Sudan’da kıtlık iki yeni bölgeye YAYILDI: El-Fasher ve Kadugli’de IPC “Famine” sınıflaması

Sudan’da kıtlık iki yeni bölgeye YAYILDI: El-Fasher ve Kadugli’de IPC “Famine” sınıflaması

Tarih: 03 Kasım 2025
Saat: 20:00 (TSİ)
Okuma süresi: ~4 dakika
Yayın: FatihDoganMedya

Uluslararası Açlık Krizi otoritesi IPC (Integrated Food Security Phase Classification) tarafından yapılan son değerlendirmeye göre Sudan’da kıtlık (IPC Faz 5) iki yeni alana yayıldı: Kuzey Darfur’daki El-Fasher kenti ve Güney Kordofan’daki Kadugli kasabası. Durumun temel nedeni yoğunlaştırılmış çatışma, kuşatma taktikleri ve insani yardım erişiminin engellenmesi olarak gösteriliyor.

Ne oldu ve nerede?

IPC’nin Eylül 2025 analizini ve Famine Review Committee (FRC) incelemesini temel alan değerlendirme, El-Fasher (Kuzey Darfur) ve Kadugli (Güney Kordofan) için “Famine / IPC Phase 5” sınıflamasını doğruladı veya benzer şekilde teyit etti. Bu iki yerleşim, kuşatma ve ciddi insani erişim kısıtları nedeniyle yiyecek, su ve sağlık hizmetlerinden yoksun bırakıldı.

Kaç kişi etkileniyor?

IPC raporu ve saha verileri, ülke genelinde 21 milyondan fazla insanın akut gıda güvensizliği (IPC Faz 3 ve üstü) yaşadığını; kıtlık koşullarına itilenlerin (faz 5 tarafında) sayılarını ise yüzbinlerle ifade ettiğini belirtiyor. Bazı uluslararası haber ajansları ve analizler Eylül verilerine dayandırarak kıtlık sınırına itilenlerin yaklaşık 375.000 civarında olduğunu ve ek olarak milyonlarca kişinin (milyonlarca kişi daha) kriz riski altında bulunduğunu aktarıyor.

Neden bu noktaya gelindi?

Analistler ve IPC raporu çatışmayı birincil sebep olarak gösteriyor: Nisan 2023’ten bu yana devam eden Sudan ordusu ile paramiliter Rapid Support Forces (RSF) arasındaki çatışma, bölgelerde kuşatmalara, pazarların çökmesine ve lojistik hatların kopmasına yol açtı. El-Fasher’in uzun süre kuşatma altında kalması, kentin etrafına setler örülerek giriş-çıkışların engellenmesi ve kent içinde temel hizmetlerin yok edilmesi gibi uygulamalar kıtlığı tetikledi. Ayrıca El-Fasher ele geçirilirken ve sonrasında bildiren kaynaklar sivillere yönelik ağır hak ihlalleri ve kitlesel şiddet iddiaları aktarıyor.

İnsani yardım ve finansman durumu

Dünya Gıda Programı (WFP) ve diğer yardım aktörleri büyük ölçekli yardıma ihtiyaç duyduğunu belirtiyor; WFP’nin aylık yardım hedefleri için yüz milyonlarca dolarlık kaynak talebi var. Küresel yardım planları kritik derecede eksik finanse edildi — 2025 insani yardım planları önemli oranda yetersiz kaldı ve bu, sahada yardımın ulaşamamasına neden oluyor. Ayrıca çatışma bölgelerine güvenli ve düzenli erişim kısıtları, insani aktörlerin müdahalesini engelliyor.

Sahada gözlemler ve öncelikli riskler

• El-Fasher ve Kadugli’de temel sağlık hizmetleri, su ve sanitasyon çökmüş durumda; bu da açlıkla birlikte hastalık ve çocuk malnütrisyonu riskini artırıyor.

• IPC FRC, çatışma devam ettiği sürece kıtlığın genişleyebileceği ve yeni alanların “Famine” sınıflamasına girebileceği uyarısında bulunuyor.

• Görgü ve haber raporları, El-Fasher’den kaçanların bir kısmının çevre kamplarda toplandığını ancak yardımın yeterli olmadığını aktarıyor.

Uluslararası tepki ve talepler

Birleşmiş Milletler, IPC ve diğer uluslararası aktörler taraflar üzerinde insani koridorların açılması, kuşatmaların sona erdirilmesi ve sivillerin korunması için baskı yapıyor. Aynı zamanda acil finansman çağrıları sürüyor; uzmanlar, sadece yardım göndermekle yetinilmemesi, çatışmanın siyasi çözümü ve güvenli koridorların sağlanmasının hayati olduğunu vurguluyor.

Sonuç — ne yapılmalı?

IPC FRC’nin raporu ve saha bulguları açık: bu bir “insan yapımı” felaket ve hem hızlı acil yardım hem de çatışmayı sonlandıracak diplomatik adımlar gerekli. Finansman artırılmalı, insani erişim güvence altına alınmalı ve uluslararası toplum taraflara baskı uygulamalıdır; aksi takdirde kıtlık daha geniş alanlara yayılabilir ve ölümler artabilir