Gündem
EU Adalet Divanı “Altın Pasaport” Programını Yasakladı: Sabancılar da Dahil, 900 000 Avro’luk Vatandaşlık Sona Erdi
Açıklaması:
AB Adalet Divanı, Malta’nın yatırım karşılığı vatandaşlık (“altın pasaport”) programını AB anlaşmalarıyla çeliştiği gerekçesiyle durdurdu. Sabancı ailesi de dahil olmak üzere varlıklı yabancılara kişi başı 900 000 Avro (39,5 milyon TL) karşılığında vatandaşlık veren uygulama, emsal kararlarla tüm AB’ye yayılacak.
Özet
Avrupa Birliği Adalet Divanı (ABAD), Malta’nın yatırım karşılığı vatandaşlık programı olarak bilinen “altın pasaport” uygulamasının AB anlaşmalarıyla bağdaşmadığı gerekçesiyle sona erdirilmesine hükmetti . Uygulama kapsamında yabancılara kişi başı yaklaşık 900 bin Avro (yaklaşık 39 milyon 500 bin TL) karşılığında vatandaşlık veriliyordu . Karar, 20 Ekim 2020’de AB Komisyonu’nun ihlal süreci başlatmasının ardından 29 Eylül 2022’de açılan davada dün açıklanan gerekçeli kararla kesinleşti . Türkiye’den Sabancı ailesi üyelerinin de programdan faydalanmış olması, karara ulusal basında geniş yer buldu .
AB Adalet Divanı Kararının Detayları
Avrupa Birliği Adalet Divanı, üye bir devletin vatandaşlık hakkını ticari bir işlem haline getirerek yatırım karşılığı satmasının AB Anlaşması’ndan kaynaklanan temel statü kavramıyla bağdaşmadığını tespit etti . Mahkeme, ödemeyi “vatandaşlık hakkı” için temel ölçüt olarak kabul etmenin Birlik vatandaşlığı statüsünü ticarileştireceğine vurgu yaptı . Bu karar, AB içerisinde Bulgaristan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nde de benzer programları bulunan üye ülkeler için emsal teşkil edecek nitelikte görülüyor .
AB Komisyonu, 20 Ekim 2020’de Malta’nın uygulamasını AB yasalarını ihlal ettiği gerekçesiyle “ihlal süreci”ne tâbi tuttu. Program, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında Rus ve Belaruslu başvuruları durdurmuş, ancak diğer milletten yatırımcılara devam etmişti .
Altın Pasaport Programının İşleyişi
Malta’nın yatırım karşılığı vatandaşlık programı, 2012’den itibaren varlıklı yabancılara pasaport sağlamak amacıyla faaliyete geçti. Başvuru sahiplerinden;
-
En az 650 000 Avro katkı payı,
-
150 000 Avro hükümete bağış,
-
Gayrimenkul yatırım şartı gibi çeşitli kriterler talep ediliyordu
2011–2019 döneminde hem “altın pasaport” hem de yatırım karşılığı oturma izni programlarından yaklaşık 130 000 kişi faydalandı ve bu uygulamalardan elde edilen gelir 21,8 milyar Avro’ya ulaştı . Programın katılımcılarının %40’ını Rus vatandaşları oluşturuyordu
Sabancı Ailesi ve Diğer Zenginler
Patronlar Dünyası’nın aktardığına göre, 2019 yılında Türkiye’nin önde gelen ailelerinden Sabancılar da bu program kapsamında Malta vatandaşlığına geçti Sabancı ailesine ek olarak, ülke içinde tanınmış iş insanlarından pek çoğu “altın pasaport” sahibi olarak AB vatandaşı ayrıcalıklarından yararlandı .
Mali Boyut ve İstatistikler
Program kapsamında tek bir başvuru maliyeti yaklaşık 900 000 Avro iken, bu rakam TL bazında yaklaşık 39 500 000 TL’ye tekabül ediyordu Yatırım karşılığı vatandaşlık alan bireyler, AB içinde serbest dolaşım hakkı, iç pazara erişim ve seçimlerde oy kullanma gibi geniş haklara sahip oluyordu .
