Suriye Devrimi Birinci Yılına Girerken: Değişimin Motoru Suriye Halkı

8 Aralık 2025 | Okuma Süresi: 4 dk

FATİH DOĞAN YAZDI

ŞAM — Tam bir yıl önce, 8 Aralık 2024’te, başkent Şam’ın Beşşar Esed rejiminin kontrolünden çıkmasıyla Suriye’de yeni bir tarihi dönem başladı. 1963’ten bu yana ülkeyi yöneten Baas iktidarının sona ermesi, 2011’de barışçıl gösterilerle başlayan uzun ve çetin mücadelenin bir dönüm noktası oldu. Bugün, Suriye devriminin birinci yılında, ülke hem tarihi bir rejim değişikliğinin yarattığı umutlarla hem de derin yaraları sarma ve yeni bir siyasi düzen inşa etme sınavıyla karşı karşıya.

Devrim, 2011 Mart’ında Deraa’da rejimin tutukladığı çocuklara yönelik işkence iddialarına karşı başlayan protestolarla ateşlendi. Onlarca yıllık siyasi baskı, yolsuzluk, işsizlik ve mezhepçi politikalara karşı bir ayaklanmaya dönüştü. Rejimin protestolara şiddetle karşılık vermesi, ülkeyi uzun yıllar süren bir iç savaşa sürükledi.

Devrimin Ardından Kritik Bir Yıl: İşte Önemli Dönüm Noktaları

Devrimin zaferinin ardından geçen bir yıl, yeniden inşa, siyasi geçiş ve uluslararası ilişkilerin yeniden tesis edilmesi açısından yoğun olaylara sahne oldu.

· 8 Aralık 2024: 61 yıllık Esed rejimi, muhalif güçlerin başkent Şam’ı ele geçirmesiyle çöktü. Beşşar Esed’in Rusya’ya kaçtığı bildirildi.
· 29 Ocak 2025: Suriye Devrim Zafer Konferansı’nda, geçici lider Ahmed eş-Şara, geçiş dönemi cumhurbaşkanı olarak göreve başladı.
· 6-12 Mart 2025: Rejim yanlısı militanların Lazkiye ve Tartus çevresinde başlattığı “Batı Suriye Çatışmaları” yaşandı. Çatışmalar ve mezhepçi şiddet olaylarında yüzlerce sivil hayatını kaybetti. Şara, olayları “düşmüş rejimin kalıntılarının” kışkırtması olarak niteledi.
· 10 Mart 2025: Kürt liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG), geçiş hükümeti ile kapsamlı bir mutabakat imzalayarak yeni yapıya entegre olma sürecini başlattı.
· 13 Mart 2025: Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara, geçiş dönemini düzenleyen ve Suriye’yi başkanlık sistemiyle yönetilen bir devlet olarak tanımlayan geçici anayasayı onayladı.
· Mayıs-Haziran 2025: Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık, Suriye’ye uygulanan ekonomik yaptırımları insani ve siyasi reformları desteklemek amacıyla kademeli olarak kaldırmaya başladı.
· 11-19 Temmuz 2025: Süveyda’da, Dürzi toplumu ile geçiş hükümeti yanlısı silahlı gruplar arasında çıkan çatışmalarda yüzlerce kişi öldü. İsrail, Dürzilere destek amaçlı askeri müdahalelerde bulundu.
· 5 Ekim 2025: Esed rejiminin devrilmesinden sonraki ilk yasama organı seçimleri yapıldı. 11 ilde gerçekleşen seçimlerde 210 milletvekili için 1574 aday yarıştı.
· 10 Kasım 2025: Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara, Washington DC’de ABD Başkanı Donald Trump ile görüştü. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin yeniden inşasının sinyali olarak değerlendirilen görüşme, 2000 yılından bu yana gerçekleşen ilk üst düzey buluşma oldu.

İlk Yılın Bilançosu: Başarılar ve Zorlu Sınavlar

Devrim sonrası ilk yıl, birbiriyle iç içe geçmiş umut verici gelişmeler ve derin sorunlara işaret ediyor.

