ABD Başkanı Donald Trump, yaklaşık 9,1 milyar dolarlık federal harcama kesintisini içeren tasarıyı imzalayarak yasalaştırdı.

The Hill’in haberine göre, kamu yayıncılığı ve dış yardım kalemlerinde büyük kesintiler içeren yasa tasarısı Kongre’de kabul edilmesinin ardından Başkan Trump’ın masasına gönderildi.

Trump, dış yardımlar için 8 milyar dolar, kamu yardımları için 1,1 milyar dolar civarı kesintiyi öngören federal kesinti paketini imzaladı.

Böylece, tasarı, Trump’ın imzalamasının ardından yasalaşmış oldu.

Öte yandan Demokratlar, bu adımın küresel düzeyde ABD’nin etkisini zayıflatacağını ve Çin’in bu boşluğu doldurabileceğini savunuyor.

9,1 MİLYAR DOLARLIK FEDERAL KESİNTİ PAKETİ 

Başkan Trump, mayıs ayında “taraflı” oldukları gerekçesiyle basın kuruluşları NPR ve PBS’e yönelik federal fon kesintisi yapılmasını öngören başkanlık kararnamesini imzalamıştı.

Donald Trump yönetiminin “bütçede tasarruf” amacıyla talep ettiği ve dış yardımlarla söz konusu medya kuruluşlarının bütçelerini kapsayan 9,4 milyar dolarlık ilk harcama kesintisi paketi, 12 Haziran’da Temsilciler Meclisinde onaylanmıştı.

Ancak özellikle Demokratlar arasında, dış yardımlarda yapılacak kesintilerin dünyada ölümlere yol açacağı ve ABD’nin dünyadaki konumuna zarar vereceği gerekçesiyle tasarı Senato kanadında tartışmalara neden olmuştu.

Bazı Cumhuriyetçilerin de itirazı üzerine 300 milyon dolarlık değişiklik yapılan tasarı, Senatonun ardından 18 Temmuz’da Temsilciler Meclisinde oylanarak kabul edilmişti. Tasarının, yasalaşması için Başkan Trump tarafından imzalanması gerekiyordu.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bağlı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) ve Emlak Konut GYO işbirliğiyle hayata geçirilen “Gayrimenkul Sertifikası” uygulaması, küçük yatırımcıların gayrimenkul projelerine düşük tutarlarla ortak olabilmesine imkan tanıyan alternatif bir yatırım modeli olarak devreye alınıyor.

Uygulamaya ilişkin merak edilen konular 10 soruda derlendi.

1- Yeni sistemin amacı nedir?

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, peşinat ve kredi gibi yükümlülükleri karşılayamayan vatandaşların konut sahibi olabilmesini sağlamak amacıyla yeni bir modeli devreye aldı.

“Damlaya damlaya ev olur” anlayışıyla geliştirilen sistem, küçük birikimlerle gayrimenkul yatırımı yapma imkanı sunuyor.

Bu model, vatandaşların konut sahibi olma imkanını artırmayı ve kira fiyatlarının dengelenmesini amaçlıyor. Peşinat ve kredi yükümlülüğü olmadan küçük birikimlerle yatırım yapılabilen sistem, konuta erişimde kolaylık sağlayarak toplumun geniş kesimlerine hitap ediyor.

2- Uygulama nasıl işleyecek?

TOKİ ve Emlak Konut güvencesiyle hayata geçirilen sistemde, vatandaşlar Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) denetimindeki gayrimenkul sertifikalarını bütçelerine uygun şekilde satın alabilecek.

Sertifikalar Borsa İstanbul’da işlem görecek. Alt veya üst limit bulunmadan isteyen herkes bu yatırım modeline katılabilecek.

3- Sertifikalar ne zaman ve nasıl satışa sunulacak?

Sertifikalar, 7 lira 59 kuruş fiyatla 4-8 Ağustos tarihleri arasında talep toplama yoluyla halka arz edilecek. 11 Ağustos’tan itibaren ise Borsa İstanbul’da alınıp satılabilecek.

4- Hangi projeye yatırım yapılacak?

İlk uygulama, İstanbul Başakşehir’de inşa edilecek Damla Kent Evleri projesiyle başlatılıyor.

Projede toplam 5 bin 325 konut yer alacak. İlk etapta 1540 konut için sertifika satışı yapılacak.

