Gündem
Trump’un Gümrük Vergisi: Çin’e Yaratılan Beklenmedik Fırsatlar
KÖŞE YAZISI
FATİH DOGAN
Trump’un Gümrük Vergisi: Çin’e Yaratılan Beklenmedik Fırsatlar
Günümüzde uluslararası ticaret dengeleri ve ekonomik stratejiler, küresel güç dengelerini yeniden şekillendirirken, özellikle ABD ile Çin arasındaki ticari çekişmeler yeni boyutlar kazanıyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın uygulamaya koyduğu gümrük vergileri, başlangıçta Amerikan sanayisini korumak ve ticaret açığını azaltmak amacıyla hayata geçirildi. Ancak zamanla, bu politikaların beklenmedik bir sonucu olarak Çin’in ekonomik stratejisinde yeni kapılar açıldığı gözlemlendi.
Politikaların Amacı ve İlk Tepkiler
Trump yönetiminin gümrük vergilerini uygulamaya koyma hedefi, esasen ABD ekonomisini dış rekabetten korumak ve Çin’in haksız ticaret uygulamalarına karşı bir ceza mekanizması oluşturmak üzerine kuruluydu. Bu vergiler, Çin’den gelen belirli malların fiyatlarını artırarak Amerikan tüketicilerini yerli ürünlere yönlendirmeyi ve Çin’i ticaret politikalarını yeniden gözden geçirmeye zorlamayı amaçladı. İlk etapta bu strateji, kısa vadede bazı sektörlerde üretici ve tüketici üzerinde baskı oluşturdu.
Çin’in Stratejik Adaptasyonu
Ancak Çin, bu tür dış baskılara karşı her zaman esnek ve stratejik adımlar atabilen bir ekonomik model sergiledi. Gümrük vergilerinin getirdiği maliyet artışları, Çin’i alternatif pazarlara yönelmeye ve yerel üretimi güçlendirmeye itti. Çinli yetkililer, ihracat stratejilerini yeniden yapılandırarak, hem Asya pazarında hem de Avrupa ve Afrika gibi diğer bölgesel pazarlarda varlıklarını artırma yoluna gittiler. Bu durum, Çin ekonomisinin esnekliğini ve uzun vadeli büyüme stratejilerini ortaya koydu.
Ters Etkiler ve Beklenmedik Kazanımlar
İlginç olan şu ki, ABD’nin uyguladığı vergiler bazı durumlarda Çin’e dolaylı olarak avantaj sağladı. İlk olarak, küresel tedarik zincirleri yeniden yapılandırılırken, Çin; düşük maliyetli üretim kapasitesini ve geniş iç pazarını daha etkin kullanmaya başladı. Çinli firmalar, vergilerin yol açtığı dalgalanmalardan yararlanarak, teknolojik yatırımlara yöneldi ve ürün kalitelerini artırdı. Böylece, rekabet avantajlarını pekiştirirken, küresel pazarda daha rekabetçi hale geldiler.
Öte yandan, Çin hükümeti, bu dönemde yerli üreticiyi desteklemek için uyguladığı teşvik politikalarıyla, uzun vadede bağımsız ve sürdürülebilir bir sanayi altyapısı oluşturma yolunda önemli adımlar attı. Bu stratejik yaklaşım, ABD’nin beklediği kısa vadeli etki yerine, Çin için kalıcı bir dönüşümün kapılarını araladı.
Küresel Ticarette Yeni Denge
Trump’ın vergilendirme politikaları, uluslararası ticarette beklenmedik sonuçlara yol açtı. Kimi ekonomistler, bu vergilerin kısa vadede ABD sanayisini korumakta yetersiz kalırken, uzun vadede Çin’in kendi ekonomik politikalarını güçlendirmesine vesile olduğunu belirtiyor. Bu durum, ticaret savaşlarının sadece karşılıklı zarar doğurmadığını, aynı zamanda rakip ülkelerin stratejik planlamalarında yeni fırsatların da ortaya çıkmasına neden olduğunu gösteriyor.
Ayrıca, bu süreç, uluslararası ilişkilerde ekonomik araçların ne kadar çift yönlü olabileceğini ortaya koyuyor. ABD’nin uyguladığı baskı araçları, Çin’i yalnızca zor durumda bırakmak yerine, ülkenin inovasyon ve teknolojik gelişim alanında daha agresif politikalar üretmesine yol açtı. Bu durum, küresel ekonomide güç dengelerinin nasıl zamanla değişebileceğine dair önemli ipuçları veriyor.
