Gündem
Yılın Son Süper Ayı: Türkiye’den “Kunduz Dolunayı” Manzaraları
Yılın Son Süper Ayı: Türkiye’den “Kunduz Dolunayı” Manzaraları
Yayın: FatihDoganMedya — 6 Kasım 2025, 10:00
Okuma süresi: 3 dk
Kasım 2025’te gerçekleşen “Kunduz Dolunayı” (Beaver Moon) bu yılın en büyük ve en parlak süperayı olarak Türkiye semalarını aydınlattı. Etkinliğin zamanlaması, nasıl izleneceği ve Türkiye’den en etkileyici fotoğraf noktaları — detaylı rehber ve gözlem tüyoları.

Geceyi aydınlatan devay: ne oldu, ne zaman oldu?
Bu yılın en büyük süperayı olarak adlandırılan Kunduz (Beaver) Dolunayı, 5 Kasım 2025’te tam dolunay evresine ulaştı. Ay’ın tam dolunay anı UTC’de 13:19 olarak kaydedildi; Türkiye (TRT, UTC+3) saatiyle 16:19 civarında gerçekleşti. Süperay olması, dolunayın Ay’ın Dünya’ya en yakın olduğu perigee dönemine denk gelmesinden kaynaklanıyor; bu yüzden Ay hem daha büyük hem de daha parlak görünüyor.
Astronomik ölçümlere göre Kasım’daki bu dolunay, 2025’in en yakın perigeesine sahip ayıydı — yılın en parlak ve en büyük görünümü olarak raporlandı. 2025 son çeyreğinde ardışık birkaç süperay gözlenecek; bu Kasım ayı, üçlü süperay dizisinin orta halkasını oluşturuyor.
Türkiye’den en iyi izleme saatleri ve nerede bakmalı?
Resmi dolunay anı gündüz saatlerine denk düşse de en etkileyici görüntü, Ay doğduğu ilk saatlerde ve gün batımını takiben ortaya çıkar. İstanbul, Anadolu’nun yüksek platoları, Kapadokya ve Ege-Akdeniz kıyıları, açık ufuk hattı sundukları için fotoğraf ve gözlem açısından ideal. Yerel moonrise ve moonset saatleri şehirten şehre değişir; İstanbul ve çevresi için ayrıntılı saatleri TimeandDate üzerinden kontrol etmenizi öneririz.
Gözlem tavsiyesi: Bulutsuz bir akşam, açık alan, ışık kirliliğinden uzak bir nokta seçin. Ay ufukta alçakken (doğarken) sıcak tonlu turuncu-renk geçişleri fotoğrafa güçlü bir dramatik etki katar.
Fotoğrafçılar için pratik ipuçları
-
Kompozisyon: Ay’ı kule, ağaç, sıcak hava balonu (Kapadokya) veya tarihi siluetlerle çerçeveleyin. Ön plan öğesi manzaranın hikâyesini güçlendirir.
-
Ekipman: 200–600 mm aralığında telefoto lens, tripod ve uzaktan shutter (veya zamanlayıcı) kullanın.
-
Kamera ayarları (başlangıç için): f/8 – f/11, ISO 100–200, enstantane 1/125–1/250 (Ay çok parlaktır; ‘Looney ınceleme’ kuralı yerine deneyerek netleyin).
-
Denge: Ay parlak, ön plan karanlık kalabilir — bracketing ya da RAW çekim ile sonrası işlem (exposure blending) önerilir.
Bilimsel kısa not
“Supermoon” terimi astronomide resmi bir sınıflama değil; ancak dolunay perigee’ye yakınsa gözle hissedilir oranda (yaklaşık %10–14 daha büyük, %20–30 daha parlak) fark edilebilir. Bu etkinlik hem gökyüzü fotoğrafçıları hem de genel izleyiciler için görsel açıdan çarpıcı bir fırsat sunuyor.
