07 Eylül 2025, 13:15 (TSİ) — Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun talimatıyla Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) aracılığıyla gönderilen yazılı düzenleme kapsamında, uçuş süresine bakılmaksızın her yolcuya en az 200 mililitre içme suyu ücretsiz temin edilmesi zorunlu hale getirildi. Bu karar temel yolcu haklarını güvence altına almayı ve uçuş konforunu artırmayı hedefliyor.

Kararın kapsamı ve nasıl uygulanacak?

SHGM’ye gönderilen talimat tüm ticari yolcu taşımacılığı yapan havayolu işletmelerini kapsıyor. Uygulama iç ve dış hat ayrımı gözetmeksizin geçerli olacak; havayolları kabin ekipleri aracılığıyla veya kalkışta dağıtılacak küçük su şişeleri ya da bardaklarla bu zorunluluğu yerine getirecek. SHGM, uygulamanın takibi ve uygunsuzluk halinde yaptırım uygulama yetkisine sahip olacak.

Neden 200 mililitre belirlendi?

Bakanlık açıklamasında 200 mililitrenin, kabin hijyeni, güvenlik ve dağıtım pratikleri açısından makul bir asgari miktar olarak belirlendiği belirtildi. Uzun süreli susuz kalmanın yolcu sağlığı ve konforu üzerinde olumsuz etkileri olabileceği vurgulandı; karar aynı zamanda yolcu memnuniyetini artırma ve uluslararası iyi uygulamalara uyum amaçlı alındı.

Havayolları ve operasyonel etkiler

Havayolları kısa vadede operasyonel süreçlerini güncellemek zorunda kalacak: kabin ekipleri için su dağıtım şemaları hazırlanacak, ambalaj tedariki yeniden planlanacak. Sürdürülebilirlik kaygıları nedeniyle bazı şirketler tek kullanımlık plastik yerine kağıt/karton bardak veya geri dönüştürülebilir ambalaj tercih edebilir. Ayrıca, uçuş güvenliği ve sıvı kısıtları nedeniyle su dağıtımı büyük olasılıkla kabin içinde yapılacak.

Yolcu hakları ve şikâyet mekanizması

Talimatla birlikte yolcular, uçuş sırasında en az 200 ml su talep etme hakkına sahip olacak. Uygulamanın yerine getirilmediğini düşünen yolcular, havayolu müşteri hizmetleri veya doğrudan SHGM’ye şikâyet iletebilecek; SHGM ihlal durumlarında idari yaptırım uygulayabilir. Bu mekanizma kararın sahada uygulanabilirliğini güçlendiriyor.

Eleştiriler ve akılda kalan sorular

Karar geniş çapta olumlu karşılanırken muhalif görüşler ek maliyetler ve uygulama takibi konusunda yoğunlaşıyor. Ayrıca bazı yolcular 200 ml’nin uzun uçuşlar için yetersiz olabileceğini belirtiyor; havayolları bu tür farklı ihtiyaçları (ör. tıbbi nedenli daha fazla su) dikkate alarak esnek çözümler geliştirebilir.

Sonuç — Ne değişecek?

Kısa vadede iç hat ve kısa uçuşlarda ücretsiz su hizmeti yaygınlaşacak; havayolları buna uyum sağlamak için dağıtım ve tedarik zincirlerini ayarlayacak. Uzun vadede ise bu düzenleme, uçuş esnasında sunulan diğer temel hizmetlerin standartlaştırılmasına yönelik bir başlangıç adımı olarak yorumlanabilir.

ABD’de enflasyon verileri her ay düzenli olarak ABD Çalışma Bakanlığı tarafından açıklanıyor. Ağustos ayına ilişkin TÜFE verisi ise yatırımcıların son dönemde en çok merak ettiği konulardan biri. Peki, Ağustos ayı ABD enflasyon verileri ne zaman açıklanacak?

ABD ENFLASYON VERİLERİ NEDEN ÖNEMLİ?