Sonuç: Beklenmedik Dersler ve Geleceğe Yönelik İpuçları
Trump’ın gümrük vergisi uygulamaları, sadece ABD ve Çin arasındaki ticari ilişkilerin seyrini değiştirmekle kalmadı; aynı zamanda küresel ticaretin dinamiklerine dair önemli dersler içeriyor. Ekonomik yaptırımların, hedef alınan ülke üzerinde her zaman beklenen etkiyi yaratmayabileceğini, aksine bazı durumlarda rakip ülkenin stratejik dönüşümüne zemin hazırlayabileceğini görmekteyiz.
Bu süreç, günümüzün küresel ekonomisinde stratejik esneklik ve adaptasyonun ne kadar kritik olduğunu bir kez daha hatırlatıyor. Özellikle ticaret politikalarının uygulanmasında, sadece kısa vadeli hedeflerin değil, uzun vadeli etkilerin de dikkatlice değerlendirilmesi gerekiyor. Çin örneği, zorlukların yaratıcı çözümlere ve sürdürülebilir büyüme stratejilerine nasıl dönüştürülebileceğinin canlı bir göstergesidir.
Sonuç olarak, Trump’ın gümrük vergisi uygulamalarının beklenmedik etkileri, uluslararası ticaret ve ekonomi politikalarının ne denli karmaşık bir yapı olduğunu gözler önüne seriyor. ABD’nin uyguladığı baskı araçlarının, Çin gibi dev ekonomik aktörler tarafından nasıl ters tepebileceği, gelecekte benzer stratejilerin uygulanmasında önemli bir uyarı niteliğinde değerlendirilmeli. Bu noktada, uluslararası ekonomik ilişkilerde denge ve karşılıklı adaptasyonun önemine yeniden vurgu yapmak gerek.
Bu köşe yazısı, Trump’ın uyguladığı gümrük vergilerinin beklenmedik sonuçlarına ve Çin’in bu süreci kendi lehine çevirmedeki stratejik yaklaşımına ışık tutuyor. Ekonomik yaptırımların her zaman öngörülen etkileri vermediği, aksine rakip ülkenin inovasyon ve adaptasyon kabiliyetini artırarak küresel ticaret dengesinde yeni senaryoların ortaya çıkabileceği gerçeği, tartışmaya değer önemli bir konudur.
Gündem
Sivas Deliler Fayı’nda Deprem Gerçeği: 7.0 Büyüklük Teorisi Çürüdü mü?
Açıklaması
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fikret Koçbulut liderliğindeki paleosismolojik kazılar, Deliler Fayı’nın sahada 7.0 büyüklüğünde deprem üretemeyeceğini gösterdi. Bölgedeki yüz binlerce nüfusun geleceğini şekillendirecek bu araştırmanın ayrıntıları ve deprem riskine dair uzman görüşleri makalemizde.
