Teknoloji
Çin, Ay’da dev bir radyo teleskop ağı kurmayı planlıyor

TELESKOP DİZİSİ VE TEKNİK YAPI
Çin‘in Ay’ın uzak tarafına inşa etmeyi planladığı radyo teleskop dizisi, ultra uzun dalga boyundaki radyo sinyallerini algılamak için son derece gelişmiş bir teknolojiye sahip olacak. Bu dizide yaklaşık 7.200 anten yer alacak ve her biri birbirine senkronize bir şekilde çalışarak geniş bir alandan kozmik sinyalleri toplayacak. Ay’ın bu bölgesi, Dünya’dan gelen radyo frekans kirliliğinden izole olduğu için, sinyallerin daha net bir şekilde algılanmasına olanak tanıyacak. Ayrıca, Ay yüzeyindeki düşük yerçekimi, antenlerin yerleştirilmesi ve yapılandırılması sırasında avantaj sağlayacak.
Antenlerin tasarımı, hem yüksek hassasiyetle veri toplamak hem de dayanıklılık sağlamak için optimize edilecek. Bu antenler, Ay’ın zorlu koşullarında – aşırı sıcaklık değişimleri, radyasyon ve toz fırtınaları – işlevini sürdürebilecek malzemelerden üretilecek. Dizinin kurulumu sırasında robotik araçlar kullanılacak ve bu robotlar, antenlerin belirlenen bölgelere hassas bir şekilde yerleştirilmesini sağlayacak.
Antenlerden toplanan veriler, Ay yüzeyinde kurulacak bir merkez aracılığıyla işlenecek ve Dünya’ya aktarılacak. Bu, Ay’ın uzak tarafındaki veri toplama sürecini daha verimli hale getirecek ve bilim insanlarının gerçek zamanlı analizler yapmasını mümkün kılacak. Ayrıca, teleskop dizisinin farklı frekans aralıklarında çalışabilmesi, geniş bir spektruma dair veriler elde edilmesine olanak tanıyacak.
BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK YENİLİKLER
Proje, sadece astronomi alanında değil, aynı zamanda mühendislik ve robotik alanlarında da yenilikçi çözümler sunmayı hedefliyor. Ay yüzeyinde böylesine karmaşık bir yapıyı hayata geçirmek, insanlığın uzay mühendisliği konusundaki yeteneklerini bir üst seviyeye taşıyabilir. Uzun vadede bu proje, Ay’da daha kapsamlı bilimsel altyapılar oluşturulması için bir temel niteliği taşıyabilir.
PROJENİN AMACI
Projenin temel amacı, evrenin başlangıç evrelerine dair daha fazla bilgi edinmek ve özellikle “kozmik karanlık çağlar” olarak adlandırılan dönemi araştırmak. Bu dönem, Büyük Patlama’dan sonraki ilk yıldızların oluşumuna kadar geçen süreci kapsar ve bu süreçte yayılan radyo dalgaları, evrenin oluşumuna dair eşsiz veriler taşıyabilir.
Geleneksel radyo teleskoplar, Dünya atmosferi tarafından engellenen ultra uzun dalga boylarındaki sinyalleri yakalamakta zorluk çeker. Ancak, Ay’ın uzak tarafındaki radyo teleskop ağı, bu engellerden arındırılmış bir ortamda çalışacak. Ay, radyo frekans kirliliğine karşı doğal bir bariyer sağladığı için bu tür gözlemler için ideal bir konumdur. Proje sayesinde bilim insanları, evrenin ilk ışıkları ve maddenin dağılımı gibi konular üzerinde daha detaylı analizler yapabilecek.
Bu gözlem aynı zamanda, galaksilerin nasıl oluştuğuna ve evrenin erken dönemlerdeki yapısına dair birçok temel soruya ışık tutabilir. Ayrıca, bu araştırmalar, karanlık madde ve karanlık enerjinin dinamikleri hakkında da daha fazla ipucu sağlayabilir.
Ay keşif programı, bilimsel ilerlemeyi hızlandırmanın yanı sıra uluslararası işbirliği fırsatları da sunabilir. Söz konusu proje, uzaydaki altyapının nasıl daha efektif kullanılabileceği konusunda yeni bir standart belirleyebilir.
Teknoloji
Tarihi eşik: Nvidia’nın piyasa değeri 5 trilyon doları aştı

