“Konya Şeker’in bünyesindeki ünlü markaları barındıran Soma Termik Santrali, Türkiye Kömür İşletmeleri’ne olan 18 milyar TL’lik borç yükü nedeniyle üretime ara verdi. Çalışanların geleceği, enerji arz güvenliği ve santralin geleceğine dair gelişmeler.”

Giriş

Konya Şeker’in 2015 yılında 685 milyon USD bedelle devraldığı Soma Termik Santrali, Türkiye Kömür İşletmeleri’ne (TKİ) olan yaklaşık 18 milyar TL’lik kömür borcunu ödeyemediği için üretimini durdurdu.

1. Santralin Tarihçesi ve Sahiplik

• 2015 Satın Alım: Konya Şeker A.Ş., kamu iştiraki TKİ’den Soma Termik Santrali’ni 685 milyon USD’ye devraldı.

• Ünlü Markalar: Santral, Anadolu Birlik Holding bünyesindeki Torku gibi güçlü markaları da içinde barındırarak bölgesel ekonomik dönüşüme katkı sağladı.

2. Borç Birikimi ve Ödeme Güçlüğü

• 18 Milyar TL’lik Borç: TKİ’ye katlanarak yükselen kömür borcu, son aylarda geri ödemelerde tıkanmaya yol açtı.

• Teslimat Kesintisi: Aylardır yapılamayan kömür ödemeleri, TKİ’nin sevkiyatını durdurmasına neden oldu ve santralde üretim tamamen sona erdi.

3. Resmi Açıklamalar ve Kapatma Kararı

• PANKOBİRLİK Başkanı: Ramazan Erkoyuncu, gerçekleştirilen basın toplantısında santrali kapatma kararını duyurdu.

• Bakanlık Toplantısı: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile yapılan görüşmede borç meselesi gündeme geldi; taraflar arasında sert tartışmalar yaşandığı iddia edildi.

4. Bölge ve Çalışanlar Üzerindeki Etki

• İstihdam Riski: Yüzlerce çalışan, üretimin durmasıyla iş güvencesini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kaldı.

• Ekonomik Darbe: Soma’da hem bölgesel tedarik zinciri hem de yerel işletmeler, santralin kapanmasıyla ciddi ekonomik baskı altında kalacak.

5. Enerji Arz Güvenliği ve Alternatifler

• Milli Enerji Stratejisi: Santralin uzun süreli kapalı kalması, bölgesel enerji arzında açık yaratabilir; bu durum, doğal gaz veya yenilenebilir kaynaklara talebi artırabilir.

• Yenilenebilir Geçiş: Türkiye’nin karbon emisyon hedefleri doğrultusunda, bölgedeki rüzgâr ve güneş enerjisi yatırımları hız kazanabilir.

6. Geleceğe Bakış ve Öneriler

1. Borç Yapılandırması: TKİ ile acil borç yeniden yapılandırma görüşmeleri başlatılmalı.

2. Yeniden İşletme Modeli: Kamu-özel sektör ortaklığı veya yurt içi finansman paketleriyle santralin kademeli olarak tekrar devreye alınması değerlendirilebilir.

3. Toplumsal Destek: Soma halkı ve işçi sendikaları ile şeffaf iletişim sağlanarak, iş kayıplarına karşı sosyal güvence mekanizmaları devreye konmalı.

Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nun (EKK) bugün gerçekleştirilen toplantısı sonrası yapılan açıklamaya göre, toplantıda Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında, ekonomik dengelenmenin sağlıklı biçimde sürdürülmesi amacıyla para, maliye ve gelir politikalarının uyumuna özel bir vurgu yapıldı.

OVP (2025-2027)’deki yapısal tedbirlerin mevcut durumu değerlendirilip çalışmaların hızlandırılmasına yönelik atılabilecek ilave adımlar istişare edildi.

Bu çerçevede, harcamalarda etkinliği ve verimliliği artıracak tasarruf tedbirleri, vergi sisteminde adalet ve etkinliğin güçlendirilmesi ile kayıt dışı ekonomiyle mücadele alanlarında atılacak somut adımlar belirlendi.

Enflasyonla mücadele, mali disiplin, yatırım ortamının iyileştirilmesi, yüksek katma değerli üretim ve ihracat artışı, enerji, ulaştırma, eğitim, sağlık hizmetleri ile işgücü piyasası, sosyal güvenlik ve sosyal yardımlar gibi pek çok alanda kapsamlı yapısal reformlara kararlılıkla devam edilecek.

Açıklaması:
Yediemin otoparklarında bekleyen 30 milyon araç üzerindeki “haciz, rehin, ceza” şerhleri kaldırılıyor. Yeni düzenlemeyle araçlar yeni sahiplerine tertemiz devir edilecek. Başvuru ve hak sahiplerine ödeme detayları burada

Giriş

Resmi Gazete’de yayımlanan son düzenleme ile yediemin otoparklarında bekleyen ve trafikten men edilmiş araçlar için kritik bir adım atıldı. 30 milyon sürücüyü ilgilendiren bu uygulama kapsamında; satış işlemi tamamlandığında araçların üzerindeki “satılamaz, devredilemez, haciz, ihtiyati haciz, rehin” ve benzeri tüm şerhler kaldırılacak. Böylece araçlar, yeni sahiplerine tamamen yüklerinden arındırılmış şekilde devredilecek. Vatandaşların hak kaybını önlemeyi hedefleyen bu düzenleme, hem ekonomiye kaynak kazandıracak hem de yediemin otoparklarındaki araçlar için uzun süredir süren hukuki belirsizliği sona erdirece

Hangi Araçlar Etkileniyor?