1. Giriş
Türkiye, “Deprem Kuşağı” üzerinde yer alması sebebiyle sürekli gündemdeki en kritik meselelerden birini çözümsüz bırakıyor. Son dönemde Sivas ve çevresindeki aktif fay hatlarına yönelik yürütülen paleosismolojik çalışmalar, bölgedeki gerçek risk profilini bilimsel verilere dayalı olarak ortaya koyuyor. Bu çalışmanın en dikkat çeken sonucu ise, uzun zamandır “7.0 büyüklüğüne kadar deprem üretebilir” denilen Deliler Fayı hakkında oldu
2. Araştırmanın Kapsamı ve Yöntem
-
Yürütücü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü
-
Proje: “Türkiye’nin Diri Faylarının Paleosismolojisi” (AFAD, Belediyeler Birliği ve MTA destekli)
-
Hedef Fay Hattı: Sivas–Kayseri hattını oluşturan Deliler Fayı’nın üç segmenti (Bünyan, Sarıoğlan‑Gemerek, Dökmetaş)
-
Yöntem: Fay hattı boyunca açılan hendeklerden alınan stratigrafik örneklerin laboratuvarda tarihlendirilmesi ve geçmiş sismik etkinliklerin belirlenmesi
3. Deliler Fayı İncelemesinin Ana Bulguları
-
Hendek Çalışmaları:
-
Geçen yıl Bünyan, Sarıoğlan‑Gemerek segmentlerinde üç hendek
-
Bu yıl Şarkışla (Hacıyusuf ve Samankaya köyleri) ile Altınyayla‑Başyayla’daki hendekler
-
-
Stratigrafik Veriler:
-
Hendek kesitlerinde, yüzey kırığı oluşturan büyük ölçekli paleo-deprem belirtilerini doğrulayacak belirgin katman yokluğu
-
-
Tarihlendirme Sonuçları:
-
Henüz kesin tarih çalışmaları tamamlanmamış olsa da, fayın son büyük hareketinin birkaç bin yıl öncesine kadar uzanmadığı izlenimi
-
4. “7 Büyüklüğü” Tartışması
Prof. Dr. Fikret Koçbulut’un arazi gözlemleri ve hendek incelemeleri sonucunda vardığı kanaat şöyle özetleniyor:
“Teorik hesaplamalar, fay uzunluğuna dayalı formüllerle 7.0’a kadar deprem üretebileceğini söylüyor. Ancak sahada açtığımız altı hendek ve katman analizlerimiz, Deliler Fayı’nın hareket potansiyelinin bu denli yüksek olmadığını gösteriyor.”
Bu açıklama, hem yerel yönetimlerin hem de afet planlamacılarının risk değerlendirmelerini yeniden gözden geçirmesini zorunlu kılıyor.
5. Sonuç ve Öneriler
-
Risk Yönetimi: Bölgesel planlamalarda, “7+” senaryoları birincil risk olarak değil, daha düşük büyüklük olasılıklarına göre hazırlık yapmak daha gerçekçi.
-
Hızlı Yayılım: Proje tamamlandığında, fayın paleosismolojik tarihçesi netleşecek; bu da bina kodları ve acil durum senaryolarına temel oluşturacak.
-
Sürekli İzleme: Yerel istasyon ve jeoteknik donanım takviyesi ile fay hattının gerçek zamanlı takibi sağlanmalı.
Bölgedeki yüz binlerce kişi için güvenli gelecek, bilimsel veriler ile planlanmış önlemlerle mümkün olacaktır.
Hazırlayan: [FATİH DOGAN ]
Yayın Tarihi: 26 Temmuz 2025
Gündem
2025’in Kavurucu Yaz Dalgası: Türkiye Sıcaklık Rekorları Kırıyor, Yeni Bir Dalga Kapıda!
Açıklaması:
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden kritik uyarı: 2025 yazında Türkiye genelindeki sıcaklıklar mevsim normallerinin 6–12 °C üzerinde seyrediyor. Rekor sıcaklıklar, orman yangınları ve sağlık riskleriyle artarken yeni bir dalga hafta ortasından itibaren yeniden etkisini gösterecek.
Giriş
2025 yazı, Türkiye tarihinin en şiddetli sıcak hava dalgalarından birine sahne oluyor. Mevsim normallerinin 6–12 °C üzerinde seyreden hava sıcaklıkları; sağlık, tarım ve orman yangınları bakımından son derece kritik boyutlara ulaştı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM), ülke genelinde yeni bir sıcaklık artışının haftanın ortasından itibaren başlayacağını duyurdu .
Mevcut Durum: Rekor Sıcaklıklar
-
Türkiye genelinde dün ölçülen en yüksek sıcaklık 50,5 °C ile Şırnak’ın Silopi ilçesinde kaydedildi. Mardin Kızıltepe’de 49,6 °C, Cizre’de 49,4 °C ölçüldü
-
Birgün Gazetesi verilerine göre; Şanlıurfa Ceylanpınar 49 °C, Batman Hasankeyf 47,9 °C, Gaziantep Karkamış 47,3 °C gibi rekor değerlere ulaştı .
-
23 Temmuz itibarıyla tam 42 ilde sıcaklıklar 35 °C’nin üzerinde seyrediyor; en yüksek tespit edilen değer ise Cizre’de 44,6 °C olarak kayıtlara geçti .
Yeni Dalga Uyarısı
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’ne göre:
-
Sahil kesimlerinde: Normallerin 3–6 °C üzerinde.
-
Güneydoğu ve Doğu Anadolu doğusu: Normallerin 4–8 °C üzerinde.