ABD Merkez Bankası (Fed), faiz kararlarında enflasyon verilerini en önemli gösterge olarak kabul ediyor. Beklentilerin üzerinde gelen bir enflasyon verisi, Fed’in sıkı para politikalarını sürdürme ihtimalini artırırken; beklentilerin altında gerçekleşen veriler ise faiz indirimleri için umut verici bir sinyal olarak değerlendiriliyor.

Bu nedenle açıklanacak olan Ağustos ayı enflasyon oranı, sadece ABD ekonomisi için değil, tüm küresel piyasalar için kritik olacak.

Özellikle yatırımcılar; dolar/TL kuru, altın fiyatları, Borsa İstanbul ve Bitcoin gibi kripto varlıklar üzerindeki olası etkileri yakından takip edecek.

PİYASA BEKLENTİLERİ

Ekonomistler, Ağustos ayı enflasyon verisinde yıllık bazda sınırlı bir gerileme beklerken, çekirdek enflasyonun Fed’in kararlarını şekillendirmede daha belirleyici olacağına dikkat çekiyor.

Eğer veriler beklentilerin altında kalırsa, küresel piyasalarda risk iştahının artması ve gelişmekte olan ülke para birimlerinin değer kazanması muhtemel görünüyor.

Yayın Tarihi: 06 Eylül 2025
Yayın Saati: 12:00 (TSİ)
Okuma süresi: ~3 dakika

Kısa Özet (lead)

Cumhurbaşkanı kararıyla silah ruhsatlarına yapılan düzenleme sonucu, 5 yıllık silah taşıma ruhsatı bedeli 158.000 TL oldu. Aynı karar kapsamında bulundurma ruhsatı 50.565 TL’ye, yivsiz tüfek ruhsatnamesi ise 1.225 TL’ye yükseltildi. Yeni tarifeler Resmî Gazete’de yayımlandı; düzenleme yayımını izleyen gün yürürlüğe girecek.

Detaylar

• Ne değişti? Cumhurbaşkanı Kararı (Karar Sayısı: 10362) ile Harçlar Kanunu’na bağlı maktu harç tutarları yeniden belirlendi. Buna göre yıllık silah taşıma ruhsatı maktu harcı 31.600 TL olarak belirlendi; 5 yıllık toplam maliyet böylece 158.000 TL oldu.

• Bulundurma ve diğer ruhsatlar: Silah bulundurma ruhsatı (5 yıl) tutarı 50.565 TL olarak açıklandı. Özel kanuna göre verilen yivsiz tüfek ruhsatnamesi harcı ise 1.225 TL’ye çıktı.

• Yürürlük tarihi: Kararda yer alan hükümlere göre düzenleme, Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihi izleyen gün yürürlüğe girecek. Haber kaynaklarının aktardığına göre yeni tutarlar uygulamaya 7 Eylül 2025 itibarıyla girecek.

Neden önemli?

Bu değişiklik, ruhsat sahibi olmak isteyen vatandaşların yıllık ve 5 yıllık maliyetlerinde ciddi artış anlamına geliyor. Özellikle silah taşıma ruhsatı için yıllık maktu harç neredeyse iki katına çıktığı için (mevcut dönemle karşılaştırıldığında) bireysel silah edinme kararlarını ve başvuru hacmini etkileyebilir. Ayrıca avcılık, spor atıcılığı ve kamu güvenliğiyle ilgili mali planlamada da değişikliklere yol açması bekleniyor.

Ne yapmalı? (Kısa öneriler)

• Halihazırda ruhsatı bulunanlar: Mevcut ruhsatlarda otomatik bir iptal veya geri çekme olmaz; ancak yenileme veya yeni başvuru planlayanların yeni tarife kapsamında finansman hazırlaması gerekecek.

• Yeni başvuru düşünenler: Başvuruların maliyetini ve yürürlük tarihini göz önünde bulundurarak planlama yapın.

• Kurumlar/dernekler: Avcı ve spor kulüpleri gibi sivil toplum kuruluşları üyelerini bilgilendirmeli ve olası etki analizi yapmalı.
  (Genel tavsiye — kaynaklar kararın içeriğini ve yürürlük tarihini yayınladı.)