Türkiye’den önerilen çekim noktaları
-
İstanbul: Boğaz kıyıları, Galata ve Kız Kulesi siluetleri.
-
Kapadokya: Peri bacaları + dolunay kombinasyonu (balonlarla sabah/akşam ışığı).
-
Çanakkale ve Ege kıyıları: Ufukta geniş deniz hattı.
-
Akyaka / Datça (Ege): Deniz ve ağaç siluetleriyle dramatik kompozisyon.
-
Doğu Anadolu yüksek platoları: Işık kirliliği minimum, gök açıklığı maksimum.
Son not
Kunduz Dolunayı, hem halk takvimleri hem de kültürel adlandırmalar (beaver / kunduz) açısından da ilgi çekici; adını Kuzey Amerika’nın geleneksel adlandırmasından alır. Hava koşulları gözlem başarısını belirler — çıkmadan önce yerel meteoroloji ve moonrise/moonset saatlerini kontrol edin.
Hazırlayan: FatihDoganMedya / Haber Merkezi
Gündem
Ordu Fatsa’da taş ocağı şantiyesinde göçük: 1 işçinin cansız bedenine ulaşıldı, diğeri aranıyor
Ordu Fatsa’da taş ocağı şantiyesinde göçük: 1 işçinin cansız bedenine ulaşıldı, diğeri aranıyor
Tarih / Saat: 05.11.2025 — İlk ihbar: yaklaşık 16:30–17:00 civarı.
Yazar: FatihDoganMedya Haber Merkezi
Okuma süresi: ~3 dakika (yaklaşık 550 kelime)
Ordu’nun Fatsa ilçesine bağlı Sefaköy/Çamaş yolu yakınındaki aktif bir taş ocağı şantiyesinde, akşam saatlerinde yamaçtan kopan toprak ve kaya parçalarının iş makinesiyle kamyonun üzerine düşmesi sonucu büyük çaplı bir göçük yaşandı. Olayın ardından bölgeye AFAD, itfaiye, jandarma, sağlık ekipleri ve çok sayıda iş makinesi sevk edildi; arama-kurtarma çalışmaları başlatıldı.

Ekiplerin yaptığı çalışmalar sonucunda enkaz altında kaldığı belirtilen işçilerden birinin cansız bedenine ulaşıldı. Yerel kaynaklar, yaşamını yitiren işçinin iş makinesi operatörü olduğunu bildiriyor; diğer kişinin ise halen arandığı, kurtarma çalışmalarının gece boyunca sürdüğü aktarılıyor.
Ordu Valisi Muammer Erol, olay yerine giderek kurtarma ve koordinasyon çalışmalarını takip etti. Vali Erol, ilk açıklamasında bölgeye ekiplerin sevk edildiğini, şu anda net bir bilgi olmadığını ve çalışmaların titizlikle sürdüğünü ifade etti. Bölgedeki arama-kurtarma çalışmalarına AFAD, UMKE, itfaiye, jandarma ve 112 Acil Sağlık ekipleri katılıyor.
Olayın meydana geldiği saha, dik yamaçlara sahip ve kayan malzemenin geniş bir alana yayıldığı bir ocak. Kurtarma ekipleri, iş makineleriyle birlikte el yordamıyla da arama yaparak olası yaşam belirtisi arıyor. Görgü tanıkları, kısa sürede yoğun kurtarma araç-gereci ve çok sayıda personelin bölgeye sevk edildiğini belirtti.
Henüz resmi bir sebep açıklanmadı; göçüğün nedenine ilişkin teknik inceleme ve adli süreçlerin başlatıldığı, ilgili kurumların saha raporlarıyla hasar tespiti yapacağı bildiriliyor. İş güvenliği ve işletme prosedürlerine ilişkin soruların cevaplanması için bölge savcılığı ve iş sağlığı-güvenliği yetkililerinin inceleme başlatması bekleniyor.
