansiyeline sahip olmaları nasıl mümkün olabilir? Tamamen ‘Trump nefreti’ mi? Başka ne gibi bir sebep olabilir?” ifadelerini kullandı.
“KARAR ÇOK YANLIŞ VE SİYASİ”
Trump, getirdiği tarifeler sayesinde diğer ülkelerden ABD’ye trilyonlarca dolar aktığını öne sürerek, “ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nin kararı çok yanlış ve siyasi. Umarım Yüksek Mahkeme, ülkeyi tehdit eden bu korkunç kararı hızla ve kararlı bir şekilde iptal eder” değerlendirmesinde bulundu.
“Dolandırıcıların” ülkeyi yok etmesine izin verilmemesi gerektiğini belirten Trump, şöyle devam etti:
“Korkunç karar, bu tarifeler için Kongre’nin onayını almam gerektiğini belirtiyordu. Diğer bir deyişle, yüzlerce politikacı haftalarca, hatta aylarca Washington’da oturup, bize adaletsiz davranan diğer ülkelerden ne kadar vergi alınacağı konusunda bir sonuca varmaya çalışacaktı. Eğer kabul edilirse, bu başkanın gücünü tamamen yok edecek, Başkanlık asla eskisi gibi olmayacak. Bu karar, ABD dışındaki tüm ülkeler tarafından dünyanın dört bir yanında alkışlanıyor. ‘Radikal sol’ yargıçlar, bazı çok kötü insanlarla birlikte Amerika’yı yok ediyor. Bu karara göre, ülkemiz Amerika’yı tekrar büyük yapacak trilyonlarca doları kaybedecektir. Bu, bir ulus olarak bize karşı şimdiye kadar verilmiş en sert mali karar olacaktır. ABD Başkanı’nın Amerika’yı kendisine ekonomik ve mali zarar verenlere karşı korumasına izin verilmelidir.”
NE OLMUŞTU?
ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi, Trump’ın diğer ülkelerden ithal edilen mallara uyguladığı gümrük vergileri konusunda bazı özel şirketler ve eyaletler tarafından hükümet aleyhine açılan davada mahkeme kararını açıklamıştı.
Kararda, karşılıklılık esasına dayalı tarifelerin ithalatı gümrük vergileri yoluyla düzenleme konusunda Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamında Başkan’a tanınan yetkiyi aştığı belirtilmişti.
Anayasa’nın ticareti düzenleme ve vergi koyma yetkisini yalnızca Kongre’ye verdiği aktarılan kararda, itiraz edilen tarife kararlarının iptal edileceği ve bunların uygulanmasının kalıcı olarak engelleneceği ifade edilmişti.
Trump yönetimi ise ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nin aldığı karara hükümetin diplomasisine zarar verdiği ve Başkan’ın yetkisine müdahale ettiği gerekçesiyle itiraz etmişti.
Yönetim, mahkemenin diğer ülkelere yönelik tarifeleri engelleme kararının askıya alınmaması halinde Yüksek Mahkemeye gidebileceğini belirtmişti.
Ekonomi
Bayraktar: “Bir kaç ay içinde fiyat artışı yok”

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alpaslan Bayraktar, katıldığı canlı yayında gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Türk petrol ve doğal gaz aramacılığında yeni bir döneme girildiğini ifade eden Bayraktar, Türkiye’nin ilk yüzer doğal gaz üretim platformu Osman Gazi ile doğal gaz üretiminin artırılacağını ifade etti “Türkiye, dünyanın 6’ncı büyük filosuna sahip. Osman Gazi ikinci faz üretimimizi gerçekleştirecek. Birinci faz ile ürettiğimiz günlük 9,5 milyon metreküpe 10-10,5 milyon metreküp ekleyeceğiz” diye konuştu.
Türkiye’de elektrik abonelerinin yüzde 97’sinin faturalarının desteklendiğini aktaran Bayraktar, “Vatandaşın ödediği faturanın ortalama yüzde 54’ünü devlet karşılıyor. Son iki yılda toplam 9 milyar liranın üzerinde destek oldu. 2025’te doğal gaz ve elektrikteki toplam destek 600 milyar lirayı aşacak” dedi.
“UZUN ZAMANDIR YAPILMADI”
Bayraktar, elektrik ve doğal gaza zam yapılıp yapılmayacağı dair soru üzerine, “Bu yaz içerisinde elektrik tarafında bir düzenleme yapmayı planlamıyoruz. Doğal gaz tarafında uzun zamandır bir düzenleme yapılmadı. Oradaki destek rakamları yüzde 70’lere geldi. Doğal gazı tekrar değerlendirebiliriz ama önümüzdeki bir iki ay içerisinde görünmüyor” diye konuştu.
Ekonomi
Asgari Ücrete Ara Zam Müjdesi: %15’lik Artışla 25.419 TL’ye Yükselecek!
