Açıklaması
İsrail’in son hava operasyonlarının ardından dikkatleri üzerine çeken Dürziler ve inançlarında namaz ile orucun yer almama nedenleri hakkında detaylı bilg

İsrail’in Hava Saldırıları ve Dürzilerin Gündeme Yükselişi

Temmuz 2025’te, Suriye’nin Süveyda bölgesinde Dürzi milislerle Bedevi gruplar arasında yaşanan çatışmalara müdahale ettiği gerekçesiyle İsrail, Şam yakınlarındaki askeri hedeflere ağır hava saldırıları düzenledi. Bu operasyonlar, İsrail’in “Dürzi azınlığı koruma” söylemiyle gerekçelendirildi ve sınır hattına askeri takviye yapılmasının yolunu açtı . Aynı dönemde İsrail’e ait bazı Dürzî yurttaşlar, kardeş topluluklarına destek için sınır hattını aşarak Suriye’ye geçti; bu da medyada Dürziler üzerine yoğun bir ilgi oluşmasına sebep oldu .

Bölgedeki Siyasi Dinamikler ve Ateşkes Girişimleri

Suriye rejimi ile Dürzî liderlerin varılan geçici ateşkesi hemen bozması, bölgedeki tansiyonu daha da yükseltti. İsrail Başbakanı Netanyahu, “güney Suriye’nin silahsızlandırılması” ve “Dürzî topluluğun güvenliği”ni iki kırmızı çizgi olarak belirleyerek yeni saldırılarla bu hedeflerin sağlanacağını ilan etti . Amerikan ve bölgesel arabulucuların devreye girmesiyle kısa süreli de olsa ateşkes sağlanırken, zayıf truce bölgedeki çatışma riskini tamamen ortadan kaldırmadı .

Dürzî İnanç Sisteminde Namaz ve Oruç Yok

Dürzîlik, İsmailî kökenli ezoterik bir inanç olup İslam’ın beş şartını—namaz, oruç, zekât, hac ve şehadet—geleneksel anlamda uygulamaz. Onlar ritüellerin insanlarda rahatlama vaadiyle suç işleme eğilimi yaratacağını savunur ve ibadetin içsel, sürekli bir farkındalıkla yerine getirildiğini belirtirler . Dürzîler günlük sabah-akşam namazı kılmaz, Ramazan’da oruç tutmaz; bunun yerine her an Tanrı ile hesaplaşma (tazkiyat an-nefs) pratiğini uygularlar .

Dürzîlerin Bölgesel Rolü ve Önemi

Levant’ta yaklaşık 800.000–1.000.000 Dürzî yaşayan bu topluluk, Lübnan, Suriye ve İsrail siyasetinde kilit aktörlerden biridir. Golan Tepeleri’ndeki Dürzî köyleri, İsrail–Suriye sınırındaki stratejik konumlarıyla dikkat çekerken; Lübnan’daki Dürzîler ise tarih boyunca hem Osmanlı hem de modern dönemde siyasi yapıların ayrılmaz parçası olmuştur . İsrail saldırıları sonrası “koruma” söylemiyle öne çıkan Dürzî dayanışması, bölgedeki güç dengelerini yeniden şekillendirme potansiyeli taşıyor.

DÜRZİLER KIMDİR?

Dürziler (Arapça: دروز, Durūz), kendilerini “Muvahhidûn” (وُحدَوُن “Tevhid’i benimseyenler”) olarak adlandıran, 11. yüzyılda İsmailîciliğin bir kolu olarak ortaya çıkmış, Lübnan, Suriye ve İsrail başta olmak üzere Levant bölgesinde yaşayan küçük bir etnodinî (etno‑dini) cemaatidir.

Tarihçe ve Köken

• Ortaya çıkış: 1017–1043 yılları arasında, Fâtımî Hilâfeti’nde görevli bir din adamı olan Muḥammad al‑Darāzî’nin hatalı öğretilerine karşı başlayan gizli doktrin çalışmaları sonucu oluştu.

• Adlandırma: “Dürzî” ismi Darāzî’ye atfedilse de, cemaat bunu reddeder ve dışarıdakiler tarafından takılan bu terimi kullanmaz.

İnanç ve Pratikler

• Monoteizm ve Ezoterizm: Dürzî inancı, İslâm’ın yanı sıra Hûdistik, Platonik ve Gnostik unsurları da bünyesinde barındırır. İnanç esasları yazılı değil, sadece müridler (başlangıçta yalnızca “uqqâl” adı verilen seçkinler) arasında sözlü gelenekle aktarılır.

