Eğlence
Piyasaları tepetaklak eden DeepSeek’in arkasında kim var?
Doğru düzgün bir fotoğrafı bile yok! Piyasaları tepetaklak eden DeepSeek’in arkasında kim var? ‘Bana memlekete dönüp saklanacağını söyledi’
ABD’li teknoloji devleri, yıllardır yapay zekâyla ilgili girişimlerinin Çinliler tarafından gölgede bırakılacağı korkusuyla yaşıyor. Bu korku bu hafta başında gerçek oldu. Ancak darbe Amerikalıların hiç beklemediği bir yerden, bugüne kadar adı sanı pek duyulmamış bir startup’tan geldi.
Çin’de teknoloji sektörü denince akla dört isim geliyor: Baidu, Alibaba, Tencent ve Xiaomi. Bunların hepsi kendi alanlarında dünya liderliğine oynayan şirketler. Ancak iOS uygulama mağazasının zirvesine çıkan ve ABD borsalarını tepetaklak eden yapay zekâ uygulaması bu şirketlerin hiçbirine değil, henüz kurulalı iki yıl bile olmamış DeepSeek’e ait. Üç gündür analistler DeepSeek’in küresel yapay zekâ yarışında bir “Sputnik anına” imza attığı yorumlarını yapıyor.
Ancak ABD’lileri asıl endişelendiren şey, DeepSeek’in OpenAI’ın ChatGPT’siyle aynı seviyede görülen yapay zekâ modeli DeepSeek R1’in eğitimi için harcadığı paranın 6 milyon doları bile bulmadığını açıklaması oldu. (Basit bir kıyas yapmak isteyenler için OpenAI’ın en büyük ortağının yapay zekâ altyapısına sadece bu yıl 80 milyar dolar civarında yatırım yapmayı planladığını hatırlatmamız yeterli olacaktır.)
Hal böyle olunca DeepSeek’in arkasında kim olduğu ve şirketin bu 24 aydan kısa bir sürede böyle sınırlı bir bütçeyle nasıl böyle bir başarıya ulaştığı da merak konusu oldu.
DEEPSEEK’İN ARDINDA KİM VAR?
The Guardian’ın aktardığına göre, Mayıs 2023’te kurulan DeepSeek, Çin’in güneyinde bulunan Guangdong eyaletinde doğup büyümüş olan hedge fon girişimcisi Liang Wenfeng’in “tutku projesi”. DeepSeek’in başarısının ardında yeten birçok sebep var ancak bunların başında kâr amacı güden ticari bir girişim değil, sadece araştırmaya odaklı bir kuruluş olması geliyor.
DeepSeek geçtiğimiz yıl daha erken bir yapay zekâ modelini kamuoyuna tanıttığında da sektörde heyecana yol açmıştı. Liang o dönemde Çin medyasına yaptığı açıklamada, “Bizim prensibimiz ne para kaybetmek ne de büyük kârlar elde etmek… Bizim çıkış noktamız fırsattan istifade edip servet kazanmak değil teknolojinin en ön safında yer almak ve tüm bir ekosistemin gelişimini desteklemek” ifadelerini kullanmıştı.

DeepSeek’in araştırmalarının finansmanını, Liang’ın 2015’te kurduğu hedge fon High-Flyer Capital üstleniyor. Liang, Zhejiang Üniversitesi’nde elektronik enformasyon mühendisliği eğitimi aldıktan sonra, yapay zekâ tutkusuna odaklanabilmek için büyük yazılım şirketlerinde çalıştı. High-Flyer Capital’ın kullandığı yapay zekâ yazılımı sayesinde hisse fiyatlarındaki örüntüleri tespit etmeyi başaran Liang, bu sayede büyük paralar kazandı. 2021’de yayımlanan bir raporda High-Flyer Capital’ın idaresindeki varlıkların toplam değerinin 100 milyar yuanı (13,8 milyar dolar) geçtiği bildirildi.
Aynı yıl Liang’ın elinde büyük miktarda Nvidia marka grafik işleme birimi (GPU) bulunduğuna dair söylentiler çıktı. İddialara göre 2021 itibarıyla Liang, görünüşe göre kişisel hobisi için 10 bin adet çip satın almıştı ve bu sayıyla boy ölçüşebilecek Çinli teknoloji şirketlerinin sayısı bir elin parmaklarını geçmiyordu.
