Açıklama:
ABD Başkanı Donald Trump’ın “İran uranyum zenginleştirmeye devam ederse yeniden vururuz” tehdidine, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi’den kapsamlı cevap geldi. Yeni düzenlemeyle IAEA işbirliği Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi kanalıyla yürütülecek; zenginleştirme hakkı tanınmayan hiçbir anlaşma kabul edilmeyecek.

Giriş

Ortadoğu’daki tansiyonu yeniden yükselten gelişmelerin merkezinde, 12 günlük İsrail–İran gerilimi sırasında dile getirilen tehditler ve karşılıklı açıklamalar yer alıyor. ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın nükleer faaliyetlerini “durmazsanız yeniden vururuz” sözleriyle sert bir dille uyarmıştı . Buna karşılık, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, uluslararası arenaya yaptığı açıklamada, IAEA ile işbirliğini tamamen sonlandırmamakla birlikte bundan sonra tüm süreçleri Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi aracılığıyla yürüteceklerini duyurarak tansiyonu daha da artırdı .

Trump’ın “Yeniden Vururuz” Tehdidi

Beyaz Saray’da düzenlenen basın toplantısında konuşan Trump, “İran uranyum zenginleştirmeye devam ederse yeniden vururuz” ifadeleriyle Tahran yönetimine net bir mesaj iletti. Basın mensuplarının “İran’a tekrar saldırı ihtimali var mı?” sorusuna ise “Kesinlikle… Hiç şüpheniz olmasın” yanıtını vererek bölgede olası askeri müdahale görüntülerini akıllara getirdi .

İran’ın Resmi Tepkisi ve Yeni Düzenleme

Erakçi, Tahran’da yabancı ülkelerin büyükelçileriyle düzenlenen diplomatik toplantıda, İran Meclisi’nin çıkardığı yasaya atıfta bulunarak, “IAEA ile işbirliğimizi askıya almayı zorunlu kılan yasal düzenlemeye rağmen ortaklık tamamen bitmiş değil” ifadesini kullandı . Bu kapsamda, müfettişlerin ülkeyi terk etmesine rağmen nükleer tesislerdeki denetimler Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi gözetiminde sürdürülecek.

Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi’nin Rolü

Yeni kararlarla birlikte, IAEA’nın talepleri artık doğrudan hükümet yerine Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi tarafından ele alınacak. Erakçi, “Her talep, İran’ın ulusal çıkarları doğrultusunda ayrı ayrı incelenecek ve yanıtlanacak” diyerek merkezi kontrol mekanizmasının güçlendirileceğini vurguladı Bu adım, Tahran’ın dış baskılara karşı elini daha da güçlendirmeyi amaçlıyor .

Zenginleştirme Hakkının Vazgeçilmezliği

Erakçi, İran’ın zenginleştirme hakkının tanınmadığı hiçbir anlaşmayı kabul etmeyeceğini net bir dille ifade etti: “Nükleer müzakerelerde, İran halkının zenginleştirme hakkı da dahil tüm haklarına tam saygı gösterilmelidir” . Bu kararlılık, Mayıs 2018’de ABD’nin nükleer anlaşmadan çekilmesinin yarattığı hukuki boşluğun doldurulması niyetini de gösteriyor .

ABD’den Sert Kınama: “Kabul Edilemez”

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce ise İran’ın IAEA ile işbirliğini askıya alma kararını “kabul edilemez” olarak nitelendirdi. Bruce, “Tahran’ın barış ve refah yolunu seçme fırsatını boşa çıkaracak adımlar atması kaygı verici” açıklamasını yaptı . Ayrıca, İran’ın yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum stoklaması üzerinde durarak bölgesel güvenliği tehdit ettiğini savundu .

