Sağlık
Yılbaşı sofrasında gıda zehirlenmesi uyarısı: “Mezeleri hızlıca dolaba koyun”
Yılbaşı sofrasında gıda zehirlenmesi uyarısı: “Mezeleri hızlıca dolaba koyun”
Tarih: 31 Aralık 2025
Saat: 10:52
Okunma Süresi: 3 dakika
İZMİR – Gıda Mühendisleri Odası yetkilileri, yeni yılı sağlıkla karşılamak isteyenlere yılbaşı sofraları için kritik uyarılarda bulundu. Özellikle yoğurtlu mezelerin soğuk zincirinin kırılmaması ve hindi gibi kanatlı etlerin iç ısısının 85 dereceye ulaşana kadar pişirilmesi gerektiğinin altı çizildi.
İzmir Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Toprak, yılbaşında yaşanabilecek gıda zehirlenmelerine karşı en büyük riskin “sıcak soğuk zinciri”nin bozulması olduğunu vurguladı.
“Dışarıdan alınan mezeleri hızlı şekilde eve getirip, dolaba koymalıyız. Özellikle yoğurtlu mezelerde sıkıntı yaşama ihtimali yüksek. Yoğurt süt ürünüdür, dolapta kalmalı.”
Ali Manavoğlu, Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı, benzer bir uyarıyı hindi ve kanatlı etler için yaparak, yalnızca dış yüzeyin pişmesinin yeterli olmadığını, iç kısmın da uygun sıcaklığa ulaşması gerektiğini belirtti.
Meze ve Hazır Gıdalarda Kritik Kurallar
Yılbaşı sofralarının vazgeçilmezi olan mezeler ve dışarıdan alınan hazır gıdalar, doğru şekilde muhafaza edilmezse ciddi risk oluşturabiliyor.
· Soğuk Zincir Asla Kırılmamalı: Dışarıdan alınan tüm mezeler, satın alındıktan sonra mümkün olan en kısa sürede buzdolabına konulmalı. Uzmanlar, havalar soğuk olsa dahi bu kurala uyulması gerektiğini vurguluyor.
· Yoğurtlu ve Mayonezli Ürünlere Ekstra Dikkat: Protein açısından zengin bu ürünler, oda sıcaklığında mikroorganizmaların hızla üremesi için uygun ortam sağlıyor. Bu nedenle, hazırlandıktan veya getirildikten hemen sonra +4°C’de muhafaza edilmeli ve servis edilmeden hemen önce sofraya çıkarılmalı.
· Güvenilir Yer ve Etiket Kontrolü: Paketli hazır gıda alırken, ürün etiketinin ve işletmenin kayıt numarasının bulunup bulunmadığı mutlaka kontrol edilmeli.
Hindi ve Et Ürünlerinde Pişirme Püf Noktaları
Ana yemeklerde ise doğru pişirme sıcaklığı hayati önem taşıyor.
· İç Isı 85°C’ye Ulaşmalı: Hindi veya tavuk gibi kanatlı etleri pişirirken, yalnızca dışının renk değiştirmesi yeterli değil. Etin en kalın yerinden ölçülen iç sıcaklığının en az 85°C’ye ulaştığından emin olunmalı. İç kısımda kan veya pişmemiş doku görülmesi durumunda tüketilmemeli.
· Çapraz Bulaşmaya Karşı Tedbir: Çiğ et, tavuk veya hindi ile temas eden bıçak, kesme tahtası gibi tüm mutfak ekipmanları, diğer gıdalarla (özellikle çiğ tüketilecek yeşilliklerle) temas ettirilmeden önce sıcak su ve deterjanla yıkanmalı. Aksi takdirde çapraz bulaşma yoluyla hastalık yapıcı bakteriler yayılabilir.
En Çok Şaşırtan Risk: Pilav
Uzmanlar, yılbaşı sofralarında en beklenmedik gıda güvenliği riskinin pilav olduğuna dikkat çekiyor. Toprak, “Düğün yemeklerindeki zehirlenmelerin çoğu tavuk değil, pirinç kaynaklıdır” diyerek şu uyarıyı yaptı:
“İç pilav ya da pilav yapacaksak, yaptıktan sonra 2 saat içinde hızlıca soğutup dolaba almamız gerekiyor.”
Diğer Önemli Uyarılar
· Sofrayı Erken Kurmayın: Yemekler, tüketilmeden çok önce sofraya konmamalı. Sıcak yemekler sıcak, soğuk mezeler ise soğuk kalacak şekilde servis edilmeli.
· Alkollü İçeceklerde Bandrol: Sahte içkiler ciddi zehirlenmelere yol açabileceğinden, bandrollü ve güvenilir yerlerden alınmış ürünler tercih edilmeli.
· Bayat Kuruyemiş ve Tatlılara Dikkat: Bayat kuruyemişler de zehirlenmeye neden olabilir. Şerbetli tatlılarda taklit (tağşiş) riski yüksekken, sütlü tatlılar buzdolabında muhafaza edilmeli ve tüketimden hemen önce çıkarılmalı.
Uzmanlar, bu basit kurallara dikkat ederek yeni yılı sağlıkla, keyifle ve güvenli bir sofrada karşılamanın mümkün olduğunu belirtiyor.