Liang 2023 yılında bu konuda yaptığı açıklamada, “Pek çok kişi bunun arkasında bilinmeyen bir iş mantığı olduğunu düşünecektir ancak hakikatte asıl sebep merak” ifadelerini kulandı.
Doğrusunu söylemek gerekirse Liang’ın merakının zamanlaması biraz manidardı. Zira 2022 yılında dönemin ABD Başkanı Joe Biden, Çin’e ihraç edilen yarı iletkenlere ilişkin kapsamlı kontrolleri hayata geçirdi. Biden’ın amacı Çinli şirketlerin yapay zekâyı hızlıca geliştirebilmesi için gerekli donanıma erişimini engellemekti.
Nvidia’nın gücüyle bilinen H100 çipinin ihracatı yasaklandı. Bunun üzerine şirket Çin piyasası için daha az güçlü bir ürün olan H800 çiplerini üretmeye başladı. DeepSeek’in de yapay zekâ modelini eğittiği bu çipler de 2023 yılında yasaklandı. Nitekim Liang da “En çok zorlandığımız şey hiçbir zaman para olmadı, son teknolojiye sahip çiplere uygulanan ambargo oldu” sözleriyle bu yasaklara vurgu yaptı.
ÇİNLİ MÜHENDİS VE YAZILIMCILARLA ÇALIŞIYOR
Liang’ın DeepSeek’in araştırmalarıyla birebir ilgilendiği biliniyor. Şirketin Hangzhou şehrindeki kampüsünde çalışacak iş gücünü ABD’de ya da başka ülkelerde değil Çin’de eğitim almış Çinli yetenekler oluşturuyor.
DeepSeek’in gücüyle şaşırtan R1 modelinin kullanıcıyla buluşması, Çinli bilim insanlarının (tahmin edildiği üzere) ABD’nin engellemelerini aşmanın bir yolunu bulduğu anlamına geliyor.
Bu durum ABD’nin kontrollerini daha da sıkılaştırmasına yol açabileceği gibi kısıtlamalar yoluyla bir yere varılamayacağı fikrini de güçlendirebilir. Bu noktada DeepSeek’in ötesinde birçok Çinli yapay zekâ şirketinin yazılımlarını, ileri seviye GPU’lara erişimleri olmadan geliştirmeye çalışmakta zorlandığını da hatırlatalım.
Çin konusunda uzman analist Bill Bishop, DeepSeek’in piyasaları altüst etmesinin ardından aboneleriyle paylaştığı yorumda, “Trump yönetimi ihracat kısıtlamalarıyla ilgili ne kadar verirse versin, ABD ve yakın dostları ile dünyanın geri kalanı özellikle de ‘küresel güney’ arasında yapay zekâ konusunda daha büyük bir ayrışmaya neden olabilir” ifadelerini kullandı.
BAZI YATIRIMCILAR VE ANALİSTLER İKNA OLMUŞ DEĞİL
Öte yandan DeepSeek’in piyasaları altüst eden iddialarına şüpheyle yaklaşan analistler ve yatırımcılar da oldu.
ABD’li yapay zekâ girişimcisi Alexandr Wang, CNBC’ye yaptığı açıklamada, “Çinli laboratuvarların elinde insanların düşündüğünden daha fazla H100 var” dedi. Wang, DeepSeek’in elinde bir gelişmiş çip stoğu bulunduğuna ancak ABD’nin yaptırımları nedeniyle bu durumun kamuoyundan gizlendiğine inandığını söyledi. DeepSeek konuyla ilgili yorum taleplerine henüz yanıt vermedi.
Diğer yandan yapay zekâyla ilgili gelişmelere ilişkin haberleriyle tanınan gazeteci Karen Hao, X platformunda yaptığı paylaşımında DeepSeek’in başarısının küçük ölçekli olmasından kaynaklığını belirterek, “Sınırlamalara rağmen değil sınırlamalar sayesinde inovasyon yaptı” dedi.
