Bilim insanları 1 ve 2 Eylül arasında “yamyam” diye adlandırılan güçlü bir Güneş fırtınasının Dünya’nın manyetik alanına çarpacağını tespit etti.

Bu olay, kuzey ışıklarının daha güney enlemlerde görülmesini sağlayabilir.

Haftasonu Güneş’in ekvatoru yakınındaki 4204 numaralı güneş lekesi, 3 saatten uzun süren güçlü bir M-sınıfı patlama üretti.

Bu patlamayla birlikte uzaya koronal kütle atımı (CME) olarak bilinen devasa bir plazma bulutu fırladı. NASA’nın SOHO uydusu bu bulutun doğrudan Dünya’ya yöneldiğini doğruladı.

İKİ FIRTINA BİRLEŞTİ

Daha sonra yapılan analizler, aslında arka arkaya fırlatılan iki ayrı CME’nin birleşerek tek bir dev kütle haline geldiğini ortaya koydu.

İkinci ve daha büyük bulut, ilkini yutarak içine aldı ve ortaya “yamyam CME” olarak bilinen daha büyük ve kaotik bir plazma fırtınası çıktı. Bu birleşik fırtına, 1 Eylül’ü 2 Eylül’e bağlayan gece Dünya’ya çarpacak.

JEOMANYETİK FIRTINA VE KUZEY IŞIKLARI

Çarpışmanın ardından Dünya’nın manyetik alanı geçici olarak zayıflayacak, böylece yüklü parçacıklar atmosferin derinlerine nüfuz ederek gaz moleküllerini uyaracak. Bunun sonucu olarak kuzey ışıkları ortaya çıkacak.

ABD Ulusal Atmosfer İdaresi’ne göre oluşacak jeomanyetik fırtına G2 (orta) seviyesine, hatta zirvede G3 (güçlü) seviyeye ulaşabilir. Bu da kuzey ışıklarının normalden çok daha güneyde görülebileceği anlamına geliyor.

ARTAN GÜNEŞ AKTİVİTESİ

“Yamyam” Güneş fırtınaları nadir görülse de son yıllarda birkaç örneği yaşandı. 2023 Aralık ve 2024 Mayıs aylarında meydana gelen güçlü fırtınalar, GPS sistemlerini bozmuş, dünya genelinde auroraları görünür kılmış ve milyarlarca dolarlık zarara yol açmıştı.

Bilim insanları bu artışı, Güneş’in yaklaşık 11 yılda bir yaşadığı en aktif dönem olan “Güneş maksimumu” evresine bağlıyor. Uzmanlara göre mevcut hareketli dönem sona yaklaşsa da, Güneş’in manyetik alanındaki dengesizlikler nedeniyle önümüzdeki aylarda da güçlü fırtınalar bekleniyor.

Alphabet’e bağlı Google, reklam teknolojisi işindeki rekabete aykırı uygulamalar nedeniyle önümüzdeki haftalarda mütevazı bir AB rekabet cezasıyla karşı karşıya kalacak.

Avrupa Komisyonu’nun bu kararı, Avrupa Yayıncılar Konseyi’nin şikayeti üzerine dört yıl süren bir soruşturmanın ardından geldi. Bu şikayet, Google’ın kendi reklam hizmetlerini rakiplerine göre kayırdığı yönünde 2023’te suçlamalara yol açmıştı.

Mütevazı ceza, yeni AB Rekabet Başkanı Teresa Ribera’nın, selefi Margrethe Vestager’in ağır caydırıcı cezalara odaklanan yaklaşımından bir değişime işaret edecek.

Kaynaklar, Ribera’nın şirketleri cezalandırmak yerine rekabete aykırı uygulamaları sona erdirmeye odaklanmak istediğini belirtti. AB rekabet yetkilisi konu hakkında yorum yapmaktan kaçındı.

Tarih.Saat: 31 Ağustos 2025 · 15:30 (İstanbul Saati)
Okuma süresi: ~4 dakika
Kaynak / Yayın: FatihDoganMedya

Açıklama : Instagram, Avrupa’da reklamsız kullanım için abonelik modelini netleştirdi. Aylık ücret ve uygulama içi fiyat farkları, düzenleyici baskılar ve kullanıcı seçenekleri haberimizde. FATİHDOGANMEDYA için detaylı, doğrulanmış bilgi ve yorumlar.

Özet: Ne oldu?