Aile ve meslektaşlardan gelen tepkiler
Bölgedeki iş arkadaşları ve yakınları, genç işçinin hayatını kaybettiğini öğrenince yıkıldıklarını; kurtarma çalışmalarının bir an önce sonuçlanmasını umut ettiklerini belirtti. İşletme yetkililerinden ve yetkili kurumdan yapılacak resmi açıklamalar bekleniyor.
Gündem
Tayland’ın “Yüzen Fener” Gecesi: Loy Krathong ve Yi Peng Chiang Mai’yi Işıl Işıl Yaptı
Tayland’ın “Yüzen Fener” Gecesi: Loy Krathong ve Yi Peng Chiang Mai’yi Işıl Işıl Yaptı
FATİHDOGANMEDYA / Haber
Tarih: 05 Kasım 2025 — Saat: 20:30
Okuma süresi: 4 dakika
Öne Çıkan: Bu yıl Tayland’da geleneksel Loy Krathong ve kuzeydeki Yi Peng (Yi Peng / Yee Peng) kutlamaları 5–6 Kasım 2025 tarihlerinde gerçekleşti; Chiang Mai’de binlerce gökyüzü feneri aynı anda bırakılarak unutulmaz görüntüler oluşturdu.

Gecenin anlamı: Suya teşekkür, göğe dilek
Loy Krathong (yüzen kratong) geleneğinde halk, yapraklardan veya çevre dostu malzemelerden yapılmış küçük sallar (krathong) içine mum, tütsü ve bazen küçük bir dilek bırakıp nehirlere bırakır; bunun su tanrıçasına teşekkür ve kötü şansın geride bırakılması anlamı taşıdığı kabul edilir. Yi Peng ise özellikle kuzey Tayland’da gökyüzüne bırakılan kağıt fenerlerle (sky lantern / khom loy) öne çıkan ayrı bir tören olup dilekler göğe gönderilir.
Bu yıl hangi günlerdi? (2025)
Chiang Mai merkezli Yi Peng etkinlikleri ve Loy Krathong kutlamaları 2025’te 5–6 Kasım tarihlerinde yoğunlaştı; bazı yerel programlar festivali 3 güne yaydı ve özel gösteriler, biletli toplu fener bırakışları ile töreni organize eden CAD gibi resmi platformlar bilet ve etkinlik takvimi yayımladı.
Nerede izlenir? (Öneriler & pratik bilgiler)
-
Chiang Mai (en iyi merkez): Yi Peng’in ana etkinlikleri şehrin açık alanlarında ve CAD tarafından düzenlenen biletli alanda yapılıyor; gece boyunca hem gökyüzü fenerleri hem de nehirde yüzen kratong görüntüleri aynı anda görülebiliyor.
-
Bangkok, Ayutthaya ve Sukhothai: Loy Krathong’a kendi yerel ritüelleriyle katılan diğer şehirler; özellikle tarihi parklarda ve nehir kıyılarında kortejler düzenleniyor.
-
Bilet & ulaşım: Büyük toplu fener salınımı etkinlikleri genellikle sınırlı kapasiteyle ve biletle yapılıyor — erken rezervasyon öneriliyor. Resmi organizatörlerin web sayfalarında VIP/standart seçenekleri ve transfer bilgileri yer alıyor.
Güvenlik ve çevre uyarıları (mutlaka okunmalı)
-
Son yıllarda kaçak malzeme ve yangın riski nedeniyle gökyüzü fenerlerinin kullanımı ve türleri yerel yönetimlerce düzenleniyor; bazı bölgelerde sadece biyobozunur kratong veya belirlenmiş alanlarda fener salımı izni veriliyor.
-
Organizasyonlar genellikle güvenlik, yangın söndürme ekipleri ve temizleme planları sağlıyor. Turistler katılmadan önce organizatörün talimatlarını okumalı, çevre dostu kratong seçmeli ve fenerleri yalnızca yetkili alanlarda bırakmalıdır.