-
Marmara, İç Ege, İç Anadolu ve Karadeniz’in iç kesimleri: Normallerin 7–12 °C üzerinde seyredecek.
-
Yüksek basınç sistemi, hafta ortasından itibaren batı kesimlerde 30 Temmuz’dan, doğu kesimlerde 2 Ağustos’tan sonra gerilemeye başlayacak .
Etkiler ve Alınması Gereken Önlemler
-
Sağlık Riski:
-
Özellikle çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalar için “sıcak çarpması” ve “ısı yorgunluğu” riski yüksek.
-
Günde en az 2–3 litre su tüketilmeli, direkt güneşten ve aşırı fiziksel aktiviteden kaçınılmalı.
-
-
Orman Yangınları:
-
Aşırı kuraklık, yıldırım düşmeleri ve rüzgâr faktörüyle Bilecik, Sakarya ve Karabük’te ciddi yangınlar çıktı; can kayıpları yaşandı .
-
Kamuoyu uyarı levhalarına uyulmalı, ormanlık alanlarda açık ateş yakılmamalı.
-
-
Tarım ve Su Kaynakları:
-
Toprak nemi hızla azaldı, ürün verimliliği tehlikeye girdi.
-
Sulama planlaması yeniden gözden geçirilmeli, damla sulama sistemleri yaygınlaştırılmalı.
-
-
Enerji ve Altyapı:
-
Elektrik talebinde ani artış yükü taşıma kapasitesini zorluyor.
-
Buzdolabı ve klima kullanımı dengeli yapılmalı, şebeke çökmelerine karşı önlemler artırılmalı.
-
Sonuç
2025 yazı, Türkiye tarihinin en ağır sıcak dalgalarından birini yaşatıyor. MGM’nin hafta ortası vereceği serinleme müjdesi umut olsa da, sıcaklıklar hâlâ kritik seviyelerde. Hem bireysel hem kurumsal düzeyde alınacak önlemler hayat kurtarabilir ve uzun vadeli stratejilerle benzer krizlere karşı dayanıklılığımız artırılabilir.
Gündem
Yozgat’ta otomobil ve minibüs çarpıştı: Bir ölü, iki yaralı

Yozgat‘ta otomobil ile minibüsün çarpışması sonucu bir kişi yaşamını yitirdi, iki kişi yaralandı.
S.İ. (55) idaresindeki 66 ABY 352 plakalı otomobil, Terminal Kavşağı’nda, sürücüsü henüz öğrenilemeyen 01 AZH 447 plakalı minibüsle çarpıştı.
İhbar üzerine kaza yerine sağlık, polis ve karayolları ekipleri sevk edildi.
Kazada otomobil sürücüsü olay yerinde yaşamını yitirdi, minibüsteki iki kişi de yaralandı.
Yaralılar, ambulansla Yozgat Şehir Hastanesi’ne kaldırıldı.
-
Gündem6 gün önce
Sivas’ta Feci Kaza: Yolcu Otobüsü Dağın Yamacına Çarptı, 3 Ölü – 24 Yaralı
-
Gündem1 hafta önce
20 Yıllık Gizem Çözüldü: Pendik’te Gönül Çelen Cinayeti Dosyası Raftan İndi
-
Politika1 hafta önce
Avrupa’nın En Büyük Limanı Rotterdam, İsrail’e Kapanıyor: Silah Taşımacılığı Durdu!
-
Politika4 gün önce
Ahmed Şara’ya 7 Ayda 3 Suikast Girişimi: Her Defasında Türk İstihbaratı Devredeydi
-
Gündem6 gün önce
Kocaeli’de Kan Donduran Cinayet: “Sen Beni Aldatıyorsun” Diyen Eşi Tüfekle Vurdu – İlk İfadesi Ortaya Çıktı
-
Gündem6 gün önce
Ümraniye’de Özel Menzilli Havalı Tüfek Cinayeti: Mobilya Ustası 142 Metre Uzaklıktan Vurularak Hayatını Kaybetti
-
Gündem5 gün önce
Etçil Dev Çekirge Şaşırtıyor: Batman’da 20 cm’lik “Etcanavarı” Görüntülendi
-
Gündem1 hafta önce
Dürziler İsrail Saldırılarıyla Gündemde: İnanç Sistemlerinde Namaz ve Oruç Neden Yok?