Meta, Instagram için reklamsız abonelik seçeneğinin ücretlerini kesinleştirdi — özellikle Avrupa pazarında ücretler iOS/Android ile web arasında farklılaşıyor. Şirketin açıklamasına göre mobil uygulamalarda aylık €7,99, web üzerinden ise indirimli bir tarife (ör. €5,99) uygulanabiliyor; düzenleyici baskılar ve uygulama mağazası ücretleri fiyatlandırmada belirleyici.

Abonelik ücreti tam olarak ne kadar?

• iOS / Android (mobil uygulama içi): €7,99/ay olarak açıklandı (Meta açıklamaları ve takip eden haberler)

• Web üzerinden (tarayıcı): Meta, bir önceki fiyat indirim adımıyla web fiyatını €5,99 seviyesine çektiğini duyurmuştu; aradaki farkın sebebi uygulama mağazalarının aldığı komisyonlar ve şirketin düzenleyici taleplere yanıt stratejisidir.

• Türkiye’deki bazı haber kaynakları, €7,99’luk mobil ücretinin güncel kur ile yaklaşık 380–385 TL civarında karşılık bulduğunu belirtiyor; yerel kullanıcıların döviz kuru değişimleri nedeniyle ödemeyi TL cinsinden farklı rakamlarda görmeleri olası

Neden şimdi? Arka plan ve regülasyon etkisi

Meta’nın bu düzenlemeyi hızlandırmasının arkasında AB ve diğer bölgelerdeki düzenleyici baskılar (özellikle Dijital Pazarlar Yasası / DMA ekosistemi ve veri koruma kararları) bulunuyor. Regülatörler, kullanıcılara ücretsiz ama hedeflenmiş reklamlara dayanan bir hizmet ile daha az kişiselleştirilmiş veya ücretli reklamsız seçenekler arasında gerçek bir tercih sunulmasını talep ediyor. Reuters ve diğer uluslararası kaynaklar, Meta’nın bu adımları düzenleyicilerle pazarlıklarında bir hamle olarak gördüğünü raporladı.

Kullanıcıya ne sunuluyor? Seçenekler

1. Ücretsiz sürüm (reklam destekli): Kişiselleştirilmiş reklamlar gösterilmeye devam edecek.

2. Ücretli reklamsız abonelik: Aylık €7,99 (mobil) ödeyen kullanıcılar reklamsız deneyime erişecek; web aboneliği daha uygun olabilir.

Meta ayrıca daha az kişiselleştirilmiş reklam opsiyonu gibi alternatif ücretsiz deneyimler de sunabileceğini duyurmuştu; kullanıcılar tam reklamsız deneyim yerine bu tür seçenekleri tercih edebilir.

İçerik üreticileri (creator’lar) için etkisi

Instagram’ın “Subscriptions” (abonelik) programı, içerik üreticilerinin doğrudan aylık gelir elde etmesine izin veren özellikleri zaten test ve uygulama aşamasına sokmuştu. Bu yeni tüketici aboneliği modeliyle birlikte platform içi gelir ve kullanıcı davranışları değişebilir; örneğin reklamsız kullanıcılar platformda daha fazla içerik tüketirse, üretici gelirlerinde dolaylı değişimler görülebilir. Meta, abonelik gelirlerinden belirli kesintiler uygulayıp uygulamayacağına ilişkin daha önceki politikalarında esnek kalmış olsa da uygulama mağazalarının komisyonları üreticilere ve kullanıcılara yansıyabilir.

Türkiye’de ne değişecek? (Kısa değerlendirme)

• Fiyat TL cinsine dönüştüğünde kur dalgalanmalarına göre kullanıcıların ödeyeceği miktar sıkça değişir; bazı yerel haberler €7,99 için ~380 TL rakamını verdi. Bu rakam sabit olmayacaktır.

• Uygulama içi ödemelerde Apple/Google ücretleri fiyat farklarını artırıyor; web aboneliği daha ekonomik olabilir.

Ne yapmalısınız? Kullanıcı ve içerik üreticisi için pratik öneriler

• Kullanıcılar: Eğer reklamsız deneyim istiyorsanız, abonelik maliyetini ve ödemeyi hangi platformdan yapacağınızı kontrol edin (web daha ucuz olabilir). Döviz kuru ve faturalandırma detaylarını inceleyin.

• İçerik üreticileri: Abonelik ve reklamsız kullanımın takipçi davranışına etkisini izleyin; özel içerik, abonelere özel canlı yayın veya rozet gibi avantajlar sunarak gelirinizi çeşitlendirin.

• Kurumsal/markalar: Reklam stratejilerinizi gözden geçirin; hedef kitle reklamsız abone olursa reklam erişiminiz daralabilir — alternatif influencer ve sponsorluk modellerini güçlendirin.