Fotoğrafların ardındaki hikâye
Festival gecelerinde binlerce küçük ışık aynı anda gökyüzünü kaplayınca hem turistlerin hem yerel halkın dilekleri birleşir; sosyal medyada paylaşılan görüntüler her yıl milyonlarca kişiye ulaşıyor. Ancak yetkililer, yoğun kalabalık ve hava/yangın koşulları nedeniyle izleme noktalarını düzenler ve güvenliği ön plana alır.
Seyahat ve katılım tavsiyeleri
-
Erken rezervasyon: Popüler etkinlikler hızla doluyor; otel ve resmi etkinlik biletleri aylar öncesinden bitiyor.
-
Kıyafet: Tapınak ziyaretleri sırasında uygun, saygılı giyim tercih edin. Milli yas dönemleri veya özel törenler varsa (yerel duyuruları kontrol edin) programlarda değişiklik olabilir.
-
Çevre duyarlılığı: Styrofoam ve çevreyi kirleten materyallerden kaçının; yerel yönetimlerin önerdiği krathong türlerini tercih edin.
Gündem
Gökyüzü bu hafta ateş toplarıyla aydınlanacak: “Geceyi gündüze çevirebilir”
Gökyüzü bu hafta ateş toplarıyla aydınlanacak: “Geceyi gündüze çevirebilir”
Tarih: 05.11.2025 — Saat: 09:00 (TSİ) — Okuma süresi: 4 dakika
Kaynak: FatihDoganMedya
Bu hafta gece gökyüzü, özellikle Türkiye’den de izlenebilecek parlak ateş topları (fireball) gösterileriyle dikkat çekecek. Sonbaharın ünlü Taurid meteor akımları—Güney (Southern) ve Kuzey (Northern) Tauridler—dönemsel olarak Dünya’nın yörüngesinden geçen iri parçacıkların atmosferde yanmasıyla ortaya çıkan olağanüstü parlaklıktaki göktaşlarını üretebiliyor. Uzmanlar bu haftanın özellikle Güney Taurid’lerin yoğunlaştığı gecelerinde birkaç etkileyici ateş topu görülme ihtimalinin yüksek olduğunu söylüyor.
Ne zaman zirve yapıyor? Nereden bakmalı?
-
Güney Tauridler: Bu akımın 2025 yılında en belirgin etkinliği gece 4–5 Kasım civarında bekleniyor; en iyi izleme saatleri gece yarısı ve sonraki sabaha karşıdır.
-
Kuzey Tauridler: Akımın ikinci, daha sönük dorukları Kasım ortasına doğru sürüyor; her iki akımın örtüşmesi bazı gecelerde toplam parlaklığı artırabilir.
Gökyüzündeki meteorlara radyant noktasından (Boğa takımyıldızı yönü) bakmak yerine geniş bir alanı, özellikle doğu-güneydoğu ufkuna doğru bakmak ve gözleri karanlığa alıştırmak daha iyi sonuç verir. Açık, ışık kirliliğinden uzak bir konum ve yatay görüş alanı olan bir nokta tercih edin. AMS (Amerikan Meteor Derneği) ve uzman kaynaklar, gece yarısından sonraki saatlerin en verimli zamanlar olduğunu vurguluyor
Ateş topları neden önemli?
Tauridler, diğer birçok meteor akımına göre daha az sayıda ama daha iri ve parlak parçacık üretme eğiliminde—bu nedenle tek bir meteor bile çok dikkat çekici, dakikalarca sürdüğünde “ateş topu” olarak nitelendirilebiliyor. NASA ve gökbilimciler, Taurid akımının ara sıra “sürücük” (swarm) denilen daha yoğun parça kümeleri içerdiğini; bu dönemlerde normalin üzerinde parlak meteor riski olduğunu belirtiyorlar. Bazı çalışmalarda gelecekte (ör. 2030’lar) daha yoğun sürülerin olabileceği tartışılıyor; bu tür çalışmalar bilim insanlarının akımı daha yakından izlemesine neden oluyor.