Açıklaması
2025 Temmuz’unda asgari ücretliye müjde: Ara zam iddiasına göre Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in politikaları çerçevesinde net 22.104 TL olan asgari ücret, %15’lik destekle 25.419 TL’ye çıkarılacak. Detaylar, süreç ve uzman yorumları…
1. Ara Zam İddiasının Detayları
29 Mayıs 2025 tarihli Finans Mynet haberine göre, Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gaye Gencer, EKOL TV canlı yayınında Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in uygulamaya çalıştığı politikalara dayanarak Temmuz ayında asgari ücrete %15 civarında ara zam gelebileceği iddiasında bulundu. Buna göre, net 22.104 TL olan asgari ücret %15 artırılırsa 25.419 TL’ye yükselecek .
2. Hükümet ve İstişare Süreci
Gazeteci Hilal Köylü’nün aktardığı kulis bilgilerinde, ara zam talebinin doğrudan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a iletildiği ve Erdoğan ile Mehmet Şimşek arasında özel bir ‘istişare mekanizması’ kurulduğu belirtiliyor. Resmi bir karar olmasa da ekonomik göstergelerin iyileşme yönünde olması durumunda temmuz ayında ara zam yapılabileceği gündemde .
3. Neden %15 Oranı?
-
Enflasyon Gerçeği: 2025 başında uygulanan %30’luk zamın yıla yayılmasıyla birlikte enflasyon oranı asgari ücretin reel değerini düşürdü.
-
Hedeflenen Enflasyon Düzeyi: Şimşek’in yıl sonu için öngördüğü enflasyon hedefi dikkate alınarak, standart enflasyon yerine yıl sonu beklentisine göre ara zam formülü oluşturuldu. Prof. Dr. Gencer’in bu hesaba dayanarak %15 oranını vurgulaması, teknik hazırlıkların sürdüğünü gösteriyor.
4. Artışın Miktar ve Etkisi
Mevcut Net Asgari Ücret | %15 Zam Durumunda |
---|---|
22.104 TL | 25.419 TL |
Bu artış, asgari ücretlinin aylık gelirine 3.315 TL ilave sağlayacak ve satın alma gücünde önemli bir toparlanma getirecek .
5. Süreç ve Takvim
-
Haziran Ayı Kulisleri: Bakanlık bünyesinde teknik çalışmalar haziran sonuna kadar tamamlanacak.
-
Resmi Açıklama: Temmuz ayının ilk haftasında Resmî Gazete’de yayımlanacak düzenleme ile zam yürürlüğe girebilir.
-
Uygulama: Zamlı tutar, Temmuz maaş bordrolarına yansıtılacak.
6. Uzman Görüşleri ve Beklentiler
-
Ekonomi Yönetimi: Finansal istikrarı korumak adına zam oranının makul düzeyde tutulması bekleniyor.
-
Sendikalar ve Siyasi Partiler: %20–%25 gibi daha yüksek oran talepleri üzerinde de baskı kuruyor. Ancak teknik hesaplamalar ve bütçe dengesi, %15’lik formülün en gerçekçi seçenek olarak öne çıktığını gösteriyor.
7. Sonuç ve Değerlendirme
Asgari ücrete ara zam iddiası, Türkiye’de milyonlarca çalışan için kritik önemde. %15’lik destekle 25.419 TL’ye yükselmesi beklenen yeni asgari ücret, enflasyon kaynaklı gelir erimesini bir nebze olsun telafi edecek. Resmi onay süreci tamamlandığında detaylar netleşecek, ancak şu aşamada kulislerde bu rakamlar güçlü bir biçimde konuşuluyor.
Not: Tüm rakamsal veriler ve süreç takvimi, 29 Mayıs 2025 itibarıyla kamuoyuna yansımış kulis bilgilerine dayanmaktadır.
-
Magazin7 gün önce
Yeşilçam Efsanesi Mehmet Serdar Sulukahya, Üniversite Öğrencisi Tarafından Bıçaklanarak Hayatını Kaybetti
-
Gündem1 hafta önce
Kocaeli’de Solaryum Kabininde Unutulan Kadın 22 Dakika Boyunca Yanıklarla Hastanelik Oldu: Hukuki Süreç Başladı
-
Gündem5 gün önce
4 Yaşındaki Yahya, Gazze Ablukasında Açlıktan Öldü: İnsanlık Krizi Derinleşiyor
-
Gündem2 gün önce
Özgür Evren Öziş’in Cansız Bedeni Ağaçta Bulundu: Ailesi Televizyon Programlarına Başvurmuştu
-
Gündem1 hafta önce
“Suriye Kritik Eşiğe Geldi: Rubio’dan ‘Haftalar İçinde İç Savaş’ Flaş Uyarısı”
-
Magazin1 hafta önce
Ege Kökenli’den Yürek Burkan Haber: “Kızımızı Kaybettik” – Acı Dolu Detaylar ve Destek Mesajları
-
Gündem1 hafta önce
Son Kurban Metehan Bebek: KKKA Tehlikesine Karşı Cenazede Maske Dağıtıldı
-
Politika1 hafta önce
35 İLDE ANKET YAPILDI TERÖRSÜZ TÜRKİYE PARTİLERİ NASIL ETKİLEDİ