ABD Hazine Bakanı Scott Bessent: “Çin, TikTok transfer anlaşmasını onayladı” — Anlaşma haftalar/aylar içinde ilerleyebilir

Tarih: 31 Ekim 2025
Saat: 00:25 (UTC) — haber derlemesi
Okuma süresi: ~3 dakika

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Çin’in kısa video platformu TikTok’un ABD operasyonlarının devrine ilişkin transfer anlaşmasını onayladığını söyledi. Bessent, uygulamanın devrinin önümüzdeki haftalar ve aylar içinde ilerlemesini beklediğini belirtti. Gelişme, TikTok’u çevreleyen yaklaşık 18 aylık belirsizliğe işaret ediyor ve sürecin tamamlanması için ABD ve Çin liderlerinin onayına ilişkin beklentiler sürüyor.

Detaylı Haber İçeriği

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, yaptığı açıklamada Çin yönetiminin TikTok’un ABD operasyonlarının devrine ilişkin hazırlanan transfer anlaşmasını onayladığını ifade etti. Bessent, anlaşmayla ilgili diğer detaylar konusunda sınırlı bilgi verdi ancak “önümüzdeki haftalarda ve aylarda bunun ilerlemesini beklediğini” söyledi.

Bessent’in sözleri, Başkan Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında planlanan veya gerçekleşen görüşmelerin ardından geldi. Beyaz Saray yetkilileri de anlaşmanın Güney Kore’de yapılacak veya yapılan zirvede nihai hale getirilebileceğine işaret etmişti; bu yüzden liderler arası görüşme ve onay sürecinin önemi vurgulanıyor.

Neden önemli?

• Yasal arka plan: 2024’te Kongre tarafından geçirilen ve TikTok’un ABD varlıklarının elden çıkarılmasını zorunlu kılan yasa ile başlayan süreç, uygulamanın ABD’deki geleceğini belirleyecek bir dizi düzenleyici adımı tetikledi. Bu yasal çerçeve, uygulamanın ABD kullanıcı verilerine ilişkin güvenlik endişelerini gidermeyi amaçlıyor.

• Mülkiyet ve yönetim: Haber kaynakları, anlaşma kapsamında TikTok’un ABD operasyonlarının ABD ve uluslararası yatırımcılara devredileceğini; ByteDance’in ise nispeten daha az payla kalabileceğini, yeni yönetim kurulunda ABD’li çoğunluğun sağlanmasının hedeflendiğini aktarıyor. Anlaşma koşullarında algoritma erişimi ve denetim gibi hassas konuların nasıl ele alındığına dair tartışmalar devam ediyor.

Süreç nasıl ilerleyecek?

Bessent’in belirttiği takvime göre süreç teknik ve düzenleyici onayların tamamlanmasına bağlı olarak haftalar — aylık bir zaman diliminde ilerleyebilir. Taraflar arasındaki nihai onaylar ve varsa ek düzenleyici şartlar sürecin hızını belirleyecek.

Uzman ve siyaset tepkileri

Bazı Kongre üyeleri ve güvenlik uzmanları, algoritmanın lisanslanması ve veri akışlarının kontrolü gibi meselelerde hâlâ endişe taşıyor. Bu konular çözüme ulaşmadan tam güvenlik garantileri verildiğini söylemek zor; dolayısıyla pazarlık masasında teknik denetim ve sürekli gözetim mekanizmaları önemli tartışma başlıkları olmaya devam ediyor.

Arka Plan (Kısa)

TikTok, sahibi Çin merkezli ByteDance nedeniyle uzun süre ABD’de ulusal güvenlik tartışmalarının odağındaydı. 2024–2025 arasında çıkan yasalar, yürütme kararları ve ikili müzakereler sonucunda bir çözüm arayışı hızlandı. Bu süreçte farklı idareler ve yasama organları, uygulamanın nasıl denetleneceği ve mülkiyet yapısının nasıl yeniden düzenleneceği konusunda farklı tutumlar sergiledi.

Bilim insanlarını şaşkına çeviren yıldızlararası cisim 3I/ATLAS, Güneş’in arkasından çıkarak yeniden gözlemlenebilir hale geldi.