İzleme koşullarını zayıflatabilecek faktör
Ne yazık ki 2025’in bu Taurid doruk zamanlarından biri aydınlık bir dolunay ile çakışıyor; parlak ay ışığı zayıf meteorlardan çoklarını görünmez hale getirebilir. Yine de Taurid’lerin ürettiği en parlak ateş topları ay ışığında dahi fark edilebilir; en iyi sonuç için ayın ufukta düşük olduğu, karanlık bir bölge seçin.
Fotoğraf ve gözlem ipuçları
-
Kısa odaklı, geniş açılı bir lens (ör. 14–24 mm) ve tripodla çoklu uzun pozlama deneyin.
-
Gözlerinizi minimum 20–30 dakika karanlığa alıştırın. Telefon ekranlarını kısın veya kapatın.
-
Bulut örtüsü ve yerel ışık kirliliği en büyük engellerdir — yüksek ve açık bölgeler avantaj sağlar.
-
Ateş topu gördüğünüzde konum, zaman (TSİ) ve yaklaşık yön bilgilerini not edin; amatör ağlara (ör. NASA All Sky Fireball Network, yerel gözlem toplulukları) bildirmek bilimsel veri katkısı sağlar.
Bilimsel not — risk var mı?
Genel olarak Tauridler güzel bir görsel şölen sağlar; ancak bazı bilimsel çalışmalar, akımın belirli “sürülerinde” daha büyük parçacıkların bulunabileceğine dikkat çekiyor. Bu araştırmalar gelecekte, nadiren de olsa Dünya için daha büyük parçacık çarpma riskinin küçük ama ölçülebilir olabileceğini tartışıyor; güncel değerlendirmeler hâlen düşük risk olduğunu gösteriyor, fakat izleme ve araştırma devam ediyor. Bu nedenle gökbilimciler akımı hem gözlem hem de güvenlik açısından takip ediyor.
Özet / Hızlı Notlar
-
Bu hafta (4–5 Kasım 2025) Güney Tauridler’in doruk gecesi—ateş topları beklentisi yüksek.
-
En iyi izleme zamanı: gece yarısı sonrası, ayın ufukta düşük olduğu saatler.
-
Işık kirliliği ve dolunay zayıf meteorlara engel olabilir; yine de parlak ateş topları görülebilir.
-
Gündem1 hafta önceCumhuriyet’in 102. yılı Ankara’da yürüyüş ve konserlerle kutlanacak
-
Teknoloji1 hafta önceAMERİKAN “YARASA” UÇAĞI: San Diego’lu Shield AI, yeni yapay zekâlı savaş uçağı X-BAT’in “Çin’in ilk saldırısını alt edebileceğini” ve 2029’a kadar savaşa hazır olacağını açıkladı
-
Magazin1 hafta önceSoykırımı dünyaya gösteren fotoğrafçıya büyük ödül
-
Teknoloji6 gün önceABD Hazine Bakanı Scott Bessent: “Çin, TikTok transfer anlaşmasını onayladı” — Anlaşma haftalar/aylar içinde ilerleyebilir
-
Sanat1 hafta önceDünyanın en büyük el yazması: İstanbul’da yazıldı
-
Ekonomi6 gün önceMerkez Bankası, Papara Elektronik Para A.Ş.’nin faaliyet iznini iptal etti
-
Teknoloji5 gün önceKaliforniya’lı Reflect Orbital’ın “Geceleri Güneş Işığı Satma” Projesi Tartışma Yarattı: “Korkunç ve Ürkütücü” İddiaları
-
Son Dakika5 gün önceSON DAKİKA — “İstanbul Senin” soruşturmasında 4 kişi tutuklandı