Şirketin kaliteli elemanlara yüksek ücretler ödediği, cazip tekliflerle Nvidia gibi daha büyük şirketlerden yetenekli elemanları çaldığı da biliniyor. Çin’de faaliyet gösteren iş ve eleman bulma sitesi Zhipin’de yer alan ilanlarda, DeepSeek’teki geliştirici maaşlarının aylık 60.000 yuanı (yaklaşık 8.300 dolar) bulduğu görülüyor. Tencent’te ve diğer büyük teknoloji şirketlerinde ise ortalama maaşlar aylık 35.000 yuan civarında.
Tüm bunlar yaşanırken Liang gözlerden uzak kalmayı tercih ediyor. Liang’ın Çin basınına konuşan bir okul arkadaşı, “Birkaç gün önce kutlamak için mesaj gönderdim. Bana Çin yeni yılı için memlekete döneceğini ama saklanacağını söyledi” ifadelerini kullandı.
Eğlence
Serin Yaz Kaçamağı: Erciyes Tekir Yaylası’nda Günlük 150 TL, Haftalık 700 TL’ye Çadır Kamp Keyfi
Açıklaması
Erciyes Dağı’nın 2.200 m yükseklikteki Tekir Yaylası’nda günlük 150 TL, haftalık 700 TL’den başlayan çadır konaklama ücretleriyle şehir sıcaklarından kaçın. İstanbul, Adana ve daha birçok ilden akın akın gelenlerin tercihi!
Yazın Bunaltan Sıcaklarından Uzaklaşın
Kayseri’nin Erciyes Dağı eteklerindeki Tekir Yaylası, 2.200 m rakımı ve 20–25 °C arasındaki serin gündüz sıcaklıklarıyla yaz aylarında bunalttığı şehir hayatından kaçanlara yeni bir soluk sunuyor. İstanbul, Adana, Konya, Yozgat ve Sivas başta olmak üzere pek çok ilden gelen tatilciler, doğayla iç içe çadır kamp deneyimini tercih ediyorlar
Çadır Konaklama Fiyatları ve Paketler
-
Günlük Konaklama: 150 TL
-
Haftalık Paket: 700 TL
Bu ücretlere çadır alanı, temel kamp altyapısı (içme suyu, lavabo), çocuk oyun alanı ile voleybol ve futbol sahaları dahil. Hem günübirlik ziyaret hem de haftalık tatil planı yapılabiliyor.
Neden Tekir Yaylası?
-
Serin İklim: Kent merkezlerine göre yaklaşık 20 °C daha düşük sıcaklık sayesinde rahat bir nefes alırsınız
-
Doğa ile İçiçe: Yüksek rakımın sunduğu tertemiz hava ve geniş yayla manzarası ruhunuzu dinlendirir
-
Aile Dostu: Çocuk oyun alanları ve spor sahalarıyla ailecek vakit geçirmeye uygun.
Ziyaretçi Deneyimleri
-
“Kafa Dinlemek İçin Birebir” diyen TIR şoförü Yunus Albayrak, “Aşağı şehirde bunaltıcı sıcak var; burada soba yakıp geceleri huzurla uyuyoruz.
-
“İş stresinden uzaklaşmak istedim, akşamları ceket giyiyoruz; sohbet eşliğinde ateş başı anları muhteşem” diyor Abdullah Taha Boz
-
Sivas’tan gelenler, “Kent merkezine göre 20 derece fark var, gece donmayı bekliyoruz ama serinlik iyi geliyor” şeklinde görüş belirtiyorlar
Gitmeden Önce Bilmeniz Gerekenler
-
Rezervasyon: Yoğun dönemde yer bulmak zor olabileceği için önceden çevrimiçi veya telefonla rezervasyon yaptırın.
-
Ekipman: Kendi çadırınızı getirebileceğiniz gibi, ücret karşılığında hazır çadır kiralama hizmeti de mevcut.
-
İklime Hazırlık: Gündüz serin olsa da geceler 5–10 °C kadar düşebilir; sıcak tutacak giysiler alın.
Sonuç
Erciyes Tekir Yaylası, hem şehir rutininin stresinden uzaklaşmak hem de bütçe dostu bir doğa tatili yapmak isteyenler için ideal. Günlük 150 TL, haftalık 700 TL fiyat avantajıyla İstanbul’dan, Adana’dan ve Türkiye’nin dört bir yanından akın akın gelen tatilcilerin yeni gözdesi!