• İki sınıf:

  • ‘Uqqâl (İnisye Olanlar): Cemaatin içsel öğretilerini bilen ve yöneten dini seçkinler.

  • Juhhâl (İnisye Olmayanlar): Genel cemaat.

• Reenkarnasyon (Taqâmüs): Ruhun sürekli beden bulduğu, dini kimlik ve toplumsal aidiyetin ruhlar arası geçişte sabit kaldığına inanılır.

• Misyon ve Gizem: Yeni üye kabulü son derece sınırlı, cemaat içi evlilik esastır; dışarıyla evlilik nadiren ve zorunlu hallerde kabul edilir.

Demografi ve Coğrafya

• Meskun Bölgeler:

  • Lübnan: Toplam nüfusun %5,5’i (yaklaşık 270.000 kişi).

  • Suriye: Yaklaşık %3 (250.000–300.000), esas olarak Cebel ed‑Dürz (eski Jabal al‑Druze) çevresinde.

  • İsrail: %1,6 (150.000–160.000), özellikle Kuzey Bölgesi ve Golan Tepeleri’nde.

  • Ürdün: Daha küçük topluluklar.

• Toplam Nüfus: 800.000–1.000.000 arası.

Siyaset ve Güncel Durum

• Sosyal Konum: Dürzîler, yer aldıkları ülkelerde siyasal ve askeri roller üstlenmiş, özellikle İsrail ordusunda hizmet ederek etkili bir konum edinmişlerdir.

• Bölgesel Gerilimler: Suriye’de iç savaş sonrası yeni yönetimle zaman zaman çatışmalar yaşanmakta, kimi Dürzî liderler özerklik veya dış destek talep etmektedir. İsrail ise Golan Tepeleri’ndeki nüfusu koruma gerekçesiyle bölgeye müdahale ettiğini belirtmektedi

Kültürel Özellikler

• Mecâlis (Khalwa): Haftalık ibadet ve öğreti paylaşımları, daha geniş cemaat ile inisye sınıfın ayri törenleri şeklinde düzenlenir.

• Gelenek ve Bayramlar: Ebu’l-Hesen Halife’ye adanan dört ana bayram ve yerel anma törenleri bulunur.

• Dil ve Müzik: Arapça konuşurlar; dînî marşlar ve şiirler cemaatin birliğini güçlendirir.

Dürzî topluluğu, güçlü iç yapısı ve sadık üyeleri sayesinde yüzyıllardır Ortadoğu’nun kilit bölgelerinde varlığını sürdürmekte ve hem tarihî hem de güncel siyaset sahnesinde önemli bir aktör olarak kalmaktadır.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, hakkında yakalama kararı bulunan eski Yunus Emre Enstitüsü Başkanı Şeref Ateş’in Esenboğa Havalimanı’nda gözaltına alındığını bildirdi.

Başsavcılıktan yapılan açıklamada, Yunus Emre Vakfı bünyesinde yapılan usulsüz işlemler nedeniyle vakfın zarara uğratılmasına ilişkin soruşturmada, hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma ve suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama suçlarından hakkında yakalama kararı bulunan Yunus Emre Enstitüsü eski başkanı Şeref Ateş’in, Ankara Esenboğa Havalimanı’nda yakalandığı belirtildi.

Ateş’in, Ankara Emniyet Müdürlüğü Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü’ndeki işlemlerinin ardından Ankara Adliyesi’ne sevk edileceği kaydedildi.

Yurt dışında bulunan Ateş’in, Türkiye‘ye girdiği sırada gözaltına alındığı öğrenildi.

YASAMA BÖLÜMÜ

TBMM KARARI

1466 İsrail’in Suriye’deki Saldırılarına Karşı Karar

YÜRÜTME VE İDARE BÖLÜMÜ

YÖNETMELİK

– Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

TEBLİĞLER

– İthalatta Gözetim Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2023/2)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ

– İthalatta Gözetim Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2024/8)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ

YARGI BÖLÜMÜ

YARGITAY KARARI

– Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 21/03/2025 Tarihli ve E: 2022/2, K: 2025/1 Sayılı Kararı

İLÂN BÖLÜMÜ

a – Artırma, Eksiltme ve İhale İlânları
b – Çeşitli İlânlar

– T.C. Merkez Bankasınca Belirlenen Döviz Kurları ve Devlet İç Borçlanma Senetlerinin Günlük Değerleri