TÜİK Mayıs 2025 Enflasyon Oranlarını Açıkladı: Aylık %1,53, Yıllık %35,41 ile Beklentilerin Altında

Açıklaması:
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mayıs 2025 TÜFE verilerini açıkladı. Aylık enflasyon %1,53, yıllık %35,41 olarak gerçekleşirken, çekirdek enflasyon %35,37’ye indi. Memur-emekli zam farkı, kira artış oranı ve sektör bazlı gelişmeleri mercek altına alan kapsamlı analizin tüm ayrıntıları bu makalede yer alıyor.

Giriş ve Genel Bakış

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 3 Haziran 2025 tarihinde Mayıs ayı enflasyon verilerini kamuoyuna duyurdu. Buna göre, 2025 yılı Mayıs ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık bazda %1,53 artarken, yıllık enflasyon %35,41 olarak gerçekleşti  Bu gerçekleşme, ekonomi yönetiminin söz konusu ay için belirlediği yüksek enflasyon hedeflerine kıyasla daha iyi bir seyir izledi. Özellikle çekirdek enflasyon göstergeleri, Mayıs ayında yıllık %35,37 seviyesine geriledi ki bu da enflasyonist baskının bir nebze hafiflediğini gösteriyor .

Aylık ve Yıllık Enflasyonun Detayları

• Aylık Enflasyon: Mayıs 2025’te TÜFE, bir önceki aya kıyasla %1,53 oranında artış kaydetti .

• Yıllık Enflasyon: Mayıs 2025 itibarıyla tüketici fiyatlarında bir önceki yılın aynı ayına göre %35,41 artış yaşandı .

• Çekirdek Enflasyon: Altın, enerji ve işlenmemiş gıda ürünleri hariç tutulduğunda, yıllık çekirdek enflasyon %35,37’ye geriledi .

• 12 Aylık Ortalama Enflasyon: Son 12 aylık dönem baz alındığında enflasyon ortalaması %45,80 olarak hesaplandı .

Bu veriler, Nisan 2025’te açıklanan aylık %3,00 ve yıllık %37,86 seviyelerine kıyasla hem aylık hem de yıllık enflasyonda düşüş sinyalini veriyor . Nisan ayı verileri, aylık bazda %3, yıllık bazda %37,86’lık artış göstermişti; Mayıs’ta aylık bazda yarı yarıya gerileyen bir ivme dikkat çekiyor .

Önceki Aya ve Geçen Yılın Aynı Ayına Göre Kıyaslama

Nisan 2025’te aylık enflasyon %3,00 iken Mayıs ayında %1,53’e gerileme göstermiştir . Aynı şekilde, yıllık enflasyon da Nisan’da %37,86 iken Mayıs’ta %35,41 seviyesine düştü . Bu düşüş eğilimi, özellikle gıda ve enerji fiyatlarında önceki aya kıyasla daha mutedil seyreden artışların etkisiyle şekillendiği değerlendiriliyor.

Grup bazında bakıldığında, Nisan ayında aylık bazda %3,00, yıllık bazda %37,86 artış gösteren TÜFE, Mayıs’ta daha ılımlı seyretti . Enerji ve temel mal grupları, önceki ayın yüksek artışlarına rağmen Mayıs’ta da fiyatların yükseldiği ana kalemler olmaya devam etti. Buna karşın, baz etkisi ve döviz kurlarındaki görece istikrar, enflasyondaki hız kesmenin başlıca nedenleri olarak öne çıktı .

Çekirdek Enflasyon ve 12 Aylık Ortalama

• Çekirdek Enflasyon: Mayıs 2025 itibarıyla, enerji ve işlenmemiş gıda dışı çekirdek enflasyonun yıllık %35,37 seviyesine gerilemesi, para politikası açısından olumlu karşılandı .

• On İki Aylık Ortalama: Son 12 aylık dönemin ortalamasına göre enflasyon %45,80’e ulaştı . Bu gösterge, tüketicilerin fiyat artışı baskısının uzun vadede hala yüksek seyrettiğini işaret ediyor.

Merkez Bankası politikaları çerçevesinde, çekirdek enflasyonda gözlenen gerileme, sıkı para politikasının işe yaradığını gösterirken, yüksek seyreden 12 aylık ortalama ise ekonomideki fiyat baskısının tam anlamıyla geçmediğine işaret ediyor .

Memur-Emekli Maaş Zammı ve Kira Artış Oranı

Enflasyon verileri, özellikle memur ve emeklilerin maaş zam oranı ile ev sahibi-kiracı arasındaki kira artış oranını doğrudan etkiliyor. TÜİK’in Mayıs verilerine göre 12 aylık enflasyon %35,41 olarak gerçekleşince;

• Memur ve Emekli Maaş Zam Farkı: Temmuz ayında yapılacak toplu sözleşme dönemi için memur ve emekli zammı, Nisan-Mayıs enflasyon farkı üzerinden hesaplanacak. Nisan’da %37,86 iken Mayıs’ta %35,41’e gerileyen yıllık enflasyon, zam farklarını ve ek tazminat olasılıklarını şekillendirecek .