Düzenlemenin en önemli kapsamını, yediemin otoparklarında süresi dolduğu halde tahliye edilmeyen ve 6 ile 11 ayı aşkın süreyle trafikten menli bekleyen araçlar oluşturuyor. İcra ve iflas dosyalarından dolayı sahipleri tarafından teslim alınmayan yaklaşık 30 milyon araç, bu yeni uygulamanın muhatabı. Düzenleme uyarınca; mevcut durumda “satılamaz, devredilemez” şerhi bulunan, hacizli veya rehinli tüm araçlar satış listesine alınacak ve satış anında üzerlerindeki tüm şerhler otomatik olarak silinecek

Yeni Düzenlemenin Detayları

Satış işlemiyle birlikte;

• Araçların marka, model, tip, renk, motor ve şasi numarası gibi teknik bilgilerini içeren resmi satış belgesi düzenlenecek.

• Alıcıya ait kimlik ve adres bilgileri satış belgesine işlenecek ve tescil işlemleri tamamlanacak.

• Araç tescil merkezlerinde yeni sahip adına kaydı yapılan araçlardan “haciz”, “ihtiyati haciz”, “rehin” ve “devredilemez” gibi tüm şerhler silinecek
  Bu sayede alıcılar, tertemiz plaka devir işlemi yapabilecek ve ilave maliyet veya hukuki yükle karşılaşmayacaklar.

Prosedür ve Süreç

Yediemin otoparkına çekilen araçların satışa çıkarılma süresi, otoparkta tutulma süresine göre farklılık gösteriyor:

• 11 ayı geçen araçlar, icra dairelerinin bildirdiği liste doğrultusunda öncelikli olarak açık artırmaya çıkacak.

• 6 ayı geçen araçlar ise ikinci aşamada satışa sunulacak.
  Satıştan elde edilen gelir, öncelikle varsa alacaklılara dağıtılacak; kalan bakiye ise orijinal araç sahibine bildirilecek. Araç sahibi, tebligat tarihinden itibaren 1 ay içinde başvurduğunda, bu tutarı nakden veya hesaben alabiliyor . Başvuru yapılmayan bakiyeler, yasal süre sonunda devlet hazinesi bütçesine aktarılıyor.

Hak Sahiplerine Ödeme Süreci

Satış gelirinin dağılımı şu şekilde gerçekleşiyor:

1. Alacaklılara Öncelik: Satış gelirinden önce, icra dosyasındaki alacaklıların alacakları ödeniyor.

2. Kalan Tutarın İlanda Bildirimi: Artan bakiye, araç sahibinin bilinen adresine tebliğ ediliyor.

3. 1 Aylık Hak Talebi: Araç sahibi, tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde icra dairesine başvurarak bakiye ödemesini talep edebilir.

4. Ödemenin Gerçekleşmesi: Başvuru sonrası ödeme 7 iş günü içinde gerçekleştiriliyor; süre, icra dairesinin yoğunluğuna bağlı olarak kısalabilir veya uzayabilir .

Hukuki Dayanak

Bu değişikliğe temel teşkil eden düzenleme, Milli Emlak Genel Tebliği Sıra No: 422 ile 10 Temmuz 2025 tarihinde yürürlüğe girdi. Tebliğin 9’uncu maddesi uyarınca;

“Aracın tescil kaydındaki haciz, ihtiyati haciz, rehin gibi şerhler, alıcı adına tescil edilmesi ile birlikte kaldırılır.”
Ayrıca, 9. Yargı Paketi ile araç satış ve devir süreçleri basitleştirilerek vatandaşların mağduriyeti asgariye indirildi.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Hangi süreler içinde başvuru yapmalıyım?
Tebliğ tarihinden itibaren 1 ay (30 gün) içinde başvuru yapmanız gerekiyor. Bu süre geçerse hak talebiniz düşer.

2. Satış fiyatı nasıl belirleniyor?
Araçlar, ekspertiz raporuna göre açık artırma usulüyle; en yüksek teklif sahibi alıcı olur. Fiyat, piyasa değerine yakın seviyede oluşur.

3. Vergi veya trafik cezası var mı?
Yeni sahibine devir anında araç üzerindeki ceza ve vergi yükümlülükleri orijinal sahibin sorumluluğunda kalır. Alıcı, tertemiz devir yapar.

Sonuç

Yediemin otoparklarındaki araçlarda uzun süredir bekleyen haciz, rehin ve ceza şerhli binlerce araç, 30 milyon sürücüyü kapsayan bu düzenlemeyle tertemiz olarak el değiştirecek. Bu fırsattan yararlanmak isteyen araç sahiplerinin tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içinde ilgili icra dairelerine başvurmaları önem taşıyor. Yeni uygulama, icra dairelerinin işlem yükünü hafifletirken, ekonomik kaynakların verimli kullanımına da katkı sağlayacak.