Kararın Olası Etkileri
-
Emsal Teşkil Etme: Karar, AB’deki yatırım karşılığı vatandaşlık uygulamalarının tamamı için bağlayıcı nitelik taşıyor. Bunun sonucunda Güney Kıbrıs Rum Kesimi ve Bulgaristan’daki “altın pasaport” benzeri programların da gözden geçirilmesi bekleniyor .
-
Yatırımcı Güveni: Uygulamadan yararlanan yatırımcılar, hak kaybı endişesiyle program dönüşümü veya başka AB ülkelerinden benzer fırsat arayışına gidebilir .
-
Yasal Düzenleme: Üye devletlerin vatandaşlık politikalarında net kriterler belirlemesi gerekecek; kamuoyu baskısıyla daha şeffaf ve adil prosedürler öne çıkabilir
Gündem
Kamyon uçuruma yuvarlandı: Sürücü hayatını kaybetti

Hakkari‘nin Yüksekova ilçesinde sürücüsünün ismi öğrenilemeyen kamyonun kontrolden çıkarak uçuruma düşmesi üzerine olay yerine jandarma ve sağlık ekipleri sevk edildi.
Ekipler, devrilen araç içinde sıkışan şoförü çıkarmak için yoğun çaba harcadı. Uzun süren çalışmaların ardından şoförün cansız bedeni çıkarılarak, Yüksekova Devlet Hastanesi morguna kaldırıldı.
Jandarma ekipleri kazayla ilgili inceleme başlattı.
Gündem
Kapadokya’da Kaçak Yapılarla Mücadele Tırmandı: 1.000’in Üzerinde Yıkım ve Yeni Koruma Planı Hayata Geçti
Açıklaması
Türkiye’nin dünya mirası Kapadokya’sında 2019’dan bu yana 1.000’den fazla kaçak yapı kaldırıldı, ATV ve at turlarına sıkı düzenleme getirildi. Alan Başkanlığı’nın gece müzeciliği, alt ölçekli imar planları ve yerel eğitim programlarıyla bölgenin doğal ve kültürel dokusunu koruma hamlesi detaylarıyla ele alındı.
1. Giriş: Koruma Hamlesinin Perde Arkası
Kapadokya Alan Başkanlığı, 3 Ağustos 2025 tarihi itibarıyla bölgedeki kaçak yapılaşmaya karşı yürütülen kapsamlı operasyonun sonuçlarını duyurdu. Develer toplanıp, kurallara uymayan ATV ve at turlarına getirilen kısıtlamaların yanı sıra 1.000’den fazla kaçak yapının yıkımı gerçekleştirildi. Bu adım, Türkiye’nin ve dünyanın korunmaya değer doğal miraslarından birinin bozulmadan geleceğe aktarılması hedefi doğrultusunda atıld
2. 1.000+ Kaçak Yapının Kaldırılması
Alan Başkanı Cem Aslanbay’ın açıkladığına göre, 2019’dan itibaren bölgedeki yoğun ve plansız yapılaşmaya karşı 1.000’den fazla kaçak bina tespit edilip yıkıldı. Aslanbay, “1.000 binayı yıkmasaydık, 3.000 daha eklenirdi” diyerek eğitim ve bilinçlendirme faaliyetlerinin de operasyonun başarısında kritik rol oynadığını vurguladı .
Eğitim ve Farkındalık Çalışmaları
Bölge halkına yönelik düzenlenen seminerler, atölye çalışmaları ve saha eğitimleri sayesinde vatandaşlar kaçak yapıların kendi inisiyatifleriyle kaldırılmasının önemini benimsemeye başladı. Yazılamalar gibi kültürel mirası zedeleyen uygulamalara karşı özel buhar makineleriyle temizlik projeleri de yürütülüy
3. Yeni Koruma Planı ve Alt Ölçekli İmar Düzenlemeleri
Alan Başkanlığı, Kapadokya bölgesinde büyük ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planlarını güncelleyerek; doğal, arkeolojik ve kentsel SİT alanları için ruhsat verilecek bölge sınırlarını netleştirdi. Böylece hangi alanlarda yapılaşma yapılabileceği, hangi bölgelerin kesin koruma altında kalacağı açık şekilde belirlendi .
