Açıklaması
1 Temmuz 2025’te sızdırılan ses kaydında bir Rus hava savunma subayının Azerbaycan yolcu uçağını kasıtlı hedef alması için “düşürün” talimatı verildiği iddiası yer alıyor. Detaylar, tepkiler ve uluslararası boyut bu makalede…

Giriş: Dünyanın Konuştuğu Ses Kaydı

1 Temmuz 2025’te isimsiz bir paketle dünya gündemine düşen ses ve video kayıtları, Bakü–Moskova gerilimini yeniden alevlendirdi. Azerbaycan Havayolları’na (AZAL) ait yolcu uçağının Rus hava sahasına yaklaşırken kasıtlı olarak düşürüldüğünü öne süren bu ses kaydı, dünyada büyük yankı uyandırdı

Olayın Perde Arkası

• Tarih ve Yer: Kayıt, 1 Temmuz’da, Kazakistan’ın Aktau kenti civarında düşen AZAL uçağı sonrasına tarihleniyor.

• Gönderen: Haber merkezlerine “Minval Politika” aracılığıyla iletildiği iddia edildi.

• İçerik: Rus hava savunma subayı olarak tanımlanan Yüzbaşı Dmytro Paladichuk, emri telefonla alıp “Ateş!” komutunu veriyor

Ses Kaydının Kritik Anları

1. Koordinat Güncellemesi:

   “Azimut 338, menzil 7.000, yükseklik 490, hız 118, yön 230…”

2. Görüş Şartları:

   “Çok yoğun sis nedeniyle hedef optik olarak görülemiyordu, bunu komutanlığa bildirdim.”

3. Ateş Emri ve İki Füze Atışı:

   “Ateş! Bir kez daha ateş. Ateş var.”

4. Vurgu: Kayıtta iki farklı füze atıldığı ve şarapnel parçalarının uçağa isabet ettiği belirtiliyor.

Kayıtların Güvenilirliği ve Uzman Görüşleri

• Minval Politika’ya göre, gönderilen üç sesli mesaj içeriği “oldukça gerçekçi” bulunuyor.

• Bağımsız analistler, sinyal parazitleri ve konuşma tonları üzerinden kaydın manipülasyona uğrama ihtimalinin düşük olduğuna dikkat çekiyor.

• Militarist kaynaklar, bu tür koordinat ve izleme verilerinin yalnızca ileri seviye hava savunma sistemlerinde kullanılabildiğini vurguluyor.

Uluslararası Tepkiler ve Siyasi Yansımalar

1. Azerbaycan Hükümeti: Kayıtla ilgili resmi bir açıklama yaparak, “uluslararası hukuk ihlali” suçlamasında bulundu.

2. Ukrayna Desteği: Devlet Başkanı Zelenskiy, “Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü ve bölgesel istikrarına tam destek” mesajı yayımladı

3. Rusya’dan Sessizlik: Moskova yönetimi henüz kayıt hakkında resmi bir yorum getirmedi.

4. NATO ve AB: Gerginliği azaltmaya yönelik çağrılar yapıldı, “gerçeklerin derhal ortaya çıkması” talebi yinelendi.

Olayın Tarihi ve Hukuki Boyutu

• Uçak Kazası Tarihi: 29 Aralık 2024’te Bakü’de düzenlenen cenaze töreni, olayı hatırlattı

• Uluslararası Hukuk: Hava sahası ihlalleri ve sivil uçaklara yönelik saldırılar 1944 Chicago Konvansiyonu’na aykırı kabul ediliyor.

• Araştırma Süreci: Dış denetçiler, hem uçuş verileri kaydedicileri (FDR, CVR) hem de Rus hava savunma verilerini incelemeye başladı.

Sonuç ve Gelecek Senaryoları

Bu ses kaydı iddiası, Azerbaycan–Rusya ilişkilerindeki gerilimi tırmandırma potansiyeline sahip. Olayın gerçekliği teyit edildikçe, hem bölgesel güvenlik hem de uluslararası hukuk normları kapsamında yeni yaptırımlar ve diplomatik krizler gündeme gelebilir. Haber takibimiz devam edecek.

