Ladakh’da “eyalet” talebi protestosu kanlı bitti — Polis ateşi: En az 3–5 kişi hayatını kaybettiği endişesi

Yayın: 24 Eylül 2025, 17:34 (TSİ) · Okuma süresi: ~3 dakika

Hindistan’ın Ladakh bölgesinde eyalet statüsü talebiyle düzenlenen gösteriler Leh kentinde şiddete dönüştü. Protestocularla polis arasındaki çatışmalarda polis ateşi sonucu ölümler ve çok sayıda yaralı olduğu bildirilirken, resmi makamlar sayıyı henüz netleştirmedi.

Hindistan’ın kuzeyindeki stratejik Ladakh bölgesinde 24 Eylül 2025 günü Leh kentinde düzenlenen “eyalet (statehood)” talebi gösterileri şiddetli çatışmalara dönüştü. Bölgede bulunan aktivistler ve bazı görgü tanıkları, polis ateşi sonucu 3–5 arasında kişinin yaşamını yitirdiğinden endişe edildiğini ancak yetkililerin henüz resmi can kaybını teyit etmediğini bildirdi.

Olayın seyrine genel bakış

Protesto, Ladakh’ın merkezi Leh’de yüzlerce kişinin toplanmasıyla başladı. Göstericiler hükümetten eyalet (federal statehood) statüsü, yerel kontenjanlar ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesini talep ediyordu. Eylemler sırasında bazı grupların taş attığı, araçların ve bir siyasi parti bürosunun (BJP) yakıldığı ve bir polis aracının ateşe verildiği bildirildi. Güvenlik güçleri, kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz, cop ve zaman zaman gerçek ateş kullandığını kabul etti; bazı görgü tanıkları polis ateşi sonucu yaralananların olduğunu aktardı.

Aktivistlerin öne sürdüğü veri ve görgülere göre olaylarda birkaç genç yaşamını yitirdi; Sonam Wangchuk ve Leh Apex Body gibi yerel liderler durumu “trajik” olarak nitelendirdi ve toplantı/konuşma yasakları, huzurun sağlanması çağrıları yapıldı.

Resmi açıklama ve taraflar

• Yetkililer: Bölge yönetimi ile güvenlik birimleri, olayların kontrol altına alınması ve soruşturma başlatıldığını belirtti; resmi ölüm sayısı konusunda ilk açıklamalar temkinliydi. Toplantı ve gösteri yasakları uygulanmaya başladı.

• Aktivistler / Yerel liderler: Gösteriye öncülük eden çevre ve kimlik aktivistleri (ör. Sonam Wangchuk) ile Leh Apex Body temsilcileri, gençlerin polis ateşiyle vurulduğunu iddia ederek 3–5 arasında ölümden endişe ettiklerini açıkladı. Wangchuk’un açlık grevini şiddet sonrası sonlandırdığı bildirildi.

Can kaybı ve yaralılar

• Bağımsız haber ajansları ve görgü tanıkları en az dört kişinin öldüğü yönünde raporlar geçerken, bazı aktivistler ve yerel kaynaklar “3–5 kişi” aralığında endişe duyduklarını söyledi. Resmi makamların henüz net bir sayı teyit etmemesi nedeniyle ölü sayısı farklı kaynaklarda değişiyor.

• Yaralı sayısına ilişkin raporlar “düzineyi aşkın güvenlik görevlisi ve onlarca sivil” ifadesiyle paylaşıldı; bazı medya kuruluşları yaralı sayısını 40–50 civarı olarak verdi.

Neden önemli? Kısa tarihçe ve bağlam

Ladakh, 2019’da Cammu ve Keşmir’den ayrılarak doğrudan merkezi yönetim (Union Territory) statüsüne alınmış, o tarihten beri bölgesel temsil, arazi koruma ve yerel özerklik konuları bölgede gerilim kaynağı olmuştur. Eyalet statüsü talebi, yerel halkın siyasi temsilin güçlendirilmesi, yerel kaynakların korunması ve iş/kontenjan taleplerinin karşılanması amaçlıdır. Bu talepler 2023’ten beri zaman zaman resmi görüşmelerin konusu oldu; hükümet ile yerel liderler arasındaki müzakereler sürüyor.

Ulusal ve uluslararası yankılar

Bölgede yaşanan şiddetin, Hindistan’ın Çin ile sınır bölgesindeki stratejik hassasiyeti ve turizm-ekoloji dengesi üzerindeki etkileri de tartışılıyor. Uluslararası ajanslar olayları geniş ölçüde takip etti ve bölgedeki gerilimin artmasının hem diplomatik hem de insanî yansımaları olabileceği belirtildi.

Sonuç ve beklenen gelişmeler

Olayla ilgili resmi soruşturma başlatılmış durumda; merkezi hükümet yetkilileri ve Ladakh temsilcileri arasında planlanan yeni görüşme tarihleri haber ajanslarınca aktarıldı. Bağımsız soruşturma, adli tabip raporları ve resmi ölüm/yaralı listeleri netleşinceye kadar kesin rakamlar değişebilir. Okurlarımız gelişmeleri takip ediyoruz; resmi açıklamalar geldiğinde güncelleme yapılacaktır.