4. Gece Müzeciliği Projesi
Güvercinlik Vadisi’ne 340 adet açılı LED projektörle gece aydınlatma sistemleri kuruluyor. Renk seçimi ve ışık şiddeti, bölgenin mistik dokusuna uygun planlandı. Önümüzdeki yıl Aşk Vadisi, Çat Vadisi, Bağlıdere, Kılıçlar Vadisi, Göreme Açık Hava Müzesi, Paşabağlar ve Zelve Ören Yeri’nde de “gece müzeciliği” uygulanacak. Bu sayede ziyaretçiler, gün batımının yanı sıra karanlıkta da bölgenin eşsiz coğrafyasını deneyimleyebilecek .
5. ATV ve At Turlarına Sıkı Düzenleme
Sabah erken saatlerde yapılan denetimlerle, ATV-UTV, cip ve at safari turlarının güzergahları GPS ile izlenecek. İlk tespit edilen kuralsızlıkta 92.000 TL ceza kesiliyor; tekrarı halinde araç lisansları iptal edilecek. At turlarında da Tarım Bakanlığı yönetmeliklerine uyum sağlanması zorunlu kılınıyor .
6. Turizmde Yükselen İvme
2024 yılında müze ve ören yerlerine gelen 4.374.019 ziyaretçi ve 856 tesiste %12,27 artışla 1.435.168 konaklama kaydedildi. 2025’in ilk beş ayında, giriş sayısı 690.106’ya, geceleme sayısı 1.349.764’e ulaşarak %32 artış sağlandı. Yabancı ziyaretçilerin ilk sıralardaki ülkeleri; Güney Kore, Çin, ABD ve İspanya oldu .
Sonuç
Kapadokya Alan Başkanlığı’nın “devlet politikası” olarak tanımladığı bu koruma planı, hem kaçak yapılaşma hem de turizm kaynaklı tahribi önlemeyi hedefliyor. Eğitim, denetim, imar planı ve yenilikçi gece müzeciliği projeleriyle bölgenin hem çevresel hem de kültürel değerleri güvende tutuluyor. Bu disiplinli yaklaşım sayesinde Kapadokya, gelecek nesillere bozulmadan miras bırakılacak.
Gündem
BİM aktüel ürünler kataloğunda bu hafta neler var? BİM aktüel ürünler 5-8 Ağustos 2025

Katlanabilir Elektrikli Bisiklet 24.990 TL
Senna 50 İnç Frameless Ultra HD QLED Google TV 13.490 TL
Buz Makinesi 3.490 TL
Dondurma Yapabilen Hamur Yoğurma Makinesi 3.490 TL
Sürgülü Aspiratör 1.349 TL
Elektrikli Tek Gözlü Ocak 739 TL
16 İnç Pervaneli Vantilatör 949 TL
Heifer Pro Şarjlı Kablosuz Süpürge 4.999 TL
-
Gündem7 gün önce
MOSSAD İddiası ve Bursa Yangınında Sabotaj Şüphesi: Gerçek Ne?
-
Gündem4 gün önce
“Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı Duyurdu: Bursa Harmancık‑Orhaneli Yangını Kontrol Altına Alındı”
-
Gündem2 gün önce
Aydın’ı Sarsan Bebek Skandalı: 9 Günlük Bebeği Para Karşılığı Satın Alan Çocuk Doktorunun Kan Donduran İtirafı
-
HAVA DURUMU4 gün önce
Meteoroloji Uzmanı Tekin Tarih Verdi: Cuma Günü Sıcaklık Düşüyor, Yağış Geliyor!
-
Gündem1 gün önce
“Banyoda Boğazından Bıçaklanarak Öldürüldü: Trans Birey Nida Nazlıer Cinayeti ve Ardındaki Gerçekler”
-
Gündem2 gün önce
Denizli’de Polis Dehşeti: Ailesini Katleden Memur İntihar Etti, Şok Gerçekler Ortaya Çıktı
-
Gündem4 gün önce
Türkiye, Azerbaycan Üzerinden Cumartesi Günü Suriye’ye Günlük 6 Milyon m³ Doğalgaz Tedarikine Başlıyor
-
Gündem2 gün önce
MİT Akademisi’nden “12 Gün Savaşı ve Türkiye İçin Dersler” Raporu: “Savaş Yakın, Hazırlanın” İddiası Doğru mu?