Nesne, 29 Ekim’deki Güneş’e en yakın geçişini gerçekleştirdi ve olağanüstü bir şekilde parladı.

NASA’nın üç farklı uzay aracından alınan veriler, parlaklığının tipik kuyrukluyıldızlardan yedi kat daha hızlı arttığını ortaya koydu.

BİLİM İNSANLARI ŞAŞKIN: BU KADAR HIZLI PARLAMA BEKLENMİYORDU

ABD Deniz Araştırma Laboratuvarı ve Arizona’daki Lowell Gözlemevi’nden araştırmacıların yürüttüğü çalışma, gizemli ziyaretçinin farklı doğasını gözler önüne serdi.

Bilim insanları, “3I/ATLAS’ın Güneş’e yaklaşırken gösterdiği hızlı parlama, Oort Bulutu kökenli çoğu kuyruklu yıldızın parlama oranını fazlasıyla aşıyor. Sebebi hala belirsiz.” dedi.

KIRMIZIDAN MAVİYE GİZEMLİ DÖNÜŞÜM

En dikkat çekici değişimlerden biri, 3I/ATLAS’ın renginin kızıldan maviye dönmesi.

Uzmanlar, bunun yalnızca Güneş ışığının yansımasıyla açıklanamayacağını belirtiyor. Mavi parıltının, karbon molekülleri ve diğer gaz bileşenlerinden kaynaklandığı tahmin ediliyor.

UZAY GÖZLEMLERİ: DEV BİR MAVİ HALE

NASA’nın uzay araçları, 3I/ATLAS’ın çevresinde, yaklaşık 300 bin kilometre genişliğinde parlak bir gaz halesi gözlemledi.

 Bu halenin, aylar önce gözlenen karbondioksit bulutuna benzer olduğu belirtildi.

KASIM VE ARALIK’TA YENİDEN GÖRÜLECEK

Bilim insanları, 3I/ATLAS’ın Kasım ve Aralık aylarında alacakaranlık ve gece gökyüzünde yeniden görünür olacağını, bu sayede yer teleskoplarıyla çok daha detaylı incelenebileceğini belirtiyor.

Araştırmacılara göre 3I/ATLAS’ın olağanüstü parlaması, karbondioksit ve su gibi gazların alışılmadık aktivitelerinden veya cismin çekirdeğindeki benzersiz kimyasal özelliklerden kaynaklanıyor olabilir.

Dünyanın en büyük çip üreticisi Nvidia’nın hisse fiyatı, TSİ 16.35’te yüzde 4’ün üzerinde değer kazanarak 210,80 dolara yükseldi.

Hisselerindeki yükselişle Nvidia’nın piyasa değeri 5,1 trilyon dolara ulaşırken, Nvidia bu eşiği aşan ilk şirket oldu.

EN DEĞERLİ ŞİRKET LİSTESİNDE İLK SIRADA

Dünyanın en değerli şirketleri listesinde ilk sırada yer alan Nvidia’yı, 4,03 trilyon dolarlık piyasa değeriyle Microsoft ve 4 trilyon dolarlık piyasa değeriyle Apple takip ediyor.

Nvidia Üst Yöneticisi (CEO) Jensen Huang, dün şirketin yazılım geliştiricileri, mühendisleri, araştırmacıları ve bilgi teknolojileri uzmanlarını bir araya getirdiği etkinliğinde, yapay zeka alanındaki yeni atılımlarını anlatmıştı.

ABD Enerji Bakanlığı ile işbirliği yaparak 7 yapay zeka süper bilgisayarı inşa edileceğini duyuran şirket, yapay zeka çiplerine yönelik 500 milyar dolarlık sipariş beklendiğini bildirmişti.

Finlandiya merkezli telekomünikasyon ekipmanları üreticisi Nokia’ya 1 milyar dolarlık yatırım yapacağını açıklayan şirket, Palantir Technologies, Uber, Eli Lilly ve Oracle gibi şirketlerle de işbirliklerini duyurmuştu.

Nvidia’nın piyasa değeri, yapay zeka çiplerine olan yüksek taleple geçen yıl şubat ayında ilk kez 2 trilyon doları, haziran ayında 3 trilyon doları ve temmuzda 4 trilyon doları aşmıştı.