Yeniden İnşa ve Normalleşme Adımları
Şam’da günlük yaşam normale dönmeye,pazar yerleri ve kamu hizmetleri işlemeye başladı. Uluslararası uçuşlar başkent havalimanından yeniden başladı. Avrupa ülkeleri, İspanya ve Almanya öncülüğünde Şam’daki büyükelçiliklerini 13 yıl sonra yeniden açtı.

Güvenlik ve İstikrarın Kırılganlığı
Devrimin en büyük sınavı,güvenliğin sağlanması ve şiddet döngüsünün kırılması oldu. Özellikle Mart 2025’te Esed yanlısı grupların başlattığı ayaklanma ve ardından gelen şiddet olayları, geçiş sürecinin ne kadar kırılgan olduğunu gösterdi. Ayrıca Temmuz 2025’teki Dürzi çatışmaları, ülkedeki etnik-dini gerilimlerin devam ettiğini ortaya koydu. İnsan hakları örgütleri, özellikle kıyı bölgelerinde Nusayri sivillere yönelik hedef alınmış saldırılar ve katliamlar konusunda raporlar yayımladı.

Ekonomik Canlanma ve Uluslararası İlişkiler
Yeni yönetim,uluslararası yalnızlığı sona erdirmek ve ekonomiyi canlandırmak için aktif bir diplomasi yürüttü. ABD ve AB’nin yaptırımları kademeli olarak kaldırması, ekonomik toparlanma için umut verdi. Cumhurbaşkanı Şara, yaptırımların kalkmasının istikrar ve ekonomik toparlanma için hayati olduğunu vurguladı.

Göç ve Geri Dönüşler
Türkiye’den açıklanan resmi verilere göre,8 Aralık 2024’ten 2025 Kasım ayına kadar 550 binden fazla Suriyeli, gönüllü olarak ülkelerine döndü. Bu dönüşler, savaş sonrası normale dönüşün önemli bir göstergesi olarak kaydedildi.

Uluslararası Toplumun Yaklaşımı ve Gelecek Vizyonu

Uluslararası toplum, yeni Suriye yönetimine temkinli ama destekleyici bir yaklaşım sergiliyor. Avrupa Birliği, geçiş hükümetini “Suriyelilere dayanan ve Suriyelilerin sahip olduğu barışçıl ve kapsayıcı bir geçişi” desteklemeye hazır olduğunu belirtti. Ancak azınlıkların korunması ve insan hakları ihlalleri konusunda hesap verilebilirliğin sağlanması çağrısında bulunuyor.

Birleşik Krallık Parlamentosu’nun bir araştırma brifingi, Ahmed eş-Şara liderliğindeki yönetimin, kökeni El-Kaide’ye dayanan ve birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanan Hey’et Tahrir el-Şam’ın (HTS) üyelerinden oluştuğuna dikkat çekti. Batılı ülkeler, bu grubu “eylemleriyle” değerlendireceklerini ve sivilleri ve azınlıkları koruma taahhüdüne bağlı kalacağını açıkladı.

Suriye’nin geleceği, siyasi istikrarın kalıcı olarak sağlanması, yıkılan altyapının ve kurumların yeniden inşası, milyonlarca mültecinin güvenli ve onurlu bir şekilde geri dönüşünün organize edilmesi ve ulusal uzlaşının tesis edilmesi gibi devasa görevleri başarmasına bağlı görünüyor. Devrimin birinci yılı, bu zorlu yolculuğun sadece başlangıcı. Değişimin gerçek motoru olan Suriye halkı, barış ve özgürlük umudunu yeniden inşa etmek için mücadeleye devam ediyor.

İstanbul Sarıyer Hacıosman’da dere yatağında erkek cesedi bulundu. Cesedin Çayırbaşı’nda kaybolduğu öğrenilen Ahmet Gündüz’e (45) ait olduğu belirlendi.

Olay Tarihi: 07 Aralık 2025 Pazar |  Okuma Süresi: 2 dakika

Vatandaşların İhbarla Gelen Acı Haber

Olay, 07 Aralık 2025 Pazar günü öğle saatlerinde, Sarıyer Hacıosman Mahallesi Arabayolu Caddesi’ndeki bir dere yatağında meydana geldi. Hareketsiz yatan bir kişiyi fark eden vatandaşlar durumu hemen polis ve sağlık ekiplerine bildirdi.

