15–18 yaş arası çocuklara verilen bazı hapis cezalarında artış — Tasarıyla 24 yıl → 27 yıl, 12 yıl → 18 yıl

15–18 yaş arası çocuklara verilen bazı hapis cezalarında artış — Tasarıyla 24 yıl → 27 yıl, 12 yıl → 18 yıl

Tarih & Saat: 04 Ekim 2025, 12:00 (TSİ)
Okuma süresi: 4 dakika

AKP milletvekillerinin hazırladığı 11. Yargı Paketi tasarısına göre, suça sürüklenen 15–18 yaş arası çocuklara ağırlaştırılmış müebbet yerine verilen 24 yıllık hüküm 27 yıla; müebbet yerine verilen 12 yıllık üst sınır ise 18 yıla çıkarılacak. Tasarıda ayrıca bazı kasıtlı öldürme olaylarında indirim uygulanmamasına yönelik düzenlemeler de yer alıyor.

Haber ayrıntıları

AKP’li vekiller tarafından hazırlanıp Meclis gündemine taşınması beklenen 11. Yargı Paketi’ndeki düzenlemeye göre, 15 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını doldurmamış kişilere verilen hapis cezalarının üst sınırları artırılıyor. Buna göre:

• Ağırlaştırılmış müebbet yerine uygulanabilecek üst sınır: 24 yıl → 27 yıl.

• Müebbet yerine uygulanan üst sınır: 12 yıl → 18 yıl.

Bu değişiklikle, fiilin niteliğine göre ceza tayininde uygulanabilecek üst sınırlar yükseltilmiş olacak. Tasarı metninde ayrıca kasten öldürme suçlarında “kasta dayalı kusurun ağırlığı”, suçun işleniş biçimi, amaç ve daha önce kasıtlı suçtan mahkumiyet gibi kriterler dikkate alınarak bazı durumlarda ceza indiriminin kaldırılabileceği ifade ediliyor.

Tasarının kaynağı ve süreç

Söz konusu düzenlemenin, AKP’li milletvekillerinin hazırladığı 11. Yargı Paketi kapsamındaki maddeler arasında yer aldığı ve paketin Meclis’e sunulmasıyla birlikte TBMM’de görüşüleceği belirtiliyor. Tasarı kamuoyuna yansımaya başladı; ilgili düzenlemeler hakkında resmi açıklamalar ve hükümet kaynaklarının değerlendirmeleri de takip ediliyor.

Adalet Bakanlığı ceza mevzuatında gözden geçirilmesi gereken hususlar ve çocuklarla ilgili düzenlemelere ilişkin çalışmaların sürdüğünü açıklamıştı; Bakanlık kaynakları daha önce TCK’nın yaş küçüklüğüne ilişkin hükümlerinin gözden geçirileceğini belirtmişti.

Mevzuatla bağlam — TCK ve yaş küçüklüğü

Mevcut Türk Ceza Kanunu uygulamasında (TCK md.31) 15–18 yaş arasındaki suça sürüklenen çocukların cezalarında belirli indirimler uygulanıyor; örneğin ağırlaştırılmış müebbet veya müebbet hapis gerektiren fiiller için çocuklar açısından alt/üst sınırlarda indirim öngörülüyor. Tasarı söz konusu indirimlerin sınırlarını yeniden belirliyor — bu da uygulamada ceza tayininde etkili olacak.

Eleştiriler ve olası etkiler

Haberlere yansıyan tartışmalara göre düzenleme, kamu güvenliği ve cezaların caydırıcılığı savunucuları tarafından desteklenirken, çocuk hakları savunucuları ile bazı hukukçular tarafından eleştiriliyor; eleştiriler genelde ceza indirimlerinin daraltılmasının rehabilitasyon odaklı yaklaşıma zarar verebileceği yönünde. Bu alandaki denge, yasama sürecinde ve tartışmalarda belirleyici olacak. (Basında konuya ilişkin farklı değerlendirmeler yer aldı.)

Sonraki adımlar

• Tasarı metninin TBMM’ye sunulması halinde komisyonda madde-madde görüşülüp değişikliklerle Genel Kurul’a gelmesi beklenir.

• Meclis’teki takvim ve komisyon görüşmeleri ilerledikçe metnin nihai biçimi netleşecek; uygulama ve infaz kurumlarının hazırlıkları ile hukukçuların görüşleri önem kazanacak.