Çin‘in sanayi sektöründe karlar Temmuz ayında yıllık bazda sadece yüzde 1,5 oranında azaldı. Bu, son 5 ayda yaşanan en yavaş düşüş olarak kayıtlara geçti ve Pekin’in yıkıcı fiyat savaşlarını engelleme çabalarının kurumsal kar marjlarını desteklediğini ortaya koyuyor.

Ulusal İstatistik Bürosu (NBS) tarafından açıklanan verilere göre, büyük sanayi firmalarının karları 2025 yılının ilk yedi ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 1,7 düştü. Her ne kadar hala olumsuz olsa da, son rakamlar hükümetin yavaşlayan ekonomik ivmenin ortasında endüstriyel kazançları istikrara kavuşturma çabasındaki ilerlemeyi yansıtıyor.

Devlete ait sanayi işletmeleri, Ocak ayından Temmuz ayına kadar kârlarında yüzde 7,5’lik bir düşüş kaydederek gerilemenin en ağır yükünü taşıdı. Buna karşılık, yabancı sermayeli işletmelerin kazançlarında yüzde 1,8’lik bir artış görüldü ve bu durum mülkiyet yapıları arasındaki performans farklılığını ortaya koydu.

Sektörel olarak bakıldığında, madencilik şirketleri yıllık bazda yüzde 31,6’lık düşüşle en sert gerilemeyi yaşadı. Bu arada, imalat sektörü kârlarda yüzde 4,8’lik bir artışla toparlanırken, elektrik, gaz ve su tedarikini içeren kamu hizmetleri yüzde 3,9’luk bir artış kaydetti.

NBS’de kıdemli bir istatistikçi olan Yu Weining, iyileşen görünümü Pekin’in tüketici fiyatlarını istikrara kavuşturmayı ve iş dünyasının güvenini yeniden tesis etmeyi amaçlayan hedefli politikalarına bağladı. Hükümetin kilit sektörlerdeki aşırı iskonto ve kapasite fazlalığını ele almaya odaklanması, kâr düşüşlerinin hızını azaltmada merkezi bir rol oynadı.

Engelli kamu görevlilerine yönelik erişilebilirlik uygulamalarının ve pozitif yükümlülüklerin yerine getirilmesi,

Genel İdari Hizmetleri sınıfında yer alan personelin ek ödeme oranlarında 5.560₺; yardımcı hizmetleri sınıfında yer alan personelin ek ödeme oranlarında 4.450₺ artış yapılması,

ardımcı Hizmetler Sınıfındaki personelin ünvanlarına göre Teknik Hizmetler Sınıfına veya Genel İdari Hizmetler Sınıfına geçirilmesi,

Mühendislerin ve Teknik Hizmetler Sınıfındaki personelin Ek Ödeme ve Özel Hizmet Tazminatı puanlarının artırılması, ayrıca Teknik Sorumluluk İlave Ödemesi verilmesi,

Şube müdürü, müdür, müdür yardımcısı, veteriner hekim, şef, amir vb. ünvandaki idarecilerin mali haklarının yeniden belirlenmesi, makam ve görev tazminatı verilmesi, sorumluluk ilavesi ödenmesi,

Kamu görevlilerine fazla çalışma ve harcırah ödenmesi,

Emekli kamu görevlilerinin mali haklarının iyileştirilmesi, görev aylığı ve emekli aylığı arasındaki farkın kapatılması,

7. Dönemde karar altına alınan; uluslararası normlarla uyumlu örgütleme, toplu pazarlık ve grev hakkını içeren, siyaset hakkını temin eden 4688 Sayılı Kanun’un hayata geçirilmesi maddeleri yer aldı.

Kamu İşveren Heyeti’ne sunulan zam teklifi şöyleydi: 2026 yılı için %10 refah payı, ilk altı ay için %25 ve 10 bin lira taban aylığı, ikinci altı ay için ise %20 zam olmak üzere toplam %88, 2027 yılı için ise ilk 6 ay yüzde 20 zam, 7 bin 500 lira taban aylığı, %15 zam olmak üzere toplam %46 oranında zam.

FatihDoğanMedya — Ekonomi / Yerel Haber
Tarih: 26.08.2025-  12:11

Açıklama : Yayıncı kuruluşların işletmelere sattığı paket fiyatları 400 bin TL’den 2,6 milyon TL’ye çıktı. Nevizade’de 50 işletmeden 10’u, Kadıköy’de ise sadece 1 işletme yayın hakkı alabildi. Küçük esnaf ve taraftarlar tepkili. Kaynaklar: NTV ve yerel esnaf açıklamaları.

Özet

Yayın haklarıyla ilgili fiyat artışı kafelerde ve barlarda maç izlemeyi neredeyse lüks hâline getirdi. Yayıncı kuruluş tarafından bazı işletmelere teklif edilen paketlerin 400 bin TL seviyelerinden 2.6 milyon TL’ye kadar yükselmesi, yüzde 550’lik artışa karşılık geliyor. Bu artış sonucunda İstanbul’un ünlü eğlence caddesi Nevizade’de 50 işletmeden yalnızca 10’u yayın hakkı alabildi; Kadıköy’de ise iki yıl önce 150–200 civarı olan maç yayınlayan işletme sayısı bu sezon 1’e düştü.