Dünyanın en büyük çip üreticisi Nvidia’nın hisse fiyatı, TSİ 16.35’te yüzde 4’ün üzerinde değer kazanarak 210,80 dolara yükseldi.
Hisselerindeki yükselişle Nvidia’nın piyasa değeri 5,1 trilyon dolara ulaşırken, Nvidia bu eşiği aşan ilk şirket oldu.
EN DEĞERLİ ŞİRKET LİSTESİNDE İLK SIRADA
Dünyanın en değerli şirketleri listesinde ilk sırada yer alan Nvidia’yı, 4,03 trilyon dolarlık piyasa değeriyle Microsoft ve 4 trilyon dolarlık piyasa değeriyle Apple takip ediyor.
Nvidia Üst Yöneticisi (CEO) Jensen Huang, dün şirketin yazılım geliştiricileri, mühendisleri, araştırmacıları ve bilgi teknolojileri uzmanlarını bir araya getirdiği etkinliğinde, yapay zeka alanındaki yeni atılımlarını anlatmıştı.
ABD Enerji Bakanlığı ile işbirliği yaparak 7 yapay zeka süper bilgisayarı inşa edileceğini duyuran şirket, yapay zeka çiplerine yönelik 500 milyar dolarlık sipariş beklendiğini bildirmişti.
Finlandiya merkezli telekomünikasyon ekipmanları üreticisi Nokia’ya 1 milyar dolarlık yatırım yapacağını açıklayan şirket, Palantir Technologies, Uber, Eli Lilly ve Oracle gibi şirketlerle de işbirliklerini duyurmuştu.
Nvidia’nın piyasa değeri, yapay zeka çiplerine olan yüksek taleple geçen yıl şubat ayında ilk kez 2 trilyon doları, haziran ayında 3 trilyon doları ve temmuzda 4 trilyon doları aşmıştı.
Teknoloji
Nvidia’dan Nokia’ya 1 milyar dolarlık yatırım

Nvidia Üst Yöneticisi (CEO) Jensen Huang, şirketin yazılım geliştiricileri, mühendisleri, araştırmacıları, bilgi teknolojileri uzmanlarını bir araya getirdiği etkinliğinde, yapay zeka alanındaki yeni atılımlarını anlattı.
Şirketten yapılan açıklamalarda söz konusu çalışmalara dair bilgi verildi.
Nvidia ile Nokia’nın yeni nesil yapay zeka tabanlı mobil ağların ve yapay zeka ağ altyapısının hızlı bir şekilde geliştirilmesini ve uygulanmasını sağlamak amacıyla stratejik bir ortaklık kuracağı belirtilen açıklamada, Nvidia’nın Nokia’ya hisse başına 6,01 dolardan 1 milyar dolar yatırım yapacağı belirtildi.
Nokia’dan yapılan açıklamada ise Nvidia’nın şirketten 166,4 milyon hisse alacağı ve bunun sonucunda Nokia’nın yüzde 2,9 hissedarı olacağı belirtildi.
ABD ENERJİ BAKANLIĞI İÇİN 7 SÜPER BİLGİSAYAR
Nvidia’dan yapılan başka açıklamada da Amerika’nın yapay zeka altyapısını oluşturmak üzere ABD Enerji Bakanlığının ulusal laboratuvarları ve ülkenin önde gelen şirketleriyle işbirliğine gidildiği kaydedildi.
Şirketin, ABD Enerji Bakanlığına ait iki tesiste bilimsel araştırma ve inovasyonu desteklemek için 7 yeni sistem sağlayacağı ifade edilen açıklamada, Nvidia’nın Oracle ve Enerji Bakanlığı ile işbirliği yaparak Bakanlığın bilimsel keşifler için en büyük yapay zeka süper bilgisayarını inşa edeceği vurgulandı.
PALANTIR VE UBER GİBİ ŞİRKETLERLE İŞBİRLİĞİ
Nvidia, Palantir Technologies ile de operasyonel yapay zeka için türünün ilk örneği olan entegre bir teknoloji yığını oluşturmak üzere işbirliği yaptığını duyurdu.
Açıklamada, bu teknolojinin analitik yetenekler, referans iş akışları, otomasyon özellikleri ve özelleştirilebilir, uzmanlaşmış yapay zeka ajanlarını içerdiği ve karmaşık kurumsal ile kamu sistemlerini hızlandırmayı ve optimize etmeyi amaçladığı aktarıldı.
Uber ile de robotaksi ve otonom araç teknolojileri alanında işbirliği yapıldığı kaydedilen açıklamada, Uber’in 2027’den itibaren 100 bin otonom araca ulaşmayı hedeflediği ve bu filo için Nvidia’nın “DRIVE AGX Hyperion 10” platformu ile yapay zeka destekli bir veri fabrikasından faydalanacağına dikkati çekildi.
Açıklamada ayrıca, ilaç şirketi Eli Lilly ile de ilaç keşfini hızlandırmaya yardımcı olacak yapay zeka altyapısını kurmak için işbirliği yapıldığı belirtildi.
YENİ TEKNOLOJİLER TANITILDI
Öte yandan Nvidia, yüksek bilgi işlem performansı sunan “Nvidia BlueField-4” veri işleme birimini, gigawatt ölçeğinde yapay zeka fabrikaları tasarlamak ve işletmeye yarayacak “Nvidia Omniverse DSX” planını, dil, biyoloji ve robotik alanlarında yapay zeka inovasyonunu hızlandırmak için açık kaynak yapay zeka teknolojilerini de tanıttı.
Teknoloji
Musk bu kez Wikipedia’ya rakip oldu: “Grokipedia” nedir?