Eğlence
Chapultepec’te Dev Panda Xin Xin 35. Yaşını Görkemli Bir Kutlamayla Taçlandırdı
Açıklaması
Mexico City’deki Chapultepec Hayvanat Bahçesi’nde doğum yeri/domestic ilk ve tek Latin Amerika pandası Xin Xin, 29 Haziran 2025’te düzenlenen aslan dansı, sanat etkinlikleri ve özel doğum günü pastası töreniyle 35. yaşını kutladı. Bu unutulmaz gün, ziyaretçilere panda koruma çalışmalarının önemini hatırlattı.
Giriş
Dünyanın en uzun yaşayan dev pandalarından biri olarak kayıtlara geçen Xin Xin, 29 Haziran 2025 Pazar günü Mexico City’daki Chapultepec Hayvanat Bahçesi’nde muhteşem bir doğum günü töreniyle 35. yaşını kutladı. Geleneksel Çin aslan dansından renkli sanat sergilerine kadar uzanan etkinlikler, hem aileleri hem de hayvanseverleri bir araya getirdi .
Xin Xin’in Doğumu ve Ailesi
-
Doğum Tarihi: 1 Temmuz 1990
-
Soyu: 1975’te Çin Hükûmeti tarafından Meksika’ya hediye edilen Ying Ying ve Pe Pe çiftinin torunu .
-
Özellikleri: Latin Amerika’da yaşayan tek ve Çin dışı doğumlu tek dev panda; Çin ile yapılan 10 yıllık “ödünç verme” anlaşmasına tabi olmayan nadir örneklerden biri .
35. Yaş Kutlaması Etkinlikleri
Chapultepec Hayvanat Bahçesi’nde düzenlenen tören, sabah saatlerinden itibaren kapı önünde uzun kuyrukların oluşmasına neden oldu. Etkinlikler şunları içerdi:
-
Geleneksel Aslan Dansı: Çin kültürünün vazgeçilmez bir parçası olan dans, hem eğlence hem de şans dileme amacıyla sahnelendi .
-
Panda Temalı Sanat Sergisi: Yerel çocuklar ve sanatçılar tarafından hazırlanan çizim, resim ve heykeller ziyaretçilerin beğenisine sunuldu
-
Doğum Günü Pastası Töreni: Tüm hayvanat bahçesi personeli ve davetlilerin katılımıyla 35 mumlu pasta kesildi; Xin Xin’e taze bambu dalları ve mevsim meyveleri ikram edildi .
Uzun Ömürün Sırrı ve Koruma Çalışmaları
-
Ortalama Yaşam Süresi: Kapalı alanda bakılan dev pandalar genellikle 20–22 yıl yaşar; Xin Xin ise bu ortalamayı yarı yarıya aşarak 35 yıla ulaşmıştır .
-
Bakım Koşulları: Chapultepec ekibi, iklim kontrollü yaşam alanı, özenle yetiştirilen bambu bahçeleri ve yerel Meksika bitkileri (örneğin kaktüs yaprakları) ile beslenme programı sayesinde pandanın sağlığını sürekli izliyor .
-
Çevre Eğitimi: Gezici sergiler ve okul programlarıyla yeni nesillere panda korumanın önemi anlatılıyor; Xin Xin’in başarısı, tür koruma projeleri için ilham kaynağı oluyor .
Gelecek Perspektifi
Chapultepec Hayvanat Bahçesi Müdürü Fernando Gual Sill, “Xin Xin bize sadece bir hayvan değil; aynı zamanda biyoçeşitliliğin korunması ve uluslararası iş birliğinin simgesi” diyor. Çin ile yapılacak yeni anlaşmalar, Meksika’daki panda programının sürdürülebilirliğini belirleyecek temel etken olarak görülüyor
Eğlence
SOSYAL MEDYA AŞKI: Dijital Çağın Umudu mu, Tuzak mı?
Sosyal medya üzerinden başlayan ilişkileri psikolojik, sosyolojik, teknolojik ve güvenlik perspektiflerinden inceleyen kapsamlı bir köşe yazısı. Farklı uzman görüşleri ve kullanıcı deneyimleriyle dijital aşkın gerçek yüzünü keşfedin.