Bölgesel ve Uluslararası Etkiler

Bu gelişmeler, İsrail’in doğalgaz sahalarına yönelik son vuruşlarının ardından daha da kritik bir boyut kazandı. İsrail-İran hattındaki gerilim, enerji arz güvenliğinden deniz ticaret yollarına kadar geniş bir yelpazede risk oluşturuyor . Uzmanlar, Tahran’ın IAEA işbirliğini tamamen sonlandırmama niyetinin, yeni yaptırım dalgalarını engellemeye yönelik diplomatik bir manevra olarak değerlendiriyor .

Sonuç

Trump’ın “yeniden vururuz” tehdidi ve İran’ın “industrial ölçekte zenginleştirme hakkı” vurgusuyla şekillenen yeni kriz, nükleer müzakerelerin geleceğini belirsizleştiriyor. Tahran’ın Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi üzerinden yürüteceği işbirliği, hem diplomatik hem de teknik düzeyde süreci karmaşıklaştırırken, ABD ve diğer Batılı ülkelerle ilişkileri de derin bir çıkmaza sokuyor. Bölgesel aktörlerin ve uluslararası kurumların izleyeceği adımlar, önümüzdeki dönemde gerilimin tırmanmasını veya yumuşamasını belirleyecek.

Açıklaması

“ABD’nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack, ‘SDG eşittir YPG ve PKK’ diyerek Suriye’deki terör unsurlarının entegrasyon sürecine ilişkin çarpıcı bir değerlendirme yaptı. Detaylar ve uzman yorumları bu makalede.”

Giriş

11 Temmuz 2025 tarihinde CNN Türk Washington Temsilcisi Yunus Paksoy’un sorularını yanıtlayan ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Suriye Demokratik Güçleri (SDG), YPG ve PKK arasındaki ilişkinin ayrılmaz bir bütün olduğunu vurguladı. Barrack’ın “SDG eşittir PKK demektir” açıklaması, hem Türkiye hem de bölgesel denge açısından önemli yankılar uyandırdı

1. Tom Barrack Kimdir?

• Görev Tanımı: Tom Barrack, ABD’nin Ankara Büyükelçisi olarak aynı zamanda Suriye Özel Temsilcisi unvanını taşıyor.

• Kariyer Özeti: Uzun yıllar uluslararası yatırım ve diplomasi alanında çalışmış, Suriye konusundaki uzmanlığı ve Trump dönemindeki bağlarıyla dikkat çekmiş bir isim.

2. Açıklamanın İçeriği ve Bağlamı

• Temel İfade: Barrack, SDG terimini kullanarak YPG’yi ve dolayısıyla PKK’yı kastettiğini; “SDG dediğiniz YPG’dir, YPG de PKK’dır” sözleriyle netleştirdi.

• Silah Bırakma ve Entegrasyon: Açıklamada ayrıca PKK’nın “şu anda silah bırakmaya başladığı” ve YPG’nin Suriye ordusuna entegre edilmesi sürecinde adım atması gerektiği belirtildi.

• Suriye’nin Birliği: Barrack, “Tek bir Suriye, tek ordu, tek hükümet” çerçevesinin önemini vurgulayarak, federal bir yapıyı Türkiye için de bölünme riski olarak değerlendirdi.

3. Türkiye–ABD–Suriye İlişkilerine Etkisi

• Türkiye’nin Güvenlik Endişeleri: Türkiye, PKK’yı doğrudan Türkiye’ye yönelik terör tehdidi olarak görüyor. Barrack’ın eşitlemesi, Ankara’nın Beklentileriyle örtüşür nitelikte.

• ABD’nin Denge Politikası: Washington, SDG/YPG ile IŞİD’e karşı ortaklık yaptı; ancak artık bu ortaklığın siyasi zemine taşınması konusunda tereddütler var.

• Bölgesel Yansımalar: Açıklama, Şam’ın SDG entegrasyonuna karşı duruşu ve Rusya–Türkiye–ABD ekseninde yeni müzakerelerin fitilini ateşleyebilir

4. Uzman Görüşleri

• Analist Yorumu: Bölge uzmanları, Barrack’ın söyleminin hem Washington’un Suriye politikalarında netlik arzusu hem de Ankara baskısına yanıt mahiyetinde olduğunu belirtiyor.