• Kira Artış Oranı: 12 aylık TÜFE bazlı olarak belirlenen kira artış oranı da Mayıs verisiyle güncellendi. Haziran-Temmuz dönemi kira artışlarında, yıllık %35,41’lik enflasyon oranı esas alınacak .

Özellikle düşük ve sabit gelirli kesimler, memur-emekli zammı ve kira artışlarının enflasyonun üzerinde kalması durumunda reel gelir kaybı yaşamaya devam edecek. Bu sebeple, düşük gelirli hane halklarının fiyat baskısı halen ciddi boyutlarda seyrediyor .

Sektör Bazlı Enflasyon Gelişmeleri

Detaylı grup bazlı veriler henüz tüm kalemler için yayımlanmasa da, Mayıs ayında özellikle gıda ve temel mallarda artış eğiliminin devam ettiği gözlemleniyor. Öne çıkan başlıca gelişmeler şu şekilde:

• Gıda Enflasyonu: Haziran başı açıklanan raporlara göre, gıda enflasyonunun aylık bazda %4’ün üzerinde seyrettiği ve yıllık bazda %32,3 düzeyine indiği tahmin ediliyor . Bu, Kasım 2021’den bu yana en düşük seviyelerden biri olarak değerlendiriliyor.

• Enerji Fiyatları: Elektrik ve doğal gaz tarifelerindeki düzenlemeler nedeniyle enerji grubunda aylık %4,3 artış kaydedildiği, yıllık bazda ise %48,1 seviyesinde gerçekleştiği bildiriliyor . Akaryakıt fiyatları ise Brent petrol fiyatlarındaki geri çekilme nedeniyle aylık %0,4 azaldı.

• Temel Mallar: Mayıs 2025 itibarıyla temel mallar grubunda aylık enflasyon %3,7’ye yükseldi ve yıllık bazda %20,3 düzeyine ulaştı . Özellikle döviz kurundaki dalgalanmalar, dayanıklı tüketim mallarına yansımaya devam etti.

• Hizmetler ve Kira: Hizmetler grubunda Yıllık enflasyon %54,6 ile yüksek seviyesini korurken, kira enflasyonunda aylık artış %1,7 civarında seyretti .

Bu gelişmeler, tüketici sepetinin önemli bir bölümünü oluşturan gıda, enerji ve barınma kalemlerinde fiyat artışlarının devam ettiğini, ancak yıllık bazda baz etkisi ve kur istikrarının etkisiyle enflasyon artış hızının nispeten yavaşladığını gösteriyor.

Ekonomik ve Sosyal Etkiler

• Reel Gelir Kaybı: Enflasyonun yüksek seyretmesi, özellikle sabit gelirli hane halklarının alım gücünü olumsuz etkiliyor. Mayıs 2025’te yıllık %35,41 enflasyon, maaş zamları ile kiralardaki artışların altında kalması durumunda reel gelir kayıplarını gündeme getiriyor .

• Merkez Bankası ve Para Politikası: Çekirdek enflasyondaki düşüş, sıkı para politikalarına olumlu yansısa da, finansal piyasalarda belirsizlikler sürüyor. TCMB’nin önümüzdeki dönemde faiz adımlarını enflasyon dinamiklerine göre şekillendirmesi bekleniyor .

• Tüketici Güveni ve Harcamalar: Yüksek enflasyon, tüketici güvenini daraltarak gıda dışı harcamaların yavaşlamasına yol açabilir. Tüketiciler, temel ihtiyaçlara bütçe ayırma eğiliminde olurken, dayanıklı tüketim mallarına dair harcamaları erteleme eğilimi gösterebilir .

• Öngörüler ve Beklentiler: AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, Mayıs ayı enflasyonunu ortalama %2,10 olarak tahmin ederken, gerçekleşme oranı beklentilerin altında kalarak %1,53 oldu . Bu durum, ekonomistlerin yıl sonu enflasyon tahminlerini de aşağı yönlü revize etmelerine neden olabilir.

Sonuç ve Değerlendirme

Mayıs 2025 enflasyon verileri, bir önceki aya ve geçen yılın aynı dönemine kıyasla düşüş sinyalleri verse de, yıllık %35,41’lik enflasyon seviyesi hâlâ yüksek kabul ediliyor. Çekirdek enflasyondaki gerileme, para politikasının etkinliğine işaret etmekle birlikte; gıda, enerji ve temel mallardaki artışlar, enflasyonist baskının devam ettiğini gösteriyor. Memur-emekli maaşları, kira artış oranları ve tüketici talebi üzerinde enflasyonun baskı oluşturmaya devam edeceği, önümüzdeki aylarda TCMB’nin alacağı para politikası kararlarının enflasyon seyrini yakından etkileyeceği öngörülüyor.