Açıklaması:
Sakarya Hendek’te sağlık eğitimi olmayan bir kadının sosyal medyada paylaştığı sokak kedilerine izinsiz iğne videosu, hem hayvanseverleri hem de veteriner hekimleri ayağa kaldırdı. Uzmanlar, bu tür müdahalelerin hem hayvan hem de insan sağlığı riskini artırdığını vurguluyor.

Olayın Perde Arkası

Sakarya’nın Hendek ilçesinde yaşayan, sağlık eğitimi olmayan bir kadının sosyal medya hesabında “hasta sokak kedilerine tedavi amaçlı iğne yaptığını” iddia ettiği videolar yayınlandı. Görüntülerde, kadının kedilere herpes virüsü tedavisi için antibiyotik enjeksiyonu uyguladığı anlatılıyor; ancak antibiyotiklerin virüslere etkisi olmadığı biliniyor

Hayvanseverlerden ve Uzmanlardan Büyük Tepki

Videolar, kısa sürede çok sayıda hayvansever tarafından paylaşılıp kınandı. Sakarya Veteriner Hekimler Odası Başkanı Volkan Toker, “Veteriner hekim olmayan hiç kimse hayvanlara tedavi veya koruyucu hekimlik uygulamaları gerçekleştiremez. İddia edildiği gibi hayvanseverlik adı altında hem hayvan hem de insan sağlığını risk altına sokamaz” diyerek yasal sürecin başlatıldığını duyurdu .

Uzman Görüşü: “Rastgele İğne, Büyük Risk”

Emekli Algoloji Uzmanı Prof. Dr. Nebahat Bulut da sosyal medyadan yaptığı açıklamada şu uyarılarda bulundu:

• “Kafasına göre ilaç enjeksiyonu yapan kişinin herhangi bir sağlık eğitimi olmadığı çok açık.”

• “‘İyne’ dediği ‘iğne’; ‘asgari’ dediği ‘ascaris’ (barsak solucanı). Herpes virüsü için antibiyotik kullanmak, virüslere etki etmez.”

• “Bu durum hem sokak hayvanları hem de halka yönelik ciddi bir halk sağlığı tehdidi oluşturuyor. Yaptığı sıvıların içeriği bilinmiyor; temin belgeleri şeffaf değil. İvedilikle müdahale edilmeli.”

Hem Hayvan Hem İnsan Sağlığı Tehlikede

• Hayvan Sağlığı: Onaylı veteriner hekimin dışında yapılan enjeksiyonlar, kedilerde enfeksiyon riskini ve ilaç direncini artırabilir.

• İnsan Sağlığı: Kullanılan ilaçların içeriğinin belirsiz olması, hem dokunma yoluyla hem de çevresel kontaminasyonla insanlara zarar verebilir. Ayrıca antibiyotiklerin yanlış kullanımı, toplumda antibiyotik direncini körükleyebilir.

Yasal Süreç ve Beklenen Adımlar

1. Soruşturma Başlatıldı: Sakarya Veteriner Hekimler Odası’nın şikayeti üzerine yetkili savcılık tarafından idari ve ceza davaları açılacak.

2. İdari Para Cezaları: Yetkisiz veterinerlik uygulayan kişiye, 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu kapsamında ağır para cezaları ve meslekten men cezası verilebilir.

3. Toplumsal Farkındalık: Belediyeler ve hayvan hakları dernekleri, “kısırlaştır – aşıla – yerinde yaşat” programlarını daha aktif tanıtmalı.

Sonuç
Sokak hayvanlarının bakımında ve tedavisinde yalnızca yetkili veteriner hekimlerin devreye girmesi gerekiyor. Herhangi bir merhamet niyetiyle bile yapılsa, izinsiz ve uzman olmayan müdahaleler hem hayvan hem de insan sağlığını tehdit eder. Bu olay, toplumsal bilinçlenmenin ve yasal düzenlemelerin önemini bir kez daha gözler önüne serdi.

Karar vericiler, yetkili kurumlar ve hayvanseverlerin ortak çabasıyla, sokak hayvanlarının güvenli ve etik bakım standartlarına uygun olarak yaşaması sağlanmalıdır.