Elon Musk, yapay zeka şirketi xAI tarafından geliştirilen yeni çevrimiçi ansiklopedisi Grokipedia ile bilgi dünyasına iddialı bir giriş yaptı.
Musk, platformun Wikipedia’daki “propagandayı temizleyeceğini” öne sürdü.
800 BİN MADDE, İLK GÜNDE ÇÖKÜŞ
Pazartesi günü yayına giren Grokipedia, yapay zeka tarafından üretilen 800 binden fazla içerikle hizmete başladı. Ancak site, açıldıktan kısa süre sonra erişim sorunları yaşadı.
The New York Times’ın haberine göre, Grokipedia’nın sade tasarımı, kullanıcıların konular hakkında arama yapmalarına olanak tanıyor. Yeni ansiklopedide şimdiden Donald Trump ve rakip şirket OpenAI gibi isimler hakkında makaleler yer alıyor.
“BİLGİYİ KONTROL ETME ARZUSU GÜÇLE İLGİLİDİR”
Massachusetts Amherst Üniversitesi’nden araştırmacı Ryan McGrady, bu girişimin Musk’ın medya üzerindeki kontrol arzusunu yansıttığını belirterek, “Bilgiyi kontrol etme dürtüsü, bilginin kendisi kadar eskidir” dedi.
Grokipedia’daki bazı içeriklerin, Musk’ın kişisel görüşleriyle uyumlu olduğu dikkat çekti. Örneğin, trans bireylere yönelik tıbbi tedavilerin sınırlı kanıtlara dayandığı ifadesi, Musk’ın geçmiş açıklamalarıyla paralellik gösteriyor.
Wikipedia ise aynı konuda bilimsel uzlaşının onlarca yıldır var olduğunu vurguluyor.
WİKİPEDİA’YA TARAFLILIK ELEŞTİRİSİ
Musk, uzun süredir Wikipedia’yı “liberal yanlısı” olmakla suçluyor. Ocak ayında, kendisiyle ilgili bir sayfada yapılan tartışmalı değişikliğin ardından platformu “medya propagandasını yansıttığı” gerekçesiyle eleştirmişti.
“GROKPEDİA DENGEYİ SAĞLAYABİLİR”
Trump yönetiminde görev yapmış ve Musk’a yatırım yapan David Sacks, yeni projenin “Wikipedia’nın baskın konumuna meydan okuyabileceğini” söyledi.
Sacks, “Wikipedia her şeyi sansürlemeyi bıraksa daha kolay olurdu ama eğer bunu yapmazsa, Grokipedia dengeyi sağlayabilir” dedi.
Wikipedia’nın kurucu ortağı Jimmy Wales, yapay zekanın doğruluk konusunda insan katkısının yerini alamayacağını vurguladı. “Eleştirilerde haklılık payı varsa, bunu anlamaya çalışıyorum. Önemli olan, üzerine çalışmak,” dedi.
Wikimedia Vakfı ise, yapay zeka şirketlerinin sitelerinden veri toplaması nedeniyle zorluk yaşadıklarını açıkladı. Vakfın teknoloji sorumlusu Selena Deckelmann, “İnsanlar artık bilgiyi doğrudan yapay zeka araçlarından alıyor, ancak bu bilgilerin doğruluğu her zaman garanti değil,” ifadelerini kullandı.
- 
																	   Teknoloji1 hafta önce Teknoloji1 hafta önceNASA astrofizikçisinden yeni teori: Uzaylılar “sıkıcı” olabilir 
- 
																	   Teknoloji1 hafta önce Teknoloji1 hafta önceOpenAI, ChatGPT tarayıcısını tanıttı: Mac kullanıcılarına özel 
- 
																	   Ekonomi1 hafta önce Ekonomi1 hafta önceCANLI ALTIN FİYATLARI 20 EKİM: Haftanın ilk gününde altın fiyatları ne kadar? (Gram, çeyrek, yarım ve tam altın fiyatı) 
- 
																	   Gündem2 gün önce Gündem2 gün önceCumhuriyet’in 102. yılı Ankara’da yürüyüş ve konserlerle kutlanacak 
- 
																	   Teknoloji5 gün önce Teknoloji5 gün önceAB Komisyonu, Meta ve TikTok’u DSA Şeffaflık Yükümlülüklerini İhlal Etmekle Ön İncelemede Buldu 
- 
																	   Sağlık1 hafta önce Sağlık1 hafta önceKALP SAĞLIĞI: Koroner kalp hastalığı için 6 önemli risk faktörü 
- 
																	   Teknoloji1 hafta önce Teknoloji1 hafta önceAy’ın karanlık yüzünden şaşırtan keşif: Uzaydan gelen su ve organik izler bulundu 
- 
																	   Son Dakika1 hafta önce Son Dakika1 hafta önceSON DAKİKA — Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar’a 12 yıla kadar hapis istemi 

 
																	
																															 
			 
											 
											 
											 
											