İnşaat 1 Ekim’de başlayacak ve 4 Şubat 2029’da tamamlanacak.

5- Sertifikalar nasıl değerlendirilecek?

Gayrimenkul Sertifikası yatırımcılarına üç ayrı kazanç modeli sunuyor:

Asli Edim (Konut Sahipliği): Yatırımcılar belirli sayıda sertifika biriktirerek doğrudan konut sahibi olabiliyor. Bu süreç 5 Şubat 2026-4 Ağustos 2028 tarihleri arasında işleyecek.

Tali Edim (Gelir Ortaklığı): Yeterli sayıda sertifikaya ulaşamayan yatırımcılar, proje sonunda açık artırmayla satılan konutlardan elde edilen gelirden pay alacak.

Satılamayan konutlar TOKİ tarafından ekspertiz değerinin yüzde 80’i oranında satın alınacak. Nakit ödemeler 8 Ağustos 2029’da yapılacak.

Borsa Alım-Satım: Sertifikalar, Borsa İstanbul’da işlem görerek yatırımcılara diledikleri anda alım-satım yapma ve fiyat artışından kazanç elde etme imkanı tanıyor.

6- Birden fazla kişi bir konuta ortak olabilir mi?

Sistem, paylı mülkiyet esasına dayalı olarak birden fazla kişinin aynı konut için yeterli miktarda sertifika biriktirerek ortak olmasına imkan sağlıyor.

Evin toplam değerine denk gelen sertifika adedi toplandığında, hisse oranlarına göre tapu devri yapılabiliyor. Bu sayede eşler ya da birden fazla yatırımcı birlikte konut sahibi olabiliyor.

7- Yalnızca İstanbul’da yaşayanlar mı başvurabilecek?

Gayrimenkul Sertifikası uygulamasında ikametgah şartı bulunmuyor. Türkiye’nin farklı şehirlerinde yaşayan yatırımcılar da yetkili aracı kurumlar üzerinden hesap açarak sertifika alımına katılabiliyor. Böylece İstanbul’daki projelere ülke genelinden yatırım yapılabiliyor.

8- Her daire aynı fiyatta mı?

Şerefiye farkıyla dairelerin bulunduğu kat ve cephe gibi özelliklerine göre fiyatları ve dolayısıyla sertifika adetleri, konutlara göre farklılık gösterecek.

9- Proje tamamlanmadan önce konutumu seçebilir miyim?

Sertifika adediyle bir konutun değerine ulaşan yatırımcılar, projenin 6’ncı ayından itibaren başlayacak asli edim talep sürecinde başvuru yaparak istedikleri konutu seçebilecek.

10- Gayrimenkul Sertifikası uygulaması yalnızca bu projeye mi özel?

Damla Kent, sistemin ilk uygulama projesi olarak hayata geçirilecek.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile TOKİ ve Emlak Konut GYO’nun açıklamalarına göre, modelin önümüzdeki dönemde Türkiye’nin farklı illerindeki projelerde de yaygınlaştırılması hedefleniyor. Böylece sistemin daha geniş bir yatırımcı kitlesine ulaşması planlanıyor.

Türkiye Elektrik İletim AŞ’nin güncellenen verilerine göre, günlük bazda dün 1 milyon 217 bin 882 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 1 milyon 211 bin 289 megavatsaat olarak kayıtlara geçti. Söz konusu tüketimle günlük bazda en yüksek seviye görüldü.

Yurt genelinde hava sıcaklıklarının yükselmesine paralel olarak artan klima kullanımı ve tarımsal sulama, elektrik tüketiminde zirvenin görülmesinde etkili oldu. Elektrik tüketiminde daha önceki en yüksek seviye, 23 Temmuz 2024’te 1 milyon 208 bin 706 megavatsaat olarak kayıtlara geçmişti.

Dün en yüksek elektrik tüketimi 57 bin 802 megavatsaatle saat 15.00’te, en düşük tüketim ise 38 bin 936 megavatsaatle 07.00’de gerçekleşti.

Üretimde ilk sırada yüzde 29,3 payla doğal gaz santralleri yer aldı. Bunu, yüzde 19,2 ile ithal kömür santralleri ve yüzde 16,1 ile barajlı hidroelektrik santralleri izledi.

Türkiye, dün 15 bin 496 megavatsaat elektrik ihracatı, 8 bin 903 megavatsaat elektrik ithalatı yaptı.