Giriş: Dijital Dünyada Aşk Arayışı
Eskiden çay bahçelerinde, kitabevlerinin köşelerinde, arkadaş tanıdık vesilesiyle başlayan hikâyeler; bugün akıllı telefon ekranlarının bir kaydırmasıyla başlıyor. Sosyal medya, iletişim kurmaktan çok öte; kullanıcılarına yeni kalp atışları vaat eden bir “ilişki laboratuvarı”na dönüştü. Peki, bu dijital laboratuvarda deney tüplerinden çıkan aşk molekülleri ne kadar güçlü? Aslında tam da burada, gözden kaçan iki temel soru var: Sosyal medya tanışmalarında güven duygusu nasıl tesis ediliyor ve yüz yüze ilişkinin yerini dijital kimya doldurabiliyor mu?
Günümüzde sosyal medya, yalnızca haberleşme ve paylaşım platformu olmaktan çıktı; aynı zamanda milyonlarca insan için “tanışma odası” haline geldi. Türkiye’de kullanıcıların %65,7’si aktif sosyal medya hesabına sahip olup günde ortalama 2 saat 37 dakikasını buraya ayırıyor . Peki, bu dijital ilk adımın, gerçek hayatta sağlıklı ve kalıcı bir ilişkiye dönüşme olasılığı ne kadar yüksek?
Dijital Çağda Tanışmanın Yükselişi
-
Global Ölçekte: 2025 verilerine göre, ABD’deki çiftlerin %10–50’si ilişkilerine online platformlarda başlamış durumda .
-
Yaş Gruplarına Göre: Avustralya’da 20–39 yaş arası kullanıcıların %52’si en son partnerini online ortamda tanışarak buluyor .
-
Türkiye Örneği: İnternet kullanım oranı %86,5’e ulaşan Türkiye’de sosyal medya kullanıcı sayısı 56 milyonu aşarken, aktif hesap sayısı 303 milyon 97 bini buluyor
Dijital Tanışmanın Anatomisi
-
Profil İnşası ve İlk İzlenim
Kullanıcı adı, profil fotoğrafı, “hakkında” kısmı… Hepsi özenle seçiliyor. İyi bir biyografi ve dikkat çekici fotoğraf, “like” ve “mesaj” adımlarını tetikliyor. Ancak burada sahtecilik riski de büyüyor: Çarpıcı cümleler arkasındaki gerçek niyet ne kadar şeffaf? -
Mesajlaşmanın Psikolojisi
Mesajlaşma pencereleri, duygularımızı kontrol edebileceğimiz bir tampon bölge sunuyor. Yazarken düşünüyor, silip yeniden düzenliyoruz. Bu süreç hem ilişki kurmayı kolaylaştırıyor hem de spontane yüz yüze duygudan uzaklaştırıyor. -
Video Görüşmeler ve “Gerçeklik Testi”
Yüz yüze buluşma öncesi yapılan kısa video aramalar, karşıdaki kişinin samimiyet derecesini sınamak için ideal. Gerçek zamanlı mimik ve tonlamalar, sahtecilik ihtimalini azaltıyor.
Online Aşkın Avantajları
-
Geniş Çeşitlilik: Coğrafi sınırları ortadan kaldıran platformlar, farklı kültür ve ilgi alanlarından insanlarla tanışma fırsatı sunuyor.
-
Ön Filtreleme İmkanı: Profil detayları sayesinde karşı tarafın eğitim seviyesi, hobileri veya yaşam tarzı hakkında ön bilgi edinmek mümkün.
-
Zaman ve Mekân Esnekliği: Trafikte geçirilen saatler, yüz yüze randevu stresleri dijital randevilerde tarihe karışıyor.
Dijital Karanlığın Çıkmazları
-
Sahtecilik ve Dolandırıcılık: Sosyal medya dolandırıcılarının temel kaynağı, sahte profiller aracılığıyla duygusal yakınlık kurmaktır. Gerçek kimliğini gizleyen kişiler, ciddi maddi ve manevi zararlar verebilir.
