Gündem
stanbul’da 1 Mayıs 2025: Taksim’de Sendikalara Sert Müdahale ve Yüzlerce Gözaltı
Açıklaması :
1 Mayıs 2025’te İstanbul’da sendikaların Taksim’de çelenk töreni sonrası yürüyüş talebine polis müdahalesi, TOMA, plastik mermi ve ters kelepçe uygulamasıyla yüzlerce gözaltı yaşandı.
Özet
Bugün, 1 Mayıs 2025 Emek ve Dayanışma Günü kapsamında İstanbul’da sendikaların Taksim Cumhuriyet Anıtı’na çelenk bırakmasıyla başlayan anma törenlerine polis müdahalesi damga vurdu. Geniş güvenlik önlemleri nedeniyle Taksim, Beşiktaş, Şişli ve Beyoğlu’nun birçok ana arterinde yollar kapatıldı ve alanlara çıkmak isteyenlere TOMA, tazyikli su ve plastik mermi kullanılarak müdahale edildi . Müdahale sırasında ters kelepçe uygulamasıyla gözaltına alınan eylemcilerin sayısı 300’e yaklaştı; çok sayıda kişi ambulans desteğiyle hastanelere kaldırıldı. DİSK, Türk-İş, Hak-Sen ve diğer konfederasyonlar sert tepki göstererek, 1 Mayıs’ın İfade ve örgütlenme özgürlüğü alanı olması gerektiğini vurguladılar.
1. Arka Plan
1.1 Taksim Yasağı ve AYM Kararı
2013’ten bu yana İstanbul Valiliği, 1 Mayıs kutlamaları için Taksim Meydanı’nı “kamu düzeni” gerekçesiyle yasaklamaya devam ediyor. Anayasa Mahkemesi (AYM) bu yasağın, toplanma özgürlüğünü ihlal ettiğine dair karar vermiş olsa da, yönetim kadroları kararın uygulanmasını erteleyerek yasakları sürdürüyor.
1.2 Alternatif Kutlamalar
Taksim’e çıkışı engellenen sendikalar ve siyasi partiler, her yıl olduğu gibi bu yıl da Kadıköy, Üsküdar ve Anadolu yakasında alternatif etkinlikler düzenledi; Kadıköy’de kitlesel kortejler oluştu ve konserler, paneller düzenlendi.
2. 1 Mayıs 2025 Kutlama ve Anma Törenleri
2.1 Çelenk Bırakma Töreni
Sabah saatlerinde TÜRK-İş, HAK-SEN, DİSK ve Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu üyesi sendikacılar, Kazancı Yokuşu’nda 1977 Katliamı’nda yaşamını yitirenleri andı ve Cumhuriyet Anıtı’na çelenk bıraktı. DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, okuduğu basın açıklamasında “Emekçilerin barışçıl talepleri hiçbir zaman yasaklanamaz” dedi.
2.2 Siyasi ve Öğrenci Katılımları
Çeşitli siyasi partiler, üniversite öğrencileri ve demokratik kitle örgütleri, Mecidiyeköy’den Taksim’e yürüyüş çağrısı yaptı; yürüyüş kortejleri sloganlarla Beşiktaş ve Şişli üzerinden Taksim’e ilerlemek istedi.
3. Polis Müdahalesi ve Gözaltılar
3.1 Müdahalenin Şekli
Saat 11:00 sularında Beşiktaş ve Şişli güzergâhlarında Taksim’e izinsiz yürüyüş denemesi yapan gruplara polis, TOMA, tazyikli su ve plastik mermi kullanarak müdahale etti. Bazı eylemciler ters kelepçe uygulanarak gözaltına alındı; çok sayıda kişi zor anlar yaşadı
3.2 Gözaltı Sayısı ve Sağlık Durumu
Taksim Tertip Komitesi’nin verilerine göre gözaltına alınanların sayısı 300’e yaklaştıs Müdahale sırasında polis şiddeti nedeniyle baygınlık geçiren Yapı Yol-İş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Adnan Akyol, ambulansla hastaneye götürüldü
4. Sendika ve Siyasi Tepkiler
4.1 DİSK ve Türk-İş’ten Açıklamalar
DİSK, Türk-İş ve Hak-Sen başkanları ortak açıklamada, 1 Mayıs’ın “eşitlik, özgürlük ve adalet” taleplerinin temsil edildiği gün olduğunu vurgulayıp, müdahaleyi kınadılar
4.2 Tertip Komitesi ve Bağımsız Girişimler
1 Mayıs Taksim Tertip Komitesi, gün boyu yaptığı açıklamalarda, “Barışçıl yürüyüş ve basın açıklaması hakkımız engellenemez” diyerek uluslararası emek camiasına dayanışma çağrısı yaptı.
5. Sonuç ve Geleceğe Çağrı
Bu yıl da İstanbul’da 1 Mayıs alanlara çıkan emekçilerin barışçıl talepleri, “kamu düzeni” gerekçesiyle engellenmeye çalışıldı. Oysa ifade ve toplanma özgürlüğü, Anayasa ve uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınmış haklardır. Sendikalar ve demokratik kitle örgütleri, müdahalelere rağmen hak arama mücadelesini büyüteceklerini açıkladı; gelecek 1 Mayıs’ta Taksim’in tüm emekçilere açılmasını talep ediyorlar.