Detaylı bulgular ve esnafın tepkisi

• Fiyat artışı: Esnafa teklif edilen yayın paketleri örnek olarak 400 bin TL seviyelerinden 2,6 milyon TL’ye kadar çıktı; bu, yüzde 550’ye varan artış olarak yansıyor. Birçok işletme bu fiyatları ödeyemeyeceklerini belirtiyor.

• Nevizade: Beyoğlu Eğlence Yerleri Derneği (BEYDER) Başkanı Aydın Ali Kalaycı’nın verdiği bilgiye göre Nevizade bölgesinde önceki yıllarda yaklaşık 50 mekan maç yayını yaparken, bu sayı paket fiyatları nedeniyle 10’a geriledi.

• Kadıköy: Kadıköy Esnaf Derneği Başkanı Süleyman Erdal Eroğlu, iki yıl önce 150–200 civarı olan maç yayını yapan işletme sayısının geçen yıl 20’ye, bu yıl 1’e düştüğünü; bazı tekliflerin 3,45 milyon TL gibi rakamları bulduğunu aktardı.

• Yerel yansımalar: Sektör temsilcileri, kiraların yarısı kadar yayın ücreti talep edilmesinin, küçük esnafı zor durumda bıraktığını; bunun kaçak yayıncılığı ve IP-TV/illegal seçeneklere yönelmeyi artıracağını söylüyor. Ayrıca esnaf, yayıncı kuruluştan (NTV’nin ulaştığı kaynak: BeIN/alt yayıncılar) açıklama gelmediğini belirtti.

Neden bu kadar yükseldi? (Kısa analiz)

1. Yayıncı kuruluşun fiyat politikası: Esnaf, resmi bir tarifeden ziyade “bölge/büyüklük” bazlı ve taşeron ilişkilerle fiyatlandırma yapıldığını, bunun pazarlıkla çok değişken olduğunu belirtiyor.

2. Pazarın konsolidasyonu ve yayın haklarının değerlenmesi: Süper Lig gibi ürünlerin naklen yayın gelirleri yükselirken, işletmelere uygulanan ticari (komersiyel) lisans bedelleri de artıyor — ancak işletme ölçeğine göre orantısız artışlar tespit ediliyor. (Benzer şikâyetler ülke genelinde raporlanıyor.)

3. Enflasyon/döviz etkisi ve pazarlık gücü: Yayıncılar ile işletmeler arasındaki pazarlıkta, yayıncı tarafın fiyatları tek taraflı belirleyebilmesi esnafın elini zayıflatıyor.

Esnaf ve taraftar ne diyor?

• BEYDER Başkanı Aydın Ali Kalaycı ve Kadıköy Esnaf Derneği temsilcileri, artışların sosyal bir etkinliği (maçı birlikte izleme kültürünü) zayıflatacağını, küçük işletmelerin bu yükü kaldıramayacağını ve müşterilerin evde veya yasadışı yayınlara yöneleceğini söylüyor. Ayrıca bazı işletmelerin daha önce derbi günleri haricinde müşteri çekemediği, bu nedenle maliyetleri karşılamanın ekonomik olarak mantıksız olduğu vurgulanıyor.

Olası sonuçlar ve çözüm önerileri

• Kısa vadede: Birçok küçük işletme maç yayını almaktan vazgeçecek; derbi dışı maçlarda müşteri sayısı daha da düşecek; kaçak yayıncılık artacak.

• Orta vadede: Esnaf örgütleri ve yerel derneklerin ortak hareketiyle kamuoyu baskısı artabilir; tüketici hakları ve rekabet/tekel incelemesi için ilgili kurumlara (rekabet kurumu/basın regülasyonları) başvurular gündeme gelebilir

• Çözüm önerileri (sivil/kurumsal):

  • Yayıncı kuruluş ile esnaf arasında bölgesel, şeffaf tarifeler oluşturulması,

  • Küçük işletmeler için uygun fiyatlı “mini paket” alternatifleri,

  • Hukuki veya düzenleyici denetimle tekelleşme/tek taraflı fiyat uygulamalarının araştırılması,

  • Taraftar ve esnaf dayanışmasıyla ortak satın alma (kolektif anlaşmalar) modellerinin denenmesi.

Editöryal not

Haberimizde kullanılan ana veriler ve esnaf açıklamaları NTV’nin saha haberinden alınmıştır; ek yerel ve sektörel şikâyetleri destekleyen diğer yerel haber kaynakları da mevcuttur. Yayıncı kuruluşlara (haber yayımlandığı sırada) yapılan ulaşma girişimleri yanıt vermemiştir

Kısa sosyal medya paylaşım önerileri

1. Tweet (kısa): “Maç izlemek lüks oldu: Yayın paketleri 400 bin TL’den 2,6 milyon TL’ye çıktı — Nevizade’de 50’den 10’a, Kadıköy’de 1’e düştü. Esnaf tepkili. Detaylar FatihDoğanMedya’da.

2. Facebook/Instagram (orta): “Yayıncı kuruluşların işletmelere uyguladığı astronomik paket ücretleri, toplu maç izleme kültürünü tehdit ediyor. Nevizade’de mekan sayısı azalıyor, Kadıköy’de sadece 1 işletme kaldı. Okumak için: FatihDoğanMedya.”

3. LinkedIn (uzun): “Medya ve eğlence ekonomisinde yeni bir kriz: İşletmelere satılan ticari yayın paketlerindeki yüzde 400–550’lik artışlar küçük esnafı zorluyor. Regülasyon ve kolektif çözümler tartışılmalı. Haber: FatihDoğanMedya.”