-
Yüz Yüze Kimya Eksikliği: Ekran üzerinden dengeli yürüyen sohbetler, gerçek buluşmada beklenmedik kopukluklara dönüşebilir. Beden dili, ten teması ve spontan reaksiyonlar, dijital dünyada eksik kalan tuğlalar gibidir.
-
“Tercih Fazlalığı” Sendromu: Sonsuz profil akışının sunduğu alternatifler, kararsızlığı besleyerek “hep daha iyisini bulma” psikolojisi yaratabilir. Bu da kalıcı bir ilişkinin temellerini sarsar.
Gerçek Hayata Dönüş: Uzun Vadeli Başarı Oranları
Araştırmalar gösteriyor ki; sosyal medyada tanışan çiftlerin ilişki doyumu, yüz yüze başlayanlarla neredeyse eşit düzeyde. Hatta video görüşme ve doğru profilleme adımlarını titizlikle izleyen çiftlerde, güven duygusunun daha erken tesis edildiği bile gözlemleniyor. Elbette bu başarı, “dijital özen” ve “bilinçli adımlar”la mümkün:
-
Profil Doğrulama: Sosyal medya dışı kaynaklarla çapraz kontrol
-
Kademeli Güven İnşası: Mesaj → Sesli Arama → Video → Yüz Yüze
-
Açık İletişim: Niyet ve beklentilerin ilk andan paylaşılması
Uzman Notu: Risk Yönetiminde Altın Kurallar
1. Gizlilik Önceliği: Adres, finansal bilgiler veya aile detayları gibi kişisel veriler, dijital dünyada gösterilmemeli.
2. İlk Buluşma Stratejisi: Kalabalık, kamusal bir mekân seçmek hem güven hem de konfor sağlar.
3. Kırmızı Bayraklar: Sürekli mazeret, aceleci yakınlaşma talepleri veya keskin fiyatlı hediyeler, dolandırıcılık sinyalleridir.
Son Söz: Dijital Çağda Gerçek Aşk İnşa Etmek
Sosyal medya, doğru kullanıldığında ilişkinin tohumlarını ekmek için verimli bir toprak sunuyor. Ancak bu toprak, iyi gübrelenmezse sahte kökler geliştirebilir. Dijital tanışmanın imkânlarını avantaja çevirmenin yolu; güven, şeffaflık ve gerçekçi beklentilerden geçiyor. Ekranı kapattıktan sonra da devam edecek bir hikâye yazmak istiyorsak, ilk adımda “gerçek dünyayı da” unutmamak gerek.
-
FATIH DOĞAN “Sosyal medyanın sunduğu geniş partner havuzu, seçim aşamasında ‘tercih fazlalığı’ sendromuna yol açabilir. Bu da kararsızlığı besleyebilir.”
HAZIRLAYAN : FATİH DOĞAN
-
Gündem6 gün önce
Sivas’ta Feci Kaza: Yolcu Otobüsü Dağın Yamacına Çarptı, 3 Ölü – 24 Yaralı
-
Gündem1 hafta önce
20 Yıllık Gizem Çözüldü: Pendik’te Gönül Çelen Cinayeti Dosyası Raftan İndi
-
Politika1 hafta önce
Avrupa’nın En Büyük Limanı Rotterdam, İsrail’e Kapanıyor: Silah Taşımacılığı Durdu!
-
Politika4 gün önce
Ahmed Şara’ya 7 Ayda 3 Suikast Girişimi: Her Defasında Türk İstihbaratı Devredeydi
-
Gündem6 gün önce
Kocaeli’de Kan Donduran Cinayet: “Sen Beni Aldatıyorsun” Diyen Eşi Tüfekle Vurdu – İlk İfadesi Ortaya Çıktı
-
Gündem6 gün önce
Ümraniye’de Özel Menzilli Havalı Tüfek Cinayeti: Mobilya Ustası 142 Metre Uzaklıktan Vurularak Hayatını Kaybetti
-
Gündem5 gün önce
Etçil Dev Çekirge Şaşırtıyor: Batman’da 20 cm’lik “Etcanavarı” Görüntülendi
-
Gündem1 hafta önce
Dürziler İsrail Saldırılarıyla Gündemde: İnanç Sistemlerinde Namaz ve Oruç Neden Yok?