TikTok’ta Herkes Uzman! Türkiye’de Filozof Bitmedi, Sadece Fenomenleşmedi

📍 Köşe Yazısı – www.fatihdoganmedya.com.tr
✍️ Fatih Doğan
📅 3 Haziran 2025
📸

TikTok’ta eline telefonu alan bir anda “uzman” oluyor. Video kısa, müzik havalı, konuşma karizmatik… Sonra geliyor milyonlarca izlenme.

Peki ama bu gerçekten bilgi mi? Yoksa sadece “bilgili gibi görünme” çabası mı?

Bugünün sosyal medyasında “ne bildiğinden çok nasıl sunduğun” önemli. Bu da ne yazık ki, uzmanlığı değil, etkiyi ön plana çıkarıyor.

Sosyal Medya Uzmanı mı, Algoritma Ustası mı?

TikTok algoritması hızlı tüketimi seviyor. 15 saniyede ilgi çekmek zorundasınız. Bu da bilgi derinliğinden çok görüntüye, cümle vurgusuna ve hızla ulaşılabilirliğe önem verilmesi anlamına geliyor.

Bugün TikTok’ta “hızlı felsefe öğren”, “kişisel gelişim hapları”, “1 dakikada Aristoteles” gibi içerikler izliyoruz. Ancak işin içine biraz araştırma katınca şunu görüyoruz: Bu içeriklerin çoğu, gerçekte ne akademik bir derinliğe dayanıyor ne de bilimsel kaynaklarla destekleniyor.

Türkiye’de Gerçekten Bu Kadar Filozof Var mıydı?

Vardı. Hâlâ da var.

Ama bu insanlar TikTok’ta değil; kütüphanelerde, akademide, derin düşüncenin içinde. Farabi, İbn Sina, Hilmi Ziya Ülken, Ziya Gökalp gibi isimler bir dönemin yıldızlarıydı. Bugün onların izinden giden akademisyenler var, ama onlar “fenomen” olmayı değil, “bilgi üretmeyi” seçiyor.

Sosyal Medya: Bilgi Paylaşımı mı, Görsel Performans mı?

Sosyal medya büyük bir vitrin. Bu vitrinde öne çıkan şey; dikkat çekmek, hızlı konuşmak ve etkili görünmek.

Ama şunu sormak gerekiyor: “Gerçekten ne anlatıyor?”

1 dakikada Aristoteles anlatılamaz. Nietzsche’yi espriye indirgemek, onun felsefesini değil, algısını satar.

Uzmanlık, Emeğin Ürünüdür

Gerçek uzmanlık yıllar süren öğrenmenin, araştırmanın ve sabrın ürünüdür.
Bir kitap kapağını göstermek kolaydır ama içindekini kavramak zordur.
İki alıntıyla filozof olunmaz.

Türkiye’de Gerçekten Filozof Yok mu?

Varsa da TikTok’ta değiller. Çünkü gerçek felsefeciler genelde üniversite koridorlarında, kitapların arasında yaşıyor. Yıllar süren doktora çalışmalarını, yüzlerce sayfalık tezleri, akademik yayınları belki de TikTok için fazla “ağır” buluyorlar.

Bir düşünün: Farabi, İbn Sina, İbn Rüşd gibi düşünürler bu topraklarda yetişti. Cumhuriyet döneminde Hilmi Ziya Ülken, Ziya Gökalp, Mübahat Türker Küyel, İoanna Kuçuradi gibi isimler Türk felsefesine yön verdiler. Bugün de Gürol Irzık, Onur Kenan Aydoğdu, Ahmet Dağ gibi çağdaş felsefeciler, bilim ve etik üzerine ciddi çalışmalar yapıyor.

Son Söz: Bilgi Arayışında Filozofları Unutmayalım

Bilgi, görünmek için değil; anlamak için vardır.
TikTok’ta herkes filozof olabilir, ama gerçek felsefe hâlâ düşünceye, araştırmaya ve emeğe dayanır.

Unutmayalım:
🔹 Her yüksek ses, doğruyu söylemez.
🔹 Her çok izlenen, bilgili değildir.
🔹 Her kitaplık dekoru, okumuşluk göstergesi olamaz.