Olay yerine sevk edilen ekipler, yaptıkları kontrolde kişinin hayatını kaybettiğini tespit etti. Polis, çevrede güvenlik önlemi alırken, olay yeri inceleme ekipleri de alanda detaylı çalışma başlattı.

 Kimlik Tespiti ve Ailenin Acısı

Yapılan incelemeler sonucu cesedin, 06 Aralık Cumartesi günü Çayırbaşı’ndan kaybolduğu bildirilen 45 yaşındaki Ahmet Gündüz’e ait olduğu belirlendi.

Haberi alarak olay yerine gelen aile yakınları büyük bir üzüntü yaşadı. Bazı yakınların sinir krizi geçirdiği ve fenalaştığı öğrenildi.

 Soruşturma Devam Ediyor

Olay yeri inceleme ekiplerinin çalışmalarının tamamlanmasının ardından Ahmet Gündüz’ün cenazesi, otopsi yapılmak üzere morga kaldırıldı.

Polisin, ölüm nedenini ve olayın ayrıntılarını aydınlatmak için soruşturma başlattığı bildirildi.

Isparta’da kayıp baş her yerde aranıyor! Babanın yürek yakan feryadı: “Öldürmüşler, kafasını kesmişler”, Ferdi Özdemir’in son sözleri ortaya çıktı

Tarih: 07.12.2025 • Saat: 11:45 (Europe/Istanbul) • Okuma süresi: 3 dakika

Isparta Keçiborlu’ya bağlı Aydoğmuş köyü yakınlarında yanmış bir aracın yanında başsız bir erkek cesedi bulundu. Yapılan kimlik tespitinde cesedin 39 yaşındaki çoban Ferdi Özdemir olduğu belirlendi. Jandarma, kayıp başın bulunması için geniş çaplı arama başlatırken soruşturma kapsamında birden fazla kişi gözaltına alındı

Olayın ayrıntıları

Bölge halkının ihbarı üzerine önceki gün bölgeye sevk edilen ekipler, yanan bir aracın yanında gövdesinden ayrılmış halde bir ceset tespit etti. Yapılan incelemede, cesedin köyde kayıp olarak aranan 39 yaşındaki çoban Ferdi Özdemir’e ait olduğu belirlendi. Jandarma ekipleri, cesedin başının gövdeden ayrıldığını ve başın henüz bulunamadığını açıkladı.

Olayla ilgili sürdürülen soruşturma kapsamında, bölgede geniş güvenlik önlemleri alındı ve 4’ü 5’e kadar çıkan şüpheli sayısı gözaltına alındı. Soruşturmayı yürüten ekipler olay yerinde kriminal inceleme, delil toplama ve tanık dinlemelerine devam ediyor

Cenaze töreninde konuşan baba Ramazan Özdemir, oğlunun husumetleri olduğunu belirterek “Onu vahşice öldürmüşler, başını kesmişler” diye feryat etti; aile adalet talep etti. Bu sözler köyde büyük üzüntü ve tepki yarattı.

Yetkililer, cesedin otopsi sonuçlarının adli sürecin kritik parçası olduğunu; kesin ölüm nedeni, olay saati ve olay öncesi-meydana gelen hareketlerin otopsi ve kriminal raporlarla netleşeceğini belirtiyor. Kayıp başın bulunmasına yönelik aramaların devam ettiği, elde edilen delillerin laboratuvar incelemelerine gönderildiği açıklandı

• Jandarma ekipleri geniş çaplı arazi araması ve teknik takip yapıyor.

• Gözaltındaki şüphelilerin ifadeleri soruşturmanın seyrini belirleyecek.

• Otopsi raporu ve kriminal laboratuvar sonuçları açıklanıncaya dek resmi makamlar spekülasyona karşı tedbirli olunması çağrısında bulunuyor.

Ferdi Özdemir’in kaybolduğu ve ardından bulunduğu bölge, Keçiborlu ilçesi sınırlarında, Aydoğmuş köyü civarında dağlık bir arazi. Olayın görüntüleri ve son anlara ilişkin iddialar yerel kaynaklarda paylaşılırken, resmi bilgiler doğrultusunda hukuki süreç işletiliyo