Kamuda hastane, üniversite, bakanlık, demiryolları, karayolları, üretim santralleri ve hastanelerle birlikte birçok kurumda işçi statüsünde yer alanlar toplu sözleşme zammını bekliyor. Hükümet ilk teklifte 2025 yılının ilk 6 ayı için yüzde 16, ikinci 6 ayı için ise yüzde 8 zam teklifi yapmıştı. Bu teklifin ardından uzlaşı çıkmazken ikinci teklif ise bu yılın  ilk 6 ayı için yüzde 17 ikinci 6 ay yüzde 10 olarak duyuruldu. Bu teklifin ardından Hak-İş ve Türk-İş’ten açıklamalar peş peşe gelirken taleplerin karşılanmadığı ifade edildi. Bakan Işıkhan ise üçüncü teklifin yapılacağını ifade etmişti. Peki Kamu işçisi toplu sözleşme zammı yeni teklif açıklandı mı? İşte, görüşmelerde son durum…

ABD Merkez Bankasının (Fed) son toplantısına ilişkin tutanaklar, Fed yetkililerinin çoğunun bu yıl politika faizinin düşürülmesinin uygun olacağını değerlendirdiğini, bazı yetkililerin ise enflasyon riskleri dolayısıyla faiz indirimi düşünmediğini ortaya koydu.

Fed, Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) 17-18 Haziran’da düzenlenen toplantısına ilişkin tutanakları yayımladı.

Politika faizinin beklentiler doğrultusunda yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit tutulduğu son toplantının tutanakları, Fed yetkililerinin, ABD’nin ticaret, maliye, göç ve düzenleyici politikalardaki değişiklikler dolayısıyla ekonomik belirsizliğin yüksek olduğunu düşündüğünü gösterdi.

Tutanaklarda, reel gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) büyümesi ve istihdam tahminleri etrafındaki risklerin hala aşağı yönlü olduğunun değerlendirildiği ancak resesyon riskinin daha az görüldüğü aktarıldı.

“TARİFELER YUKARI YÖNLÜ RİSKLER YARATIYOR”

Fed yetkililerinin tarifelerin fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı yaratabileceğini belirttiği kaydedilen tutanaklarda, ancak birçok yetkilinin artan tarifelerin etkisinin nihai mal fiyatlarına yansımasının zaman alabileceğini düşündüğü vurgulandı.

Tutanaklarda, “Yetkililerin çoğu, tarifelerden kaynaklanan enflasyon üzerindeki yukarı yönlü baskının geçici veya mütevazı olabileceğini, orta ve uzun vadeli enflasyon beklentilerinin iyi çıpalanmış olduğunu veya ekonomik faaliyet ve iş gücü piyasası koşullarında bir miktar zayıflama meydana gelebileceğini belirterek, bu yıl federal fon oranı için hedef aralığında bir miktar indirimin muhtemelen uygun olacağını değerlendirdi” ifadelerine yer verildi.

Birkaç yetkilinin verilerin beklentileri doğrultusunda gelişmesi halinde, gelecek toplantıda politika faizi için hedef aralığında bir indirimi değerlendirmeye açık olacağı aktarılan tutanaklarda, bazı yetkililerin ise enflasyona yönelik yukarı yönlü riskler ve ekonominin dirençli kalacağına yönelik beklentileri dolayısıyla politika faizinde bu yıl bir indirim yapılmamasının uygun olduğunu düşündüğü bildirildi.

Tutanaklarda, “Bazı yetkililer, federal fon oranı için mevcut hedef aralığının nötr seviyesinin çok üzerinde olmayabileceği yorumunda bulundu” ifadesi kullanıldı.

Fed’in gelecek toplantısı 29-30 Temmuz’da yapılacak.

Açıklama
TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, sigara firmalarının kredi kartı komisyonlarını üstlenmemesi durumunda esnafın sigara satışını tamamen bırakabileceğini vurguladı. Çifte standart ve sürdürülebilirlik sorununa dikkat çeken açıklama, sektör paydaşlarını harekete geçmeye çağırıyor.

Giriş

9 Temmuz 2025’de yapılan yazılı açıklamasında TESK (Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, sigara tedarikçisi firmaların uyguladığı ticari politikaların esnafı zor durumda bıraktığını belirtti. Palandöken, özellikle kredi kartı komisyon yükünün esnafın omzuna bırakılmasının “kabul edilemez bir çifte standart” olduğunu vurguladı .

TESK ve Esnafın Güncel Sorunları

• Kredi Kartı Komisyonları: Üretici firmalar, sigara satışında esnafın kredi kartı komisyonlarını karşılamamasını bir kâr marjı avantajı olarak kullanıyor.

• Ürün Tedarikinde Adaletsizlik: Fiyat artışları önceden ilan edilirken, yeterli ürün arzı sağlanmaması esnafın stok yönetimini zora sokuyor .

• Sürdürülebilirlik Sorunu: Artan maliyetler ve azalan satış marjı, uzun vadede küçük bakkal ve büfelerin sigara satışını sürdürmesini imkânsız kılıyor.

Palandöken’in Öne Çıkan Mesajları

1. Çifte Standart Uyarısı

   “Esnafımız komisyonsuz sigara satarken, firmaların esnaftan komisyon alması çifte standarttır. Eğer firmalar kredi kartı komisyonlarını üstlenmezse esnafımız sigara satmaktan tamamen vazgeçme noktasına gelebilir.”

2. Çözüm Önerisi

   • Ürün tedarikinde ayrım yapılmamalı.

   • Kredi kartı komisyon yükü, nihai satış fiyatına yansıtılmak yerine doğrudan firma tarafından karşılanmalı.

3. Sektörel ve Tüketici Etkisi

   • Küçük perakendeciler mağdur olurken, vatandaş da istikrarsız stok ve fiyat artışlarıyla karşılaşıyor.

   • Uzun vadede sigara piyasasında daha büyük tedarikçi ve perakendeci iş birliklerine zemin hazırlanabilir.

   • Sonuç ve Çağrı

     Palandöken’in uyarısı, hem sigara firmalarını hem de ilgili kamu kurumlarını hızlı adım atmaya çağırıyor. Kredi kartı komisyon yükünün esnaf yerine firmalarca üstlenilmesi, perakende sektöründe yaşanan dengesizliği giderecek kritik bir adım olarak öne çıkıyor.

     Harekete geçin: Sigara tedarikçisi firma temsilcileri ve bakanlık yetkilileri, bu ortak sorun için ivedi bir komisyon ve dağıtım modeli reformu hazırlamalıdır.