• Siyasi Riskler: Bu tanımlama, PKK/YPG unsurlarının statüsüne ilişkin Türkiye ve ABD arasında yeni gerilim alanları oluşturabilir.

5. Sonuç ve İlerleyen Süreç

Tom Barrack’ın “SDG = YPG = PKK” ifadesi, Suriye’nin kuzeyindeki geleceğe dair belirsizlikleri artırırken Türkiye–ABD ilişkilerinde de sahadaki dinamikleri yeniden şekillendirecek görünüyor. Önümüzdeki dönemde Şam yönetimiyle müzakereler, YPG’nin silah bırakma adımları ve uluslararası denetim mekanizmaları takip edilecek kritik başlıklar arasında yer alacak.

Açıklaması
11 Temmuz 2025’te Kuzey Irak’ta düzenlenen sembolik silah bırakma töreni, New York Times ve Washington Post başta olmak üzere ABD medyasında “Türkiye’nin en büyük iç güvenlik sorunu çözülebilir” yorumlarıyla geniş yer buldu.

Giriş

11 Temmuz 2025’te Irak’ın Süleymaniye kenti yakınlarındaki Jasana mağarasında PKK militanları, dört buçuk on yıllık silahlı mücadeleye sembolik bir nokta koyarak silahlarını büyük bir kazan içinde yakarak teslim etti. Türkiye, Irak ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nden yüksek düzeyli yetkililerin katıldığı törende, silah bırakma kararının “geri dönülemez bir barış adımı” olduğu vurgulandı.

ABD Basınında Yankılar

PKK’nın aldığı bu kritik kararı, ABD medyası da yakından izledi. New York Times ve Washington Post, gelişmeyi manşetlerine taşıyarak Türkiye’nin en uzun süredir çözülemeyen iç güvenlik sorununa dair umut verici bir adım olarak yorumladı .

New York Times’ın Değerlendirmesi

New York Times, “Türkiye’nin en büyük iç güvenlik problemi çözülebilir. PKK silahlarını Türkiye ile barış için yaktı. Eğer başarıya ulaşırsa Erdoğan için büyük bir siyasi başarı olur” ifadeleriyle sürecin hem bölgesel hem de uluslararası düzeyde siyasi yansımalarına işaret etti .

Washington Post’un Yorumu

Washington Post ise törene “PKK sembolik bir seremoniyle silah bıraktı” başlığı altında yer verdi ve “Demokratik adımlar atılması sürecin devamını sağlayacak” yorumunda bulunarak, silahsızlanmanın kalıcı barışın tesisinde bir dönemeç olduğuna dikkat çekti .

Sürecin Olası Yansımaları

1. Diplomatik İlişkiler: ABD’nin konuya olumlu yaklaşımı, Türkiye-ABD ilişkilerinde yeni iş birliği fırsatlarını gündeme getirebilir.

2. Bölgesel Güvenlik: Sembolik adım, Suriye’deki PKK bağlantılı gruplar ve Irak Kürdistanı’ndaki güvenlik dengeleri üzerinde etkili olabilir.

3. İç Politika: Türkiye’de barışçıl çözüme yönelik beklentileri yükseltirken, muhalefet ve sivil toplumun süreçte rol almasını güçlendirebilir.

Sonuç

PKK’nın silah bırakma kararı, hem Türkiye hem de uluslararası aktörler nezdinde dikkatle karşılanıyor. ABD basınının olumlu yaklaşımları, sürecin meşruiyetini ve uluslararası desteğini pekiştiriyor. Önümüzdeki aylarda yasal entegrasyon, toplumsal uzlaşı mekanizmaları ve sınır ötesi güvenlik iş birliklerine dair somut adımlar takip edilecek. Bu adımların başarısı, bölgesel barış ve Türkiye-ABD ilişkilerinin geleceği açısından kritik öneme sahip olacaktır.