İki saatlik yasak radyo yayını: Dinleyen hapse girebilir

İki saatlik yasak radyo yayını: Dinleyen hapse girebilir

FATİHDOGANMEDYA | Haber Merkezi — Seul
25 Kasım 2025, 11:00 (TRT) · Okuma süresi: 4 dakika

Seul merkezli Özgür Kuzey Kore Radyosu (Free North Korea Radio) uzun yıllardır Kuzey Kore’ye gerçek zamanlı haber ulaştırmaya çalışıyor. Radyo yayını dinlemenin Kuzey Kore’de ağır cezalar doğurabildiği; büyük dış yardımla finanse edilen yayınların son dönemde azalması ise bu çabaları daha kritik hale getirdi. Örgütün başında bulunan Lee Si-young, son gelişmeler nedeniyle görevini “kriz” içinde gördüğünü söylüyor.

Haber metni

Seul merkezli Özgür Kuzey Kore Radyosu (Free North Korea Radio), kısa dalga ve dijital yollarla Kuzey Kore içindeki halka ulaşmaya çalışan en köklü sivil girişimlerden biri. Radyonun başındaki Lee Si-young, yaklaşık 20 yıldır, rejimin kapattığı bilgi kanallarının yerine gerçek zamanlı haber ve temel bilgiler ulaştırmak için çalıştığını belirtiyor. Ancak bu yayınların Kuzey Kore içinde dinlenmesi yasak ve yakalanan kişiler ağır yaptırımlarla karşılaşabiliyor; bazı vakalarda hapis cezaları verildiği rapor ediliyor.

Neden ‘kritik’ döneme girildi?

Uluslararası ve devlet destekli büyük yayın kuruluşlarının Kuzey’e yönelik kısa dalga/özel yayınlarında son dönemde azalma meydana geldi. ABD ve Güney Kore kaynaklı bazı fon ve politika değişiklikleri, yıllardır verilen desteklerin kesilmesine ve radyo yayınının azalmasına yol açtı. Bu gelişme, sivil ve bağımsız yayıncıların yükünü artırıyor; Özgür Kuzey Kore Radyosu gibi küçük ekipler seslerini sürdürmek için daha fazla risk alıyor.

Yayın teknikleri ve riskler

Özgür Kuzey Kore Radyosu kısa dalga (shortwave) yayınlarının yanı sıra, kayıtlı programları USB bellek, SD kart ve diğer cihazlarla sınır ötesine ulaştırma çabalarına da destek veriyor. Rejim tarafından yabancı yayınlara erişim “yasadışı” kabul edildiği için, yakalanan dinleyiciler sık sık baskı, soruşturma ve hapisle karşılaşıyor; uygulama ve cezaların niteliği yerel güvenlik organlarının takdirine göre değişiyor. Uzmanlar, bilgi akışının psikolojik ve toplumsal etkisinin büyük olduğunu vurguluyor.

Kurumsal arka plan — kurucudan devralma

Özgür Kuzey Kore Radyosu’nun kurucularından biri olarak bilinen Kim Seong-Min gibi figürlerin çalışmaları, istisnai bir aktivizm geleneği yarattı. Yakın zamanda Kim Seong-Min’in ölümü ve bazı büyük desteklerin geri çekilmesi, istasyonun sürdürülebilirliğini tehdit eden gelişmeler arasında gösteriliyor; istasyonun liderliğini Lee Si-young sürdürüyor ve ekip misyonunu devam ettirme kararlılığında.

Ne değişebilir?

• Eğer dış destek tamamen durursa, kısa dalga ve sınır ötesi medya erişimi daha da daralacak; içerik üreticileri dah küçük, daha hedefli ve yaratıcı yollar denemek zorunda kalacak.

• Rejim kontrolü ve yaptırımlar devam ettiği sürece dinleyiciler hâlâ ciddi risk taşıyor; uzmanlar, bilgi ulaştırmanın hâlâ “hayati” olduğunu savunuyor.

Uzman yorumu

Sivil toplum ve medya uzmanları, dışarıdan gelen bilginin Kuzey Kore toplumunda “farkındalık” yarattığını; bunu durdurmanın hem insani hem stratejik sonuçları olacağını belirtiyor. Öte yandan, haberlere ulaşmanın bireyler açısından risk taşıması, aktivistlerin yöntemlerini sürekli evrimleştirmesini gerektiriyor.

Notlar / Kaynakların öne çıkan maddeleri

• Lee Si-young’in Seul merkezli Free North Korea Radio’yu yönettiği ve kurumun yaklaşık 20 yıldır faaliyet gösterdiği bilgisi.

• Kuruculardan Kim Seong-Min’in istasyon tarihindeki rolü ve yakın dönemdeki ölümü.

• Kuzey Kore’de yabancı yayınları dinlemenin yasak olduğu, radyo jamming ve yaptırımlar uygulandığına dair uluslararası analizler.

• Büyük kurum/finansman değişikliklerinin dış yayının ölçeğini küçülttüğüne dair raporlar.